خداوند بزرگترين مدير و مدبر جهان است(سوره سجده آ يه5)

خداوند بزرگترين مدير و مدبر جهان است(سوره سجده آ يه5) محبوبه يعقوبيان كارشناس ارشد آموزش مديريتپرستاري عضو هيات علمي دانشكده پرستاري و مامائي نسيبه ساري جلسه اول

پيشينه تفكر درزمينه مديريت هماهنگ سازي منا بع انساني ومادي تقريبا از ابتد اي تاريخ مورد تو جه انسان بو ده است.

هدف‌هاي آموزشي در پايان اين فصل شما مي‌توانيد: • سابقه مديريت را در تمدن‌هاي گذشته دريابيد. • مكاتب و نظريه‌هاي مديريتي را بشناسيد. • مزايا و معايب مكاتب و نظريه‌هاي مديريتي را برشماريد. • مكاتب و نظريه‌هاي مديريتي را با هم مقايسه نمائيد.

سو مريان در 5000 سال پيش از ميلاد تا كيد بر حفظ سو ابق به مثا به فن كنترل (با يگا ني)

مصريان در 4000 سال پيش از ميلاد اهتما م به امور طر احي ،بر نامه ريزي ،ساز ما ندهي ، وكنترل در سا خت اهرا م ثلا ثه تشخيص ضرورت و اهميت بر خورد منصفا نه وصاد قا نه در مديريت و استفاد ه از مصا حبه براي روان د رما ني استفاد ه از عد م تمركز در سازما ند هي تشخيص ضرورت استفا ده از تقا ضاي مكتو ب براي كا ركنان و بكار گيري نيرو ها و مشاوران ستا دي

يو نا نيان 350 سال قبل از ميلا د گزنفون : تشخيص اينكه مد يريت يك هنر مستقل است ابدا ع روشهاي علمي براي ا نجا م امور خصا يص رهبري،نظا م تر فيع در سازمان اداري استفا ده از موسيقي برا ي تنظيم فواصل زماني انجا م كار هاي سخت و تكراري ارسطو:فرمان دادن از يك سو و فرمان بردن از سوي ديگر نه تنها ضروري بلكه سو د مند است.

ايرا نيان در 400 سال قبل از ميلاد • كو رش:تشخيص ضرورت تو جه به روا بط انسا ني • و مطا لعه حر كت سنجي ،طراحي جا و مكان و مديريت مواد • زر تشت مخا لف رو شهاي حكو متي قبلي بود • زر تشت :رهبران را به رعا يت قا نون و عدا لت تو صيه مي كرد

هند كوتي ليا 325 سال قبل از ميلاد مسيح تشخيص نياز به علم وهنر كشور داري كتا بهاي در ز مينه اداره امور

چين در 4000 سال قبل از ميلاد مسيح • حكو مت را وديعه الهي • در همسان كردن كار ها • شبكه هاي منظمي برا ي ارتبا ط • كنفو سيوس :دولت بر پايه صداقت • انتخاب ما موران حكو متي از آزمون هاي سخت • تشخيص ضرورت ساز ماندهي ، برنا مه ريزي،هدا يت و كنترل در مديريت • تشخيص اصل تخصص گرا ئي • ديوار بزرگ 1500 مايلي در چين

مكتب ها و نظريه ها در مديريت مكتب مديريت سنتي يا تجر بي-1traditional school of management مكتب مديريت علمي-2scientific school of management مكتب مديريت كلا سيك-3classic school of management مكتب مديريت نئو كلا سيك-4neoclassic school of management مكتب مديريت رفتار گرائي-5behavioral school of management

مكتب ها و نظريه ها در مد ير يت مكتب مديريت سيستم هاي اجتماعي-6social systems school of مكتب مد يريت بر اساس تصميم گيري-7decision school of مكتب مديريت كمي-8 quantitative school of مكتب مد يريت سيستم-9systems school of -10Work flow school ofمكتب مديريت جريان كار

Scientific school of management1880-1920 • Charls babbage • Henry gant • Frank gilbert • Fredrick winslow taylor

Classic school of management1920-1950 • Henri fayol • Lyndall urwick • James mooney • Allen reiley • Henry ford • Alfred elsoan

Neoclassic school of management1930-1950 • Elton mayo • Mary parker follett • Chester I barnard • Herbert A.simon • Rafert merton • Abraham H.maslow • Hugo munsterberg • Wight E.bakke

SYSTEMS SCHOOL OF MANAGEMENT1930 • ALFRED KORZIBSKI • MARY PARKER FOLLETT • NORBERT WIENER • GEORGE HOMANS

مكتب مديريت اقتضائي • Elvin goldner • Joan woodward • Alfred chendler • Fred fiedler • Robert tannenbaum • Tom burns • Paul lawrenc • jay lorsch

Scientific school of management1880-1920 1-علمي كردن فعا ليتهاي هر شغل ، شا مل تد وين قوانين حركت ،استا ندارد كردن انجام كارها و ايجاد شرا يط كاري 2-انتخاب دقيق كار كنان داراي توانائيهاي منا سب براي هر شغل 3-آموزش دقيق كاركنان و فراهم كردن انگيزه هاي مناسب براي جلب همكاري آنان به انجام علمي كار 4-حمايت از كاركنان از طريق بر نامه ريزي كردن كار آنهاو هموار كردن راه انجام كار

اجراي مديريت علمي تيلور 1-بررسي و اندازه گيري زمان دقيق هر جزء كار وتعيين نحوه انجام آن 2-تخصصي كردن كارها در سازمان وايجاد سر پر ستي هاي جدا گانه 3-استاندارد كردن كليه ابزارهاو وسائل انجام كاروتعيين بهترين شيوه استفاده از آنها 4-تهيه شر ح وظائف هر يك از كاركنان تنظيم سيستم پر داخت حقوق و دستمزد متناسب با كيفيت كار كنان

محاسن مديريت علمي 1- ايجاد تغييرات در روش كار وابداع خط تو ليد يا خط مونتاژدر كا رخا نه 2- اعمال تكنيك ها و روشها ي كارآئي در مديريت علمي از قبيل مطا لعه زمان و حركات در كار برد ابزار و آلات فيزيكي منا سب 3-پايه گذاري اتو ماسون ويا ما شين هاي خود كار

محدوديت هاي مديريت علمي 1-متكي بودن بر مدل انسان اقتصادي 2-توجه به انگيزه هاي مادي 3-به كار گران و كار كنان به عنوان ابزار و وسيله ايبراي توليد نگريسته مي شد كه رفتار و كر دار آ نها به آساني قابل هدايت است.

Classic school of management(1920-1950) نظريه‌هاي كلاسيك سازمان به طور كلي داراي چهار نكتة اصلي است كه عبارتند از: • اصل تقسيم كار • سلسله مراتب و تخصص • رابطه منطقي • حيطه نظارت

نقا يص مكتب كلا سيك 1- به روابط غيررسمي افراد در سازمان توجه نمي‌شد. 2- سازمان را به صورت يك كل متشكل از اجزاي وابسته تصور نمي‌كردند. 3- وقتي سازمان را به صورت كل تصور نمي‌كردند، به عوامل محيطي نيز توجه نمي‌شد. 4- قدرت را ناشي از مقام دانسته و ارتباط بين افراد را فقط در قالب سلسله مراتب به طور عمودي از بالا به پائين در نظر مي‌گرفتند.

1- تقسيم كار 2- اختيار و مسئوليت 3- انضباط 4- وحدت فرماندهي 5- وحدت هدف يا جهت 6- تقدم منافع سازمان بر منافع فردي 7- حقوق و مزاياي كاركنان 8- تمركز 9- سلسله مراتب (ارشديت) 10- استقرار مناسب 11- عدالت و مسا وا ت 12- امنيت شغلي كاركنان 13- ترغيب و جلب مشاركت 14- روح اتحاد و فضاي كار گروهي اصول مديريت هنري فايول 1925-1841

Neo-classic school of management1950-1930 بنيانگذار مكتب روابط انساني يا نئوكلاسيك يك استراليايي به نام التون مايو مي‌باشد(مطا لعات ها ثورن) نتايج حاصله از مطالعات ها ثورن : * وجود سازمان غيررسمي در كنار سازمان رسمي * تعلقات گروهي * مشاركت در تصميم‌گيري * انسان اجتماعي * رهبري غيررسمي * سازمان اجتماعي * عدم تطابق ساختار رسمي سازمان با گروههاي غيررسمي

محاسن: * توجه به عامل انساني در توليد * توجه به آموزش مهارت‌هاي مديريت در مقابل مهارت‌هاي فني محدوديت: ميرويس ولالر در سال 1977 عدم ارتباط بين رضايت شغلي و كار انجام شده را، به اثبات رساند مديريت نئو كلاسيك

-5behavioral school ofmanagement . تمركز اين مكتب بيشتر بر اين نكته است كه به كاركنان كمك شود تا بتوانند ظرفيت‌هاي بالقوه خود را از طريق تفكر بر رفتار و توانائي‌هاي خويش، در چارچوب سازمان و مديريت تشخيص دهند. به عبارت ديگر هدف مكتب رفتارگرايي عبارت از افزايش اثرگذاري سازماني از طريق مؤثر و مفيد قرار دادن منابع انساني سازمان مي‌باشد

محاسن + كمك به درك و تفهيم بهتر و عميق‌تر انگيزش افراد، رفتار گروهي، ارتباط و مراودات شخصي در كار، و اهميت كار از نظر انسان. + كمك به مديران تا با آگاهي و توانايي بيشتر و حساسيت و رفتار مؤثرتر با كاركنان برخورد نمايند. + كمك به مديران در جهت حل تعارض بين كاركنان، كسب و اعمال قدرت، تحولات سازماني و ارتباطات محدوديت ها + تفاوت در توصيه‌هاي دانشمندان رفتارگرا به مديران + احتمال مقاومت در مقابل توصيه‌هاي دانشمندان رفتارگرا به مديران وجود دارد. + پيچيده و غيرملموس بودن (براي استفاده مناسب) توصيه‌هاي دانشمندان رفتارگرا به مديران مديريت رفتار گرايي

social systems school ofmanagement • در طول سال‌هاي 1950 تا 1956 • نظريه سيستم‌ها با عنوان تئوري عمومي سيستم‌ها General system theory • توسطزيست شناس آلماني به نام لودويك ون برتالانفي ارائه شد.

تعريف سيستم • سيستم مجموعه‌اي از اجزا است با روابط بين اجزا و روابط بين صفات آنها • «سيستم عبارت از: يك مجموعة واحد متشكل از دو يا چند قسمت، جزء يا سيستم فرعي كه بوسيله مرزهاي شناخته شده از سيستم بزرگتر محيط خود جدا مي‌شود». • «سيستم عبارت از: مجموعة واحد يا كل متشكل از اجزاي مربوط به يكديگر مي‌باشند» • «سيستم مجموعه‌اي است كه از چندين جزء وابسته به يكديگر تشكيل يافته است»

خصوصيا ت سيستم • هر سيستم حداقل بايد از دو جزء تشكيل شده باشد. • هر جزء حداقل با يك جزء ديگر از مجموعه در ارتباط باشد. • هرگونه تغييري در هر يك از اجزا به تغيير در كل مجموعه منجر مي گردد. • مجموعه بايد خصوصياتي متفاوت از اجزا داشته باشد.

سازمان در قالب سيستم

-6Situational school of managment • چارلز كيند لبرگر Charles Kindleberger • ماري پا ركر فا لت 1920 • در اين روش مديريت، مدير مورد يا موارد را با توجه به اقتضاي مديريت و عوامل ذي مدخل در مديريت تجزيه و تحليل نموده و از راه‌حل‌هاي متعدد و متنوع راهي را كه با مقتضات زمان تصميم‌گيري بيشترين تطابق را داشته باشد، انتخاب و به مرحله اجرا در مي‌آورد.

محاسن * روش اقتضايي، تمركز بر ماهيت روابط موجود بين اجزا دارد ؛و درصدد يافتن عواملي است كه براي انجام كار خاصي قاطعانه عمل كنند. محدوديت . به عقيده اين دانشمندان نظريه مديريت اقتضايي ،به اندازه كافي رشد و تكامل لازم را پيدا نكرده است كه بتوان براي حل مسائل مديريت بر آن تكيه نمود؛ و اظهار مي‌دارند كه تئوري اقتضايي سخن تازه‌اي ندارد Situational school of managment

ادغا م تئوري‌هاي مديريت

خداوند بزرگترين مدير و مدبر جهان است(سوره سجده آ يه5)