SPSS ile Araştırma Bulgularını Analiz Etme ve Yorumlama

1. SPSS ile Araştırma Bulgularını Analiz Etme ve Yorumlama Nevzat Özel 05.12.2013

2. Araştırma ? Niçin araştırıyoruz? 5N-Ne? Niçin? Nasıl? Nerede? Ne zaman? 1K-Kim? SORUN? Varsayımlar? Sorular? Yöntemler? Teknikler?

3. Anket Hazırlama • Anket, sistematik bir veri toplama tekniğidir. • Veriler, önceden belirlenmiş insanlara bir dizi soru sorarak elde edilir. • Anket yöntemi ile çok farklı türde veri toplamak mümkündür. • İnsan davranışları, iş performansları, bilgi düzeyleri, tercihleri, tutumları, inançları, duyguları vb. bunlardan sadece birkaçıdır.

4. Anketler ikiye ayrılırYapılandırılmamış (Unstructured): Bir kompozisyon halinde yazdırma veya serbestçe listeletme) veya açık uçlu sorularla oluşturulanYapılandırılmış (Structured): Cevapları şıklar haline getirilmiş sorularla oluşturulan

5. Biranketmaddesinintaşımasıgerekenözellikler • Açıkça yazılmalı. • İfadeler net olmalı. • Kolay anlaşılabilir olmalı. • Teknik terim, kısaltma ve jargon kullanımı olmamalı. • Kısa olmalı.

6. Yapılandırılmış anketler, Likerttipi bir skala ile ya da çoktan seçmeli cevap seçenekleri ile veri toplamaktadır.

7. Likert tipi cevaplamada, “Tamamen katılıyorum”dan “hiç katılmıyorum”a veya “önemli”den “önemsiz”e veya “çok acıyor”dan “hiç acımıyor”agibi cevap derecelemeleri kullanılır.

8. A KESİNLİKLE KATILMIYORUMB KATILMIYORUMC KARARSIZIMD KATILIYORUME KESİNLİKLE KATILIYORUMA HİÇ TATMİN OLMADIMB TATMİN OLMADIMC KARARSIZIMD TATMİN OLDUME ÇOK TATMİN OLDUMA ÇOK KÖTÜB KÖTÜC ORTAD İYİE ÇOK İYİ

9. Derecelendirmeölçeklerinihazırlarkenuçnoktalarınzıtanlamdaolduklarındaneminolun (yoksa ankettenalınanyanıtlartaraflıolur).A GENELDE TATMİNKARB TAMAMIYLA TATMİNKARC SON DERECE TATMİNKARD MÜKEMMEL

10. Anketle veriler nasıl toplanır? 1- posta, 2- telefon, 3- yüz yüze görüşme 4- internet

11. Anket verileri nasıl analiz edilir?SPSS

12. SPSS? Statistical Package for the Social Sciences • Bilgisayar yazılımı • İstatistiksel verileri analiz etmeye yardımcı • Birçok disiplin tarafından kullanılıyor. • Veri dosyalarının uzantısı “sav” • Analiz çıktılarının uzantısı ise “spo veya spv”dir.

13. Örnek Anket Soruları 1) Yaşınız? a) 15-20 b) 21-35 c) 36 ve üstü 2) Cinsiyetiniz? a) Kadın b) Erkek 3) Hangi futbol takımını destekliyorsunuz? a) Beşiktaş b) Fenerbahçe c) Galatasaray d) Trabzonspor e) Desteklemiyorum f) Diğer (belirtiniz) …………………………… 4) 2013-2014 sezonunda hangi takımın şampiyon olacağını düşünüyorsunuz? a) Beşiktaş b) Fenerbahçe c) Galatasaray d) Trabzonspor e) Diğer (belirtiniz) …………………………………. 5) “Türk futbolu özellikle son yıllarda büyük düşüş yaşamaktadır.” ifadesine yönelik görüşleriniz nedir? a) Kesinlikle katılıyorum b) Katılıyorum c) Kararsızım d) Katılmıyorum e) Kesinlikle katılmıyorum

14. Veri Girişi

16. Data View Veri girişi ekranı VariableView Veri Alanları Ekleme Ekranı

18. Ankette sorulan sorular tek tek “Name” kısmına kısaltılarak yazılır. Diğer sütunlar otomatik olarak belirir. “Decimal” sütunu “2”dir. “0” olarak değiştirilir. “Values” sütununda sağ köşedeki üç noktaya tıklanınca “ValueLabels” açılır.

19. Value Labels kısmına anket sorularındaki şıklar sırasıyla ve 1,2, 3… olarak değer verilerek yazılır. Label kısmına anketteki şıkta yer alan metin yazılır. Add butonuna basılarak şıklar listelenir. Her bir anket sorusu için süreç tekrarlanır.

22. Tüm veri ekleme alanları tanımlandıktan sonra sol alt köşedeki “Data View”e tıklanır.

23. Anket formunu varsayalım 20 kişi doldurdu. Anketi cevaplayan 1.kişinin verdiği cevaplar, “VariableView” alanında tanımlanan değerler şeklinde girilir.

25. Verilerin Betimlenmesi: Tek Değişkene İlişkin Frekans (Sıklık) Dağılımı

26. Analyze DescriptiveStatistics Frequencies

27. Sol taraftaki tüm alanlar seçilerek ortadaki ok işaretiyle sağ tarafa atılır.

33. Verilerin Betimlenmesi: İki ya da Daha Çok Değişkene İlişkin Frekans (Sıklık) Dağılımı (Crosstab)

34. Analyze DescriptiveStatistics Crosstabs

35. Sol tarafta ter alan liste içerisinden bir değişken satıra (Rows) diğer değişken sütuna (Columns) ortadaki ok işaretleriyle gönderilir.

37. Cells butonu tıklanınca bu ekran açılır. Percentages kısmında “Row” işaretlenir. Devam butonuna basılır.

41. Output dosyasında ortaya çıkan tabloların üzerine iki kez tıklanarak içerisindeki metinler düzeltilebilir.

42. Düzeltme işlemleri bittikten sonra tablonun üzerinde sağa tıklanıp “Copy” seçilir ve MS Word’e yapıştırılır.

44. Yorumlama • SPSS Analizleri ile elde edilen tablolar yorumlanırken; • Araştırmanın amacına uygun olan noktalar (en önemli bulgular) vurgulanır. • Tablodaki bütün veriler tek tek açıklanmaz.

45. SPSS Ödevi • Gruplar oluşturulacak (En fazla 4 kişilik) • Bir konu ile ilgili anket soruları (5-10 soru) geliştirilecek! • En az 20 kişiye uygulanacak! • Anket cevaplarına ilişkin veriler SPSS Programına girilecek! • Araştırma Raporu Hazırlanacak! • Her bir anket sorusuna verilen cevapların Frekans (Sıklık) dağılımları raporda sunulacak! (Bkz. Tek Değişkenli Frekans Dağılımı slaytları) • Bazı anket soruları belirlenerek İki Değişkenli Frekans Dağılımı aynı raporda verilecek! (Crosstab slaytları) • Oluşturulan her tablo MS Word’e kaydedilerek yorumlanacak!

46. Hazırlanan araştırma raporu (MSWord), veri dosyası (sav uzantılı) ve output dosyası (spo veya spv uzantılı) sıkıştırılarak (zip) nevzatozel@gmail.com adresine gönderilecek! • Son Tarih: 30 Aralık 2013 • Öğrencilerin hazırladıkları ödevlerin diğer gruplarla aynı olması durumunda (aşırma) ödev her iki grup için de geçersiz sayılacaktır.

47. SPSS ile Araştırma Bulgularını Analiz Etme ve Yorumlama Nevzat Özel 05.12.2013