Ontwerpopgave Sport- en Educatief Centrum te Alphen aan den Rijn BSc 6 e semester RE&H

Ontwerpopgave Sport- en Educatief Centrum te Alphen aan den Rijn BSc 6e semester RE&H Dick Hijdra, 1089293 Wouter Keijzer, 1089552

Ontwerpopgave: • Sport- en Eductatief centrum te Alphen aan den Rijn • Probleemstelling: • Alphen aan den Rijn – 70.000 inwoners • 1 Sporhal “de Arena” • Sporthal “de Rijnstreekhal” wordt afgebroken • Noodoplossing Luchtdrukhal • Conclusie: • Alphen aan den Rijn heeft behoefte aan een goede voorziening voor binnensporten. • Toekomst: • De gemeente heeft een plan voor de Sportcomplex in combinatie met een middelbare school: • Het Sport- en Educatief centrum

Ontwerpopgave: • Doel: • Ontworpen en ontwikkelen goed fucntionerend SEC voor de gemeente Alphen aan den Rijn. • Juiste balans vinden tussen het beoefenen van topsport en recreatief sporten ter ontspanning in combinatie met een middelbare school. • De kosten binnen het gestelde budget van de gemeente houden. • Doelgroep: • Sporters en toeschouwers, jong en oud op alle niveaus • Scholieren aan de Middelbare school • Locatie: • Centraal in Alphen aan den Rijn, rand centrum • Gelegen naast sportpark “de Bijlen”, waar de meeste sportverenigingen gesitueerd zijn. • Verbonden met een belangrijke doorgaande weg in Alphen aan den Rijn. Dichtbij zijnde snelwegen goed bereikbaar • Braakliggend en naast het recreatiegebied “Nieuwe Sloot“

Aan de hand van de eisen en randvoorwaarden • Uitgangspunten ligging ontwerp: • Het complex dient een wand te vormen naar de drukke doorgaande weg. • Een buitenruimte ontwerpen voor de middelbare school gericht op het groen gebied. • De school moet goed gesitueerd worden, gelet op een veilige en goede leeromgeving voor de scholieren • Overige uitgangspunten: • Aanwezigheid voldoende parkeergelegenheid zowel boven als onder het maaiveld. • De gevel van de sporthallen geen saaie eentonige wand van te maken. • Een duidelijke onderscheiding tussen de volumes van de sporthallen en het school samen met de voorzieningenstrook • Ontwerpopzet: • Aan de hand van de eisen en randvoorwaarden • Uitgangspunten indeling ontwerp: • Eén sporthal met faciliteiten voor topsport met tribune voor 300 a 400 bezoekers. De andere sporthal voor breedtesport en de sportklassen. • De sporthal voor breedtesport moet direct in verbinding staat met de middelbare school. • School en sportcomplex krijgen een eigen entree. • Binnen het sportcomplex ruimtes tussen de sporthallen combineren, voorbeeld gemeenschappelijke horeca en berging. • Sporthallen moeten onderling verbonden zijn, sporters kunnen zich tenzij de zaal vrij is, opwarmen in de andere zaal.

Ontwerpopgave: • Het eerste ontwerpconcept • Het eerste ontwerp ontworpen voor de tussenpresentatie. • Reflectie: • Constructie slecht uitgewerkt, nog geen rekening mee gehouden. Misschien kan de constructie innovatiever. • Het zijn losse volumes die samen geen geheel vormen. De knik in de voorzieningenstrook kan niet verklaard worden. • De rondweg om het complex is geen goede optie, de weg loopt langs het schoolplein waar scholieren aan het spelen zijn. • Indeling plattegrond moet veranderen, zo is de voorzieningenstrook niet vanuit de entree toegankelijk. • De gevel van de sporthallen hebben een te monotoon karakter.

Varianten: • Aan de hand van de reflectie op het eerste ontwerpconcept zijn 2 varianten ontworpen. • De varianten zijn op 3 schaalniveaus uitgewerkt: • Omgevingsontwerp • Ontwerp complex • Uitwerking constructie complex • De varianten worden op 3 aspecten vergeleken: • Architectonische uitgangspunten • Constructie • Kostenbepaling • De haalbaarheid van de varianten worden getoetst. • Uiteindelijk wordt een definitieve varianten gekozen en uitgewerkt.

Variant 1: • Het omgevingsontwerp: • Gebaseerd op het eerste ontwerpconcept met de sporthallen in de lengterichting achter elkaar gelegen. • Sporthallen vormen een duidelijke wand langs de doorgaande weg. • Gekozen voor twee in elkaar stekende volumes. • Parkeergarage en entree locatie aan de rustige weg. • Ingangen sportcomplex en school zeer gescheiden. • Schoolplein op een veilige en goede plaats met uitzicht op het groen gebied.

Variant 1: • Het ontwerp: • Duidelijke verandering ten opzichte van het concept zit bij de entree. Nu direct verbonden met de voorzieningenstrook. • Bergingen zijn gescheiden. • Horeca met uitzicht op beide sporthallen. • Horeca in verbinding met de entree via een grote trap en vide. • Terras met uitzicht op het groen gebied. • Voorzieningenstrook aangepast aan ontwerp en verbonden met de middelbare school.

Variant 2: • Het omgevingsontwerp: • Sporthallen met de lengterichting naast elkaar gelegen. • Entree sporthallen aan de drukke doorgaande weg • Schoolplein op een veilige en goede plaats met uitzicht op het groen gebied. • Sporthallen vormen een vierkant massief blok. • School een apart volume er tegenaan geplakt.

Variant 2: • Het ontwerp: • De voorzieningenstrook zit direct naast de entree. • Een gezamenlijke berging tussen beide sporthallen. • Beide sporthallen een eigen tribune. • Horeca met uitzicht op de topsporthal • Voorzieningen breedtesporthal verbonden met de middelbare school.

Conclusies architectonisch: • Variant 2 vormt geen stedelijke wand langs de drukke doorgaande weg. • De positie van de school ligt niet rustig, deze ligt aan de doorgaande weg. • Variant 1 heeft een totaal ander volume, veel langwerpiger dan het compacte volume van variant 2. • De horeca gelegenheid van variant 1 ligt veel gunstiger aan de rustige zijde van het complex en met uitzicht op het groen gebied. Er is ook een terras aan verbonden. • Kortom variant 1 krijgt de voorkeur boven variant 2 omdat variant 2 te beperkt is door zijn volume en te veel belangrijke functies langs de drukke weg heeft gesitueerd.

Constructie: • Variant 1: • Sporthallen en Horeca overspannen door een staal constructie. Voorzieningenstrook traditioneel gebouwd. • Geschoorde staalconstructie bestaat uit 15 spanten. • Spant opgebouwd uit 2 kolommen en 1 vakwerk van 32 of 40 meter lengte. • Ontworpen op een stramien van 7,5 meter voor de spanten en 8 m voor de afstandhouders. • Het Spant is doorgerekend en geoptimaliseerd in MatrixFrame.

Constructie: • Variant 2: • Sporthallen tegelijk overspannen door 1 spant, doorlopen in de breedte van beide sporthallen. • Geschoorde staalconstructie bestaande uit 7 spanten met een lengte van 72 meter. • Spant opgebouwd uit 3 kolommen en een doorlopend spant. • Ontworpen op een stramien van 7,5 meter voor de spanten en 8 m voor de afstandhouders. • Het Spant is doorgerekend en geoptimaliseerd in MatrixFrame.

Conclusies Constructie: • Variant 2 heeft een rij kolommen minder. • Het vakwerk van variant 2 heeft een lagere hoogte vanwege het doorlopen van het spant, dit beïnvloedt de momentenlijn waardoor de spanning in het vakwerk minder wordt en de hoogte van het spant kan krimpen. • De staalconstructie van variant 1 is zwaarder. • Door de grote dimensies van het vakwerk van variant 2 levert het minpuntjes op ten aanzien van het vervoer, montage en dilatatie. • De constructie van variant 2 krijgt de voorkeur. De constructie is innovatiever waardoor ruimte en gewicht wordt bespaard. Ondanks de kleine minpuntjes.

Kostenbepaling: • De kosten zijn bepaald aan de hand van Svinsk en de aangepaste elementen begroting uit het programma. • Bij het bepaling van de kosten is er onderscheid gemaakt tussen verschillende onderdelen binnen het complex. • School • Horeca • Voorzieningenstrook • Sporthallen • Bij het onderscheiden en samenvoegen van de verschillende onderdelen is extra gelet op de constructie. • Bijzondere aanpassingen op de elementenbegroting zijn: • Staalconstructie • Sportvloer • Gevel sporthallen • De Svinks berekeningen worden niet getoont, de uiteindelijke totaalstaat wel.

Kostenbepaling: • Variant 1: • Variant 1 wordt opgedeeld in 3 delen: • School • Voorzieningenstrook • Sporthallen & Horeca • Variant 2: • Variant 1 wordt opgedeeld in 3 delen: • School • Voorzieningenstrook & Horeca • Sporthallen

Vergelijking Kostenbepaling: • De gemeente Alphen aan den Rijn heeft een bouwbudget van €17.000.000,- ter beschikking gesteld. Het verschil met de € 9.000.000,- van de varianten is moeilijk te verklaren. Er is gekozen de varianten onderling te vergelijken en met de referentie. • Varianten vergelijking: • De bouwkosten van de variant 1 en variant 2 verschillen minimaal. • De staalconstructie van variant 1 kost meer, maar omdat de constructie een groter oppervlak overdekt, kost de constructie per m2 minder dan de staalconstructie van variant 2. • Aan de hand van de kostenvergelijking kan geen variant gekozen worden. • Vergelijking met referentie: • De referentie “de Galgenwaard” is een sportcomplex en wordt alleen vergeleken met het sportcomplex van beide varianten, de school valt af. • Beide varianten vallen per m2 een stuk prijziger uit dan “de Galgenwaard” dit kan een aantal oorzaken hebben: • “de Galgenwaard” is gebouwd op een bestaand terrein, voor een deel al gefundeerd en aangebouwd aan een stadion. • De financierder en bouwer zijn gelijk, de bouwkosten bleven in eigen beheer.

Opbrengsten sporthallen per jaar Sporthal 1 € 160.425,- Sporthal 2 € 108.675,- + Totaal sporthallen € 269.100,- Opbrengsten horeca per jaar M2 Horeca 420 Huurprijs per m2 € 250,- Totale horeca € 105.000,- Kosten beheer Groot onderhoud € 675.000,- Personeelskosten € 200.000,- + Totale beheer € 875.000,- De totaal staat Huur Sporthallen € 269.100,- Huur Horeca € 105.000,- (Parkeergarage) € 0,- + Totale opbrgst. p.j. € 374.100,- Totale kosten p.j. € 875.000,- Totale te kort p.j. € 500.900,- • Haalbaarheid: • Een sport en educatief centrum is geen winstgevend complex. De kosten die eenmalig geïnvesteerd worden door de gemeente en het rijk worden nooit terug verdient, niet in euro’s, wellicht in immateriële waarde. • Het complex heeft wel opbrengsten: • Huur Horeca • Huur sporthallen • Parkeergarage • Het streven is om met de opbrengsten de kosten van het beheer te kunnen financieren. • De kosten van het beheer van het complex zijn: • Personeelskosten • Groot onderhoud • Conclusie: • Zonder grote investering is het project niet haalbaar, het zal nooit geld opleveren. • Het streven is haalbaal indien de bezoekers voor de ondergrondse parkeergarage betalen. Met een 50 % bezette parkeergarage en een uurtarief van 1 euro, is dit mogelijk. • Gratis parkeergarage indien de gemeente een extra stukje service levert, dit kost ze wel € 500.900,- per jaar.

Keuze Variant: • Aan de hand van de conclusies vanuit architectonisch, constructief en kostenbepalend oogpunt wordt de variant gekozen. • Variant 1 realiseert meer architectonische uitgangspunten dan variant 2. • De constructie van variant 2 heeft de voorkeur, hij is lichter en neemt minder ruimte in beslag. • Qua kostenbepaling ontlopen beide varianten elkaar nauwelijks. Hier kan geen voorkeur gegeven worden. • De constructie van variant 2 heeft voordelen die bij de kostenbepaling niet tot uiting komen. Voor de constructie van variant 2 wordt minder staal gebruikt, maar de constructie overspant ook minder m2 dan de constructie van variant 1. Dit punt ontkracht het voordeel van de constructie. • Uiteindelijk geven de architectonische uitgangspunten door doorslag: • Variant 1 wordt uitgewerkt als definitief ontwerp.

Definitief ontwerp: Het omgevingsontwerp Men komt de kavel op rijden via de rustigere gelegen zijweg van de doorgaande weg. Op de kavel kan men naar de parkeergarage of parkeren voor het complex. Er is bewust gekozen deze weg niet rondom de kavel te laten lopen, zo wordt voorkomen dat de weg langs het schoolplein komt te lopen

Definitief ontwerp: Plattegronden Parkeergarage & Begane grond

Definitief ontwerp: Plattegronden Eerste verdieping

Definitief ontwerp: Doorsnedes Dwars & Lengtedoorsnede

Definitief ontwerp: Stramien

Definitief ontwerp: Gevels & 3d-impressie

Ontwerpopgave Sport- en Educatief Centrum te Alphen aan den Rijn BSc 6 e semester RE&H