160 likes | 296 Views
Vroeg erbij. Samen signaleren rond de geboorte. Vroeg erbij = vroeg in de ontwikkeling van kinderen Vroeg erbij = vroeg in de ontwikkeling van problemen Vroeg erbij = preventie. Preventie van w à t ?. Ongunstige zwangerschapsuitkomsten Postnatale depressie
E N D
Vroeg erbij Samen signaleren rond de geboorte remy.vink@tno.nl
Vroeg erbij = vroeg in de ontwikkeling van kinderen Vroeg erbij = vroeg in de ontwikkeling van problemen Vroeg erbij = preventie Vroeg erbij
Preventie van wàt? • Ongunstige zwangerschapsuitkomsten • Postnatale depressie • Onveilige hechting kind – ouders • Psychosociale problemen bij kinderen • Internaliserende • Externaliserende • Kindermishandeling en verwaarlozing Vroeg erbij
Hoe? • Door verloskundigen (1ste + 2de lijns), gynaecologen, kraamverzorgenden • Door tijdige en systematische signalering van risicofactoren en (beginnende) psychosociale problemen vanaf -9 maanden • Tijdens de zwangerschap dus signaleren van ongunstige kindomstandigheden • Door hulp waar nodig al in de zwangerschap te starten • Door samenwerking met kraam, JGZ e.a. Vroeg erbij
Daarvoor is nodig: • Kennis en vaardigheden o.g.v. vroegsignalering, bespreekbaar maken en sociale kaart • Signaleringsinstrument als hulpmiddel • Afspraken met JGZ e.a. over vervolg op signalen en overdracht • Hulpaanbod Vroeg erbij
Drie pilotprojecten • Werken met de ALPHA-NL in Amsterdam-Noord (3 vk praktijken en ziekenhuis) • Werken met de ALPHA-NL in Zaanstad (5 vk praktijken) • Werken met observatie-instrument door kraamverzorgenden in Amsterdam en Zeist Vroeg erbij
Over de ALPHA-NL • Gebaseerd op de Canadese ‘Antenatal Psychosocial Health Assessment’ (Caroll et al, 2005) + focusgroepen • Vragenlijst voor zwangere, bij 20 weken • 48 vragen; 1 A4; 5 puntsschaal en ja/nee • Bevat 15 risicofactoren voor kindermishandeling, partnergeweld en postnatale depressie • Niet alleen drama – juist ook de ‘lichtere’ groep Vroeg erbij
Observatie-instrument kraam • Vervolg op pilot ‘Vroegsignalering van risicogezinnen’ in Tiel (De Jonge et al, 2007) • Instructie • Aanvinklijst + ‘routebeschrijving’ + voorbeeldzinnen • Hulpmiddel voor kraamverzorgende zelf • Kraam vraagt niet uit; voegt niet bij kraamdossier • Bespreken met verloskundige, met leidinggevende, met ouders indien mogelijk Vroeg erbij
screenen & signaleren verloskundige signaleren kraamverzorgende 0 jeugdgezondheids-zorg • Waar nodig hulp in de zwangerschap • Overleg en gezamenlijke overdracht naar JGZ Vroeg erbij
Projecten A’dam en Z’stad • Focusgroepen • Instrument ontwikkeling • Training vroegsignalering + instructie ALPHA-NL • Afspraken over vervolg op signalen + overdracht naar JGZ / CJG / Vangnet • Proefimplementatie van 31 maart – 31 okt jl. • Inclusie zwangeren van 31 maart – 31 mei jl. • Dataverzameling ALPHA’s-NL + vk-lijst + verwijzingen • Analyse en rapportage Vroeg erbij
Eerste resultaten • 9 praktijken in Zaanstad e.o.; 3 in A’dam-Noord + BovenIJ zh • Respons: 95 – 100% in Zaanstad; 60% - 85% in A’dam-N • 355 cases; analyse N=321 • Bij 13% twijfel tot zorgelijke situatie • Bij 12% reden tot overleg, meestal met collega (+ JGZ / Vangnet Jeugd/ POP-poli / FIOM / AMW; • Bij 9% daadwerkelijke verwijzing • Ingrijpende gebeurtenissen bij 40% in de zwangerschap (incl. verhuizingen) Vroeg erbij
Vervolg resultaten • Slaan hoort min of meer bij opvoeden: 23% • 3% is wel eens bang van partner; relatie bij 5% niet zo goed • Jeugdervaringen: 8% voelde niet veilig bij moeder; 14% niet bij vader; bijna kwart van opa’s/oma’s zelf geen goede relatie; kinderbescherming bij 3% betrokken • 5% weinig of geen vertrouwen in moederschap • Bij 19% stemming tijdens zwangerschap niet zo goed • 38% heeft wel eens emotionele problemen gehad • 11% van de partners gebruikt wel eens drugs Vroeg erbij
Ervaringen verloskundigen • Kost ongeveer 10 min extra indien bespreken + afhankelijk van casus • Positief over signaleren en de ALPHA-NL: meer zien, inzicht psychosociale, makkelijker in gesprek • Negatief over verloskundigenlijst (vanwege tijd) • Taal ‘geen barrière’ in Z’stad + BovenIJ zh; in A’dam wel • In A’dam terugkrijgen vragenlijst probleem • JGZ ‘onbereikbaar’ + ‘jungle’ van hulpverlening • Gynaecologen (toch) niet betrokken … Vroeg erbij
Ervaringen vrouwen • Verreweg meeste cliënten ‘gewoon geen probleem’ • Invullen gemiddeld 9,7 minuut • Lijkt overwegend ‘oprecht’ ingevuld • Relatie-vragen enkele keren niet (volledig) ingevuld • Diverse suggesties voor verbetering Vroeg erbij
En nu? • ALPHA-NL ingekort + aangepast • Geen verloskundigenlijst – mogelijk via vk-registratiesysteem? • ALPHA-NL in de vk-praktijk invullen / bij intake? • Vertalen naar Arabisch, Turks, Engels • Maakt ‘t uit: stad of regio? • Ken uw sociale kaart! • Hoe gynaecologen erbij? Alleen waar 2de lijns vk? • Vervolg op signalen, bindende afspraken JGZ! Samenwerking! • Is er voldoende lichte vormen van hulp? • Verder (validatie)onderzoek nodig Vroeg erbij
DANK! Vroeg erbij