290 likes | 536 Views
Leksioni 10. Psikodiagnoze. Kapitulli 12. Procesi Diagnostik. Prezantimi i modelit Vendimi diagnostik Ekspertiza diagnostike. Prezantimi I modelit. Para diagnostikimit behet kontakti me te testuarin
E N D
Leksioni 10 Psikodiagnoze
Kapitulli 12. ProcesiDiagnostik • Prezantimi i modelit • Vendimidiagnostik • Ekspertizadiagnostike
Prezantimi I modelit • Para diagnostikimitbehetkontakti me tetestuarin • Perfshinmarrjen e masave per mbledhjen e informacionevetenevojshme per diagnostikim • Eshtepra, njeprocesseleksionues • Kriteret e diagnostikimitformojneteresine e testitdhe situates ne testim • Formulimi i pyetjevendodh ne bisedendiagnostike
Jagger:procesidiagnostik • Pas bisedes, diagnostikuesiformulonhipotezen ne bazeteinformacionittembledhur per teanalizuarproblematikat e sjelljes • Diagnostikuesiparashikonkeshtumasat e nderhyrjes, kuduhetnderhyre • Operacionalizimi: faza e brendesise se kerkimit, oseplanifikimistrategjik ne bazetehipotezes se ngritur • Percaktohetmenyrasiduhetdiagnostikuarbrendesia e kerkimit • Perpunim I tedhenave
Jagger: procesidiagnostik • Nukeshtenjevije e drejte, pornjegrupngjarjeshnepermjettecilave ne kushtetecaktuar, diagnostikuesikerkontevertetojehipotezat e formuluara
Vendimi/gjykimidiagnostik • Eshtebaza e dhenies se pergjigjes per pyetjet e formuluara • Dystrategjitevendimitdiagnostik: • Forma statistikore • Forma klinike
Forma statistikore - Ka tebeje me perpuniminmatematikortetedhenave - Mundtebejeteparendesishmeformenklinike • Perdoret me te per perqellimeinstitucionale • Saktesia e tedhenavevaretnga nr. iteintervistuarve: rritja e nr. Rritprobabilitetin e saktesise se rezultatit
Forma klinike • Ka tebeje me kombinimin e tedhenaveindividuale me njeratjetren per tearriturtekperfundimidiagnostik • Perdoret me teper per individetevecante • Vlenkurplotesohenkriteretshkencoresipas DSM-IV apo ICD-10 • Per besueshmerine e formesklinikeperdoretritestimi
Vleresimidiagnostik • Forme e vecante e keshillimitdhenderhyrjespsikologjike • Perfshinngritjen e hipotezave, planifikimin e mbledhjes se tedhenave, metodat e perdorura, konkluzionetdherrjedhimet e tyre • Perfaqesonnjevendimmarrje me bazashkencore per nje problem tecaktuar • Ka tebeje me njesjelljetecaktuarteindividitdhejo me gjithepersonalitetin e tij
Vleresimipsikologjik • Zakonishtjepet ne formeteshkruar, ne rastetevecantabehetgojarisht • Duhettepermbushedisakritere: • Transparencen (tejeteikuptueshem) • Kompetencen (teketebazashkencore) • Sjellshmerine (forma “polite”)
Hapat e procesitdiagnostikvendimmarres(Westhoff,Kluck) • Ngritja e pyetjeve • Supozimi • Profili I kerkesave • Pyetjetpsikologjike (hipotezat) • Plani I kerkimit (planifikimishkencor) • Realizimi I kerkimitdiagnostikues • Prezantimi I tedhenave • Perfundimet • Propozimi (analizaperfundimtare)
Pyetjetpsikologjike • Per percaktimin e tyreperdorenvariablatendryshem per teshpjeguarnjesjelljetecaktuar • Sjellja, themi, eshte ne funksiontevariablave
Psikodiagnoze • Kapitulli 13: Detyrat e diagnostikes ne psikologjine klinike • Kapitulli 14. Ç’rregullimet psikike • Punoi: Dr. Edvaldo Begotaraj
Psikodiagnostika klinike • Psikologjia klinike perdor njohurite e psikologjise shkencore ne fushen e crregullimeve psikike dhe ato trupore per te bere nje nderhyrje psikologjike • Hulumton shfaqjen e crregullimeve te ndryshme psikike • Si dhe pse qendrojne apo ruhen (persistojne) keto crregullime dhe si funksionojne
Qellimi i nderhyrjes • Zbutja apo menjanimi i crregullimit • Njohurite paraprake per crregullimin nderthuren me njohurite individuale te pacientit • Pasi njihemi me simptomologjine e crregullimit kalojme ne fazen e shqyrtimit te mundesise se nderhyrjes
Stadi 1. Pershkrimi cilesor dhe sasior i crregullimit • Njihemi me crregullimin psikik ekzistues dhe me karakteristikat e tij • Shpeshtesia (sa shpesh ndodh) • Intensiteti (sa i forte eshte ) • Kohezgjatja (sa mban) • Kushtet (ambienti, konteksti, vendndodhja) • Faktoret (paresore dhe dytesore shoqerues)
Stadi 2. Klasifikimi i crregullimit psikik • Pas njohjes me informacionin e pergjithshem perqendrohet vemendja tek problematika duke u konsultuar me manualet diagnostike ne lidhje me crregullimin korrespondent • Konsultimi mund te percaktoje metoden e nderhyrjes • Metoda (terapia) mund te ndryshoje gjate trajtimit
Stadi 3. Eksplorimi i historise personale • Njihemi me kushtet e caktuara te jetes se individit qe kane ndikuar ne shfaqjen dhe zhvillimin e ccregullimit • Hap i rendesishem per planifikimin e trajtimit individual
Stadi 4. Vezhgimi • Vezhgohet nese ka ndryshim gjate trajtimit • Trajtimi i pershtatet ndryshimeve te pacientit
Stadi 5. Verifikimi • Behet ridiagnostikimi • Behet ne fund te terapise
Metodat diagnostike • Dy metoda per kryerjen e detyrave ne psikodiagnostiken klinike • Sipas sistemit te cilin ato vezhgojne • Sipas metodes diagnostike te perdorur
1. Sipas sistemit • Orientohemi nga aspektet e sjelljes dhe perjetimet njerezore, te cilat transmetohen ne nivelet e crregullimeve psikike: • Aspektet trupore (fiziologjike) • Mendimet dhe ndjenjat (aspekti konjitiv, emocional) • Sjellja (motorike, gjuhesore)
2. Sipas metodes diagnostike • Biseda diagnostike • Intervistat e strukturuara dhe te standardizuara te psikologjise klinike • Testet, pyetesoret • Metodat e vezhgimit • Metodat psikofiziologjike dhe biologjike
Kushtet e punes ne psikodiagnostiken klinike • Kushtet institucionale • Motivacioni i pacientit dhe grada e crregullimit • Terapisti
Kushtet e punes • Psh, ne nje klinike private primare eshte terapia individuale apo grupale • Ne nje spital psikiatrik primar eshte trajtimi farmakologjik • Ne klinika psikosomatike paresor eshte trajtimi psikosomatik • Ne qendra keshillimi eshte trajtimi terapeutik • Ne qendrat e rehabilitimit jane aftesite aktuale • Aftesite e terapistit, pervoja, empatia
Kushtet e pacienteve • Lloji i crregullimit • Motivacioni i pacientit • Orientimi i meparshem profesional mjekesor • Statusi social i pacientit • Situata ekonomike • Prejardhja kulturore dhe fetare
Kushtet e pacienteve • Barriera per shkak te anktheve (ngurrime) • Shpresa per marrjen e ndihmes • Pasiguria, nese ndodhet ne vendin e duhur • Turpi, per kerkimin e ndihmes psikologjike
Terapistet • Terapia e fokusuar te klienti nuk pranon klasifikimin diagnostik (DSM-IV, ICD-10) • Terapia bihejvioriste fokusohet tek sjellja, analizojne simptomat dhe kushtet ku eshte zhvilluar