D EKARZ wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

1. DEKARZ wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

2. DEKARZ Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: DEKARZ Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 713[01] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 712101

3. Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy • Czy wiesz, że dekarz: • Pokrywa i naprawia dachy różnymi materiałami dekarskimi (papa, dachówka ceramiczna, blacha itp.); zakłada, konserwuje i remontuje urządzenia (rynny, rury spustowe) służące do odprowadzania wody z dachów przy zastosowaniu narzędzi, urządzeń oraz maszyn dekarskich, ślusarskich i murarskich. • Jego miejscami pracy są: warsztat, w których przygotowuje poszycia dachowe i dach na placu budowy.Dlategonarażony jest na różne warunki atmosferyczne(latem – żar słońca, wiosną i jesienią – deszcze, zimą – śnieg). • Narażony jest na hałas – zwłaszcza przy cięciu blach, a podczas zgrzewania mas bitumicznych na drażniące substancje. • Narażony jest na ryzyko upadków z wysokości i skaleczeń, zwłaszcza przy obróbce blachy. • Współpracuje z innymi dekarzami oraz specjalistami zatrudnionymi na budowie. • Zwykle pracuje 8 godzin dziennie, jednak zdarzają się przypadki, że trzeba pracować dłużej. • W przypadku, gdy budowa jest znacznie oddalona od miejsca zamieszkania, może na koszt pracodawcy zamieszkać w okolicach budowy, np. w hotelu.

4. Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracyz pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić znaczenie tych sformułowań. W tym celu najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło

5. Zadania i umiejętności zawodowe • Zabezpiecza miejsca pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz udziela pomocy przedlekarskiej. • Posługuje się dokumentacją budowlaną i wytycznymi dotyczącymi wykonywania robót dekarskich w celu ustalenia ich zakresu, kolejności wykonania, rozwiązań konstrukcji ciesielskiej i rodzaju potrzebnych materiałów. • Organizuje transport, składowanie oraz magazynowania materiałów dekarskich. • Przygotowuje materiały dekarskie do wykonywania pokryć dachowych. • Wykonuje podkłady pod pokrycia dachowe. • Wykonuje pokrycia dachowe z różnych materiałów. • Wykonuje obróbkę blacharską związaną z wykończeniem elementów budowlanych. • Wykonuje montaż i demontaż rynien i rur spustowych oraz wpustów dachowych. • Wykonuje montaż i demontaż okien dachowych, świetlików i wyłazów. • Wykonuje izolację dachów i stropodachów. • Wykonuje konserwację i naprawy pokryć dachowych oraz elementów wykończeniowych. • Wykonuje rozbiórki pokryć dachowych.

6. Określa przebieg robót budowlanych. • Sporządza proste rysunki połaci dachu. • Posługuje się prostym sprzętem pomiarowym. • Posługuje się narzędziami i sprzętem do robót dekarskich. • Pokrywa dachy blachą płaską, blachą panwiową, falistą i blachodachówką, miedzianą, cynkową, aluminiową. • Wykonuje podkłady pod pokrycia płytami oraz pokrywa dachy płytami cementowymi lub płytami z tworzyw sztucznych. • Pokrywa dachy papą, dachówką bitumiczną na deskowaniu lub na podkładzie betonowym. • Pokrywa dachy dachówką karpiówką, zakładkową, marsylką, holenderką, klasztorną, mnich-mniszka, cementową. • Pokrywa dachy powłokami bitumicznymi, z tworzyw sztucznych, folią. • Wykonuje obróbki kominów, włazów dachowych, wywietrzników, ław kominiarskich, szczelin dylatacyjnych, okapów, okien dachowych i świetlików, gzymsów i podokienników. • Montuje okna dachowe, świetliki, wyłazy. • Rozbiera i naprawia pokrycia dachowe. Na wesoło Praca własna…Uwaga: W tekstach podanych powyżej dotyczących zadańi umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

7. Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie dekarza niezbędne są:

8. Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3 Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie dekarza, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

9. Cechy psychofizyczne –test samooceny 2/3

10. Cechy psychofizyczne –test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów– zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

11. Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie dekarza, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne i oceń siebie pod tym kątem. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga:Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

12. Przeciwwskazania zdrowotne –test samooceny 2/3

13. Przeciwwskazania zdrowotne –test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie dekarza. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

14. Kształcenie w zawodzie dekarza • Aby pracować w zawodzie dekarza,możesz: • 1.1. Jako absolwent gimnazjum –wybrać trzyletniązasadniczą szkołę zawodową. • 1.2. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego – wybrać szkołę policealną. • 1.3. Po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej – kontynuować naukę w trzyletnim technikum uzupełniającym, a po uzyskaniu matury –podjąć naukę na uczelni wyższej. • 1.4. Pracując w zawodzie, po 3 latach przygotować się do egzaminu czeladniczego organizowanego przez Związek Rzemiosła Polskiego, następnie zdać egzamin mistrzowski. • Co zrobić, aby rozpocząć naukę w zasadniczej szkole zawodowej? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum (lub dawnej ośmioletniej szkoły podstawowej) oraz zaświadczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu dekarza. Zasadnicze szkoły zawodowe przyjmują uczniów, którzy nie ukończyli 18. roku życia.

15. Kształcenie w zawodzie dekarza • Czego będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu dekarza? • W ramach modułu: • 3.1. Techniczne podstawy budownictwa: rozpoznawania podstawowych materiałów budowlanych, posługiwania się dokumentacją techniczną, magazynowania, składowania i transportowania materiałów budowlanych. • 3.2.Technologia robót dekarsko-blacharskich: dobierania narzędzi, sprzętu i maszyn do robót dekarskich, wykonywania podstawowych pomiarów w robotach dekarskich, organizowania stanowiska do robót dekarsko-blacharskich, krycia dachów blachą, papą i dachówką bitumiczną, płytami dachowymi, dachówką ceramiczną i cementową, folią i materiałami powłokowymi, wykonywania obróbek blacharskich dachowych i elewacyjnych, montowania okien dachowych, świetlików i wyłazów, rynien i rur spustowych, wykonywanie prostych robót pomocniczych: kowalsko-ślusarskich, murarskich, tynkarskich, ciesielskich, rozliczania robót dekarskich, krycia dachów dawnymi metodami: gontem, słomą, trzciną.

16. Kształcenie w zawodzie dekarza • Z jakich podręczników będziesz się uczył w zasadniczej szkole zawodowej, przygotowując się do wykonywania zawodu dekarza? • Przykładowe: • Kaczkowska A., Dekarz, KaBe. • Maj T., Zawodowy rysunek budowlany, WSiP. • Martinek W., Michnowski Z., Dekarstwo i blacharstwo budowlane. Technologia, WSiP. • Podawca K., Zarys budownictwa ogólnego. Technologia, WSiP. 

17. Kształcenie w zawodzie • Praca własna… • Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie dekarza. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: • odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, • przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, • rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie • i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. • Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki. • 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www.zrp.pl). Na wesoło

18. Rynek pracy • Czy wiesz, że: • Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie dekarza są: pomocnik, dekarz, brygadzista, mistrz. • Pokrewnymi zawodami dla zawodu dekarza, są: blacharz, zbrojarz, cieśla, stolarz, monter konstrukcji budowlanych. • Dekarz może poszukiwać pracy w firmach branży budowlanej, zakładach rzemieślniczych. Może także prowadzić własną firmę.

19. Na wesoło Rynek pracy • Praca własna… • Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie dekarza? • Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z dekarzami pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. • Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. • Wyniki zapisz w tabeli przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca. Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

20. Źródła informacji • I. Interesujące źródła informacji: • Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. • II. Czasopisma specjalistyczne: • Dachy (http://www.dachy.info.pl/index.php, 11 listopada 2009). • e-dach.pl (http://www.e-dach.pl, 10 października 2009). • Murator (http://www.muratordom.pl, 17 lipca 2009). • Atlas Budowlany (http://www.atlas.com.pl/atlasbudowlany, 17 lipca 2009).

21. Źródła informacji • III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: • Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Dekarz(https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody?action=show&ppzid=395, 17 lpca 2009). • Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Dekarz, Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna Łódź, 2004 (http://www.cke-bip.waw.pl/assets/files/infor_ZAW_ZSZ/dekarz.pdf, stan na: 17 lipca 2009). • Miłosz P., Wojewoda K., Modułowy program nauczania. Dekarz 713[01], MEN, Warszawa 2001. • Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu; dekarz (http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1296, 17 lipca 2009). • Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.), Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005. s. 286–287. • Grycuk J., Szymański W., K. Hejłasz, Krajowy standard kwalifikacji zawodowych. Dekarz (713101), MPiPS, Warszawa 2007. • Podstawa programowa kształcenia w zawodzie dekarz, MEN, Warszawa (http://www.men.gov.pl/images/stories/zawody/zawody_713_01.pdf, 17 lipca 2009). • Przewodnik po zawodach, wydanie II, tom VI, MGPiPS, Warszawa 2003, s. VI–153–VI–157. • Standard wymagań – egzamin czeladniczy dla zawodu dekarz, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa (www.zrp.pl, 29 czerwca 2009). • Standard wymagań – egzamin mistrzowski dla zawodu dekarz, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa (www.zrp.pl, 29 czerwca 2009).

22. Źródła informacji • Akty prawne: • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537).  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. nr 124, poz. 860, z późn. zm.). Na wesoło

23. Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.