370 likes | 784 Views
HASTA-VENTİLATÖR UYUMSUZLUĞU. Prof. Dr. Arzu Topeli İskit Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları YBÜ TTD Kongresi 2008. GÜNÜMÜZÜN MODERN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ Solunum terapisti ventilatöre, hemşire monitöre, asistanlar lab. sonuçlarına bakar; hiç kimse hastaya bakmaz. Tanı.
E N D
HASTA-VENTİLATÖR UYUMSUZLUĞU Prof. Dr. Arzu Topeli İskit Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları YBÜ TTD Kongresi 2008
GÜNÜMÜZÜN MODERN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ Solunum terapisti ventilatöre, hemşire monitöre, asistanlar lab. sonuçlarına bakar; hiç kimse hastaya bakmaz
Tanı • Klinik bulgular • Anksiyete • Ajitasyon • Taşipne • Taşikardi • Yardımcı solunum kaslarının kullanılması • İnspeksiyon ve palpasyonla abdominal kasların kontraksiyonu • Paradoksik solunum • Ventilatör dalga formlarında değişiklikler
Hasta Ventilatör Uyumsuzluğunun Sonuçları • Hasta-ventilatör boğuşması • Daha fazla sedasyon gereksinimi • Solunum işinde artış • Kas hasarı • Ventilasyon-perfüzyon uyumsuzluğu • Oto-PEEP • ‘Weaning’ uzaması veya gecikmesi • Uzun süreli yatış • Maliyet artışı
ACİLİYETİ BELİRLE, ACİL BİR DURUM SÖZ KONUSU İSE HEMEN MÜDAHALE ET !
Ventilatöre bağlanır bağlanmaz distres gözleniyor ise, • Ayar problemleri • Sedasyon azlığı
Nedenleri • Ventilatör ayarları • Yanlış veya yetersiz ayarlar • İnspiratuar akım hızı • İnspiratuar basınç • Tidal volum • PEEP • Tetikleme hassasiyeti • Sistemdeki kaçaklar • Ventilatörde bozukluk
Nedenleri • Havayolu ( Ptepe - Pplat) • ETT • Tüpün ısırılması • Kaf kaçağı veya rüptürü • Havayolu direncinin artması • Isı-nem değitiricili filtreler nedeniyle • Sekresyon/kan/yabancı cisim • Bronkospazm veya alt havayollarında tıkaç
Nedenleri • Parenkim (N Ptepe – Pplat) • Sağ ana bronş entübasyonu • Pnömoni • Atelektazi • Pulmoner ödem • Aspirasyon • Pulmoner tromboemboli
Nedenleri • Ekstrapulmoner • Pnömotoraks • Plevral efüzyon • Abdominal distansiyon • Deliryum, anksiyete, ağrı, akut nörolojik olay
En Sık Nedenleri • ETT tıkanması • İnspiratuar akım hızının düşük tutulması • Yetersiz sedasyon • Kalp yetmezliği • Pnömoni • Plevral efüzyon • Karın distansiyonu • Oto-PEEP
Endotrakeal Tüp 18-24 cm Kaf sorunları Vokal kord-karina mesafesinin ortası • Tüpün yer değişimi • Boyun fleksiyonu aşağıya • Boyun ekstansiyonu yukarıya
Hava Yolu Sorunları • Fazla ve koyu sekresyon (obstrüksiyon, atelektazi) • Nemlendirme • Sık aspirasyon • Bronkoskopi • Entübasyon sırasında yabancı cisim aspirasyonu • Bronkospazm (KOAH, astım, akciğer ödemi, bronkoskopi, aspirasyon, beta bloker, allerji) • Beta mimetik • Steroid
Oto-PEEP • Nedenleri • Düşük inspiratuar akım hızı ( I/E) • Bronkospazm • Artmış VE • Sonuçları • solunum işi • Hipotansiyon • Nabızsız elektriksel aktivite, arrest • Akım-zaman traselerine bakarak veya end-ekspiratuar duraklama manevrası ile anlaşılır
Oto-PEEP’i Önlemek • VE’nin azaltılması (permisif hiperkapni) • Tİ’yi azaltıp, TE’yi artırmak • İnspiratuar akım hızının arttırılması • Rezistansın azaltılması (geniş çaplı ETT, bronkodilatör tedavi) • PEEPe eklenmesi
Hikaye-fizik inceleme Göğüs ağrısı Sekresyon Yeni ilaçlar Hipotansiyon + CVP Oto-PEEP Pnömotoraks Masif PTE Ateş (enfeksiyon, PTE, allerji) Simetrik olmayan akciğer sesleri Sağ ana bronş entübasyonu Pnömotoraks Plevral Efüzyon Ventilatör ayarları, alarmlar AKG Solunum mekanikleri (Ptepe – Pplat) Akciğer grafisi Detaylı Yaklaşım
Ti ve Solunum Sayısı Pi = 20, PEEP = 5, Ti = 1.5, SS = 10
Tetikleme Sorunları 12/dk 33/dk
Oto-tetikleme Devrede su birikimi, kaçak, kardiyak osilasyonlar
İnspiratuar akım hızının arttırılması tetiklemeyi de arttırır !
PAV (proportional assist ventilation; hastanın eforuna (solunum mekaniklerinin ölçülmesi) oranla basınç verilmesi) hasta ventilatör uyumunu arttırabilirır !
NIMV’de Sorunlar • Daha büyük sorun • Hasta ventilatöre tam bağlı değil • Kaçaklar var • Oto-PEEP ölçümü mümkün değil
En önemli 2 sorun: • Maskeden tetikleme zor (oto-PEEP) • PEEPe eklenmesi (hasta konforuna göre) • İnspiryum sonu belirlenemiyor (kaçak) • Zaman döngülü modlar (PCV, ACV)
Sonuçlar • Mekanik ventilasyon sırasında (NIMV’de daha sık) hasta ventilatör uyumsuzluğu ve hatta boğuşması sıktır. • Öncelikle yaşamı tehdit eden tabloya müdahale edilmelidir. • Daha sonra detaylı inceleme yapılmalıdır. • Fizik inceleme ile akım-zaman, basınç-zaman traseleri çok önemlidir. • Bazen basit ventilatör ayarları ile hasta konforu arttırılabilir ve sedasyon azaltılabilir.