E N D
BiomyŚwiata OleksandrGavryushyn
Biom – rozległy obszar o określonym klimacie, charakterystycznej szacie roślinnej i szczególnym świecie zwierzęcym. Typ roślinności biomu jest charakterystyczny, choć skład gatunkowy może być różny w zależności od położenia geograficznego i historii flory. Podobnie rzecz się ma ze składem gatunkowym zwierząt. O zaliczeniu różnych obszarów do tego samego biomu decyduje podobieństwo fizjonomiczne, a nie pokrewieństwo zasiedlających je organizmów i ich zespołów (które to pokrewieństwo z kolei decyduje o wydzielaniu państw zoogeograficznych i fitogeograficznych).
Przyczyną pewnego zamieszania w terminologii ekologicznej dotyczącej tego tematu jest fakt, że ekolodzy anglojęzyczni czasem używają wymiennie określenia biom i formacja roślinna. W ujęciu powszechnie przyjętym biom jest pojęciem abstrakcyjnym, rodzajem kategorii, grupującej jednostki niższe. Jednakże należy pamiętać, że zespoły wchodzące w skład poszczególnych biomów mogą w ogóle nie być spokrewnione. Przykładem mogą być lasy liściaste Ameryki Północnej i Południowej. Wchodzą one w skład biomu las strefy umiarkowanej, jednakże niektóre gatunki w nich występujące nie są ze sobą spokrewnione.
Podobnie ma się rzecz z biomem pustynia, który zawiera w sobie zupełnie odmienne pod względem składu gatunkowego pustynie Australii i Afryki. Im mniej barier oraz im krótsza izolacja różnych obszarów tego samego biomu, tym wikaryzujące (tj. odpowiadające sobie) gatunki są bliżej spokrewnione. Np. flora i fauna makii europejskiej i azjatyckiej są niemal takie same, od flory i fauny chaparralu różni się nieznacznie (np. występują inne gatunki z tego samego rodzaju, gdyż wyewoluowały od wspólnych przodków zasiedlających Laurazję, a różnią się dość mocno od odpowiednich formacji, np. fynbosu, których flory i fauny wyewoluowały pod przodków zasiedlających Gondwanę.
Rodzaje biomówNajprostsza klasyfikacja biomów to podział na lądowe i wodne. Ze względu na strefowość dzieli się natomiast biomy na:strefowe (zonalne)niestrefowe (azonalne)pozastrefowe (ekstrazonalne)międzystrefowe (intrazonalne)nizinne (anakimatyczne)wyżynne (unakimatyczne)
Pustynie lodowe[edytuj | edytuj kod]Klimat: polarny – istnieje tutaj noc polarna i dzień polarny. Temperatura poniżej 0 °C.Rośliny: BrakZwierzęta: Kryl, ryby, foki, pingwiny, mewy, albatrosy.Działalność człowieka: Badana przez naukowców.
TundraKlimat: subpolarny – zimamroźnaidługa, chłodneikrótkielata.Rośliny: Mchy, porosty, trawy, krzewinki: różnekarłowategatunkiwierzb, brzóz, borówki.Zwierzęta: Renifery, lemingi, wołypiżmowe, zającbielak, puchaczśnieżny, lisypolarne, łasicowate, wilki.Działalnośćczłowieka: Wydobywasiętugazziemnyiropęnaftową.Położenie: PółnocneipołudnioweskrajeAmeryki, północnyskrajEurazji.
StepyZwane „morzem traw”.Klimat: umiarkowany ciepły lub podzwrotnikowy, suchy kontynentalny – gorące, suche lato, zimy mogą być mroźne.Rośliny: Głównie rośliny zielne, trawy.Zwierzęta: koń Przewalskiego, osły, pieski preriowe, susły, chomiki, wilki, lisy, orły, sowy, myszołowy.Działalność człowieka: Na terenach bardziej mokrych uprawia się zboża, soję, kukurydzę, buraki cukrowe oraz marchew. Bardziej suche tereny służą jako pastwiska.Położenie: Stepy występują w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej.
PustynieKlimat: zwrotnikowy skrajnie lub wybitnie suchy, silne nasłonecznienie.Rośliny: Kaktusy, palmy daktylowe, roślinność jest uboga.Typy roślinności: pustynie, półpustynieZwierzęta: Owady, pająki, skorpiony, jaszczurki, węże, lisy pustynne, wielbłądy, antylopy.Działalność człowieka: Wydobywanie ropy naftowej.Położenie: Afryka północna i południowa, zachód Ameryki Północnej, centralna Australia, zachód Ameryki Południowej, Azja środkowa.
Wilgotne lasy równikowe[edytuj | edytuj kod]Klimat: równikowy wilgotny – brak pór roku. Obfite, całoroczne opady.Rośliny: Storczykowate, paprocie. Wysokie drzewa.Typy roślinności: wilgotny las równikowy, las mglistyZwierzęta: Goryle, orangutany, papugi, śmiertelnie trujące żaby, motyle, termity, węże, kameleony, gryzonie.Działalność człowieka: Plantacje kakaowca, bananów, ananasów, kawy, herbaty.Położenie: Środkowa Afryka, północna Ameryka Południowa, południowa Azja.