Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu szkolnictwo.pl

1. Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2. Lekcja 70 Luzern Lucerna

3. Luzern ist eine Stadt in der Schweiz. Es ist die Haupt-stadt gleichnamigen Kantonsund kulturelles Zentrum der Schweiz. Es hat die Fläche von 37,40 km² und 59 509 Einwohnern.Es liegt zwischen zwei malerischen Bergmassiven Pilatus und Rigi.Lucerna to miasto w Szwajcarii. Jest stolicą kantonu o takiej samej nazwie i centrum kulturalnym Szwajcarii. Ma powierzchnię 37,40 km² i liczy 59 509 mieszkańców. Leży między dwoma malowniczymi masywami górskimi Pilatus i Rigi.

4. Der Rittersche Palast ist eines der ältesten Gebäude, in der nördlichen Alpen imitalienischen Renaissance-Stil erbaut wurde.Er ist im Jahre 1557 im Auftrag des Bürgermeisters Lux Ritter entstanden. Heute befindet sich hier Sitz der LuzernerKantonregierung.Pałac Rittera jest jednym z najstarszych budynków, które zostały wybudowane w północnych Alpach na wzór włoskiego renesansu. Powstał w roku 1557 na zlecenie burmistrza Luxa Rittera. Dzisiaj znajduje się tutaj siedziba Zarządu Kantonu w Lucernie.

5. Die Kapellbrücke wurde im XIV Jahrhundert als Wehrgang errichtet. Sie war ein Teil der Stadtbefestigung.Die im XVII Jahrhundert eingefügten Bildtafeln haben Szenen der Schweizer- undStadtgeschichte zum Inhalt.Most z Kapliczką powstał w XIV wieku jako przejście obronne. Był częściąfortecy miejskiej.Dobudowana w XVII wieku galeria obrazów przedstawia sceny wiążące się z historią Szwajcarii i miasta. Schon im Jahre 1400 besaß Luzern vierBrücken. Kapellbrückeund Spreuerbrücke blieben bis heuteerhalten.Już w roku 1400 Lucerna posiadała cztery mosty. Spreuerbrücke i Most z Kapliczką zachowały się do dzisiaj.

6. Der Weinmarkt Brunnenstammt aus dem Jahr 1400 und ist einer der schönsten Luzerns. Dieser Brunnen ist ein Nachbau des Originales, das zurzeit imHistorischen Museum steht. Er wurdevom bekannten ArchitektenKonrad Lux gestalltet.Fontanna Weinmarktpochodzi z roku 1400 i jest jedną z najładniejszych w Lucernie. Jest ona kopią oryginału, który obecnie znajduje się w muzeum historycznym.Jest dziełem słynnego architekta Konrada Lux.

7. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. gleichnamig - o takim samym imieniu im Auftrag - na zlecenie der Sitz - siedziba in der nördlichen Alpen - w północnych Alpach ein Teil der Stadtbefestigung - część fortecy miejskiej die Stadtgeschichte - historia miasta zum Inhalt haben - przedstawiać sie sind bis heute erhalten - zachowały się do dzisiaj bleiben - pozostawać er stammt aus... - on pochodzi z... ein Nachbau des Originales - kopia oryginału

8. Das Rathaus in Luzern entstand von 1602 bis 1606 unter der Leitung von AntonIsenmann. Es wurde im Stile der italienischen Renaissance erbaut. Das Rathaus verfügtüber ein typisches tief gezogenes Berner Hausdach.Ratusz w Lucernie powstał w latach 1602 - 1606 pod nadzorem Antona Isenmann. Został wybudowany w stylu włoskiego renesansu.Ratusz posiada typowy głęboko osadzony Berneński dach. Die Konstruktion des Daches hat seine Begründung in den oft schwierigen Wetterbedingungen, besonders im Winter. Konstrukcja dachu ma swoje uzasadnienie w trudnych warunkach pogodowych, szczególnie w zimie.

9. Die Befestigungsring ist im Jahre 1386 entstanden. Ihre drei Türme: Schirmer-, Zyt-und Männliturm sind öffentlich zugänglich.Am Zytturm befindet sich die älteste Uhr der Stadt aus dem Jahre 1535.Diese Uhr hat das Privileg, eine Minute vor allen anderen Uhren in Luzern,die Stunden zu schlagen.Forteca miejska powstała w roku 1386. Jej trzy wieże Schirmer-, Zyt- i Männliturm są udostępnione do zwiedzania. Na wieży Zytturm znajduje się najstarszy zegar miasta, z roku 1535.Ten zegar ma przywilej wybijać godziny minutę wcześniej niż pozostałe zegary w Lucernie.

10. Das KKL Luzern ist zwischen 1995 und 2000,gebaut worden.Das Gebäude ist in drei Teile gegliedert und umfasst: denKonzertsaal, einen multifunktionalen Saal, Kongresszentrumund Kunstmuseum.KKL Luzern powstał w latach 1995 - 2000.Budynek składa się z trzech części i obejmuje:salę koncertową, salę multimedialną, jak również centrum kongresowei muzeum sztuki. Das Haus fällt vor allem durch sein großes Dach auf, das zum Markenzeichen des KKLLuzern geworden ist. Cechą charakterystyczna tego domu jest przede wszystkim wielki dach, który stał się symbolem KKL Luzern.

11. Der Pilatus ist ein Bergmassiv bei Luzern. Der höchste Gipfel ist das 2'128,5 mhohe Tomlishorn.Der Luzerner Hausberg ist ein beliebtes Ausflugsziel für Touristen.Die Spitze des Berges wird während der Nächte beleuchtet.Pilatus jest masywem górskim niedaleko Lucerny. Najwyższy szczyt Tomlishornma wysokość 2'128,5 m. Luzerner Hausberg jest ulubionym celemwycieczek dla turystów. Szczyt góry jest w nocyoświetlany.

12. Das Löwendenkmal erinnert in der Alllegorie „eines sterbenden Löwen”an die 1792 gefallenenSchweizergardisten. Damals waren rund 1100 Söldner aus der Schweizin Paris, um als Leibwache für König Ludwig XVI zu dienen.Pomnik lwa przypomina w swojej alegorii "umierającego lwa" o gwardzistach szwajcarskich, którzy polegli w roku 1792. Wtedy służyło ok. 1100 żołnierzy szwajcarskich w Paryżu w charakterze straży przybocznej Ludwika XVI. Bei der Verteidigung des Ludwigs XVI fanden etwa 760 Schweizer den Tod.Podczas obrony Ludwika XVI zginęło ok. 760 Szwajcarów.

13. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. unter der Leitung - podnadzorem das Rathaus - ratusz sie hat seine Begründung - maswojeuzasadnienie schwierige Wetterbedingungen - trudnewarunkipogodowe sie sind öffentlich zugänglich - sąogólniedostępne die Stunden schlagen - wybijaćgodziny er jest indreiTeilegegliedert - jest podzielony na trzy części das Bergmassiv - masywgórski während der Nächte - podczasnocy die Spitze des Berges - szczytgóry das Löwendenkmal - pomniklwa

14. Die Altstadt in Luzern ist auf der rechten Seite des Flusses Reuss. Hier befinden sich historische, mit Fresken geschmückte Häuser. Sehr attraktiv ist der Weinmarkt, auf dem Platz wo die Luzerner 1332 den eidgenössischen Bund mit Uri, Schwyz und Unterwaldenbeschworen haben.Starówka w Lucernie jest po prawej stronie rzeki Reuss. Znajdują się tutaj historyczne budynki, ozdobione freskami. Bardzo atrakcyjny jest jarmark wina w miejscu, na którym w roku 1332 mieszkańcy Lucerny powołali Konfederację Szwajcarską: Uri, Schwyz i Unterwalden.

15. Die Zahnradbahn in Luzern ist die steilste der Welt. Es geht quer durch diewunderschöne Berglandschaft. Man kann einsamen Hütten, weidenden Kühen,Bergziegen und seltene Pflanzen bewundern.Kolejka zębata w Lucernie jest najbardziej stroma na świecie. Prowadzi przez piękne krajobrazy górskie. Można podziwiać samotne schroniska, pasące się krowy, kozice górskie i rzadką roślinność. Eine Zahnradbahn ist ein schienen-gebundenes Verkehrsmittel die sich mittels der Zahnräder sich bewegt.Kolej zębata to pojazd szynowy poruszający się za pomocą kół zębatych.

16. Die Luzerner Jesuitenkirche ist ein erster großer sakraler Barockbau in der Schweiz.Sie wurde um 1666 erbaut.Mitte des XVIII Jahrhunderts ist Neuausschmückung des Gewölbes entstanden.In der Kapelle liegt die Originalkutte von Bruder Klaus (Schweizer Patron).Kościół Jezuitów w Lucernie jest pierwszą większą barokową budowlą sakralną Szwajcarii. Został zbudowany ok. roku 1666. W połowie XVIII wieku powstało nowe zdobnictwo sklepienia. W kaplicy leży oryginalny habit brata Klausa(patrona Szwajcarii).

17. Die Spreuerbrücke ist neben der Kapellbrücke die zweite gedeckte Holzbrücke in Luzern. Sie wurde im XIII Jahrhundert erbaut. Die Brücke wurde 1566 bei einemHochwasser größtenteils zerstört und gleich danach aufgebaut. Spreuerbrücke jest obok Kapellbrücke drugim krytym mostem drewnianym Lucerny.Został wybudowany w XIII wieku. W roku 1566 został most w dużej części zniszczony przez powódź i zaraz odbudowany. Zwischen 1626 und 1635 entstand hier der 67-teiligeGemäldezyklus "Ein Totentanz".Między rokiem 1626 i 1635 powstał tutaj 67 częściowy cykl obrazów "Taniec śmierci".

18. Vom Schlosshotel Gütsch kanneinen tollen Ausblick auf Luzern bewundern.Der Schlossturm ist über 10 m hoch. Eine Standseilbahn verbindet das Hotel mit demStadtzentrum.Z Hotelu Zamkowego Gütsch można podziwiać wspaniały widok Lucerny.Wieża zamku ma ponad 10 m wysokości. Kolejka linowa łączy hotel z centrum miasta.

19. Ein Nadelwehrdient dazu um einen Stau zu schaffen, um entweder die potentielleEnergie nutzbar zu machen oder eine bestimmte Wassertiefe für die Schifffahrt zuerzeugen. Jaz iglicowysłuży do tego, aby stworzyć zaporę lub wykorzystać potencjalną energię czy też uzyskać odpowiednią głębokość wody do nawigacji statków. In Luzern wird der Seespiegel mit einem Nadelwehr reguliert.W Lucernie regulowany jest poziom jeziora przez jaz iglicowy.

20. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. auf der rechten Seite des Flusses - po prawej stronie rzeki mit Fresken geschmückte Häuser - domy ozdobione freskami der eidgenössische Bund - konfederacja szwajcarska die Zahnradbahn - kolejka zębata die Berglandschaft - krajobraz górski seltene Pflanzen rzadka roślinność erster Barockbau - pierwsza budowla barokowa die Kutte - habit die gedeckte Holzbrücke - kryty most drewniany bei einem Hochwasser - podczas powodzi größtenteils - w większej części

21. Der Gletschergartenvon Luzern ist ein Naturdenkmal und Museum. 20 MillionenJahre alt ist seine Geschichte. Während der letzten Eiszeit wurde das geschaffen, wassich hier befindet.Ogród Polodowcowyw Lucernie jest parkiem krajobrazowym i muzeum.20 lat liczy sobie jego historia. Podczas ostatniego okresu epoki lodowcowej powstało to co się tutaj znajduje. Gletschertöpfe kommen von der Zeit als Luzern riesige Gletscher unddann subtropischePalmenstrände bedeckten.Kotły polodowcowe pochodzą z okresu kiedy Lucernę pokrywały wielkie lodowce a potem subtropikalne plaże z palmami.

22. Der Berg Rigiist der beliebteste Ausflugsberg. Sowie im Winter als auch im Sommergibt es viele Erholungsmöglichkeiten wie zumBeispiel:Skirouten, Sommerterrasen und Kinderspielplätzen. Góra Rigi to najbardziej ulubione miejsce wycieczek górskich. Tak w zimie jak i w lecie jest wiele możliwości wypoczynku jak np: trasy narciarskie, tarasy letnie i place zabaw dla dzieci.

23. Der Wasserturmmisst 34,5 mund ist als Achteck aufgebaut. Der Umfang beträgt 38 m. Er ist vermutlich in der erstenHälfte des 14. Jh. entstanden. Er dienteeinst als ein Wehrturm. Wieża Ciśnień mierzy 34,5m i jest zbudowana w formie ośmiokąta. Obwód jej wynosi 38 m. Prawdopodobnie powstała w pierwszej połowie XIV w. Kiedyśsłużyła jako wieża obronna.

24. Seinen Namen hat der Vierwaldstättersee von den vier hier angrenzenden Waldstädten,den Kantonen: Uri, Unterwalden, Schwyzund Luzern. Der Vierwaldstätterseewurde vor 12 000 Jahren vom Gletscher geformt.Nazwa Vierwaldstättersee pochodzi od graniczących tutaj czterech siedlisk leśnych kantonów: Uri, Unterwalden, Schwyz i Lucerny. Vierwaldstättersee zostało ukształtowane przez lodowiec przed 12 000 laty. Das Wasser im Seebecken hat Trinkwasserqualität.Woda w basenie jeziora ma jakość wody pitnej.

25. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. riesige Gletscher - wielkielodowce bedecken - pokrywać die Erholungsmöglichkeiten - możliwościwypoczynku alsein Achteck aufgebaut - wybudowanyjako ośmiokąt er dienteals - służył jako der Wehrturm - wieżaobronna vom Gletscher geformt - uformowany/a/e przezlodowiec im Seebecken - w basenie jeziora angrenzende Waldstädte - graniczącesiedliska der Umfang - obwód vermutlich - przypuszczalnie