ECVET European Credit System for Vocational Education and Training

1. ECVETEuropean Credit System for Vocational Education and Training SYSTEM TRANSFERU OSIĄGNIĘĆ W KSZTAŁCENIU I SZKOLENIU ZAWODOWYM dr inż. Krzysztof Symela

2. Na jakie pytania będziemy szukali odpowiedzi? Jakie cele w UE ma realizować system ECVET? Jakie zasady i specyfikacje techniczne uwzględnia systemem ECVET? Jakie jest powiązanie systemu ECVET z EQF/NQF oraz ECTS? W jaki sposób będzie wdrażany system ECVET w Polsce? ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 2

3. 2 3 Instrumenty europejskie wspierające rozwój kształcenia i szkolenia zawodowego Strategia LLL; Kompetencje Kluczowe; Europejskie Ramy Kwalifikacji (EQF); Krajowe Ramy Kwalifikacji (NQF); Europejskie ramy odniesienia dla zapewniania jakości kształcenia i szkolenia zawodowego (EQAVET) 1 System gromadzenia i transferu osiągnięć/punktów w kształceniu i szkoleniu zawodowym: ECTS, ECVET oraz EUROPASS ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (ESD); EUROPA 2020 - Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjająca włączeniu społecznemu Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy; Przygotowanie się na przyszłość: opracowanie wspólnej strategii w dziedzinie kluczowych technologii wspomagających w UE 4

4. Uznawanie formalne: proces nadawania kwalifikacjom statusu oficjalnego poprzez: przyznanie dyplomu, zaświadczenia, certyfikatu (jest to potwierdzenie kwalifikacji/kompetencji), akumulację i transfer punktów (częściowych zaliczeń/osiągnięć np. ECTS, ECVET), walidację. Uznawanie społeczne: uznawanie wartości kwalifikacji/kompetencji przez organizatorów przedsięwzięć gospodarczych i społecznych (np. projekt EQUAL W-M ZDZ w Olsztynie „Budujmy Razem”, projekt Leonardo da Vinci „APL- Bud” czy aretydacja prowadzona przez PSKM) Sposoby uznawania kwalifikacji ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 4

5. Cele wprowadzania systemu ECVET • Wspierania procesu uczenia się przez całe życie, w tym uznawania wyników uczenia się pozaformalnego i nieformalnego – poprzez możliwość zastosowania niezależnie od kontekstu i środowiska uczenia się; • Zwiększania przejrzystości i porównywalności kwalifikacji – poprzez propozycję wspólnego sposobu opisywania kwalifikacji oraz odniesienia do Europejskich Ram Kwalifikacji (European Qualifications Framework – EQF); • Ułatwiania mobilności (edukacyjnej, zawodowej i geograficznej) – ECVET proponuje podejście, na podstawie którego wyniki uczenia się danej osoby uzyskane za granicą są uwzględniane przy potwierdzaniu kwalifikacji w kraju pochodzenia; • Pogłębiania wzajemnego zaufania i współpracy między państwami UE – poprzez wprowadzenie wspólnych ram metodologicznych oraz wspólnych zasad postępowania. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 5

6. Istota systemu ECVET • Założenia i system pojęć. • Opis kwalifikacjiw jednostkach efektów kształcenia (główny komponent). • Proces transferu (ocena, walidacja, uznawanie i kumulacja efektów kształcenia) oraz partnerstwa (elementy kluczowe). • Punkty ECVET przydzielone do określonych kwalifikacji i jednostekefektów kształcenia. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 6

7. Założenia tworzenia systemu ECVET • Zadedykowany osobom korzystającym z perspektywy wolnego od granic uczenia się przez całe życie. • Oparty na efektach uczenia się (wiedza, umiejętności, kompetencje) osiągniętych we wszystkich kontekstach uczenia się (formalnym, pozaformalnym,nieformalnym). • Skoncentrowany na kwalifikacjach. • W pełni spójny z EQF. • Skupiony na mobilności. • Przejrzysty i operacyjny. • Kompatybilny ze stosowanym w sektorze szkolnictwa wyższego systemem ECTS. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 7

8. Czym jest system EVET • System ECVET to techniczne ramy transferu, uznawania oraz – w stosownych przypadkach – akumulacji efektów uczenia się poszczególnych osób, tak by mogły one uzyskać określone kwalifikacje. • Narzędzia i metody systemu ECVET obejmują opis kwalifikacji w kategoriach jednostek uczenia się wraz ze związanymi z nimi punktami, proces transferu i akumulacji oraz dokumenty uzupełniające, takie jak porozumienia o programie zajęć, indywidualne wykazy osiągnięć oraz przewodniki dla użytkowników systemu ECVET. • System ECVET ma ułatwić uznawanie efektów uczenia się, zgodnie z krajowym ustawodawstwem, w ramach mobilności, do celów uzyskiwania kwalifikacji. System ECVET nie nadaje obywatelom żadnych nowych uprawnień do tego, aby efekty kształcenia i punkty ECVET były automatycznie uznawane. Jego zastosowanie do określonych kwalifikacji odbywa się zgodnie z ustawodawstwem obowiązującym w państwach członkowskich. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 8

9. ECVET - Definicje • Kwalifikacja oznacza formalny wynik procesu oceny i walidacji uzyskany w efekcie stwierdzenia przez właściwą instytucję, że osiągnięte przez daną osobę efekty uczenia się są zgodne z określonymi standardami. • Efekty kształcenia oznaczają stwierdzenie tego, co uczący się wie, co rozumie i potrafi wykonać po ukończeniu procesu uczenia się, ujęte w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 9

10. ECVET – Definicje cd. • Ocena efektów kształcenia oznacza metody i procesy prowadzące do określenia zakresu, w jakim uczący się faktycznie przyswoił określoną wiedzę, opanował określone umiejętności i zdobył określone kompetencje. • Walidacja efektów kształcenia oznacza proces potwierdzania, że określone, poddane ocenie efekty uczenia się uzyskane przez uczącego się odpowiadają konkretnym efektom wymaganym w ramach jednostki lub kwalifikacji. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 10

11. ECVET – Definicje cd. • Uznawanie efektów kształcenia oznacza proces oficjalnego poświadczania uzyskanych efektów uczenia się poprzez przyznanie pełnych kwalifikacji lub ich elementów składowych - jednostek efektów kształcenia . • Punkty ECVET oznaczają liczbowe określenie ogólnej wartości efektów kształcenia w ramach kwalifikacji oraz względnej wartości jednostek w stosunku do pełnej kwalifikacji (nakład pracy osoby uczącej się do uzyskania zakładanego efektu kształcenia). ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 11

12. Istota przenoszenia efektów kształcenia Kontekst uczenia się B Kontekst uczenia się A Indywidualny wykaz osiągnięć ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym Walidacjaefektów kształcenia Uznawanie efektów kształcenia Akumulacja efektów kształcenia Ocena efektów kształcenia Transfer efektów kształcenia Osiągnięcia odpowiadają efektom uczenia się i oznaczają zbiór indywidualnych efektów uczenia się danej osoby, które zostały ocenione i mogą być akumulowane do celów uzyskania kwalifikacji lub transferowane do innych programów kształcenia/uczenia się lub do innych kwalifikacji. 12

13. Istota przenoszenia efektów kształcenia cd. Kontekst AKwalifikacja Efekty kształcenia/uczenia się są kumulowanei stają się zintegrowaną częścią kwalifikacji danej osoby Kontekst kwalifikacji (A) ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 13

14. Wiedza Umiejętności Kompetencje Jednostkach efektów kształcenia jest składnikiem kwalifikacji będącym spójnym zbiór wiedzy, umiejetności i kompetencji (personalnych i społecznych). Co to jest jednostka efektów kształcenia? Jednostka efektów kształcenia ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 14

15. Główny komponent systemu ECVET - Jednostki uczenia się Kwalifikacja Jednostka efektów kształcenia Określone są w każdympaństwie członkowskimprzez kompetentneinstytucje (liczba, wielkość, zasady łączenia…). Jednostka efektów kształcenia ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym Jednostka efektów kształcenia Kwalifikacja składa się z kilku jednostkach efektów kształcenia, które mogą podlegać niezależnej ocenie i walidacji. 15

16. Jednostka efektów kształcenia Jednostki efektów kształcenia składające się na kwalifikację powinny być: • opisane w czytelnych i zrozumiałych kategoriach poprzez odwołanie się do wiedzy, umiejętności i kompetencji, które się na nie składają; • skonstruowane i zorganizowane w taki sposób, aby były spójne z daną kwalifikacją; • skonstruowane w taki sposób, aby możliwa była indywidualna ocena i walidacja efektów uczenia się składających się na daną jednostkę. • jednostka może być specyficzna dla jednej kwalifikacji lub wspólna dla kilku kwalifikacji. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 16

17. Jednostka efektów kształcenia cd. • Osoba ucząca się może uzyskać kwalifikację poprzez akumulowanie wymaganych jednostek efektów kształcenia w różnych krajach i w różnych kontekstach (uczenie się formalne, pozaformalne i nieformalne) z poszanowaniem krajowego ustawodawstwa dotyczącego akumulacji jednostek i uznawania efektów uczenia się. • Zasady i procedury, według których należy określać cechy jednostek efektów uczenia się oraz łączyć i akumulować te jednostki w ramach określonych kwalifikacji, są opracowywane przez właściwe instytucje oraz partnerów zaangażowanych w proces kształcenia/szkolenia zgodnie z zasadami danego kraju lub regionu. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 17

18. Jednostka efektów kształcenia cd. Specyfikacja jednostki efektów kształcenia powinna obejmować: • ogólną nazwę jednostki; • w stosownych przypadkach, ogólną nazwę kwalifikacji (jednej lub kilku), do której odnosi się dana jednostka; • poziom kwalifikacji w odniesieniu do europejskich ram kwalifikacji (EQF), a, w stosownych przypadkach, do krajowych ram kwalifikacji („NQF”), wraz z towarzyszącymi danej kwalifikacji punktami ECVET; • zakładane efekty kształcenia składające się na tę jednostkę; • procedury i kryteria oceny tych efektów kształcenia; • punkty ECVET związane z jednostką; • określenie, do kiedy dana jednostka zachowuje ważność, jeżeli ma to zastosowanie. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 18

19. Przydzielanie punktów ECVET – wspólna konwencja UE • Punkty ECVET stanowią uzupełniające liczbowe źródło informacji o kwalifikacjach i jednostkach. • Punkty EVET nie mają wartości w oderwaniu od uzyskanych efektów uczenia się dotyczących konkretnej kwalifikacji, do której się odnoszą, natomiast odzwierciedlają fakt uzyskania i akumulacji jednostek uczenia się. • Aby umożliwić jednolite podejście do stosowania punktów ECVET, zakłada się, że efektom uczenia się, uzyskiwanym w ciągu jednego roku formalnego kształcenia i szkolenia zawodowego, w pełnym wymiarze godzin, odpowiada 60 punktów ECVET. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 19

20. Przydzielanie punktów EVET jednostkom efektów kształcenia Kwalifikacja Jednostka efektów kształcenia 10 punktów Jednostka efektów kształcenia 30 punktów 60punktów ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym Jednostka efektów kształcenia 20 punktów • W ramach ECVET przyporządkowanie punktów odbywa się zazwyczaj w dwóch fazach: punkty przydziela się najpierw określonej kwalifikacji, a następnie poszczególnym jej jednostkom.Punkty ECVET przydziela się poszczególnym jednostkom w zależności od ich względnej wagi w ramach kwalifikacji.Zdobycie kwalifikacji lub zaliczenie jednostki powoduje przyznanie należnych punktów ECVET, niezależnie od czasu, który jest faktycznie potrzebny do ich uzyskania. 20

21. Transfer i akumulacja efektów uczenia się, partnerstwa systemu EVET • W systemie ECVET, jednostki efektów uczenia się uzyskane w określonym kontekście są oceniane, a następnie - jeżeli ocena przebiegnie pomyślnie - przenoszone do innego kontekstu. W tym drugim kontekście, właściwa instytucja dokonuje ich walidacji i uznania, potwierdzając tym samym spełnienie części wymogów warunkujących uzyskanie przez daną osobę określonej kwalifikacji. • Jednostki efektów uczenia się mogą być następnie akumulowane celem uzyskania pełnej kwalifikacji, zgodnie z przepisami danego kraju lub regionu. • Procedury i wytyczne związane z oceną, walidacją, akumulacją i uznawaniem jednostek efektów uczenia się są opracowywane przez właściwe instytucje oraz partnerów zaangażowanych w proces kształcenia/szkolenia. • Transfer osiągnięć w oparciu o system ECVET, stosowany do efektów uczenia się uzyskanych w formalnym kontekście kształcenia, należy ułatwiać poprzez tworzenie partnerstw i sieci właściwych instytucji, uprawnionych, każda na własnym obszarze działania, do nadawania pełnych kwalifikacji lub jednostek oraz przyznawania osiągnięć za efekty uzyskane w uczeniu się, dla celów ich transferu walidacji. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 21

22. Transfer i akumulacja efektów uczenia się, partnerstwa systemu EVET cd. Porozumienie o partnerstwie powinno potwierdzać, że partnerzy: • wzajemnie akceptują swój status jako właściwych instytucji; • uznają, że stosowane przez drugą stronę kryteria i procedury zapewniania jakości oraz oceny, walidacji i uznawania są odpowiednie do celu transferu osiągnięć; • zgadzają się na warunki działania partnerstwa, zwłaszcza w odniesieniu do celów, czasu trwania i ustaleń dotyczących możliwości aktualizacji porozumienia o partnerstwie; • uznają porównywalność określonych kwalifikacji do celu transferu osiągnięć, przy zastosowaniu poziomów referencyjnych ustalonych przez EQF; • są świadomi tego, które podmioty i właściwe instytucje mogą oprócz nich brać udział w opisywanym procesie i jakie mogą pełnić w nim funkcje. • mogą dokonywać specjalnych ustaleń odnośnie do transferu osiągnięć na potrzeby uczących się. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 23

23. Transfer i akumulacja efektów uczenia się, partnerstwa systemu EVET cd. W przypadku gdy system ECVET byłby stosowany do efektów uczenia się uzyskanych w kontekście pozaformalnym lub nieformalnym lub poza ramami określonymi w porozumieniu o partnerstwie, właściwa instytucja, która jest upoważniona do nadawania pełnych kwalifikacji lub ich elementów składowych - jednostek lub przyznawania osiągnięć, powinna ustanowić procedury i mechanizmy służące identyfikowaniu, walidacji i uznawaniu takich efektów uczenia się poprzez przyznawanie odpowiednich jednostek i odpowiadających im punktów ECVET. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 24

24. Porozumienie o programie zajęć i indywidualny wykaz osiągnięć Aby umożliwić transfer osiągnięć, w którym bierze udział dwóch partnerów i mobilna osoba ucząca się, dwie instytucje właściwe, zaangażowane w proces kształcenia/szkolenia i walidacji oraz osoba ucząca się zawierają – w ramach porozumienia o partnerstwie – porozumienie o programie zajęć. Powinno ono: • zawierać rozróżnienie na właściwą instytucję „macierzystą” i „goszczącą”. Instytucja macierzysta jest instytucją, która dokona walidacji efektów uczenia się uzyskanych przez uczącego się i uzna je. Instytucja goszcząca to instytucja zapewniająca kształcenie/szkolenie umożliwiające uzyskanie określonych efektów uczenia się i oceniająca te efekty. • określać szczególne warunki dotyczące danego okresu mobilności, takie jak tożsamość uczącego się, długość okresu mobilności, zakładane efekty uczenia się i odpowiadające im punkty ECVET. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 25

25. Porozumienie o programie zajęć i indywidualny wykaz osiągnięć cd. • Porozumienie o programie zajęć powinno stwierdzać, że jeżeli uczący się uzyskał zakładane efekty uczenia się i otrzymał pozytywną ocenę od instytucji goszczącej, to instytucja macierzysta powinna dokonać ich walidacji i uznać je – zgodnie z zasadami i procedurami ustanowionymi przez właściwą instytucję – jako część wymogów, które należy spełnić, by uzyskać określoną kwalifikację. • Transfer osiągnięć odpowiadających efektom uczenia się odbywa się w trzech etapach: • instytucja goszcząca ocenia efekty uczenia się i przyznaje uczącemu się punkty ECVET. Efekty uczenia się i odpowiadające im punkty ECVET są zapisywane w „indywidualnym wykazie osiągnięć” uczącego się (jest to dokument wyszczególniający uzyskane przez uczącego się efekty uczenia się, przyznane jednostki efektów kształcenia i punkty ECVET; • instytucja macierzysta dokonuje walidacji punktów ECVET, które w odpowiedni sposób dokumentują osiągnięcia uczącego się; • instytucja macierzysta uznaje uzyskane efekty uczenia się. Uznanie to prowadzi do zaliczenia jednostek i przyznania należnych za nie punktów ECVET zgodnie z zasadami systemu macierzystego. • Warunkiem walidacji i uznania przez właściwą instytucję macierzystą jest pozytywna ocena efektów uczenia się przez właściwą instytucję goszczącą, zgodnie z ustalonymi procedurami i kryteriami zapewniania jakości. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 26

26. Zalecenie dla państw członkowskich UE dot. ECVET • Promować system ECVET. • Do 2012 r. stworzyć niezbędne warunki, a także przyjąć odpowiednie środki do stopniowego stosowania systemu. • Stosować ECVET od 2012 r. • Wspierać rozwój partnerstwai sieci z udziałem zainteresowanych stron, partnerów społecznych i sektorów. • Zapewnić dostęp do informacji i poradnictwa z zakresu stosowania systemu. • Zadbać o należyte upowszechnianie przez właściwe organy informacji o zastosowaniu systemu ECVET oraz o to, by pokrewne dokumenty Europass zawierały wyraźnie sprecyzowane informacje. • Promować i stosować zasady zapewniania jakości. • Zapewnić operacyjne mechanizmy koordynacji i monitorowania systemu. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 27

27. Zamierzenia Komisji Europejskiej • Wspierać państwa członkowskie we wdrażaniusystemu poprzez ułatwianie testowania, współpracy, wzajemnego uczenia się oraz promocję systemu. • Opracować poradniki i narzędzia dla użytkowników systemu. • Opracować ekspertyzę w celu zwiększenia kompatybilności pomiędzy systemami ECVET i ECTS. • Ustalić grupy użytkowników systemu ECVET. • Monitorować proceswdrażania systemu. • Sporządzić sprawozdanie dla Parlamentu Europejskiego i Rady … lat po przyjęciu systemu ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 28

28. Główne środki towarzyszące rozwojowi systemu ECVET • Faza testów i prób: zaproszenie do składania wniosków, początek: maj 2008 r. • „Narzędzia uzupełniające”: przewodnik dla użytkowników systemu ECVET, szablony, Europass… • Kontynuacja działań: utworzenie europejskiej grupy użytkowników systemu ECVET. • Faza badawcza: monitoring i ekspertyzy (CEDEFOP) • Promocja, rozwój i wzajemne uczenie się w ramach sieci ECVET. • http://www.ecvet-projects.eu/Projects/Default.aspx • Zalecenie parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET). ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 29

29. Rozwój systemu ECVET w Polsce w ramach projektu systemowego PO-KL KRK ZAKRS PRAC: • model systemu transferu osiągnięć/zaliczeń w kształceniu i szkoleniu zawodowym w ramach systemu ECVET, • wnioski i rekomendacje z badania ilościowego i jakościowego dot. mobilności uczniów i słuchaczy szkół prowadzących kształcenie zawodowe (na podstawie wyników ankiet rozesłanych w 2009 roku przez MEN do kuratorów oświaty), • wnioski i rekomendacje z badania dotyczącego stopnia wykorzystania suplementu Europass do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (wśród pracodawców i absolwentów szkół i placówek), • wnioski i rekomendacje z badania dot. możliwości wykorzystania programów modułowych dla wyodrębnienia kwalifikacji i jednostek uczenia się dla potrzeb systemu ECVET, • opracowanie zasad zapewnienia komplementarności systemu ECVET z systemem ECTS stosowanym w szkolnictwie wyższym, • raport dot. mobilności edukacyjnej uczniów i słuchaczy szkół i placówek prowadzących kształcenie i szkolenie zawodowe oraz mobilności absolwentów, • opracowanie zasad i procedur funkcjonowania systemu ECVET w warunkach polskich, • opracowanie wstępnej koncepcji działań służących wdrożeniu systemu ECVET w Polsce. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 30

30. Rozwój systemu ECVET w Polsce w ramach projektu systemowego PO-KL KRK cd. REZULTATY TWARDE: • wdrożenie elementów modelu systemu walidacji według zaproponowanego modelu: • promocja sposobów identyfikacji kompetencji nabytych poza uczeniem się formalnym, • promocja instytucji stosujących zasady walidacji, • wyłonienie i doposażenie instytucji stosujących elementy walidacji, • wspieranie współpracy instytucji stosujących walidację z instytucjami w innych krajach UE, • przygotowanie pilotażowego projektu walidacji kompetencji osób powracających z emigracji, • wdrożenie elementów transferu osiągnięć/zaliczeń w kształceniu i szkoleniu zawodowym, • pilotażowe wdrożenie systemu ECVET w wybranym obszarze zawodowym w ramach partnerstwa ponadnarodowego, • pilotażowe wdrożenie systemu ECVET dla efektów uczenia się innego niż formalne. ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 31

31. Przykłady wyodrębniania kwalifikacji i jednostek efektów uczenia się ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 32

32. Przykłady wyodrębniania kwalifikacji i jednostek efektów uczenia się ECVET – System Transferu Osiągnięć w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym 33

33. ECVETEuropean Credit System for Vocational Education and Training DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ krzysztof.symela@itee.radom.pl