Sektor transportu

1. Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku Sektor transportu Uwarunkowania rozwoju sektora transportu w województwie podlaskim dr Urszula Widelska

2. Plan prezentacji • Sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw w opinii respondentów. • Fundusze europejskie a rozwój firm badanego sektora. • Popytowo – podażowe aspekty rozwoju. • Analiza Portera. • Analiza SWOT. Sektor transportu

3. Kondycja ekonomiczna badanych podmiotów w opinii respondentów Sektor transportu

4. Zmiana sytuacji ekonomicznej badanych podmiotów w okresie ostatnich 5 lat Sektor transportu

5. Zmiana poziomu przychodu badanych podmiotów w okresie ostatniego roku Sektor transportu

6. Czynniki determinujące sytuację ekonomiczną firm transportowych: • sytuacja ekonomiczna na rynkach międzynarodowych, szczególnie w Rosji i Chinach, oraz Unii Europejskiej, • ceny paliw, • ograniczony dostęp do środków zewnętrznych przeznaczanych na rozwój firm transportowych, • system obciążeń podatkowych, Sektor transportu

7. niski poziom infrastruktury technicznej, • położenie przygraniczne umożliwiające współpracę ze Wschodem, • ograniczone możliwości pozyskiwania środków zewnętrznych na rozwój działalności, • brak zbliżonego poziomu rozwoju zróżnicowanych form transportu w regionie, co ogranicza poziom rozwoju całego sektora transportu • Obciążenia fiskalne Sektor transportu

8. Czynniki wewnętrzne a sytuacja ekonomiczna firm transportowych • elastyczność, • poszukiwanie nowych rynków zbytu, • innowacyjność. Sektor transportu

9. Oczekiwana zmiana kondycji ekonomicznej firmy w perspektywie najbliższych 3 lat Sektor transportu

10. Kierunki inwestycji w przedsiębiorstwach sektora transportu w okresie minionych 3 lat Sektor transportu

11. Uwarunkowania rozwoju a fundusze UE Sektor transportu

12. Zakres dofinansowania projektów współfinansowanych z funduszy UE realizowanych przez firmy analizowanego sektora (28) Sektor transportu

13. Przyczyny niekorzystania z dofinansowania ze środków UE Sektor transportu

14. Chęć skorzystania ze środków UE w najbliższych 3 latach wśród firm badanego sektora Sektor transportu

15. Ocena oddziaływania czynników otoczenia sprzyjających rozwojowi sektora transportu Sektor transportu

16. Ocena oddziaływania czynników utrudniających rozwój i działalność firm sektora transportu Sektor transportu

17. ANALIZA SIŁ KONKURENCJI • W SEKTORZE TRANSPORTU Sektor transportu

18. Dostawcy produktów materialnych i usług • dilerzy samochodów dostawczych i transportowych, • serwis oraz dostawcy części zamiennych, • dostawcy paliwa. Sektor transportu

19. Dostawcy usług pomocniczych • urzędy i agencje celne – każdy towar eksportowany jak i importowany musi zostać poddany kontroli przestrzegania przepisów prawa celnego oraz wniesieniu odpowiednich opłat celnych i podatków; • przedsiębiorstwa i instytucje kontrolujące ładunki (SANEPID); • operatorzy systemów GPS – umożliwiają przedsiębiorstwom bezpośredni nadzór nad pojazdem i pracownikiem; • firmy informatyczne – dostarczają rozwiązania informatyczne, które na potrzeby firm transportowych; Sektor transportu

20. dostawcy systemów kodowania i odkodowania towarów – systemy wspomagające o pracę przy manipulacji ładunków w systemie dystrybucyjnym; • operatorzy baz danych – wpływających na poziom znajomości firmy na rynku usług transportowych; • towarzystwa ubezpieczeniowe – wywierają znaczący wpływ na koszty zabezpieczenia ponoszone przez przedsiębiorstwa transportowe; • instytucje finansowe – uzyskiwane środki finansowe determinują rozwój firm transportowych, także w czasie spadku popytu na usługi. Sektor transportu

21. Siła przetargowa dostawców w sektorze transportu jest bardzo wysoka. Sektor transportu

22. NABYWCY • Siła przetargowa nabywców zwiększa się. Nabywcą dla firmy transportowej jest każde przedsiębiorstwo, organizacja lub też osoba indywidualna, która wyraża zapotrzebowanie na usługi transportowe. Sektor transportu

23. Podstawową kategorię nabywców dla firm transportowych stanowią producenci towarów i usług, których przemieszczanie z miejsc ich wytworzenia do miejsc ich konsumpcji decyduje o poziomie zadowolenia ich rynków docelowych z nabywanych dóbr zarówno w odniesieniu do klientów indywidualnych jak i biznesowych. Poziom jakości usług transportowych bezpośrednio przedkłada się na trwałość relacji sprzedawca – klient, stąd duże znaczenie ogniwa transportu jako ogniwa pomocniczego, ale także odwzorowującego coraz większą presję klientów na szybkość oraz jakość usług przewozowych. Sektor transportu

24. W polskiej branży transportowej wyróżnia się: • Transport i spedycję towarów masowych, reprezentowaną przez kilkadziesiąt firm, w większości posiadających swój tabor. • Transport i spedycję towarów drobnicowych – reprezentowaną przez kilkadziesiąt tysięcy małych przewoźników, działających na rzecz małych i średnich firm oraz klientów indywidualnych. Sektor transportu

25. Transport specjalistyczny – reprezentowany przez mniejszą liczbę przedsiębiorstw, działających na potrzeby klientów niszowych, mających szczególne potrzeby zaopatrzeniowe. Sektor transportu

26. Na transport specjalistyczny składają się: • transport ładunków niebezpiecznych, • transport ładunków ponadgabarytowych, • transport ładunków ciężkich, • transport ładunków specjalistycznych. • Transport pozadrogowy (kolejowy, śródlądowy; lotniczy) – dotyczy obsługi towarów transportowanych inną drogą niż drogowa. Sektor transportu

27. Konkurencja w sektorze w opinii ankietowanych Sektor transportu

28. Ocena barier rozwoju sektora transportu w Polsce w opinii badanych przedsiębiorstw Sektor transportu

29. Przynależność do klastrów i opinia ankietowanych o tej formie integracji Sektor transportu

30. Nowi producenci i produkty • Sektor transportu jest zagrożony groźbą nowych wejść. Pojawienie się nowych firm analizowanej branży uzależnione jest od: • barier kosztowych, • kapitałowych potrzeb przedsiębiorstw, • polityki rządu, • skali działania, wielkości realizowanej sprzedaży. Sektor transportu

31. Ocena barier hamujących pojawienie się i rozwój konkurencyjnych przedsiębiorstw w branży Sektor transportu

32. Ryzyko pojawienia się nowych przedsiębiorstw w sektorze w opinii ankietowanych Sektor transportu

33. Substytuty • W sektorze transportu nie można mówić o groźbie pojawienia się substytutów. Przemieszczanie się towarów i usług jest bowiem zarezerwowane tylko dla tej formy aktywności rynkowej. Przestrzenne rozmieszczenie produktów na rynku, a tym samym efektywność łańcucha dostaw jest zawsze uzależniona od sprawności ogniwa transportu, dla którego nie ma żadnej alternatywy. Sektor transportu

34. Ocena atrakcyjności sektora Sektor transportu

35. sektor cechuje się umiarkowaną atrakcyjnością. W kontekście zaprezentowanej analizy pięciu sił Portera, analiza punktowa pozwala na stwierdzenie, iż szczególne znaczenie dla rozwoju sektora mają takie czynniki jak: wielkość rynku, zmiany technologiczne oraz przewidywana dynamika jego wzrostu. Sektor transportu

36. Silne strony • korzystne przygraniczne położenie województwa podlaskiego • wysokiej jakości środki transportu wykorzystywane do przewozów międzynarodowych • położenie geograficzne województwa umożliwiające budowę jednego z wariantów europejskiego korytarza transportowego VIA Baliica (fragmenty dróg krajowych nr 8 i 61) Sektor transportu

37. korzystne przygraniczne położenie województwa podlaskiego • wysokiej jakości środki transportu wykorzystywane do przewozów międzynarodowych • położenie geograficzne województwa umożliwiające budowę jednego z wariantów europejskiego korytarza transportowego VIA Baliica (fragmenty dróg krajowych nr 8 i 61) Sektor transportu

38. istniejące plany modernizacji dróg ekspresowych • plany rozwoju sieci kolejowej w oparciu o koncepcje projektu RAIL BALTICA • wysoki na tle kraju przyrost ilości dróg publicznych • krótki czas przemieszczania towarów i osób pomiędzy województwem podlaskim a Warszawą Sektor transportu

39. Słabe strony • bardzo słaba dostępność transportowa rozumiana nako ilość dróg utwardzonych • niekorzystna struktura firm transportowych pod względem wielkości, w której przeważają małe podmioty działające na potrzeby małych firm i klientów indywidualnych • bardzo niski stopień wykorzystania funduszy unijnych przez firmy transportowe • silne uzależnienie sektora transportu od koniunktury gospodarczej na rynku krajowym i światowym Sektor transportu

40. niski poziom rozwoju gospodarczego województwa podlaskiego na tle kraju, • niski poziom rozwoju szkolnictwa zawodowego ograniczający dostęp przedsiębiorstw do wykwalifikowanej kadry • niedostatecznie zróżnicowana oferta, szkolnictwa wyższego pod kątem potrzeb regionalnego sektora transportu i logistyki (główną uczelnią kształcącą na kierunku logistyka jest Politechnika Białostocka) Sektor transportu

41. brak uwzględnienia węzłów multimodalnych • niski poziom międzygałęziowej dostępności transportowej • duże zróżnicowanie jakości i gęstości lokalnej sieci drogowej • ostatnie miejsce w kraju pod względem długości linii kolejowych na jednostkę powierzchni • brak regionalnego portu lotniczego Sektor transportu

42. Szanse • przygraniczne połączenie województwa w ciągach komunikacyjnych, umożliwiające bezpośrednie połączenie w transporcie lądowym pomiędzy krajami bałtyckimi a reszta Unii Europejskiej • polityki UE nastawiona na rozwój transportu multimodalnego wspierająca rozwój infrastruktury na obszarach najbardziej jej pozbawionych • wzrost popytu na rynkach wschodnich, Sektor transportu

43. łatwy dostęp do wykwalifikowanych pracowników spoza UE • planowany rozwój dróg szybkiego ruchu • możliwość uruchomienia dużych centrów turystycznych w kluczowych aglomeracjach, także w Białymstoku Sektor transportu

44. możliwy rozwój inwestycji w zakresie optymalizacji i racjonalizacji wykorzystania infrastruktury kolejowej • plany rozwoju transportu multimodalnego poprzez rozbudowę centrów logistycznych i przeładunkowych • rozwój systemów teinformacyjnych i telemetrycznych zwiększających jakość i bezpieczeństwo usług transportowych Sektor transportu

45. Zagrożenia • marginalizacja województwa wynikająca ze słabej dostępności komunikacyjnej • wzrost natężenia ruchu szczególnie ciężarowego na niedostosowanych drogach, co wiąże się z obniżeniem poziomu bezpieczeństwa dostaw oraz zwiększeniem kosztów działalności transportowej • prawdopodobna likwidacja istniejących połączeń kolejowych Sektor transportu

46. bariery o charakterze politycznym, administracyjnym i ekonomicznym, ograniczające możliwości wykorzystania przygranicznego położenia regionu i wejścia na rynki wschodnie • niekorzystne dla województwa działania na szczeblu centralnym związane z rozwojem infrastruktury komunikacyjnej i drogowej • odwlekanie w czasie realizacji kluczowych dla regionu inwestycji infrastrukturalnych • brak stabilności cen paliw Sektor transportu

47. Wnioski strategiczne: • Rozwój sektora transportu w województwie podlaskim uzależniony jest w głównej mierze od: • światowej koniunktury gospodarczej (w tym cen paliw), • kondycji ekonomicznej polskich przedsiębiorstw z różnych sektorów, • europejskich regulacji prawnych w zakresie transportu krajowego i międzynarodowego, • polskich rozwiązań prawno – administracyjnych i finansowych w zakresie funkcjonowania firm transportowych. Sektor transportu

48. Sprawność ekonomiczna i potencjał konkurencyjny firm sektora transportu jest w bezpośrednim stopniu uzależniony od systemu infrastruktury drogowej i kolejowej. Podejmowane w tym zakresie działania na szczeblu regionu i kraju powinny sprzyjać rozwojowi nowoczesnego transportu multimodalnego. • Sytuacja ekonomiczna w województwie podlaskim wymusza poszukiwanie przez regionalne firmy transportowe krajowych i międzynarodowych rynków zbytu, co może wywierać pozytywny wpływ na poziom ich konkurencyjności. Sektor transportu

49. Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! dr Urszula Widelska