MECHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYCH wersja dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

1. MECHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYCH wersja dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

2. MECHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYCH Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: MECHANIK MASZYN I URZĄDZEŃ DROGOWYCH Kod zawodu w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (MEN): 833[01] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla rynku pracy (MPiPS): 834201 Na wesoło 2

3. Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy • Czy wiesz, że mechanik maszyn i urządzeń drogowych: • Wykonuje prace związane z remontami, obsługą oraz użyciem maszyn i urządzeń drogowych takich jak: rozściełacze betonu i mas bitumicznych, remontery, walce, ubijaki, piły do betonu zraszarki itp. Do jego zadań należy: dbanie o stan techniczny maszyn i urządzeń drogowych oraz formowanie nasypów, profilowanie drogi, rozprowadzanie i zagęszczanie podsypki, układanie i wykańczanie (zagęszczanie, zraszanie) powierzchni betonowych, rozściełanie i zagęszczanie mas bitumicznych. • Powinna go cechować ogólna dobra sprawność fizyczna i psychofizyczna, dokładność i koncentracja uwagi w wykonywaniu zadań. Na niektórych stanowiskach pracy pożądana jest samodzielność i zdolność podejmowania decyzji. • Wykonuje swoją pracę przy zmiennych warunkach atmosferycznych w pozycji siedzącej, często w kabinie maszyny, najczęściej jest to praca na przedłużoną zmianę (ponad 8 godzin na dobę).

4. Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracyz pewnością znalazłeś niezrozumiałe dla Ciebie sformułowania. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić ich znaczenie. W tym celu, najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło

5. Zadania zawodowe • Konserwowanie, uruchamianie i przemieszczanie maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych. • Montowanie i demontowanie zespołów roboczych maszyn i urządzeń drogowych wymaganych specyfiką prac. • Wykonywanie warstw podbudów z wykorzystaniem równiarek. • Profilowanie drogi gruntowej, przesuwanie gruntu z rowów pobocznych, wybieranie i profilowanie koryta drogi z wykorzystaniem równiarek. • Przygotowywanie i rozprowadzenie podsypki, układanie i wykańczanie nawierzchni betonowych i asfaltobetonowych z wykorzystaniem betonowni i otaczarki. • Układanie masy na przygotowanym podłożu za pomocą rozściełacza. • Malowanie nawierzchni za pomocą samojezdnych malowarek znaków drogowych. • Wykonywanie remontów dróg z wykorzystaniem frezarek, skrapiarek, remonterów, recyklerów, repawerów i remixerów. • Naprawa, konserwowanie i przygotowanie do transportu maszyn i urządzeń drogowych. • Przygotowanie maszyn i urządzeń drogowych do napraw średnich i głównych.

6. Dobiera osprzęt maszyn i urządzeń drogowych do wykonywanych zadań roboczych oraz wykonania mas betonowych i bitumicznych. • Sprawnie i bezpiecznie obsługuje maszyny i urządzenia do robót ziemnych i drogowych. • Przygotowuje zgodnie z dokumentacją techniczną koryto drogi pod wszelkiego rodzaju nawierzchnie za pomocą równiarek. • Przygotowuje materiał do wykonania nawierzchni, dokonuje obróbki materiałów, sporządza masy bitumiczne zgodnie z recepturą lub instrukcją producenta. • Wykonuje podbudowy z mas bitumicznych i betonowych za pomocą rozściełacza. • Identyfikuje spękania i inne uszkodzenia powierzchniowe, wykonuje naprawy i konserwację nawierzchni bitumicznych i betonowych. • Przestrzega parametrów technicznych pracy otaczarki i węzła betoniarskiego. • Wykorzystuje dokumentację eksploatacyjną i serwisową maszyn i urządzeń do robót ziemnych, budowlanych i drogowych. • Wykonuje operacje monterskie, obsługowe i naprawcze maszyn i urządzeń drogowych. • Obsługuje komputerowe urządzenia sterujące maszynami i urządzeniami do robót ziemnych, budowlanych i drogowych. • I wiele innych… Na wesoło Praca własna…Uwaga: W podanych powyżej tekstach dotyczących zadańi umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury. 8

7. Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie niezbędne są:

8. Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3 Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

9. Cechy psychofizyczne - test samooceny 2/3

10. Cechy psychofizyczne - test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów– zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło 13

11. Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga:Nie ma sensu wybierać nieprawdziwe odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim na nie odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić. 15

12. Przeciwwskazania zdrowotne - test samooceny 2/3

13. Przeciwwskazania zdrowotne –test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo się z nimi zapoznał. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło 17

14. Kształcenie w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych • Aby pracować w zawodzie,możesz: • 1.1. Jako absolwent gimnazjum wybrać dwuletniązasadniczą szkołę zawodową. • 1.2. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego, możesz wybrać jednorocznąszkołę policealną. • 1.3. Po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej możesz kontynuować naukę w trzyletnimtechnikum uzupełniającym, a po uzyskaniu matury może podjąć naukę na uczelni wyższej. • Co zrobić, aby rozpocząć naukę w zasadniczej szkole zawodowej? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum oraz zaświadczenie lekarskie, potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu. Zasadnicze szkoły zawodowe przyjmują uczniów, którzy nie ukończyli 18 roku życia.

15. Kształcenie w zawodzie • Czego będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej przygotowując się do wykonywania zawodu mechanik maszyn i urządzeń drogowych? • W ramach bloku: • 3.1. Technologia robót drogowych i mostowych: posługiwać się normami i instrukcjami w zakresie wykonawstwa robót drogowych i mostowych; wykonywać roboty związane z budowa i utrzymaniem obiektów drogowych i mostowych, zgodnie z technologią, normami, warunkami technicznymi; wykonywać roboty drogowe i mostowe oraz czynności pomocnicze zgodnie z technologią, a także z zachowaniem dbałości o stan środowiska naturalnego. • 3.2.Budowa i eksploatacja maszyn i urządzeń:rozróżniać i charakteryzować podstawowe połączenia rozłączne: gwintowane, wciskowe, klinowe, sworzniowe, wielowypustowe, rurowe; sprawnie odczytywać schematy instalacji elektrycznych oraz rozróżniać rodzaje obwodów występujących w instalacjach elektrycznych maszyn i urządzeń drogowych; kontrolować stan techniczny maszyn i urządzeń oraz ich zespołów i elementów, stosując odpowiednie metody diagnozowania i weryfikacji; wyjaśniać budowę, zasady działania i przeznaczenie typowych maszyn i urządzeń do robót ziemnych, budowlanych i drogowych, napędów hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych oraz pojazdów samochodowych. • 3.3. Podstawy działalności zawodowej i gospodarczej: wyjaśniać i podawać podstawowe pojęcia ekonomiczne; korzystać ze źródeł wiedzy ekonomicznej i prawnej; prezentować swoje kwalifikacje podczas poszukiwania pracy; działać zgodnie z przysługującymi prawami i należycie wypełniać obowiązki pracownika; stosować procedury związane z podejmowaniem działalności gospodarczej w oparciu o rachunek ekonomiczny.

16. Kształcenie w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych • Z jakich podręczników będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu? • Przykładowe: • Aleksander Górecki, Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP, Warszawa, • Górecki Aleksander, Grzegórski Zbigniew, Montaż, naprawa i eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłowych, WSiP, Warszawa, • Maciej Jodłowski, Operator maszyn do robót ziemnych, Wyd. KaBe, Krosno 2007, • Maciej Jodłowski, Operator maszyn do robót drogowych, Wydawnictwo KaBe, Krosno 2003.

17. Kształcenie w zawodzie • Praca własna… • Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie (nazwa zawodu). Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: • odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie; • przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych; • rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie; • i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad • Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie, sukcesywnie wkładaj do teczki. Na wesoło

18. Rynek pracy • Czy wiesz, że: • Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie są: operator równiarki, operator maszyn do rozkładania mieszanek bitumicznych, operator frezarki do nawierzchni drogowych, operator walca drogowego, operator zagęszczarki i ubijaka wibracyjnego, operator samojezdnej malowarki znaków na jezdni. • Pokrewnymi stanowiskami pracy, na których może pracować mechanik maszyn i urządzeń drogowych, są: operator zespołu maszyn do produkcji mieszanek bitumicznych, operator maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw, operator maszyn do produkcji mieszanek betonowych. • Mechanik maszyn i urządzeń drogowych może poszukiwać pracy w przedsiębiorstwach budownictwa ogólnego, drogowego, kolejowego i wodnego; w wytwórniach mieszanek mineralno-bitumicznych i betonowych, w przedsiębiorstwach produkujących i remontujących maszyny budowlane, ziemne i drogowe.

19. Na wesoło Rynek pracy • Praca własna… • Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych? • Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. • Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. • Wyniki zapisz w przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca tabeli. Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

20. Źródła informacji • I. Interesujące źródła informacji: • Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia tytułów wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. • II. Czasopisma specjalistyczne: • Autostrady(http://autostrady.elamed.pl/, 2009.07.17). • Bezpieczne drogi (http://www.bezpiecznedrogi.org//, 2009.07.17). • Pośrednik budowlany (http://posbud.com.pl/, 2009.07.17).

21. Źródła informacji • III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: • Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Układacz nawierzchni drogowych(https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody, 2009-07-17). • Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Mechanik maszyn i urządzeń drogowych, Centralna Komisja Egzaminacyjna, Warszawa 2003. (http://www.cke-bip.waw.pl/assets/files/infor_ZAW_ZSZ/mech_masz_drog.pdf, stan na: 2009-07-17). • Modułowy program nauczania. Mechanik maszyn i urządzeń drogowych 833[01]. Warszawa, MEN 2009 (http://www.koweziu.edu.pl/programy/programy.php, 2009-07-17). • Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu Operator maszyn drogowych (833202).http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php, 2009-07-17). • Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.), Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego. Warszawa, MEN, 2005. • Krajowy standard kwalifikacji zawodowych. Operator maszyn drogowych (833202). Warszawa MPiPS, 2006. (http://www.kwalifikacje.praca.gov.pl; stan na: 2009-07-17). • Podstawa programowa kształcenia w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych 833[01]. Warszawa, MEN (http://www.men.gov.pl/images/stories/zawody/zawody_833_01.pdf, 2009-07-17). • Przewodnik po zawodach. Wydanie II. Tom VI. Warszawa, MGPiPS, 2003, s. VI-227. 27

22. Źródła informacji • Akty prawne: • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537).  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. nr 124, poz. 860 z późn. zm). Na wesoło

23. Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat interesujących Cię zawodów