1 / 9

Islamska republika Iran

Islamska republika Iran. Osnovni podaci. Jedina vjerska teokratija Veliki uticaj ulema – svještenstva Izborna vlast egzistira paralelno Povećava se populacija (59% stanovništva mlađe od 25 godina) – 66.3 miliona stanovnika 25 vjekova državnosti Dinastija Safavida u 16. vijeku

morty
Download Presentation

Islamska republika Iran

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Islamska republika Iran

  2. Osnovni podaci • Jedina vjerska teokratija • Veliki uticaj ulema – svještenstva • Izborna vlast egzistira paralelno • Povećava se populacija (59% stanovništva mlađe od 25 godina) – 66.3 miliona stanovnika • 25 vjekova državnosti • Dinastija Safavida u 16. vijeku • Dvanaestoimamski šiitizam dominantna vjera • Ne postoji stroga struktura • Privilegovan položaj – grad Nedžef • Dinastija Kadžar

  3. Konstitucionalizam • Geografski položaj u početku pogodan • Rusija na sjeveru, engleska na jugu • 1906. narodni pokret iznuđuje donošenje ustava • Dogovor između ulema i šaha • Monarhija Pahlavi – državni udar • Reza Kan 1925. zbacuje dinastiju Kandžar • Diktatura i neslaganje sa ulemama oko “vesternizacije” • Muhamed Reza Pahlavi – 1941.

  4. Kraj prvog Pahlavi perioda • Tri tabora: • Konzervativni blok • Komunistički blok Tudeh • Nacionalni front (Muhamed Mosadek, premijer do 1953) • Nacionalizacija iranske industrijske nafte • “Bijela revolucija” pravo glasa za žene i zemljišna reforma • Islamska revolucija od 1977. široka koalicija, intelektualci, studenti, vjerske vođe • 1979. protjetivanje šaha i njegove porodice

  5. Stvaranje islamske republike Iran • Homeini obnavlja dvanaestoimamski šiitizam • “oni koji vladaju u ime vjerskog zakona najbolje znaju” • Uveden parlament koji se bira na opštim izborima • Iračko-iranski rat 1980-1988. bez pobjednika • Jača vojska • Zbog nafte država ekonomski nezavisna od društva

  6. Vođa • Bira ga Skupština eksperata • Skupštinu eksperata svakih 10 godina biraju građani s tim što kandidature mora da odobri Savjet čuvara revolucije • Ima vjersku i svjetovnu vlast • Pozicija koja je kreirana za Homeinija • Velike nadležnosti u izboru raznih tijela (npr. Savjet čuvara revolucije) • Ali Hamenei na toj poziciji od 1989. godine

  7. Predsjednik • Opšti izbori svake 4 godine • Muškarac, šiit dvanaestaš • Do 1989. položaj je bio uglavnom ceremonijalan, a izvršnu vlast je sprovodio premijer • 2005. izabran Mahmud Ahmadinedžat • Do tada funkciju predsjednika obavljale uleme • Vrši funkciju izvršne vlasti • Više nema premijera • Posljednji izbori 2009. godine

  8. Parlament • Jednodomni Medžlis 290 poslanika • Opšti izbori svake četiri godine • Svi moraju biti muslimani osim 5 • Dugo vremena pod uticajem sveštenstva • Tendencija jačanja • 207 višemandatnih jedinica, svaki birač može da napiše onoliko imena koliko se bira u njegovoj izbornoj jedinici i ko dobije najviše glasova pobjeđuje • Cenzus za kandidate 50%, ako ima više mjesta ide se u drugi krug

  9. Savjet čuvara revolucije • 6 ulema, poslanika Medžlisa i 6 svjetovnih muslimanskih pravnika • Usklađenost zakona sa islamskom vjerom • Nadzor skupštine • Pokušaj da se Savjetu oduzmu ovlašćenja 1991. godine

More Related