1 / 13

Feminizm, gender studies vs. bezpieczeństwo międzynarodowe

Feminizm, gender studies vs. bezpieczeństwo międzynarodowe. Zagadnienia bezpieczeństwa międzynarodowego są przedmiotem zainteresowania różnych nurtów feminizmu;

nia
Download Presentation

Feminizm, gender studies vs. bezpieczeństwo międzynarodowe

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Feminizm, gender studies vs. bezpieczeństwo międzynarodowe

  2. Zagadnienia bezpieczeństwa międzynarodowego są przedmiotem zainteresowania różnych nurtów feminizmu; • Związek pomiędzy bezpieczeństwem a sytuacją kobiet był wielokrotnie podkreślany nie tylko przez ruchy kobiece, ale także przez uniwersalne organizacje międzyrządowe, takie jak ONZ; • X. 2000 r. – rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ „Women, Peace and Security” (podkreślono odmienność wpływu konfliktów zbrojnych na sytuację kobiet i mężczyzn); • ONZ uważa za niezbędne uwzględnienie czynnika płci (szczególnie w odniesieniu do sytuacji kobiet i dziewczynek) w trakcie planowania i przeprowadzania interwencji zarządzania kryzysowego;

  3. Feminizm nie opiera się na jednym modelu teoretycznym, ale raczej – dokonując wyjaśniania zjawisk międzynarodowych – czyni odwołania do różnorodnych modeli eksplanacyjnych; • Uwzględnienie elementów gender studies w studiach nad bezpieczeństwem międzynarodowym niewątpliwie wzbogaca i podnosi walor poznawczy prowadzonych badań; • Przedstawiciele nurtów feministycznych, stosując różne soczewki teoretyczne, dążą do uporządkowania i usystematyzowania wielorakich determinantów mających znaczenie z punktu widzenie bezpieczeństwa międzynarodowego;

  4. Każdy – również analitycy sm – mają tendencję do wybiórczego traktowania czynników warunkujących bm; • Selektywne podejście w badaniach nad bm sprawia, iż możliwym jest uproszczenie i skrócenie wnioskowania naukowego, ale jednocześnie narażenie na zarzut niekompletności, nieadekwatności; • Wyrazem redukcjonistycznego podejścia w badaniach bm jest konserwatywne odwołanie do państw, jako najważniejszych podmiotów bm, a pominięcie jednostek; • W ramach licznych nurtów feminizmu na uwagę zasługują poglądu feminizmu liberalnego, radykalnego, krytyczna teoria feministyczna, postmodernizm feministyczny oraz postkolonialna teoria feminizmu;

  5. Feminizm liberalny: • Najistotniejszą wartością jest równość; • Pytania o udział kobiet w życiu publicznym (zastosowanie metod empirycznych); • Udział kobiet w strukturach militarnych, jaką rolę tam pełnią, czy obecność kobiet w siłach zbrojnych zmienia ich charakter; • Badanie barier na drodze do pełnego równouprawnienia w życiu zawodowych, szczególnie w odniesieniu do administracji publicznej, wojska, wymiaru sprawiedliwości itd.; • Przedmiotem zainteresowania jest też niewystarczająca reprezentacja kobiet w kręgach dyplomacji i na forach międzynarodowych;

  6. Feminizm radykalny: • Nacisk na badanie różnic w sytuacji płci; • Kobiety i mężczyźni są od siebie różni i jednocześnie podobni; • Porządek według którego funkcjonują społeczeństwa sprzyja władzy mężczyzn (patriarchatowi), ich dominacji nad kobietami, maskulinizacją norm wyznaczających porządek społeczny; • To przekłada się na szerszą perspektywę funkcjonowania społeczności międzynarodowej oraz jak my ją postrzegamy; • Model patriarchalny przenosi się ze sfery społecznej na prywatną, czego przejawem jest przemoc domowa, próby kontroli kobiecej reprodukcyjności czy seksualności; • Kobiety powinny mieć dostęp do funkcji publicznych, ale nie z uwagi na postulat równości płci, a dlatego że kobiety podnoszą zdolności kooperatywne polityki;

  7. Krytyczna teoria feministyczna: • Bada zarówno podstawy myślenia, jak i postrzegania znaczenia i roli obu płci; • Stawiane są pytania: jak to jest byś kobietą/mężczyzną, co to znaczy zachowywać się w sposób męski/żeński, jakie czynniki o tym decydują, jakie w związku z tym role społeczne przypadają obu płciom? • Wnikliwej analizie należy poddać cechy poszczególnych płci; • Podziały pomiędzy płciami mają charakter realny, nie istnieją tylko na poziomie dyskursu społecznego i są wynikiem ugruntowywania ich poprzez zależności materialne, warunki życia w określonym miejscu i czasie; mają też podłoże kulturowe, religijne, klasowe, rasowe czy etniczne;

  8. Postmodernizm feministyczny: • Każde z założeń/stwierdzeń naukowych będzie z zasady niekompletne i oparte na częściowej analizie rzeczywistości; • Należy przeciwdziałać i dyskredytować wszelkie próby tworzenia jednolitych/uniwersalnych modeli eksplanacji; • Nie ma jednej prawdy dotyczącej relacji kobieta-mężczyzna w społeczeństwie; • Próba przeforsowania jednego modelu widzenia rzeczywistości sprawia, że czynniki w ramach niego nieuwzględnione przestają mieć znaczenie dla rozważań naukowych;

  9. Postkolonialna teoria feministyczna: • Płciowość to nie tylko pojęcie determinujące sposób zachowania kobiet i mężczyzn czy sposób socjalizacji; • Płciowość to również sposób strukturalizacji relacji władzy, nie ważne czy dotyczy to rodziny, czy szerszej społeczności, w ramach której to zazwyczaj mężczyźni ustalają porządek ekonomiczny, społeczny, polityczny i kulturowy; • W sposób naturalny męskość kojarzona jest z władzą, dominacją i przez to możliwością dyktowania warunków, na jakich opiera się mniejsza czy większa społeczność;

  10. Specyfiką podejścia feministycznego do badania zagrożeń bm jest m. in. skupienie uwagi na ocenie wpływu konfliktów zbrojnych na kobiety i odróżnieniu go od wpływu na mężczyzn; • Ta zmiana powoduje przede wszystkim, że dotychczas „płciowo neutralne” badania nad wpływem zagrożeń bezpośrednich pomijały skutki dla jednostek, a skupiały się na stronach konfliktu (państwach, grupach bojowych); • Jeżeli prowadzono badania wpływu konfliktów zbrojnych na jednostki, to zazwyczaj uczestnikami byli mężczyźni (żołnierze, jeńcy wojenni, dowódcy walk, wojenni stratedzy, piloci czy zbrodniarze wojenni); • Zakłada się, że z uwagi na relatywnie mniejszy udział bezpośredni kobiet w konfliktach zbrojnych, te ostanie wpływają na ich sytuację w sposób pośredni;

  11. Kobiety również mogą ucierpieć w konfliktach (fizycznie i psychicznie), ale ich doświadczenia nie mają takiego znaczenie poznawczego dla badań nad bezpieczeństwem międzynarodowym, genezą i identyfikacją zagrożeń; • Przedstawicielki różnych nurtów feminizmu krytycznie weryfikują powyższe stwierdzenia, np. Cynthia Enloe dowodzi, iż kobiety – pomimo braku bezpośredniego udziału w walkach – spełniają ważne role w konfliktach zbrojnych (jako żony żołnierzy, osoby zapewniające pożywienie, pielęgniarki); • Badania pokazują, iż tzw. nowe wojny, jako zjawisko typowe dla wyłaniającego się ładu pozimnowojennego w coraz większym stopniu wpływają na sytuację kobiet (w sensie bezpośrednim);

  12. Badania NGOs oraz organizacji międzyrządowych nad implikacjami konfliktów dla życia kobiet (przestępczość seksualna, handel żywym towarem); • W trakcie niektórych konfliktów dowody przestępstw seksualnych były tak ewidentne, że na tej podstawie opracowano międzynarodowy system normatywny potępiający i nawołujący do przeciwdziałania tego typu zdarzeniom; • Uznanie przemocy seksualnej jako narzędzia wojennego; • Techniki tortur stosowane wobec kobiet i mężczyzn; • Wpływ ekonomiczny konfliktów zbrojnych na sytuację kobiet (jedyni żywiciele rodzin);

  13. Aktywny udział kobiet w konfliktach zbrojnych (rzadziej niż mężczyźni, ale również mogą popełniać zbrodnie wojenne); poza tym udział w przemycie broni, przekazywanie informacji, szpiegostwo; • Zaangażowanie w działania nieformalne zmierzające do osiągnięcia porozumienia pokojowego; znacznie rzadziej uczestniczą później w oficjalnych negocjacjach pokojowych; • Maskulinizacja języka polityki bezpieczeństwa, co przekłada się na maskulinizację procesu decyzyjnego;

More Related