Krizin n eresindeyiz

1. ? Krizin neresindeyiz Ali AĞAOĞLU Genel Yayın Yönetmeni FORTUNE Türkiye 3 Aralık 2009 Ceylan Intercontinental, Istanbul

2. Türkiye 2001 – Dünya 2008 İki kriz birbirine benziyor: • İki devre olarak yaşanıyor... Kasım 2000/Şubat 2001 – Ağustos 2007/Ocak 2008 • Yanlış teşhis/yanlış tedavi Likidite mi fiyatlama mı ? • Reaktif Merkez Bankaları Proaktif olmayı öğrenebilecekler mi? • Sermaye erozyonu – yeni sermaye ihtiyacı • Varlıkların yeniden fiyatlanması • Zarar “Halkın sırtına” yükleniyor!

3. Kurtarmalar nereye kadar - I …önce borsacılar ve bankacılar !

4. vergi mükellefinin “kucağında bulduğu” yeni bebekleri…Funnie Mae ile Freddie Mac Kurtarmalar nereye kadar - II

5. Türkiye 2001 – Dünya 2008 İki kriz birbirinden farklı: • Ölçekleri çok farklı • Türkiye : 38 milyar dolar, ABD : 5.5 trilyon dolar • Global ölçekte – Küreselleşmenin “Bulaşıcı” yan etkisi • Tüm ülkeler “mecburen” paket açıklıyor.

6. Krizden akılda kalacaklar • Bear Stearns’in Kurtarılması • Fannie Mae Freddie Mac’in Kurtarılması • Lehman Brothers’ın ve İzlanda’nın İflası • Banka satın alma ve birleşmeleri (Bank of America ve Merrill Lynch, Wachovia...) • Fed’in ülkelere Swap line’ları açması • Kredi piyasasının sıkışması • Hızlı faiz indirimleri • Ekonomi paketler • Para Politikalarında gevşeme • Doğu Avrupa ekonomilerindeki problemler • Reel sektör ile ilgili ilk sermaye talepleri (General Motors, Chrysler) • General Motors’un iflası • Amerikan Bankalarının aldığı devlet desteğini geri ödemesi • İkinci turda Ukrayna, Yunan bankaları, WestLB ve DUBAİ • Vee…. İŞSİZLİK

7. Krizin Küresel Sonuçları - I Ahlaki Erozyon (Moral Hazard) İyi banka/kötü banka karışacak Faiz yarışı benzeri “istismar” Dere geçilirken “kural” değişebiliyor ! ? Krizin ortasında MB’larından ve hükümetlerde iste isteyebildiğini İyi olanın ödülü nerede ? Monopolistik / Oligopolistik finansal kurumlara doğru gidiliyor. “Too big to fail” bankaları ne yapacaklarını Mervyn King (BOE) ile Geithner (ABD Hazine) tartışıyor! Ülkeler arası düzenlemelerde uyum şart – Finansal Birleşmiş Milletler’inyerine IMF konuldu! IMF’nin yeni görevi:Ufaklıkları ayak altından çekmek

8. Krizin Küresel Sonuçları - II Profesyonellerin “bonus” sistemi sorgulanıyor ! Şirketlerin temmettü dağıtmaları erteleniyor … Halen daha: Korku var! Kredi yok! Temettü yok! = Harcama yok! Büyüme yok! ABD,İngiltere ve AB’nin kredibilitesi sorgulanmaya başlandı!

9. 1929 – 2009

10. V,W,L,U, √ • Gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkelerin boşluğunu doldurabilir mi? (GSMH AB 18.4, ABD 14.4 veee Çin 4.3, Hindistan 1.2) • V mümkün mü? • İkinci ayağı kısa W? • Ya da

11. Dolar Toparlanmalı ! !

12. TL’nin kaderi IMF’ye bağlı

13. Baltic Dry endeksi

14. Dünyada 2010 ? • ABD – AB tartışması artarak devam edecek • Gelişmekte olan ülkelere fon girişi artacak • Gelişmiş ülkelerin yerini gelişmekte olan ülkelerin al(a)madığı görülecek • Enerji kavgası büyüyecek • IMF daha fazla“rol çalacak”! • Finansal piyasalardaki volatilite hiç olmadığı kadar artacak! • Enflasyon olasılığı göründüğü kadar yakın değil! • Ukrayna demiryolları, Yunan bankaları, Almanya’da WestLB ve Dubai’yi kim takip edecek sorusu hep akla gelecek (irlanda ?) – Kredibiliteler sık sık sorgulanacak!

15. Türkiye’de 2010 ? • OVP hedefleri kolay tutacak, yeterli mi? • Açılımlar kapanabilir mi? • Döviz kredileri ile TL kredileri yer değiştirecek, • Erken seçim ihtimali sıfırdan büyük! • “Dubai etkisi” kredi piyasalarını bozmadığı takdirde “Pozitif ayrışabilirmiyiz?” • Merkez Bankası’na çok iş düşecek! • Bankacılık sektörü 2009’u arayacak! NPL’lerin artışı sektörün “çekimserliğini” arttıracak!

16. Teşekkürler Ali AĞAOĞLU Genel Yayın Yönetmeni FORTUNE Türkiye 3 Aralık 2009 Ceylan Intercontinental, Istanbul