YAPAY ORGANLAR

1. YAPAY ORGANLAR • HAZIRLAYANLAR • TUNCAY MORKOÇ • BÜLENT GÜLER • FATİH KAPLAN

2. ORGANI NEDEN DEĞİŞTİRMELİDoğuştan bozukluklar, enfeksiyöz hastalıklar, travma... • Hergün, yüzlerce insana organ nakli • yapılmakta, bekleme listesindeki bir o kadar insansa organ bulunamaması nedeniyle hayatını kaybetmektedir. • Yapay organların kullanımı bu insanlar için • uygun organ bulunana kadar yaşama şansı sağlamaktadır.

3. Dünyanın En Eski Protezi • Mısır’da yapılan kazılarda ayağında yapay bir başparmak olan mumya bulunmuştur. • Uzmanlar bu yapay parmağın Milattan Önce 1000 yılından kaldığını açıklamıştır.

4. Yapay Organlar • Teşhis ve tedavinin varsayımlarla ve tahminlerle yapıldığı üç yüz yıl öncesinden beri tıp biliminde önemli gelişmeler olmuştur. • Mühendislerin problem çözme tekniklerini tıp biliminde uygulamaya başlamalarıyla dünya bu alanda yeni bir döneme girdi.

5. Yapay Organlar • Yapay organ terimi ilk defa 1947 yılında Dr. • WillemJ. Kolff’unilk yapay böbreği geliştirmesiyle kullanılmaya başlanmıştır. • 21. yüzyıla gelindiğinde tüm organların • yerine yapay olanlarının yapılacağına muhtemel olarak bakılmaktadır.

6. Biyometaryeller • Yapay organ geliştirilmesi girişimlerinin önünde gelen en temel problem şüphesiz biyomateryalkavramıdır. • Biyomateryalterimi, canlı doku ve biyolojik sıvılarla temas • edecek her türlü sentetik veya doğal malzemeler için kullanılır. • Biyomateryalin fiziksel performansı sadece kullanılacağı doğal • ortamında belirlenebilir.

7. Tıpta Kullanılan Sentetik Biyomalzemeler • Vücuda yabancı olarak tanımlanan kan sıvıları ile temas halinde kullanılan çok sayıda malzeme vardır. • Bunların bir kısmı tamamen sentetik, bir kısmı ise insan veya hayvan dokuları ile birlikte kullanılmaktadır.

8. Böbrek • Böbrekler insan organizmasında çok • önemli fonksiyona sahiptirler; hergün • 180 litre kan plazması süzülerek • temizlenmektedir. • Çeşitli sebeplerden böbrek hasara • uğrayabilir ve ölümcül sonuçlar • doğurabilir. • Yapay böbrek veya diyalizör, vücuttan • atık ürünleri uzaklaştırmak üzeregeliştirilmiş bir yaşam destek sistemidir.

9. Yapay Böbrek • Diyaliz sistemi • Hastaya haftada iki-üç gün, günde • yaklaşık 3-4 saat süreyle yapay böbrek tedavisi uygulanmaktadır.

10. Yapay Böbrek • Klinik olarak başarılı ilk yapay böbrek • (Kolff, 1947) tuz banyosuna daldırılmış çelik bir kalıp etrafına sarılmış sellofan borucuklardan oluşmaktaydı. • Hastadan alınan kan, bu • borucuklardan geçmekte ve toplar damardan tekrar hastaya verilmekteydi.

11. Yapay Kalp • Kalbin işi sürekli olduğundan, araştırmacılar uzun • süre kalp yerini alacak mekanik pompa geliştirmeye çalıştılar. • 1935’de Fransız cerrah AlexisCarrel (1873-1944) • ve ünlü Amerikan havacı Charles Lidberg(1902-1974) bir perfüzyon pompası tasarladılar.

12. İnsana ilk yapay kalp implantasyonu 1969’da yapılmıştır. Görevi kalp • transplantasyonu gerçekleşene kadar hastayı canlı tutmaktı. • İlk tüm yapay kalp (TAH) 1957’de Clevelang Kliniğinde bir köpeğe implanteedildi.

13. Yapay Kalp • Mevcut araştırmalar elektrikle • çalıştırılan yapay kalpler üzerine yoğunlaşmıştır. Bu cihazlar radyo sinyalleri üzerinden güç iletmek için taşınabilir pil paketleri kullanırlar. • Radyo sinyalleri sağlam deriden • geçerek implante mekanik kalp pompasına ulaşır. Bu hastaya hareketlilik sağlar ve vücutta kalıcı bir açıklık oluşturulması gerekliliğini elimine eder.

14. Yapay Akciğer • Akciğerler göğüs boşluğumuzun büyük • kısmını dolduran koni şeklinde, süngerimsi yapıda bir çift organdır. • Akciğer hastaları için şuan en iyi • alternatif kanı oksijenlendiren ve dolaştıran ekstrakorporalmembranoksijenatörü, • ECMO gibi gözükmektedir.

15. Yapay Akciğer ECMO Devresi

16. Yapay Pankreas • Pankreas, karın boşluğunun üst tarafında ve bel omurlarının ön kısmında • yerleşik bir organdır. • Salgılarıyla sindirim fonksiyonuna yardımcı olur ve kan şekerini düzenler. • Bugün dünyada 400 milyondan fazla diyabetik hasta vardır. • Son yıllarda birçok bilim adamı değişken kan şekeri problemini enjeksiyona • göre daha duyarlı olarak insülin salımı yapabilen implanteedilebilir insülin pompaları ile çözmeye çalışmaktadır.

17. Yapay Pankreas Nasıl Çalışır?

18. Yapay Göz • Göz, özellikle de retina kaynaklı • hastalıklara çözüm arama çalışmalarının başlangıcı 1950’li yıllara kadar uzanır. • Kör bir hastanın geçici olarak ışık • duyumunu algılamasını sağlayan ve retinanın arkasına yerleştirilen küçük, düz ve ışığa duyarlı ilk patentli selenyum pil 1956’da Tassikertarafından tanımlandı.

19. Yapay Göz • Görüş gücünü geliştirmeye yönelik girişimler sonraki yıllarda • sürdürüldü. 1990’ların başında bu konuda çalışan • araştırmacıların çoğu, retinaya doğrudan nakli mümkün olan bir • protez geliştirmek için çalışmalara başladılar. • Retinalnaklin gereksinimlerine uygun malzeme seçimi, minicik • karmaşık elektrodlarınyaratılması, malzeme ve retinal doku etkileşmeleri, elektrik ve elektronik devrelerin tasarımı, cerrahi teknikleri geliştirilmesi, hastayla üretilen malzemenin birbirine uyumu başlıca araştırma konularıdır.

20. Yapay Kulak • Tamamen sağır olan pek çok insan • doğrudan işitme sinirini uyaran bir • mikroelektrot aygıt olan “kohlearimplant”tanfaydalandı. • Kohlearimplant, ses dalgalarını toplayan • bir harici mikrofon ve ses dalgalarını elektriksel uyarılara dönüştüren bir ses işlemcisinden oluşur.

21. Yapay Kulak • Elektriksel uyarı, deri altına • yerleştirilmiş bir alıcıya gönderilir. • Alıcı, elektriksel uyarıları, kohleaiçine yerleştirilmiş bir mikroelektroddizgesine gönderir. • Elektrodlar işitme sinirinin • liflerini uyarırlar. Böylece elektrik sinyalleri, önce beyin sapının kohlear çekirdeğindeki uygun (tonotopik) alanlara, sonra da daha üst işitsel işlem merkezlerine yayılır.

22. Yapay Kas • Doğal kasları taklit eden implante edilebilir yapay kasların yapılabileceği ilk kez • 1600’lü yıllarda Decartes tarafından önerilmiştir. • Çok farklı türlerde yapay kaslar geliştirilmiştir. Bunlar: • McKibbinkas hareketlendiriciler. • PAN-pHdeğişimi ile kimyasal olarak uyarılabilenler. • Elektriksel olarak uyarılabilen kaslar.

23. Yapay Kas Türleri Günümüz Teknolojisi

24. KAYNAKLAR • http://maycalistaylari.comu.edu.tr/calistay2007/sunumlar/konferans/adil_denizli2.pdf • http://tr.wikipedia.org/wiki/Yapay_organ TEŞEKKÜRLER…