L-istress relatat max-xogħol u l- e valwazzjoni tar- r iskju

1. L-istress relatat max-xogħol u l-evalwazzjoni tar-riskju Kampanja Ewropea dwar l-evalwazzjoni tar-riskju

2. L-istress relatat max-xogħol – kwistjoni maġġuri • L-istress huwa t-tieni l-aktar problema tas-saħħa relatata max-xogħol irrappurtata • L-istress jaffettwa kważi wieħed minn kull erba’ ħaddiema ta’ l-UE • L-istudji jissuġġerixxu li bejn 50% u 60% tal-ġranet tax-xogħol kollha mitlufa huma relatati miegħu • L-ispiża ekonomika ta’ l-istress relatat max-xogħol (WRS) fl-UE-15 kienet ta’ madwar 20,000 miljun euro fl-2002 • In-numru ta’ persuni li jsofru mill-istress relatat max-xogħol x’aktarx li jkompli jiżdied. Għal aktar tagħrif ara:http://osha.europa.eu/topics/stress

3. Għaliex din hija kwistjoni daqstant kbira? Aktar u aktar nies huma affettwati mill-istress relatat max-xogħol, minħabba: • Bidliet fid-disinn, l-organizzazzjoni u l-ġestjoni tax-xogħol • Kuntratti prekarji • Inċertezza fl-impjieg • Żidiet fl-ammont tax-xogħol u fil-veloċità tax-xogħol • Domandi emozzjonali kbar li jsiru lill-ħaddiema • Vjolenza u turment psikoloġiku • Bilanċ fqir bejn ix-xogħol u l-għajxien.

4. X’inhu l-istress relatat max-xogħol? • In-nies jesperjenzaw l-istress meta jsiru konxji ta’ żbilanċ bejn: • Id-domandi mitluba minnhom u • Ir-riżorsi li jkollhom għad-dispożizzjoni tagħhom biex ilaħħqu ma’ dawk id-domandi • L-istress isir riskju għas-saħħa u s-sigurtà meta jiġbed fit-tul • L-istress jista’ jwassal għal nuqqas ta’ saħħa fiżika u mentali.

5. Min jiġi affettwat? • L-istress fuq ix-xogħol jista’ jaffettwa: • Lil kwalunkwe persuna fi kwalunkwe livell • Fi kwalunkwe settur • Fi kwalunkwe daqs ta’ organizzazzjoni.  • L-istress jaffettwa: • Is-saħħa u s-sigurtà ta’ l-individwi • Is-saħħa ta’ l-organizzazzjonijiet • Is-saħħa ta’ l-ekonomiji nazzjonali. • L-istress jista’ jikkomprometti s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol, u jikkontribwixxi għal problemi tas-saħħa oħrajn relatati max-xogħol, bħalma huma d-disturbi muskuloskeletali. • L-istress jaffettwa b’mod sinjifikanti lill-ħaddiemata’ kumpanija.

6. Sintomi ta’ l-istress relatat max-xogħol (1) Fuq il-livell ta’ l-organizzazzjoni: •  Assentejiżmu • Turnover għoli ta’ ħaddiema • Problemi dixxiplinarji • Vjolenza u turment psikoloġiku • Tnaqqis fil-produttività • Żbalji u aċċidenti • Żieda fl-ispejjeż mill-kumpens jew mill-kura tas-saħħa

7. Sintomi ta’ l-istress relatat max-xogħol (2) Fuq il-livell individwali: • Reazzjonijiet emozzjonali (irritabilità, ansjetà, problemi fl-irqad, dipressjoni, ipokondrija, aljenazzjoni, għejja kbira, problemi relatati ma’ relazzjonijiet familjari) • Reazzjonijiet konoxxittivi (issibha diffiċli biex tikkonċentra, tiftakar, titgħallem affarijiet ġodda, tieħu deċiżjonijiet) • Reazzjonijiet ta’ mġiba (abbuż mid-drogi, alkoħol u tabakk, imġiba distruttiva) • Reazzjonijiet fiżjoloġiċi (problemi fid-dahar, immunità mdgħajjfa, ulċeri fl-istonku, problemi fil-qalb, tensjoni emozzjonali kbira).

8. Il-Liġi – ir-responsabbiltajiet ta’ dawk li jħaddmu • Legalment, dawk li jħaddmu huma obbligati li jiġġestixxu l-istress relatat max-xogħol sewwasew bħal kull riskju ieħor għas-saħħa u s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol • L-istress relatat max-xogħol jista’ jiġi evitat billi tittieħed azzjoni xierqa • Iċ-ċavetta għal dan hija l-Evalwazzjoni tar-Riskju (RA) • Dawk li jħaddmu huma obbligati legalment biex iwettqu Evalwazzjonijiet tar-Riskju regolari fuq il-post tax-xogħol.

9. X’inhi l-Evalwazzjonitar-Riskju? • L-Evalwazzjoni tar-Riskju hija l-proċess ta’ l-evalwazzjoni tar-riskji għas-saħħa u s-sigurtà tal-ħaddiema mill-perikli fuq il-post tax-xogħol. Hija eżaminazzjoni sistematika ta’ l-aspetti kollha tax-xogħol li tikkunsidra: • X’jista’ jikkawża korriment jew ħsara • Jekk il-perikli jistgħux jitneħħew u, jekk le, • X’miżuri preventivi jew protettivi għandu jkun hemm biex jikkontrollaw ir-riskji. • L-Evalwazzjoni tar-Riskju hija l-bażi għal ġestjoni ta’ l-Istress Relatat max-Xogħol li tirnexxi.

10. L-Evalwazzjoni tar-Riskju għall-istress (1) • Ikun min ikun li jwettaqha (dak li jħaddem innifsu, impjegat innominat minn dak li jħaddmu u evalwatur estern), huwa essenzjali li ssir konsultazzjoni ma’ l-impjegati u li dawn jiġu involuti fil-proċess. L-impjegati: • Jafu l-post tax-xogħol tagħhom • Huma dawk li jridu jimplimentaw kwalunkwe bidla fil-prattiċi/kondizzjonijiet tax-xogħol. • M’huwiex possibbli li tiddetermina mis-sitwazzjoni weħidha l-ammont ta’ stress li din tista’ tikkawża.

11. L-Evalwazzjoni tar-Riskju għall-istress (2) • L-Evalwazzjoni tar-Riskju għall-istress tinvolvi l-istess proċessi u prinċipji bażiċi bħal dawk għal riskji oħrajn relatati max-xogħol • Hemm diversi metodi disponibbli. Iżda għal bosta negozji, approċċ sempliċi f’ħames stadji għall-Evalwazzjoni tar-Riskju għandu jaħdem tajjeb u jkun biżżejjed: • Identifika l-perikli u dawk li jinsabu fir-riskju • Evalwa u agħti prijorità lir-riskji • Iddeċiedi fuq azzjoni preventiva • Ħu azzjoni • Immonitorja u irrevedi

12. Stadju 1: Identifika l-perikli u dawk li jinsabu fir-riskju (1) Il-fatturi li wieħed għandu jfittex fir-rigward ta’ l-istress jinkludu: • Ammont ta’ xogħol eċċessiv jew espożizzjoni għal perikli fiżiċi • Kemm għandhom kontroll il-ħaddiema fil-mod ta’ kif iwettqu xogħolhom • Jekk il-ħaddiema jifhmux l-irwoli tagħhom • Relazzjonijiet, li jkopru kwistjonijiet bħall-fastidju u l-vjolenza • X’appoġġ hemm mill-kollegi u l-maniġers, u • X’tip ta’ taħriġ għandhom bżonn il-ħaddiema biex iwettqu l-kompiti tagħhom.

13. Stadju 1: Identifika l-perikli u dawk li jinsabu fir-riskju (2) • Aħna lkoll vulnerabbli, jiddependi mill-pressjoni li nkunu taħtha fi kwalunkwe ħin partikolari • Il-fatturi li ġejjin jistgħu jgħinu biex jiġi ddeterminat min jew liema gruppi ta’ ħaddiema huma l-aktar fir-riskju: • Assentejiżmu, turnover għoli ta’ ħaddiema, komunikazzjoni aggressiva, aċċidenti, problemi psikoloġiċi, problemi ta’ saħħa u ilmenti mill-ħaddiema eċċ. • Għandha tingħata attenzjoni partikolari għall-gruppi ta’ ħaddiema li jistgħu jkunu f’riskju miżjud, eż. ħaddiema b’diżabilitajiet, ħaddiema emigranti, ħaddiema żgħar u dawk akbar fl-età.

14. Stadju 2: Evalwa u agħti prijorità lir-riskji • Evalwa r-riskji li jitfaċċaw mill-perikli identifikati billi tikkunsidra: • Kemm huwa probabbli li tali periklu jikkawża ħsara • Kemm huwa probabbli li tkun serja dik il-ħsara • Kemm spiss (u kemm bħala ammont) il-ħaddiema jkunu esposti għar-riskju • Poġġi r-riskji f’ordni ta’ importanza • Uża l-lista biex tfassal pjan ta’ azzjoni.

15. Stadju 3: Iddeċiedi fuq azzjoni preventiva (1) • Il-prevenzjoni tal-konsegwenzi ta’ l-Istress Relatat max-Xogħol hija aħjar mir-reazzjoni għalihom ladarba dawn jokkorru. • Iċ-ċavetta għall-prevenzjoni ta’ l-Istress Relatat max-Xogħol tinsab fl-organizzazzjoni u l-ġestjoni tax-xogħol. • Il-miżuri effettivi fil-prevenzjoni ta’ l-Istress Relatat max-Xogħol jinkludu: • Li l-ħaddiema jingħataw biżżejjed żmien biex iwettqu l-kompiti tagħhom • Li jiġu pprovduti deskrizzjonijiet ċari ta’ l-impjiegi • Li l-ħaddiema jiġu ppremjati għal prestazzjoni tajba • Li l-ħaddiema jitħallew jagħmlu l-ilmenti tagħhom u li dawn jiġu kkunsidrati b’mod serju • Li l-ħaddiema jingħataw kontroll fuq il-ħidma tagħhom.

16. Stadju 3: Iddeċiedi fuq azzjoni preventiva (2) Il-miżuri effettivi fil-prevenzjoni ta’ l-Istress Relatat max-Xogħol jinkludu wkoll li: • Jitnaqqsu r-riskji fiżiċi • L-ħaddiema jitħallew jipparteċipaw f’deċiżjonijiet li jaffettwawhom • L-ammonti tax-xogħol jitqabblu mal-kapaċitajiet u r-riżorsi ta’ kull ħaddiema • Ix-xogħlijiet jiġu ddisinjati b’tali mod li jistimulaw lill-ħaddiema • Ir-responsabbiltajiet u l-irwoli tax-xogħol jiġu definiti b’mod ċar • Jiġu pprovduti opportunitajiet għal interazzjoni soċjali, u • Tiġi evitata l-ambigwità fi kwistjonijiet ta’ sigurtà ta’ l-impjieg u ta’ l-iżvilupp tal-karriera.

17. Stadju 4: Ħu azzjoni • Implimenta miżuri preventivi u protettivi. • L-implimentazzjoni effettiva tinvolvi l-iżvilupp ta’ pjan li jispeċifika: • Min jagħmel x’hiex • Sa meta għandha titlesta biċċa xogħol • Il-mezzi allokati sabiex jiġu implimentati l-miżuri.

18. Stadju 5: Immonitorja u irrevedi • Għandha tiġi mmonitorjata l-effettività tal-miżuri preventivi meħuda biex jipprevjenu jew inaqqsu l-Istress Relatat max-Xogħol • L-evalwazzjoni għandha tiġi riveduta: • Kull meta jokkorru bidliet sinjifikanti fid-disinn, l-organizzazzjoni u l-ġestjoni tax-xogħol • Jekk il-miżuri preventivi fis-seħħ ikunu insuffiċjenti jew mhux aktar adegwati • Fuq bażi perjodika biex tassigura li r-riżultati ta’ l-Evalwazzjoni tar-Riskju għadhom rilevanti.

19. Irreġistra l-Evalwazzjoni • L-Evalwazzjoni tar-Riskju għandha tiġi rreġistrata • Tali reġistru jista’ jintuża sabiex: • L-informazzjoni tiġi mgħoddija lill-persuni konċernati (ħaddiema, rappreżentanti tas-sigurtà, maniġers eċċ) • Jiġi evalwat jekk ġewx introdotti l-miżuri meħtieġa • Tiġi prodotta evidenza għall-awtoritajiet superviżorji • Jiġu riveduti l-miżuri f’każ li jinbidlu ċ-ċirkostanzi.

20. Minn fejn tista’ tikseb l-għajnuna? • Fuq is-sit elettroniku ta’ l-Aġenzija hemm ħafna informazzjoni u gwida disponibbli li jistgħu jservu ta’ għajnuna: • Sezzjoni fuq l-internet ta’ WRS, inklużi pubblikazzjonijiet u eżempji ta’ prattika tajba minn madwar l-UE: http://osha.europa.eu/topics/stress • Sezzjoni fuq l-internet ta’ l-Evalwazzjoni tar-Riskju, inklużi għodda u checklists ta’ l-Evalwazzjoni tar-Riskju: http://osha.europa.eu/topics/riskassessment • Tagħrif dwar l-Istress Relatat max-Xogħol speċifikament għall-SMEs: http://sme.osha.europa.eu/products/stress_at_work • Tagħrif dwar il-kampanja ta’ l-Evalwazzjoni tar-Riskju: http://hw.osha.europa.eu

21. http://hw.osha.europa.eu Tajjeb għalik. Tajjeb għall-kumpanija Kampanja Ewropea dwar l-evalwazzjoni tar-riskju