بسم الله الرحمن الرحيم

1. بسم الله الرحمن الرحيم

2. دانش آموز گرامی رشته ی علوم و معارف اسلامی سلام بر شما فراگیرندگان معارف الهی رشته ای که اکنون برای تحصیل در دوره دبیرستان برگزیده اید، علاوه بر آنکه رشته ای است که در ساختن شخصیت فردی شما می تواند اثرات مثبت زیادی بگذارد، سازنده ی پیکره ی دینی و فرهنگی و فضای معنوی آینده ی جامعه اسلامی نیز هست. آینده ی جوامع با علوم فنی و مهندسی و تجربی رقم زده نمی شود، علوم انسانی و اسلامی است که مسیر حرکت فرهنگی کشور را تعیین می کند. آیا تاکنون به این موضوع اندیشیده اید که چرا در عین حال که در کشورهای به اصطلاح پیشرفته بزرگترین محققان و دانشمندان در رشته هایی مثل هوا - فضا ، انرژی اتمی ، پزشکی ، جراحی و ... مهاجر و از کشورها و فرهنگ های دیگرند امام هیچ یک از نظریه پردازان و اساتید طراز اول رشته های شکل دهنده به اندیشه و فرهنگ همچون جامعه شناسی ، روانشناسی ، فلسفه و .... از کشورهای دیگر نیستند و اجازه درخشش در این فضا را پیدا نمی کنند ؟ روشن است که یکی از اصلی ترین دلایل این موضوع ، میل به انحصاری بودن این علوم در دست خودشان است در این صورت سایر کشورها در این علوم و با لطبع و با لتبع در فرهنگ نیز به آنها وابسته خواهند شد. یکی از معضلات و مشکلاتی که در گفتگو با دانش آموزان این رشته و اولیاء ایشان و حتی برخی از اولیاء مدارس ، خود را نشان می داد، آشنایی نداشتن با رشته هایی است که دانش آموزان پس از فارغ التحصیل شدن از دبیرستان، می توانند در آنها به تحصیل ادامه دهند این امر باعث مبهم شدن آینده دانش آموزان این رشته شده بود.

3. بنابر این آموزش متوسط مدرسه عالی شهید مطهری برآن شد تا با معرفی مراکز و رشته های علوم و معارف اسلامی در دانشگاهها و همچنین معرفی رشته ها و گرایش های تخصصی موجود در حوزه های علمیه ، دورنمایی از مسیر آینده ی تحصیلی این دانش آموزان را به نمایش بگذارد تا به این وسیله افکار دانش آموزان و اولیاء محترم و چشم انداز افق آینده برایشان ، گسترده و روشن باشد. این کار علاوه بر رفع ابهام های ذهنی، به تقویت انگیزه تحصیلی دانش آموز و همراه شدن خانواده با دانش آموز و مدرسه منتهی خواهد شد. اطلاعاتی که در این ویراست آمده از مراکز مختلف علمی در شهرهای مختلف جمع آوری شده و اطلاعات هر مرکز مستقیماً توسط همان مرکز ارائه شده است. لذا مختصر یا مفصل بودن معرفی نامه هر مرکز وابسته به اطلاعاتی است که به دفتر آموزش متوسطه ارائه کرده اند. از سوی دیگر با توجه به رشد روزافزون این مراکز و رشته ها ممکن است برخی از موارد در این مجموعه ثبت نشده باشد. امیداست این مجموعه بتواند شما را در شناخت و انتخاب بهتر رشته یاری کند و گامی در راه توسعه و پیشرفت علوم و معارف اسلامی به شمار آید. ربَّنا تَقَبَّل مِنّا إِنَّکَ أنتَ السَّمیع العَلیم آموزش متوسطه مدرسه عالي شهيد مطهري – تابستان 88

4. فهرست مطالب • مدرسه عالي شهيد مطهري • مراكز و رشته هاي تخصصي حوزه علميه قم • جامعه الزهراء (س) : حوزه علميه خواهران – قم • مراكز و دوره هاي تخصصي حوزه علميه اصفهان • برخي از مراكز دانشگاهي فعال در رشته هاي مرتبط با علوم و معارف اسلامي • برخي از رشته هاي مرتبط با علوم و معارف اسلامي • نكته اي كوتاه در باب انتخاب رشته • برخي از مراكز رشته هاي علوم و معارف اسلامي در يك نگاه

5. مدرسه عالی شهید مطهری

6. مدرسه عالی شهید مطهری مدرسه عالی شهید مطهری، یکی از موسسات آموزش عالی کشور است که بنای آن بوسیله میرزا حسین خان سپهسالار در سال1296 قمری بر اساس نهاد وقف بنیان نهاده شد. این مدرسه عالی از پیشینه طولانی در زمینه تلفیق نظام و مفاد تعلیمی حوزه و دانشگاه برخوردار است. بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی با انتصاب آیت الله امامی کاشانی به عنوان تولیت مدرسه عالی شهید مطهری از سوی امام خمینی(ره) فعالیت آموزشی آن از سال 1361 با پذیرش دانشجو آغاز گردید. 1 اهداف: به موجب اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی اهداف مدرسه عالی شهید مطهری به شرح ذیل می­باشد: 1. تربیت علما و روحانیون اسلام­شناس و آگاه به مسائل و مقتضیات زمان و نیز تربیت محققان و افراد صاحب صلاحیت. 2. تحقیق در رشته­های مختلف علوم و معارف اسلامی. 3. تبلیغ و نشر علوم و معارف اسلامی. 2 مقاطع تحصیلی آموزش عالی و عناوین رشته­های تحصیلی مدرسه عالی شهید مطهری هم اکنون در سه مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری به دانشجویان خود مدرک علمی اعطاء می­کند.مدارک تحصیلی مدرسه عالی که از جمله مراکز متمرکز آموزش عالی کشور به شمار می رود بوسیله وزارت علوم تحقیقات و فناوری صادر می شود. بدیهی است تمام مراحل پذیرش دانشجویان و آموزش آنان تحت نظارت این وزارتخانه و براساس ضوابط و مقررات آموزش عالی کشور انجام می­پذیرد. اعتبار مدارک اخذ شده از شعب مختلف این مدرسه عالی یکسان بوده و تحت ضوابط و شرایط مشترکی صادر می­شود. مدارکی که از ناحیه مدرسه عالی شهید مطهری و موسسات تابعه به فارغ التحصیلان مقاطع مختلف اعطاء می­گردد به شرح زیر است:

7. شعبه های آموزش عالی مدرسه عالی شهید مطهری مطابق جدول زیر است:

8. نحوه پذیرش طلبه و دانشجو در مقطع کارشناسی پذیرش دانشجو در دوره کارشناسی مدرسه عالی شهید مطهری از طریق آزمون سراسری به صورت متمرکز و با شرایط خاص انجام می پذیرد. داوطلبان کنکور سراسری در گروه­های ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی و علوم ومعارف اسلامی می توانند با درج کد مربوط در پاسخ نامه آزمون تمایل خود را برای تحصیل در مدرسه عالی اعلام نمایند. پس از برگزاری آزمون ، سازمان سنجش و آموزش کشور از میان داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته‌های روزانه هستند، دو برابر ظرفیت پذیرش را برای شرکت در آزمون اختصاصی و طی مراحل پذیرش معرفی می­نماید. پذیرفته شدگان این آزمون که واجد شرایط تحصیل در این مدرسه عالی نیز باشند، جهت اعلام قبولی به سازمان سنجش آموزش کشور معرفی می شوند. دانش آموختگان: دانش آموختگان مدرسه عالی شهید مطهری بدلیل آشنایی با علوم دانشگاهی و حوزوی امکان فعالیت در هر دو زمینه را داشته و در مراتب مختلف قادر به ادامه تحصیل یا تدریس خواهند بود. دارندگان مدرک کارشناسی(اعم از فقه و حقوق اسلامی و فلسفه و حکمت اسلامی) همچنین امکان اشتغال در موسسات پژوهشی، قوه قضائیه، دستگاه­های اجرایی و مراکز فرهنگی و آموزش و پرورش را نیز خواهند داشت. این دسته از فارغ التحصیلان می توانند در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ها یا سطح عالی حوزه به ادامه تحصیل بپردازند. دارندگان مدرک کارشناسی ارشد مدرسه عالی علاوه بر زمینه­های یاد شده از توان تدریس در دانشگاه ها و حوزه نیز برخوردار بوده و می توانند در مقطع دکتری یا خارج(حوزه) به ادامه تحصیل بپردازند. فارغ التحصیلان دوره دکترا علاوه بر زمینه های یاد شده صلاحیت عضویت در هیات های علمی را نیز بدست آورده و میتوانند در مقاطع مختلف آموزشی به تدریس بپردازند.

9. مراكز و رشته هاي تخصصي حوزه علميه قم • مركز آموزشهاي تخصصي تبليغ • مركز آموزش تخصصي تفسير و علوم قرآن • مركز تخصصي امامت و مهدويت • مركز تخصصي حقوق و قضاي اسلامي • رشته تخصصي علم كلام • موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) • پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي

10. مراكز و رشته هاي تخصصي حوزه علميه قم 1 مرکز آموزش های تخصصی تبلیغ هدف کلی: هدف کلی از راه اندازی مرکز آموزش­های تخصصی تبلیغ و مقاطع مختلف آن«تربیت مبلغ جهت نشر احکام و معارف اسلام در سطح عموم و تربیت روحانیون متخصص در زمینه های مختلف تبلیغی به منظور تامین مبلغین مورد نیاز داخل و خارج از کشور و تامین پژوهشگر و استاد در عرصه تبلیغ» می باشد. مقاطع رشته تخصصی تبلیغ : آموزش های این مرکز دارای چهار مقطع می­باشد: الف) سفیران هدایت (سطح2 تربیت مبلّغ) ب) تربیت راهنما (سطح 2 تبلیغ) ج) مبلّغان ویژه (سطح 3 تبلیغ) د) تخصصی تبلیغ (سطح 4 تبلیغ)

11. الف) مقطع سفیران هدایت (سطح 2 تربیت مبلغ) «سفیران هدایت» دوره ویژه تربیت مبلغ حوزه علمیه است که در سال 1378 در قم راه اندازی شد. در این مقطع داوطلبان 190 واحد درسی را در مدت پنج سال می گذرانند و پس از فارغ التحصیل شدن، پنج سال تعهد تبلیغ دارند که پس از انجام آن، مدرک سطح 2 «تربیت مبلغ» را از حوزه دریافت می­کنند. برای ثبت نام در این مقطع، حداقل مدرک دیپلم لازم است. هدف: تربیت مبلغ جهت نشر احکام و معارف اسلامی در سطح عموم نقش و توانایی های فارغ التحصیلان: فارغ التحصیلان این مقطع باید دارای توانایی­های ذیل باشند: 1 امام جماعت مساجد 2 تبلیغ معارف اسلامی 3 برگزاری جلسات آموزش قرآن و احکام 4 اداره کلاس های دینی، قرآن و عربی مدارس آموزش و پرورش 5 مدیریت مجموعه های دینی، فرهنگی و تربیتی 6 آمادگی ورود به مقطع مبلغان ویژه(سطح 3 تبلیغ) 7 انجام امور اجتماعی دینی محل تبلیغ

12. شرایط جذب: افرادی می توانند به این مقطع راه یابند که دارای شرایط ذیل باشند: 1 حداقل مدرک دیپلم 2 قبولی در آزمون ورودی 3 کسب امتیاز لازم در مصاحبه 4 صلاحیت اخلاقی، سیاسی و خانوادگی 5 برخورداری از سلامت کامل 6 حداکثر سن 20 سال (تحصیلات بالاتر از دیپلم و خدمت سربازی به حداکثر سن افزوده می­شود) 7 نداشتن منع قانونی از جهت نظام وظیفه 8 اشتغال به تحصیل تمام وقت در مدت دوره 9 آمادگی برای پذیرش تعهد 5 سال فعالیت تبلیغی نظام آموزشی: نظام آموزشی براساس نظام واحدی است

13. ویژگی­های سفیران هدایت: سفیران هدایت دارای ویژگی هایی است که ذیل عنوان ویژگی های آموزشی، تربیتی و مهارتی مطرح می شود: الف) ویژگی های آموزشی 1 علم محوری 2 کاربردی بودن آموزش ها 3 تقویت روحیه پژوهش 4 مباحثه نظام مند درس ها 5 حضور و غیاب ب)ویژگی های تربیتی: 1 اهتمام ویژه به اخلاق 2 جهت دار بودن آموزش ها 3 جدیت در تحصیل 4 نظم ج) ویژگی های مهارتی: 1 تکالیف عملی 2 برگزاری کلاس های کارورزی 3 گروه های مهارتی

14. شعبه­های سفیران هدایت: سفیران هدایت به جز استان قم در 18 شهرستان دیگر شعبه دارد که عبارتند از:

15. عناوین دروس سفیران هدایت:

16. ب) مقطع تربیت راهنما (سطح 2 تبلیغ) سطح 2 تبلیغ جهت تربیت مبلغانی برگزار می گردد که توان تبلیغ در سطح عموم مردم را داشته باشند. داوطلبان این مقطع باید سطح یک حوزه را به پایان رسانده باشند. طلاب این دوره در طول سه سال و نیم 84 واحد درسی را گذرانده و همزمان ملزم به گذراندن دروس فقه و اصول پایه های هفتم، هشتم و نهم حوزه می باشند، اما دروس دیگر پایه های مذکور برای آنان حذف گردیده است. این افراد پس از اتمام آموزش ها مدرک سطح 2 تبلیغ را دریافت می کنند. اهداف: الف) آماده سازی طلاب جهت ترویج معارف اسلامی و بعهده گرفتن امور تبلیغی مساجد و مراکز تبلیغی ب) به عهده گرفتن تصدی و مدیریت مراکز فرهنگی تربیتی نقش و توانایی های فارغ التحصیلان: فارغ التحصیلان تربیت راهنما توانایی‌های ذیل را کسب خواهند کرد: 1 امام جماعت مساجد 2 تبلیغ معارف اسلامی 3 انجام امور اجتماعی دینی محل تبلیغ 4 تدریس قرآن، دینی و عربی مقاطع راهنمایی و دبیرستان 5 تدریس دروس مربوط به تبلیغ در سطح یک حوزه 6 مدیریت مجموعه های دینی، فرهنگی و تربیتی 7 آمادگی ورود به مقطع مبلغان ویژه(سطح 3 تبلیغ)

17. شرایط گزینش: 1 ارائه مدرک قبولی سطح یک حوزه 2 برخورداری از استعداد آموزشی تبلیغی مناسب 3 قبولی در آزمون ورودی 4 کسب امتیاز لازم در مصاحبه 5 احراز صلاحیت اخلاقی و سیاسی نظام آموزشی: نظام آموزشی این دوره، نظام واحدی است. ویژگی­ها: در کلیه مقاطع مرکز آموزش های تخصصی تبلیغ، ویژگی های آموزشی، مهارتی و تربیتی با تغییرات اندکی مشترک می باشند لذا از تکرار آن خودداری می شود. شعبه های تربیت راهنما: تربیت راهنما در شهرهای قم، مشهد، اصفهان، اهواز و قزوین شعبه دارد.

18. عناوین دروس تربیت راهنما:

19. ج) مقطع مبلغان ویژه (سطح 3 تبلیغ) مقاطع«تربیت راهنما» و «سفیران هدایت» بمنظور تربیت مبلّغانی ایجاد شده بود که بتواند مباحث دینی را برای عموم مردم بیان کند. با توجه به آنکه عرصه تبلیغ به لحاظ مخاطب و به جهت موضوعات تبلیغی از پیچیدگی های زیادی برخوردار است، ضرورت تبلیغ مبلغان ویژه با توانمندی های علمی بیشتر و توان ارتباطی نیرومندتر، برای مخاطبان خاص روشن می­گردد. هدف: پرورش نیروهای مستعد و توانمند جهت تبلیغ در شهرهای بزرگ و مجامع آموزشی ، علمی، مذهبی و مدیریت سازمان های دینی و فرهنگی. نقش و توانمندی های فارغ التحصیلان: 1 تدریس فن خطابه در مقطع سطح 2 برای همه رشته های تخصصی حوزه 2 راهنمایی گروه های خطابی در مقطع سطح 2 (استاد راهنما) 3 تبلیغ در دانشگاه ها و مراکز علمی کشور 4 تصدی امامت جمعه و جماعت در شهرهای بزرگ کشور 5 برگزاری کلاس های عقیدتی، اخلاقی در عرصه­های مختلف 6 مدیریت مجموعه های دینی، علمی و فرهنگی 7 توان انجام امور پژوهشی در عرصه تبلیغ 8 آمادگی ورود به مقطع تحصیلی تبلیغ(سطح 4 تبلیغ)

20. شرایط جذب: افرادی می توانند به سطح 3 تبلیغ راه یابند که دارای شرایط ذیل باشند: 1 مدرک اتمام آموزش­های مقطع تربیت راهنما و یا سفیران هدایت 2 قبولی در آزمون ورودی 3 کسب امتیاز لازم در مصاحبه 4 احراز صلاحیت اخلاقی، سیاسی 5 قبول تعهدات مرکز 6 تلبس دائمی به لباس مقدس روحانیت نظام آموزشی: نظام آموزشی سطح 3 تبلیغ، نظام واحدی است. آموزش ها در این مقطع به دو شکل حضوری و غیرحضوری ارائه می گردد. ویژگی ها: در کلیه مقاطع آموزشی مرکز آموزش های تخصصی تبلیغ، ویژگی های آموزشی، مهارتی و تربیتی با تغییرات اندکی مشترک می­باشد که در اینجا فهرست وار ذکر می شود.

21. ویژگی های آموزشی: 1 علم محوری 2 کاربردی بودن آموزش­ها گرچه در این مقطع نیز به کاربردی بودن آموزش­ها توجه جدی مبذول گشته است، ولی به مباحث علمی مبنایی نیز در حد گسترده ای توجه شده است. 3 تقویت روحیه پژوهش در مقطع سطح 3 تبلیغ نه تنها بر تقویت روحیه پژوهش تاکید می شود، بلکه پژوهش محور اصلی آموزش ها می باشد. 4 سیستم حضور و غیاب قوی ویژگی­های تربیتی: 1 در مقطع سطح 3 تبلیغ، به مباحث اخلاقی و سلوک و رفتار متعلمین اهتمام خاصی مبذول می گردد. 2 از آنجا که یکی از ویژگی های مبلغین، توان ارتباط موفق با اقشار مختلف اجتماعی می باشد، ارتقاء این روحیه به طور ویژه دنبال می­شود. 3 جدیت در تحصیل و عادت به مطالعه و پژوهش 4 نظم و انضباط در حد مناسب با این مقطع مورد توجه است. ویژگی های مهارتی: با توجه به انتظارات خاص از متعلمین این مقطع، گروه های مهارتی و انجام فعالیت­های علمی در حد مناسب پیگیری می شود.

22. عناوین دروس:

23. د) مقطع تخصصی تبلیغ (سطع 4 تبلیغ) از آنجا که علوم ارتباطات در جهان امروز رو به گسترش است و ابزارهای فراوانی در عرصه تبلیغ وجود داشته و همواره بر انواع آن افزوده می­شود و رشته­های مختلف هنری می­تواند در خدمت تبلیغ ارزش­های اسلامی قرار گیرد، آماده سازی نیروهای توانمند و متخصص جهت بهره گیری از شرایط متحول جهانی ضرورت می یابد. از سوی دیگر، جذب انسان­ها به مسیر نورانی دین، روش های نو و ابداعی در فضای تبلیغاتی دینی را می طلبد که این امر بر ضرورت توجه به«مقطع تخصصی تبلیغ» می­افزاید. هدف: آماده سازی فضلایی که در عرصه تبلیغ دارای نوآوری و ابتکار هستند برای حضور تخصصی در مهمترین جایگاه ­های تبلیغ دین. نقش و تونایی ها: فارغ التحصیلان این مقطع می توانند نقشهای ذیل را ایفا نمایند: 1 تولید علم در عرصه و روشهای تبلیغ به تناسب مخاطبان در شرایط گوناگون 2 حضور کارشناسانه در مرکزیت نهادهای فرهنگی تبلیغی 3 امامت جمعه مراکز استانها و شهرستانهای بزرگ 4 حضور فعال دینی در عرصه مطبوعات 5 تدریس خطابه در مقطع سطح 3 تبلیغ و دیگر رشته­ها 6 پذیرش مدیریتهای کلان فرهنگی دینی

24. گزینش داوطلبان: برای ورود به این مقطع شرایط ذیل الزامی است: 1 اتمام دوره سطح 3 تبلبغ 2 قبولی در امتحان ورودی 3 کسب امتیاز لازم در مصاحبه 4 احراز صلاحیت اخلاقی و سیاسی 5 پذیرش تعهدهای مقطع سطح 4 تبلیغ نظام آموزشی: نظام آموزشی این مقطع، نظام واحدی است. ویژگی­ها: علاوه بر ویژگی­های آموزشی، تربیتی، مهارتی که در مقطع سطح 2 و 3 تبلیغ مطرح گردید، ویژگیهای ذیل در این مقطع مورد توجه است. آموزش: از مباحث گذشته معلوم شد که آموزشهای سفیران هدایت و سطح 2 تبلیغ، استاد محور بودند و در سطح 3 تبلیغ پژوهش محور، اما در این مقطع، ابتکار و نوآوری و پرورش خلاقیتها در متعلمین محور اساسی برنامه­ها می­باشد. اساتید، بیشتر نقش راهنما را داشته و متعلمین با اتکاء به توانمندی­های خدادادی، در رشته ای از رشته های تبلیغ به فعالیت پرداخته و از اساتید خود کمک می­گیرند.

25. تربیت: با توجه به اینکه فارغ التحصیلان این مقطع بعنوان استاد در مجموعه های تبلیغی به آموزش طلاب می پردازند و دروس روش تبلیغ رشته های دیگر را عهده دار می شوند و یا در پست های حساس تبلیغی به فعالیت می پردازند، لازم است به لحاظ تربیتی و اخلاقی از امتیازات بسیاری برخوردار باشند. از این رو یکی از شاخصه های اساسی برای ورود به این مقطع، اخلاق متعلمین بوده و در طول دوره نیز علاوه بر مباحث اخلاقی، مساعدت های ویژه در زمینه مشاوره اخلاقی به آنان ارائه می گردد. مهارت: 1 در این مقطع، به جای گروه های مهارتی، متعلمین موظف به اداره گروه های مهارتی سفیران هدایت و تربیت راهنما و سطح3 تبلیغ می باشند، تا علاوه بر راهنمایی متعلمین، آموزه های خطابی برای آنان ملکه گردد. 2 جهت رشد و بالندگی متعلمین در این مقطع، سعی می شود در ایام تبلیغی زمینه اعزام آنان به مجموعه ها و فضاهای ویژه فراهم گردد تا از سویی توانمندی های آنان بکار گرفته شود و از سوی دیگر بر مهارت تبلیغی آنان افزوده گردد. 3 سعی می شود با تخصیص کلاس های آموزشی در سفیران هدایت، تربیت راهنما و سطح 3 تبلیغ، از توانایی های علمی مهارتی آنان استفاده گردد، همچنین زمینه نهادینه شدن اطلاعات آنان فراهم شود. 4 گروه های مهارتی با توجه به رشته تبلیغی خاص آنان تشکیل و در زمینه همان رشته تمارین مهارتی انجام می شود.

26. مرکز آموزش تخصصی تفسیر و علوم قرآن

27. 2 مرکز آموزش تخصصی تفسیر و علوم قرآن 1 ضرورت و اهداف با توجه به ضرورت بیش از پیش فرهنگ قرآن در حوزه های علمیه ، پرورش افراد متعهد در زمینه تفسیر و علوم قرآن برای نشر فرهنگ قرآنی در جامعه اسلامی و نیز تامین نیروی انسانی کارآمد جهت برنامه ریزی و امور اجرائی ، آموزشی و پژوهشی در زمینه تفسیر و علوم قرآن، تشکیل چنین مرکزی ضروری می نمود تا اهداف ذیل را دنبال نماید: 1 تربیت قرآن پژوه و محقق در زمینه تفسیر و علوم قرآن 2 تربیت و پرورش اساتید جهت تدریس در حوزه های علمیه 3 تربیت و پرورش اساتید جهت تدریس در دانشگا ها و مراکز آموزش عالی 4 پرورش نیروهای توانمند برای رفع نیازهای فرهنگی و تبلیغی مراکز مختلف در زمینه­های قرآني 5 پاسخگوئی به نیازهای روزافزون جامعه به معارف قرآن و تفسیر. 6 طراحی و برنامه­ریزی امور قرآنی در مراکز آموزشی و پژوهشی. 7 پرورش نیروهای توانمند برای احراز مسئولیت در موسسات و عضویت در هیئت علمی مراکز آموزش عالی امید است فارغ التحصیلان این مراکز، همچون دیگر خادمان به قرآن بتوانند با ره توشه ای که از این مائده آسمانی برمی گیرند در مراکز حوزوی، دانشگاهی و دیگر مراکز فرهنگی حضور پر ثمر یابند و با پژوهش و تألیف، گام های بلندی در آشنایی قشر فرهنگی و نیز توده مردم با فرهنگ و معارف قرآن کریم بردارند.

28. 2 مقاطع تحصیلی مقاطع تحصیلی عبارتند از: الف: سطح 2 (کارشناسی) ب: سطح3(کارشناسی ارشد) ج: سطح4(دکتری) دانش پژوهان، با شرکت در آزمون ورودی عمومی و اختصاصی به سطح 2 راه یافته و مطابق برنامه های آموزشی و پژوهشی مدون و مصوب و با گذراندن بیش از 60 واحد و تدوین پایان نامه در یکی از گرایش های علوم قرآن، تفسیر قرآن و علوم و فنون قرائت فارغ التحصیل می شوند، و به مدرک کارشناسی ارشد نایل می گردند. سپس با شرایط مقرر برای سطح 4 پذیرش، و پس از گذراندن بیش از 60 واحد دیگر و تهیه و تدوین رساله علمی و دفاع از آن ، به دریافت مدرک علمی سطح4(دکتری) نائل می شوند. لازم به یاد آوری است که مدارک اعطائی، مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد. 3 سیستم آموزشی و پژوهشی سیستم آموزشی و پژوهشی این مرکز، تلفیقی است از نظام آموزشی حوزه و دانشگاه ، که به صورت ترمی واحدی و با دروس مشخص و زمان بندی خاص انجام می­گیرد. برنامه های درسی این مرکز عمدتاً شامل : تاریخ قرآن، علوم قرآن، تفسیر ترتیبی، تفسیر موضوعی، منتخب التفاسیر، تاریخ تفسیر، مقایسه قرآن و عهدین و ... می باشد. ضمناً در هر مقطع تحصیلی به میزان چند واحد زبان تخصصی نیز وجود دارد.

29. مرکز تخصصی امامت و مهدویت

30. 3 مرکز تخصصی امامت و مهدویت ضرورت تأسیس: اندیشه«مهدویت» به دلیل دارا بودن ویژگی های منحصر به فرد، یکی از توانمندترین عوامل رشد جامعه دینی ماست. طرح درست و گسترش این فرهنگ نورانی، باعث رشد و بالندگی هرچه بیشتر جامعه و حفظ آن از تباهی ها است. در عین حال این اندیشه و مسائل پیرامونی آن، سالهاست دچار غفلت، کم کاری، کج فهمی و سطحی نگری شده است. کوتاهی و کم کاری در این امر مقدس و خطیر، از یک سو زمینه ساز بروز خرافات و سطحی نگری و از سوی دیگر موجب در دست گرفتن این مقوله سترگ به وسیله افراد ناشایست کم دانش و یا بی دانش شده است. از این رو بایسته است، حوزه علمیه به عنوان متولی این امر گام های جدید تری در این راه بردارد و با تقویت، مشارکت و نظارت بر مراکزی که در این جهت فعالیت می کنند، به آموزش و پژوهش در این عرصه و سپس ارائه و تبلیغ آن در داخل و خارج کشور همت گمارد، چه اینکه اگر حقیقت تبین و تقویت نشود، باطل صحنه گردان می شود!! بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) در سال 1379 با موافقت مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای«دام ظّله ‌العالی»بنا به پیشنهاد حجت الاسلام و المسلمین محسن قرائتی و همکاری برخی از شخصیت­های علمی و فرهنگی تأسیس گردید. این بنیاد در سال 1380 با هدف گسترش و تعمیق فرهنگ مهدویت در سطح جامعه( به ویژه نسل جوان و فرهیخته)و تربیت مبلغ، پژوهشگر ومدرس مباحث مهدویت و به منظور تدارک پشتوانه علمی و فرهنگی برای فعالیت­های فرهنگی خود و دیگران با کسب مجوز از شورای عالی حوزه علمیه قم مرکز تخصصی«امامت و مهدویت» را در قم راه اندازی کرد.

31. فعالیت­ها محور اول: آموزش 1. آموزش تخصصی ویژه طلاب حوزه علمیه قم: دانش پژوهان پس از قبولی در آزمون کتبی و مصاحبه علمی، طی مدت سه سال؛ و گذراندن 62 واحد درسی تخصصی، 14 واحد عمومی، 18 واحد پیش نیاز، 8 واحد مطالعاتی، 8 واحد گرایش و 4 واحد پایان نامه در مقطع سطح 3 حوزه(کارشناسی ارشد) فارغ التحصیل می شوند. 2. آموزش کوتاه مدت: به منظور گسترش و تعمیق فرهنگ مهدویت در جامعه و پاسخ گویی به نیازهای فکری و اعتقادی آن و مقابله با شبهات و انحرافات؛ مباحث مهم مهدویت در سطوح مختلف آموزش داده می شود. الف. حضوری: تاکنون این دوره در بیش از 200 مرکز حوزوی، دانشگاهی، نظامی و ... اجراء شده است و افراد زیادی آن را گذرانده اند. مرکز آماده برگزاری این دوره برای عموم علاقه مندان است. ب.مکاتبه ای: علاقه مندان می توانند با تماس و ثبت نام تقاضای خود را برای گذراندن این دوره اعلام نمایند تا جزوات و کتاب های آموزشی را به همراه نوار کاست یا CD دریافت نمایند. ج. مجازی: با توجه به گسترش فن آوری اطلاعات، مدرسه مجازی مهدویت در دو سطح راه اندازی شده است. سطح اول: عمومی، شامل مباحث آموزش کوتاه مدت؛ سطح دوم: نیمه تخصصی، شامل برخی از عناوین تخصصی مهدویت و پاسخ به شبهات؛ همچنین دوره های ویژه ای برای اقشار مختلف مانند: دانشجویان، اساتید و ... برگزار می گردد. تاکنون بیش از 40 هزار نفر در بخش کوتاه مدت ثبت نام کرده و آموزش دیده­اند. علاقه­مندان جهت ثبت نام در دوره های آموزش مجازی می‌توانند به نشانی ذیل مراجعه کنند. www.mahdaviat.net www.imammahdi s.com 3. آموزش تربیت مربی مهدویت: به منظور تربیت نیروی انسانی کارآمد و مهدی باور در زمینه های تبلیغ و تدریس دوره کلاس های کارگاهی طی مدت یک سال در 19 واحد درسی برگزار می­گردد. 4. تدوین متون: به منظور انسجام و ارائه سرفصل های مناسب هر درس و متون آموزشی لازم، این بخش فعالیت خود را آغاز نموده است . همچنین مرکز درصدد راه اندازی دوره آموزش سطح چهار با کسب مجوز از مرکز مدیریت حوزه علمیه قم می باشد.

32. مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی

33. 4 مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی 1)ضرورت: دوره های تخصصی حقوق و قضای اسلامی یکی از دوره های آموزش عالی و تخصصی قضاوت حوزه علمیه قم در سطوح سه گانه2 3 4 می باشد که با هدف آموزش رشته های اسلامی حقوق قضایی و تربیت قضات و حقوق دانانی مجتهد و متخصص برای رفع نیازمندی های قضایی و پژوهشی قوه قضائیه و نظام جمهوری اسلامی ایران و گسترش پژوهش و تحقیق در زمینه مسائل تازه و جدید در محدوده محاکم دادگستری ،علم فقه و حقوق تأسیس گردیده است که ضرورت و اهمیت تشکیل این دوره ها با توجه به موارد ذیل معلوم می گردد. 2)اهداف: 1/2) تربیت قضات و پاسخگوئی به نیازهای قضائی 2/2) تامین نیاز علمی و آموزش وسیع و همه جانبه رشته های عرفی و اسلامی حقوق در رابطه با یکدیگر و تربیت حقوق دانان اسلامی 3/2) تربیت محققین زبده جهت پژوهش های علمی در مباحث حقوقی و قضائی بویژه در مسائل مستحدثه 4/2 )تبین نظام حقوقی، قضائی و جزایی اسلام و جمهوری اسلامی ایران و نشان دادن پاسخگو بودن این سیستم در مقابل نیازهای واقعی و ضروری جامعه و قوه قضائیه و برتری آن نسبت به نظام های حقوق معاصر جهان 5/2) تامین کادر قضائی و حقوقی کارآمد در سطح محاکم دادگستری و تامین نیروی انسانی ماهر و متخصص و آشنا با مبانی حقوق اسلامی متناسب با اهداف قوه قضائیه و نهادهای دیگر. از آنجا که آموزش موجود در نظام دانشگاهی و همچنین آموزش های دروس جاری حوزوی هریک بتنهایی نمی توانند جوابگوی نیازهای فوق و تامین کننده اهداف برشمرده در بالا باشند، جهت آشنایی حوزویان با مبانی حقوق و تطبیق این دو با هم و نقد برخی مبانی حقوقی ، تأسیس چنین دوره هایی در سطوح مختلف ضرورت پیدا کرد.

34. 3) سیاست ها: آموزش تخصصی حقوق و قضای اسلامی یکی از رشته های تخصصی حوزه علمیه قم می باشد که براساس سیاست های ذیل برگزار می گردد. 1 آموزش پژوهش محور در رشته های اسلامی و عرفی حقوق قضایی 2 تربیت قضات و پژوهشگران و حقوق دانان مجتهد متخصص جهت رفع نیازمندی های قوه قضائیه و جامعه اسلامی 3 پژوهش و تحقیق در زمینه مسائل تازه و مستحدث حقوق قضایی 4 پاسخگویی به سئوالات و شبهاتی که از لحاظ حقوقی به نظام حقوقی اسلام وارد می آید با توجه به مسائل روز 5 نقد نظام حقوق وضعی غربی و غیر اسلامی 4)مشخصات نظام آموزشی مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی: مقاطع تحصیلی در مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی: مقاطع تحصیلی و آموزشی این مرکز براساس مصوبات شورای عالی به شرح ذیل می باشد: 1 سطح2(کارشناسی) که می توان از آن بعنوان دوره پایه تخصصی در رشته حقوق و قضای اسلامی یاد کرد. 2 سطح3(کارشناسی ارشد)که می توان از آن بعنوان دوره آموزش های تخصصی و پژوهشی یاد کرد که فعلاً دانش پژوهان در دو گرایش«فقه و حقوق خصوصی» و«فقه و حقوق جزای اسلامی» در حال تحصیل می باشند. 3 سطح4(دکتری) که می توان از آن بعنوان دوره تخصصی و اجتهادی در زمینه حقوق و قضا یاد کرد. شایان توجه است که در صورتی دانش پژوهان می توانند در مقاطع بالاتر شرکت نمایند که سطح پایین تر را گذرانده باشند و امتیاز لازم را در آزمون های ورودی و مصاحبه کسب نمایند.

35. 5)تعداد واحدها: 1/5) سطح 2 از آنجا که دوره سطح 2 در این مرکز دوره ای است حساس که بعنوان دوره پایه برای تحصیل در سطوح3و4 تخصصی شناخته می شود لذا به آموزش دانش پژوهان در این دوره توجهی خاص می شود تا مفاهیم ومکاتب حقوقی و نظریات فقهی و قضایی را به نحوی یاد بگیرند که بتوانند از آنها در مقاطع بالاتر استفاده نمایند و در واقع پیش نیاز تحصیل سطوح عالیه را بگذرانند. لذا کلیه واحدهایی را که دانش پژوهان در سطح 2 می گذرانند در سه بخش واحدهای عمومی، واحدهای فقهی و واحدهای حقوقی می باشد: الف) واحدهای عمومی 20 واحد است که مصوب شورای عالی حوزه بوده و در تمام تخصصی ها در سطح 2 اجرا می گردد. لازم است کلیه دانش پژوهان در تمام رشته ها دروس مربوطه را بگذرانند. ب) دروس فقهی مجموعا 16 واحد می باشد که دانش پژوهان در حد شناخت استدلال کلی فقهی در زمینه های حدود، قصاص، دیات، قضا و معاملات آموزش می بینند. علاوه براین دانش پژوهان در سطح 2 اشتغال به دروس حوزوی دارند و در کلاس های فقهی و اصولی رسائل و مکاسب حوزه شرکت می نمایند. ج) دروس حقوقی تخصصی مجموعا 84 واحد می باشد در سه بخش«اصلی»،«پیش نیاز»و«اختیاری» که در طی این دروس دانش پژوهان با حقوق وضعی و مواد قانونی که مطابق با فقه می باشد و مشکلات آنها آشنا می شوند. در نهایت دانش پژوهان با نگارش یک مقاله تحقیق پایانی به ارزش 2 واحد با موضوعات مختلف فقهی و حقوقی، از سطح 2 فارغ التحصیل می گردند. طول دوره: کلیه واحدهای سطح 2 بطور متوسط طی 3 الی 4 سال(8 ترم تحصیلی گذرانده می شود) که در پایان توسط مرکز مدیریت سطح دو اعطاء می گردد.

36. 2/5) سطح 3 واحدهای سطح 3 در دو گرایش«فقه و حقوق خصوصی»و« فقه و حقوق جزا و جرم شناسی» علاوه بر پیش نیازها، 46 واحد می­باشد که به شرح ذیل است: دروس تخصصی فقهی: 17 واحد جهت دروس تخصصی فقهی جهت آموزش دانش پژوهان در بخش های مختلف هر گرایش در نظر گرفته شده است که بصورت آموزشی پژوهشی در کلاس ها مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. ضمن اینکه دانش پژوهان در فقه و اصول پایه 10 حوزه نیز اشتغال به تحصیل دارند. دروس تخصصی حقوقی: دانش پژوهان در دوره سطح سه مجموعا 29 واحد دروس حقوقی تخصصی را همراه با تطبیق فقهی آنها بصورت آموزشی و پژوهشی آموزش دیده ومباحث مختلف را مورد بررسی و بحث قرار می دهند. درنهایت بعد از نگارش پایان نامه به ارزش 4 واحد و دفاع از آن در مرکز مدیریت حوزه به دانش پژوهان مدرک سطح 3 اعطاء می گردد. متوسط تحصیل در این دوره از آغاز تا انجام حدوداً 3 سال می باشد.

37. رشته تخصصی علم کلام

38. 5 رشته تخصصی علم کلام رشته تخصصی علم کلام یکی از رشته های تخصصی حوزه علمیه قم است که به منظور آموزش عمیق و گسترده عقاید اسلامی به دانش پژوهان، در سال 1370 توسط مدیریت حوزه علمیه قم و تحت اشراف آیت الله سبحانی(حفظه الله) تأسیس گردید، این رشته تحصیلی تا سال 1379 تنها در سطح 4(مقطع دکترا) برگزار می شد و شرط ورود به تحصیل در این مقطع اتمام سطوح عالی و گذراندن دو سال درس خارج بود که دانش پژوهان پس از برگزاری آزمون کتبی و مصاحبه علمی گزینش شده و به مدت چهار سال مشغول به تحصیل می شدند و پس از پایان چهار سال و تدوین پایان نامه سطح چهار، به اخذ مدرک علمی سطح 4(دکترا) نائل می آمدند. لازم به ذکر است دانش پژوهان به موازات فراگیری دروس یاد شده ، بایستی دروس خارج فقه و اصول را نیز گذرانده و در مصاحبه علمی آن قبول شوند. پس از سال 1379 در سیستم آموزش رشته های تخصصی تغییرات عمده ای ایجاد گردید بدین نحو که آئین نامه آموزشی در رشته های تخصصی در سه مقطع : سطح2(کارشناسی)سطح3(کارشناسی ارشد)و سطح4(دکترا) تدوین شد. مدت تحصیل در هریک از مقاطع یاد شده سه سال می باشد، در ادامه، هریک از مقاطع یاد شده به اجمال معرفی می شوند. مقطع سطح2(کارشناسی) طلاب حوزه علمیه پس از گذراندن سطح یک حوزه ، از طریق آزمون کتبی و مصاحبه علمی برای مقطع سطح 2 رشته تخصصی علم کلام پذیرش می شوند و پس از گذراندن واحدهای درسی مربوط و تدوین تحقیق پایانی به اخذ مدرک علمی سطح2(کارشناسی) نائل می شوند. مقطع سطح3(کارشناسی ارشد) دانش پژوهان پس از گذراندن سطح2 حوزه علمیه و یا رشته تخصصی ، از طریق آزمون ورودی کتبی و مصاحبه علمی ، برای این مقطع جذب و پذیرش می شوند و پس از گذراندن واحدهای درسی تعیین شده و ارائه پایان نامه سطح3 به اخذ مدرک علمی کارشناسی ارشد نائل می شوند.

39. جدول دروس آموزشی در این مقطع که در قالب پنج گرایش تعریف شده است به تفصیل ذیل است: عناوین دروس مشترک رشته های تخصصی سطح2 * طبق برنامه و ضوابط مرکز مدیریت در سطح(2)خواهد بود.

40. عناوین دروس اختصاصی سطح2 تخصصی کلام

41. مقطع سطح 4(دکترا) دانش پژوهان پس از گذراندن سطح سه، از طریق آزمون کتبی و مصاحبه علمی، جهت تحصیل در این مقطع در گرایش های پنجگانه جذب و پذیرش می شوند و پس از طی سه سال و ارائه پایان نامه تخصصی مربوط و دفاع از آن ، به اخذ مدرک علمی سطح چهار(دکترا) نائل می­شوند. نکته قابل توجه در مقاطع سه گانه، این که بخشی از واحدهای درسی در طول تحصیل به صورت پژوهش(تحقیق مستقل،مکمل و تحقیق تابستانی)ارائه می شود. به طوری که در مقطع تحصیلی سطح دو تعداد واحدهای پژوهشی 20% و در سطح سه 40% و سطح چهار 70% را تشکیل می دهد. جدول دروس آموزشی در این مقطع به شرح ذیل است:

43. 6 موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با هدف تبیین و به کارگیری معارف اسلامی در زمینه های مختلف علوم انسانی و تربیت متخصصان آگاه در زمینه معارف اسلامی و علوم انسانی که صلاحیت علمی لازم را برای مقابله با اندیشه های انحرافی و التقاطی داشته باشند و بتوانند در حوزه های مختلف علوم انسانی به پژوهش و تحقیق بپردازند، با تأسیس بخش آموزش، شکل گرفت و با توصیه امام خمینی(ره) با ادامه و توسعه فعالیت های بخش آموزش موسسه و تقبل هزینه آن از سوی ایشان ، این برنامه ها در سطح وسیعتری ادامه یافت. پس از رحلت امام خمینی(ره) با حمایت های مقام معظم رهبری و نظارت ایشان، در سال 1374 موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) در زمینی به وسعت هفت هزار متر مربع با 25 هزار متر مربع زیربنا در هشت طبقه که بخش های مختلف آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، تربیتی، اطلاع رسانی، اداری و خدماتی را در خود جای داده است در قم، بلوار امین، بلوار جمهوری اسلامی تأسیس شد. موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) از نهادهای رسمی حوزه علمیه قم است که رسمیت آن 20 تیر ماه 1374 از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت ابلاغ شد و هم اکنون در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در رشته های مختلف علوم اسلامی و انسانی پذیرای دانش پژوهان است.

44. آنگونه که در اساسنامه موسسه آمده ، اهداف و وظایف این نهاد حوزوی به این شرح است: 1. به کارگیری معارف اسلامی در زمینه های مختلف علوم اسلامی. 2. آشنا ساختن طلاب و فضلای جوان و مستعد با مبانی اعتقادی و معارف اسلامی و علوم انسانی. 3. تربیت متخصص با برخورداری از آگاهی های کافی در زمینه های معارف اسلامی و علوم انسانی که صلاحیت علمی لازم را برای مقابله با اندیشه های انحرافی و التقاطی داشته باشند. 4. تربیت متخصص در رشته های مختلف علوم انسانی که بر مبنای اعتقادی اسلام و علوم حوزوی نیز تسلط کافی داشته باشند. 5. پرورش محققین صاحب نظری که بتوانند در حوزه های مختلف علوم انسانی به پژوهش و تحقیق بپردازند و در هر زمینه دیدگاه های اسلام را تبیین کنند. 6. تربیت هیأت علمی مجرب و متعهد برای مراکز مختلف آموزشی حوزه و دانشگاه ، حوزوی بودن موسسه موجب شده تا برنامه های موسسه، قبل از تصویب شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تصویب شورای عالی حوزه علمیه برسد و دانش پژوهان موسسه، طلابی باشند که حداقل دروس سطح یک حوزه را گذرانده باشند و درس های اصلی حوزه ، جزو برنامه و دوره تحصیلی دانش پژوهان بوده و موظف به ادامه تحصیل در حوزه باشند. معاونت آموزش به منظور پاسخگویی به درخواست طلاب و روحانیون سراسر کشور، برای استفاده از برنامه های آموزشی موسسه، برنامه ریزی گسترده ای انجام داده تا طلاب ساکن شهرستان ها نیز بتوانند از برنامه های موسسه استفاده کنند. به همین منظور مرکز آموزش غیرحضوری تأسیس شد و برنامه های آموزش از راه دور ، با استفاده از نوار ، لوح فشرده، کتاب و جلسات متناوب درس در پنج رشته فلسفه، علوم تربیتی، کلام، تاریخ و علوم قرآنی در نقاط مختلف برگزار شده است که در حال حاضر 819 دانش پژوه در سراسر کشور ضمن آنکه دروس حوزوی خود را می گذرانند از برنامه های رسمی این مرکز بهره می برند. موسسه همچنین درصدداست با راه اندازی دانشگاه مجازی از طریق اینترنت دوره های آموزشی خود را ارائه نماید که این امر در دست اقدام است.

45. حوزوی بودن موسسه این موسسه با هدف تقویت حوزه های علمیه به عنوان بخشی از حوزه تأسیس شده است و فعالیت های علمی آن اختصاص به طلاب و روحانیون دارد و بر این اساس: 1 برنامه های آن قبل از تصویب شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تصویب شورای عالی حوزه رسیده است. 2 ورودی های آن فقط طلابی هستند که حداقل سطح یک دروس حوزه را طی کرده باشند و جزء طلاب رسمی حوزه قلمداد می شوند. 3 دروس اصلی حوزه(فقه و اصول) جزء برنامه و دوره تحصیلی دانش پژوهان می باشند. 4 دانش پژوهان به لحاظ مقررات اداری کاملا تابع مقررات حوزه علمیه هستند و از مزایای آن از قبیل معافیت تحصیلی، شهریه و دیگر خدمات حوزه بهره مند هستند. 5 در طول دوره، با حجم فعالیت های درسی و در حد توان به وظایف روحانیت از جمله امر مقدس تبلیغ می پردازند. فارغ التحصیلی با تلاش های فراوان و همکاری های لازم از سوی مسئولین آموزش عالی کشور هم اکنون بیش از 1100 دانش پژوه درمقطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری در دوازده رشته علوم انسانی مشغول به تحصیل هستند و تاکنون در مقطع کارشناسی ارشد بیش از 450 پایان نامه تدوین و دفاع شده که برخی از آنها توسط موسسه بصورت مکتوب منتشر شده است. همچنین 1040 نفر در مقطع کارشناسی،کارشناسی ارشد و دکتری فارغ التحصیل شده اند که مدرک آنها با تأیید وزارت علوم و تحقیقات و فناوری صادر شده است. اعزام دانشجو تاکنون 30 نفر از فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد این موسسه جهت ادامه تحصیل در مقطع دکتری در رشته هایی که امکان پیشرفت بیشتری داشته­اند به کشورهای انگلیس، کانادا، آمریکا، اتریش و هلند اعزام شده اند. از این تعداد جمعی فارغ التحصیل گردیده و به کشور بازگشته­اند و جمعی دیگر در حال بازگشت هستند و تعدادی نیز مشغول تحصیل هستند.

46. فعالیت های آموزشی برنامه ریزی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بر مبنای آموزش معارف قرآن و فلسفه اسلامی در رشته های تخصصی است. برنامه درسی موسسه در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا از سه بخش دروس اصلی حوزه(فقه و اصول)، دروس اصلی رشته های علوم انسانی و دروس معارف قرآن و فلسفه تشکیل شده است. در حال حاضر در مقطع کارشناسی موسسه در دوازده رشته علوم انسانی به شرح ذیل، به تربیت دانش پژوه می پردازد:

47. در برنامه ریزی های بخش آموزش سعی شده است که ارتباط وسیع میان حوزه و دانشگاه برقرار شود. استفاده از اساتید حوزه و دانشگاه به تناسب دروس ، برای اعتلای دانش و حضور بیش از هفتاد عضو هیأت علمی آموزشی و پژوهشی از حوزه و دانشگاه در کنار سایر اساتید و مدیران دوازده گانه رشته های مذکور ، پشتوانه علمی مستحکمی را برای این نهاد حوزوی به وجود آورده است. آموزش غیر حضوری بخش آموزش موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) از سال 1379 به منظور پاسخگویی به درخواست متقاضیان یک دوره ویژه الهیات و معارف اسلامی ارائه کرده است. داوطلبان پس از شرکت در آزمون ورودی این دوره و گذراندن دروس معارف اسلامی پس از فراغت از تحصیل ، صرفا گواهی داخلی دریافت می کنند. البته تلاش هایی از سوی موسسه در حال انجام است تا این دوره با هماهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه پیام نور به صورت رسمی اجرا شود. آمار و اسناد موجود ،حکایت از موفقیت و تأثیرگذاری این افراد در خارج از کشور دارد. بعنوان نمونه تاکنون تعدادی از اعضای اعزامی در حین تحصیل از طرف مراکز اسلامی و دانشگاهی کشور ها دعوت به همکاری شده اند و هم اکنون مسئولیت اداره برخی مراکز اسلامی به عهده تعدادی از انها گذاشته شده است . لازم به ذکر است که بخشی از این اعزام ها به صورت تبادل دانشجو است. برگزاری دوره دکتری داخل کشور به منظور تأمین کادر هیأت علمی و پژوهشی متخصص در رشته های مورد نیاز علوم انسانی، دوره های دکتری در داخل کشور نیز پیش بینی شده است. در این زمینه فعالیت های گسترده ای صورت گرفته است و ضمن عقد قرارداد همکاری با موسسات آموزش عالی کشور و انجام تبادل دانشجو در مقطع دکتری رشته های زیر نیز در این مقطع در موسسه راه اندازی شده است: 1 اقتصاد2 علوم قرآنی 3 تاریخ 4 فلسفه 5 فلسفه دین 6 علوم سیاسی 7 روانشناسی 8 مدیریت 9 مدرسی معارف اسلامی(در سه گرایش اخلاق اسلامی ، انقلاب اسلامی و مبانی نظری اسلام) دانش پژوهان برخی از رشته های فوق تاکنون فارغ التحصیل شده اند ضمن آنکه برخی از رشته های فوق دومین دوره های آموزشی خود را شروع کرده اند.

49. 7 پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مقدمه بنياد فرهنگي امام رضا (ع) موسسه اي است علمي، ديني، غيرانتفاعي و عام المنفعه داراي شخصيت حقوقي كه به شماره19688ثبت شده كه با اهداف زير فعاليت مي كند : • تعليم و تربيت نيروي انساني صالح براي تامين نيازمنديهاي علمي، ديني و مديريتي كشور، • پشتيباني از فعاليتهاي پژوهشيآموزشي كه در راستاي پاسخگويي به نيازهاي علميديني صورت مي پذيرد، • تعميق و توسعه تحقيقات فكريديني، و حمایتهای مادي و معنوي از حوزه هاي علميه در جهت تحول و ارتقاء مركز رشته هاي تخصصي حوزة علميه امام رضا (ع) يكي از واحدهاي وابسته به بنياد مي باشد كه در سال1385با اخذ مجوز از مركز مديريت حوزه هاي علميه قم، با هدف تعميق و گسترش تحصيلات تخصصي حوزوي و در راستاي پاسخگويي به نياز روزافزون جامعه و مراكز تحقيقاتي در زمينه هاي علوم انساني و اسلامي تأسيس شده است . مركز در مرحلة نخست، اقدام به دائر نمودن دوره هاي سطح2فلسفه و سطح2و3كلام نموده است. پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي يكي از بزرگ ترين مؤسسات علمي كشور است كه در سال1373حسب الارشاد رهبر معظم انقلاب اسلامي، آغاز به كار نموده و در حال حاضر موافقت قطعي از وزارت علوم تحقيقات و فناوري با سه پژوهشكده و شانزده گروه علمي، در قلمرو حكمت اسلامي و دين پژوهي، نظامهاي اسلامي و فرهنگ و مطالعات اجتماعي فعاليت مي كند. پژوهشگاه داراي8فصلنامه علميتخصصي به زبانهاي فارسيعربي و انگليسي مي باشد و تاكنون بيش از700عنوان حاصل از فعاليت هاي پژوهشي خود را منتشر نموده است.

50. مركز رشته هاي تخصصي حوزه علميه امام رضا (ع) اينك با همكاري پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، اقدام به برگزاري دوره هاي تخصصي مزبور جهت تامين نيروي علمي مورد نياز پژوهشگاه و مؤسسات علمي ديگر نموده است. دروس اين دروه ها، برحسب شرائط اساتيد و دانش پژوهان در تهران در محل مركز رشته هاي تخصصي در پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي برگزار خواهد شد. دانش پژوهان و دانش آموختگان مركز رشته هاي تخصصي حوزة علميه امام رضا )ع) از مزا يا و امتيازات خاصي برخوردارند. امتيازات تحصيل در مركز رشته هاي تخصصي حوزة علميه امام رضا)ع) : • به كارگيري دانش پژوهان به عنوان دستيار پژوهش (در صورت احراز شرايط آموزشي و پژوهشي لازم ) در قبال پرداخت حق الزحمه طبق آيين نامة مربوط. • فراگيري مهارت هاي رايانه اي از قبيل كار با اينترنت در كنار آموزش درسهاي رشته تخصصي • شركت در دوره هاي تخصصي زبان انگليسي و عربي • حمايت مادي و معنوي از پايان نامه • كليه پذيرفته شدگان از بدو ورود تحت پوشش بيمه تامين اجتماعي قرار مي گيرند. • دانش پژوهاني كه مقررات آموزش را رعايت و شرايط مناسب را احراز نمايند بورسيه خواهند گرديد.