170 likes | 622 Views
Kappløpet om Afrika. Kappløpet om Afrika. Imperialisme har eksistert til alle tider og i alle verdsdelar. Imperialisme inneber at statar eller samfunn skaffar seg kontroll over andre folk og landområde. Den europeiske imperialismen nådde eit høgdepunkt i åra mellom 1870 og 1914.
E N D
Kappløpet om Afrika • Imperialisme har eksistert til alle tider og i alle verdsdelar. • Imperialisme inneber at statar eller samfunn skaffar seg kontroll over andre folk og landområde. Den europeiske imperialismen nådde eit høgdepunkt i åra mellom 1870 og 1914.
Kappløpet om Afrika • På midten av 1800-talet etablerte europearane få nye koloniar på framande kontinent. • Mange av dei gamle koloniane var blitt uavhengige. Mykje tydde på at det europeiske herredømmet i andre verdsdelar var i ferd med å forsvinne.
Kappløpet om Afrika • Europa anno 1850 var ein verdsdel i rask vekst. • Folkeauken var stor. • Industrien sørgde for at produksjonen var god. • Militæret hadde moderne våpen. I Europa var nasjonalismen aukande. Mange meinte at eins eigen nasjon skulle stå i fremste rekkje på alle område.
Kappløpet om Afrika • I Afrika var forholda ganske annleis enn i Europa. • Her fanst i liten grad nasjonalisme og statar. • Dei fleste afrikanarar levde i små samfunn der det ein produserte gjekk til eiget forbruk. I Afrika var slavehandel meir utbreidd enn i andre verdsdelar.
Kappløpet om Afrika • Mange europearar meinte at kvite menneske stod over andre folk med tanke på utvikling. • Det var europearane si plikt å sivilisere andre folkeslag. Europearar hadde noko å lære bort når det kom til teknologi, vitskap, kultur, religion og samfunnsstyring.
Kappløpet om Afrika • Storbritannia var den leiande industrinasjonen i verda på 1800-talet. • For britane var det viktig å få tilgang til marknader og råvarer. • I 1858 blei India ein britisk koloni. Britane fekk dermed tilgang til ei rekkje billige råvarer og ein av dei største marknadene i verda.
Kappløpet om Afrika • I 1869 stod Suezkanalen ferdig. • No slapp ein å reise rundt Afrika dersom ein skulle til India. • Kanalen var ått av egyptarar og franskmenn. • I 1875 kjøpte britane seg inn i selskapet som åtte Suezkanalen. Nokre år seinare tok Storbritannia kontroll over den viktige kanalen. Ill: YolanC
Kappløpet om Afrika • No starta eit kappløp mellom fleire europeiske land. • I løpet av ein periode på førti år blei nesten heile Afrika underlagt europeisk kontroll. • Koloniseringa var ei erobringsbølgje som ein ikkje har sett maken til verken før eller seinare. Kartet viser Afrika i 1870. Berre ein liten del av kontinentet var på denne tida kolonisert av europeiske land.
Kappløpet om Afrika • I nord og sør kom britane med dei militære styrkane sine. • Frankrike ønskte seg eit kolonirike som strakte seg frå aust til vest. • Også Belgia og Tyskland skaffa seg store landområde i Afrika. Biletet viser ein trefning mellom britar og afrikanarar i 1879.
Kappløpet om Afrika • Mange frykta at kolonikappløpet skulle føre til krig mellom dei europeiske landa. • I 1884 innkalla ein til ein konferanse i Berlin. • No blei ein einige om korleis resten av Afrika skulle delast opp. Ingen afrikanarar deltok på konferansen i Berlin. Berlinavtalen betydde slutten på sjølvstende for det meste av Afrika.
Kappløpet om Afrika • I åra som følgde blei det meste av Afrika underlagt europeisk styre. • Fleire land tok del i koloniseringa. Frankrike Belgia Storbritannia Tyskland Spania Italia Portugal Uavhengige land
Kappløpet om Afrika • Berre to afrikanske land klarde å halde seg sjølvstendige. • Liberia var verna av USA som eit land for heimvende slavar. • Etiopia klarde å stå imot dei italienske forsøka på å kolonisere landet.
Kappløpet om Afrika • Koloniseringa medverka til at det blei slutt på slavehandelen i Afrika. • Afrikanarane fekk tilgang til betre teknologi, medisinar og jordbruksmetodar. • Kvardagen blei tryggare for mange menneske. Ikkje alle europearane som kom til Afrika hadde like edle føremål. Somme såg fyrst og fremst på kontinentet som eit høve til å skaffe seg rikdom.
Kappløpet om Afrika • Det verste eksempelet på europeisk undertrykking fann stad i Kongo. • Landet var den belgiske kong Leopold sin private koloni. • Her blei befolkninga utsett for slavearbeid, terror, tortur og massakrar. Kong Leopold tente store pengesummar på å plyndre Kongo for gull, elfenbein, kopar og gummi.
Kappløpet om Afrika • Kva tente dei europeiske landa på å kolonisere Afrika? • Det gav prestisje å kontrollere andre land, men det økonomiske utbyttet var ganske lite.