KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY Z UWZGLĘDNIENIEM PRZYCZYN WYWOŁUJĄCYCH ZABURZENIE

1. KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY Z UWZGLĘDNIENIEM PRZYCZYN WYWOŁUJĄCYCH ZABURZENIE

2. ZABURZENIE MOWY POCHODZENIA ŚRODOWISKOWEGO • Brak podniet do mówienia • Nadmiar bodźców słownych • Nieodpowiednie wzorce głosek • Niewłaściwe reakcje otoczenia na pierwsze wypowiedzi dziecka Brak zaburzeń anatomicznych i psychosoneurologicznych

3. ZABURZENIA MOWY SPOWODOWANE USZKODZENIEM STRUKTUR KOROWYCH • Afazja częściowa lub całkowita utrata umiejętności posługiwania się językiem, spowodowana uszkodzeniem odpowiednich struktur mózgowych półkuli dominującej, objawiające się zaburzeniem mechanizmów programujących czynności mowy. • Niedokształcenia mowy o typie afazji – charakterystyczne dla dzieci w wieku 2-6 lat. Objawy podstawowe wiążą się z ograniczonymi w różnym stopniu możliwościami ekspresji i percepcji mowy. W związku z tym wyróżnia się trzy typy zaburzeń.

4. Niedokształcenie mowy o typie afazji ekspresyjnej (dziecko nie mówi, lub mówi bardzo słabo, ale rozumie mowę): • zaburzone rozumienie stosunków przestrzennych, czasowych, pojęć abstrakcyjnych • dysponują pełnym zasobem fonemów, • zaburzona praksja i kinestezja artykulacyjna.

5. Niedokształcenie mowy o typie afazji perecepcyjej (ograniczone rozumienie mowy otoczenia, mowa czynna dziecka bardzo agramatyczna, żargonowa): • błędne nazywanie, • nieadekwatne odpowiedzi na pytania, przy zachowanej możliwości formuowania wypowiedzi, • brak reakcji na mowę, przy pojawiającej się reakcji na dźwięk, • zachowana umiejętność powtarzania głosek, • zachowanie jak u głuchych, z zachowaną poprawną artykulacją, • trudności w pisaniu i czytaniu.

6. Niedokształcenie mowy o typie afazji mieszanej (oba rodzaje zaburzeń mowy są widoczne u dziecka) Dyslalie

7. ZABURZENIA MOWY SPOWODOWANE USZKODZENIEM UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO • Dyzartrie,– to zaburzenia mowy wynikające z uszkodzenia ośrodków i dróg nerwowych, unerwiających ruchowy aparat mowy. Porażenia powodują zaburzenia napięcia mięśni biorących udział w  mowie (I. Styczek 1970). Ujawniają się albo w postaci braku możliwości realizacyjnych, albo w niewłaściwej realizacji fonemów i zaburzonej realizacji niemal wszystkich prozodycznych komponentów ciągu fonicznego (rytmu, natężenia dźwięków, tempa mówienia, intonacji, akcentowania itp.(S. Grabias 2001). Są to więc zaburzenia o charakterze czysto wykonawczym, a nie programującym. • Anartria to brak rozwoju mowy spowodowany tymi samymi przyczynami. 

8. ZABURZENIA PŁYNNOŚCI MOWY • Jąkanie – zaburzenie płynności mowy, na skutek występowania skurczów mięśni biorących udział w mowie (toniczne, kloniczne, mieszane). Obejmują różne mięśnie: oddechowe, fonacyjne, artykulacyjne. O różnym podłożu: organicznym, psychologicznym • Rozwojowa niepłynność mówienia Diagnoza różnicowa

11. ZABURZENIA MOWY SPOWODOWANE NIEPRAWIDŁOWĄ BUDOWĄ ANATOMICZNĄ NARZĄDÓW MOWY • Dysglosje

12. Zaburzenia mowy w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych takich jak choroba Parkinsona (degeneracje podkorowe), Alzheimera (degeneracje korowe) czy też demencja – zjawisko patologiczne będące następstwem wielu dysfunkcji mózgu. Zaburzenia te obejmują zarówno płaszczyznę segmentalną jak i suprasegmentalną języka i skutkują brakiem lub niedowładem sprawności realizacyjnych, a następnie rozpadem systemu komunikacyjnego (rozpad kompetencji językowej i komunikacyjnej) Jest to specyficzne zaburzenie rozwoju mowy i języka, nie będące objawem innych zaburzeń, takich, jak np.: upośledzenie umysłowe, autyzm, niedosłuch, porażenie mózgowe, mutyzm; nie jest to też wynik poważnego zaniedbania środowiskowego.

13. INNE PODŁOŻA ZABURZEŃ MOWY • uszkodzenie narządu słuchu • niepełnosprawność intelektualną • zaburzenia psychiczne

14. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ROZWÓJ MOWY U OSÓB Z WADĄ SŁUCHU

15. Wiek w którym nastąpiło obniżenie słyszalności • Stopień obniżenia słyszalności • Charakter niedosłuchu – przewodzeniowy lub percepcyjny • Aparat i od jak dawna • Środowisko, w którym dziecko żyje