1 / 30

Transgenders op de schoolbanken

Transgenders op de schoolbanken. Dr. Joz Motmans Studiedag ‘Gender en seksuele diversiteit op school. Van beleid naar praktijk ’. Brussel , 31/05/2013. Overzicht presentatie. Achtergrond 1.1. Terminologie 1.2. Sociaal 1.3. Medisch 1.4. Juridisch Transgender kinderen op school

murphy-stephenson
Download Presentation

Transgenders op de schoolbanken

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Transgenders op de schoolbanken Dr. Joz Motmans Studiedag ‘Gender en seksuelediversiteit op school. Van beleidnaarpraktijk’. Brussel, 31/05/2013

  2. Overzichtpresentatie • Achtergrond 1.1. Terminologie 1.2. Sociaal 1.3. Medisch 1.4. Juridisch • Transgender kinderen op school 2.1. Noden 2.2. Werkmap “Gender in de blender” 2.3. Aanbevelingen voor scholen

  3. 1. Achtergrond1.1. Terminologie Heel wat termen gaan rond: Seksuele identiteit Genderidentiteit Gendervariant Cross-sekse gedrag A-typischegenderontwikkeling Genderdysforie Transgender Transseksueel Transitie Travestie …

  4. 1. Achtergrond1.1. Terminologie Individueleseksueleidentiteit • 4 componenten: • geslacht (biologisch gegeven) • genderidentiteit (psychologische beleving) • genderexpressie en genderrol (sociaal-culturele context) • seksuele geaardheid • Niet duaal, maar op continuüm

  5. genderrol mannelijk---------androgyn----------vrouwelijk seksueleoriëntatiehetero-----------bi/queer--------homo/lesbisch genderidentiteitmannelijk------transgenderist------vrouwelijk biologischeseksejongen---------interseksueel------------meisje

  6. visuele voorstelling

  7. 1. Achtergrond1.2. Sociaal “Gendervariant” • gedrag, uiterlijk en/of in hun innerlijke beleving niet zoals we van een meisje of jongen standaard verwachten = roldoorbrekend • getuigen van diversiteit, niet enkel transgender! • vaak gepest owvgendernoncorformiteit • aanvaardbaar als kind, niet als jongere/puber • eerder ok voor meisjes dan voor jongens • vaders moeilijker met cross-sekse gedrag van zonen

  8. 1. Achtergrond1.3. Medisch • “A-typische gender-ontwikkeling” • “Genderidentiteitsstoornis (GID)” • Term uit DSM-IV en ICD-10 • Iemand geboren met alle geslachtskenmerken van één sekse, maar de beleving van het geslacht (het identiteitsgevoel), komt niet (volledig) overeen met deze sekse, gepaard gaande met onbehagen en lijden • DSM V: “Genderdysforie”

  9. 1. Achtergrond1.3. Medisch Van pathologie naar variatie • Studies van niet-Westerse culturen tonen ons dat er verschillende variaties bestaan van gender • Culturen verschillen in hun definities van genderrol en tonen verschillende gradatie in tolerantie t.o.v. atypisch gendergedrag en genderverandering • Wereldwijd discussie/evolutie naar afwijzing pathologiseren, zelfs door WPATH • Nu: “transgender”: verwijst niet naar stoornis of lijden, dus minder stigmatiserend • Parapluterm, transgenderisme = verzamelterm voor het hele spectrum van cross-gender verschijnselen waarbij genderidentiteit niet klopt met lichaam

  10. 1. Achtergrond1.3. Medisch Signalen? • Elk kind kent mogelijks fase(s) van cross-sekse gedrag, is NIET pathologisch! • Wanneer permanent, langdurig en op meerderevlakken(gevoel, beleving, interesses, gedrag ...) het gevoelheerstdatgenderbelevingnietklopt met lichaam, énditgepaardgaat met lijden: best hulpzoeken -> KinderteamUz Gent • Ongeveer20%blijkt later door tegroeienrichtingtransitie

  11. 1. Achtergrond1.3. Medisch Kinderteam van UZ Gent • Kinderpsycholoog en -psychiater, endocrinoloog • Diagnosestelling, opvolgingontwikkeling • Kind en gezin centraal • “transitie”: • intake en diagnosestelling, begeleiding: psychiater/psycholoog/endocrinoloog (ook omgeving) • hormonale therapie: endocrinoloog • Vanaf Tannerstadium 2: puberteitsremmers • Vanaf 16j cross sekse hormonen • chirurgie: plastisch chirurg, uroloog, gynaecoloog (18+)

  12. Toename in zorg = groot

  13. 1. Achtergrond1.3. Medisch (a) Intake en diagnosestelling • A-typische genderontwikkeling? • Ontwikkelingsdiagnose: DSM-IV-TR 302.6 • Andere kinderpsychiatrische stoornissen? Autisme spectrum stoornis, depressie, hechtingstoornis etc. • Uitsluiting interseksualiteit: onderzoekendocrinoloog

  14. 1. Achtergrond1.3. Medisch (b) Begeleiding • cognitieve en sociaal-emotionele mogelijkheden • schoolse vaardigheden • werken aan weerbaarheid en stressfactoren • ouders: info protocol, begeleiding in emoties en ouderlijke rol • samen met ouders en kind zoeken naar compromissen en gedrag passend bij leeftijd en omgeving • contact met school en leerkracht: afstemming • continue her-evaluatie: alle wegen open

  15. 1. Achtergrond1.3. Medisch (c) Hormonaletherapie • Genderteam(Ethischcomité): goedkeuring • Fase 1: Opstartpuberteitsremmers: • Tannerstadium 2 (12 à 13 jaar) • Stoptontwikkelingongewenstelichaamskenmerken • Omkeerbaar • Start “real life experience”: diagnostischewaarde • Fase 2: cross-seksehormonen: hormoonsubstitutietherapie • 16 jaar • Geennoodzaak • Onomkeerbaar

  16. 1. Achtergrond1.3. Medisch (d) Chirurgische interventies • Vanaf 18 jaar • Min. 2 jaar leven in gewenste rol • Zeer individueel • Doel = lichaam aanpassen aan genderidentiteit • Tevens: sterke sociale en emotionele impact: omkleden, sport, douchen, sauna, strand, zwemmen, seksualiteit, … • Trans meisjes: creatie vagina, ev. borstvergroting • Trans jongens: borstamputatie, verwijdering eileiders en baarmoeder, creatie penis

  17. 1. Achtergrond1.4. Juridisch Federaal 2007: wet betreffende transseksualiteit • Juridische geslachtsverandering = recht, maar gekoppeld aan strikte medische criteria: • Naamsverandering: diagnose GID + hormoongebruik • School- en universiteitsdiploma’s! • Geslachtsverandering: diagnose GID + chirurgische aanpassingen (onvruchtbaarheidseis)‏ 2007: genderwet • Vermeldt expliciet geslachtsverandering • Verzwarende omstandigheid bij haatmisdrijf • Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen

  18. 1. Achtergrond1.4. Juridisch Vlaanderen 2008: decreet houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid • Beschermde kenmerken (art 16§5): transseksualiteit • Toepassingsgebied (art 20): o.a. onderwijs • 13 lokale meldpunten discriminatie Federaal + Vlaanderen: genderidentiteit en genderexpressie zijn NIET beschermd • Voorzien in het interfederaal actieplan homofobie en transfobie

  19. RR: aantallen: 1/1/1993 – 30/06/2012 = 631

  20. 2. Transgenderisme op school? 2.1. Scholen: genderdivers of genderconform? • Wat weten we? • Wat zijn de tekorten? • Waarom belangrijk? • Hoe toepassen in de klas? 2.2. Wat met transgender leerlingen op school? • Wat mag en kan? • Hoe problemen voorkomen?

  21. 2. Transgenderisme op school?2.1. Scholen: genderdivers of -conform? Onderzoeksgegevens: • Druk van peers → genderconform gedrag • Gendernonconform gedrag is minder acceptabel dan homoseksualiteit • Weinig onderzoek onder transjongeren, wel retroactief: • 64% jongens en 44% meisjes ondervond pesterijen • Verbaal en fysiek geweld, kritiek op uiterlijk, gedrag, of ideeën, belachelijk gemaakt of genegeerd worden,… • Vnl. door medeleerlingen! • Slechts 32% van de jongeren is open t.a.v. vrienden (Motmans, 2008)

  22. 2. Transgenderisme op school?2.1. Scholen: genderdivers of -conform? Wat zijn de tekorten? • Grote vraag naar informatie voor kinderen, jongeren, omgeving (ouders, school, CLB, ..) • Weinig boeken, goede documentaires, websites... • Gebrek aan info zorgt voor veel vertraging in persoonlijk proces en isolatie! “Wat niet gekend is, waar je geen woorden voor hebt, dat kan je niet benoemen”

  23. 2. Transgenderisme op school?2.1. Scholen: genderdivers of -conform? Thema = voor iedereen belangrijk • Deel van vakoverschrijdende eindtermen van secundair onderwijs : “Context 2: De leerlingen kunnen zich uiten over en gaan respectvol om met vriendschap, verliefdheid, seksuele identiteit en geaardheid, seksuele gevoelens en gedrag.” = deel van de persoonlijke ontwikkeling • Verhoogde kennis en begrip: zorgt voor verdraagzaamheid, solidariteit, diversiteit … In lijn met gelijke kansen- en antidiscriminatiebeleid • Gemeenschappelijke verklaring over een beleid m.b.t. gender en seksuele geaardheid in het onderwijs

  24. 2. Transgenderisme op school?2.1. Scholen: genderdivers of -conform? SPECIFIEK: Educatieve map “Gender in de Blender” Provincie Vlaams-Brabant • 23 werkvormen // 4 componenten • Gedifferentieerd • Tips voor literatuur en documentatie • Verklarende woordenlijst • Illustraties en gedichten • www.genderindeblender.be: getuigenissen, mythes en feiten, …

  25. 2. Transgenderisme op school?2.1. Scholen: genderdivers of -conform? Educatieve map “Gender in de Blender” • Voordelen concept • overstijgt tweedeling man/vrouw • brengt oneindige genderdiversiteit in beeld • het gaat niet over die andere, het gaat over ons allen • iedereen is uniek en evenwaardig • Algemene doelstelling • leren genuanceerd denken • leren openstaan voor het andere en het onbekende • leren omgaan met diversiteit • niet alleen voor jongeren, ook voor volwassenen!

  26. 2. Transgenderisme op school?2.1. Scholen: genderdivers of -conform? MAINSTREAM: Tips voor leerkrachten • Hoe werken we genderstereotiepen in de hand? • Creëer geen groepen of ken geen taken toe naargelang geslacht, maar wees creatiever • Steun elke interesse die jongeren tonen, ook al is deze roldoorbrekend • Hoe kunnen we respect voor genderdiversiteit tonen? • Neem genderexpressie en genderidentiteit mee op in het rijtje van antidiscriminatiegronden in het schoolreglement en in antipestbeleid • Pak scheldwoorden en andere incidenten of pestgedrag meteen aan wanneer ze voorvallen

  27. 2. Transgenderisme op school?2.2. Wat met transgenders op school? • Scholen: pas bewust van probleem wanneer situatie zich voordoet: • Sport: welke kleedkamer? • Welk toilet? • Schoolreis: bij wie slapen? • Schoolpas: foto? naam? • Examens, diploma: naam? • Houding leerkracht en directie = cruciaal

  28. 2. Transgenderisme op school?2.2. Wat met transgenders op school? • Vorming en training voor schoolpersoneel, CLB • Specifiek beleid en regels voor trans jongeren: wat kan en wat niet? • Niet wachten op problemen, maar pro-actief concreet transgenderbeleid als deel van diversiteitsbeleid • Schoolinterne documenten: eigen beleid mogelijk! • Overlegstructuur ouders-kind-hulpverlening-school • Contacten met / kennis van trans organisaties zoals T-jong en Berdache België • Transgender Infopunt: website / permanentie

  29. Bedankt! • Educatief materiaal: www.genderindeblender.be • Hulpverlening: Kinderteam UZ Gent: centrumsege@uzgent.be • Jongerengroep: www.t-jong.be • Ondersteuning voor ouders: Berdache België: info@berdache.be • Discriminatie: IGVM: www.igvm.fgov.beof holebifoon: 0800 99 533 of vragen@holebifoon.be • ééncentraleplek: www.transgenderinfo.be

More Related