EDUKACJA NA RZECZ ORIENTACJI

1. EDUKACJA NA RZECZ ORIENTACJI Opracowanie: Michał Kisiel-Dorohinicki

2. Trzy pojęcia (wg Słownika Języka Polskiego PWN) • Edukacja to wychowanie, głównie pod względem umysłowym; wykształcenie, nauka • Poradnictwo - zorganizowana forma udzielania porad w jakimś zakresie; działalność poradni; poradnictwo językowe, naukowe, techniczne. • Poradnictwo zawodowe - udzielanie fachowych porad w sprawie wyboru zawodu

3. Przez analogię: • Poradnictwo zawodowo-edukacyjne to udzielanie fachowych porad w sprawie wyboru zawodu i odpowiadających mu ścieżek edukacyjnych (regionalnych, krajowych, europejskich, światowych)

4. Główną ideą edukacji dla orientacji jest uczynienie z ucznia czynnego podmiotu w zakresie orientacji zawodowej i edukacyjnej.

5. Proces edukacyjny powinien doprowadzić do wyposażenia ucznia w takie umiejętności i wiadomości, by samodzielnie kreował swoją ścieżkę zawodową i edukacyjną przez całe życie.

6. Edukacja dla orientacji obejmuje całokształt oddziaływań edukacyjnych mających pomóc uczniowi w wyborze zawodu, kierunku kształcenia, rodzaju pracy.

7. Podwójne zadanie edukacji dla orientacji • przyczyniać się do rozwoju osobowości i samodzielności uczniów • podnosić wyniki edukacyjne także w zakresie wprowadzenia do zawodu

8. Wybrane akty prawne • Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty wraz z późniejszymi zmianami Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności: 14) przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia

9. Wybrane akty prawne cd. • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 13, poz. 110) § 2. 1. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna polega w szczególności na: • 8) wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniuinformacji w tym zakresie

10. Wybrane akty prawne cd. • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Gimnazjum § 2. 1. Statut gimnazjum określa w szczególności: 11) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia.

11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Liceum Profilowanego § 2. 1. Statut liceum określa w szczególności: • 10) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, a także organizacji´ współdziałania liceum profilowanego z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczna pomoc uczniom i rodzicom,

12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Publicznej Zasadniczej Szkoły Zawodowej § 2. 1. Statut szkoły zawodowej określa w szczególności: • 10) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz organizację´ współdziałania szkoły zasadniczej z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom,

13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Publicznego Liceum Ogólnokształcącego § 2. 1. Statut liceum określa w szczególności: 9) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia , a także organizację współdziałania liceum z poradniami psychologiczno - pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom, ,

14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Publicznego Technikum § 2. 1. Statut technikum określa w szczególności: 10) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz organizację współdziałania technikum z poradniami psychologiczno - pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom,

15. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Publicznego Liceum Uzupełniającego § 2. 1. Statut liceum uzupełniającego określa w szczególności: 9) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia , a także organizację współdziałania liceum uzupełniającego z poradniami psychologiczno - pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom, ,

16. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Publicznego Technikum Uzupełniającego § 2. 1. Statut technikum uzupełniającego określa w szczególności: 10) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz organizację współdziałania technikum uzupełniającego z poradniami psychologiczno - pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom,

17. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 2002r. Nr 10 poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami Statut Publicznej Szkoły Policealnej § 2. 1. Statut szkoły policealnej określa w szczególności: 10) organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz organizację współdziałania szkoły policealnej z poradniami psychologiczno - pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom,

18. Zasadnicze dziedziny działań edukacyjnych • refleksja nad własnym „ja” w kierunku budowania pozytywnego obrazu samego siebie, • odkrywanie środowisk edukacyjnych i zawodowych.

19. Czynniki służące orientacji • środowisko ekonomiczne i społeczno zawodowe, • system edukacji, • umiejętności interpersonalne, • postawy.

20. Drogi kształtowania kompetencji • w ramach poszczególnych przedmiotów, • poza przedmiotami w szkole poprzez osobne działania np. w ramach funkcjonowania doradcy zawodowego w szkole, • poza szkołą w ramach funkcjonowania innych instytucji, np. poradni psychologiczno – pedagogicznych czy urzędów pracy, • we współpracy z rodzicami zarówno jako źródłami wiedzy i edukacji jak i podmiotami wspierającymi proces edukacyjny.

21. Od marzenia do realizacji projektu – etapy

22. Wymagania dla realizacji etapów • określone umiejętności, • przetwarzanie wiadomości, • ukształtowanie postaw. Wniosek: powyższeetapy są etapami edukacji.

23. Możliwości realizacyjne • W ramach dydaktyki przedmiotowej dla wszystkich uczniów (powszechna edukacja dla orientacji). • W ramach zajęć dodatkowych dla osób zainteresowanych (poradnictwo zawodowo-edukacyjne).

24. Partnerzy • Rodzice, prawni opiekunowie • Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne • Urzędy Pracy • Pracodawcy • Eksperci edukacji • Eksperci rynku pracy • Inni

25. Warunki sprzyjające skutecznej realizacji edukacji dla orientacji • Porozumienie na rzecz koncepcji w ramach społeczności szkolnej • Wpisanie działań na rzecz orientacji do planu pracy szkoły • Określenie zadań nauczycieli i wychowawców w zakresie orientacji • Określenie zadań i roli nauczyciela bibliotekarza wykonującego zadania dokumentalisty • Określenie zadań pedagogów szkolnych w zakresie orientacji • Sposób usytuowania doradców zawodowych • Zgromadzenie niezbędnych dokumentów w bibliotece • Wykorzystanie innych instytucji mogących wspierać edukację dla orientacji

26. Skutki realizacyjne w dydaktyce • Okres nauki: 3 lata • Realizacja w roku: 1x45 min. w każdym półroczu prowadzi do 90 min. w roku szk. • Liczba przedmiotów realizujących: 10 • Efekt w okresie nauki: 2700 min. (45 godz.) Uwaga: realizacja dydaktyki przez odpowiedni dobór treści. Wymagana koordynacja działań

27. Trzy refleksje • Edukacja dla orientacji ≠ pracy doradcy zawodowego tak jak Praca wychowawcza szkoły ≠ pracy pedagoga szkolnego • Jednym z głównych zadań edukacji dla orientacji jest praca z szeroko pojętą informacją zawodową, edukacyjną i psychologiczną

28. Trzy refleksje – cd. • Poradnictwo zawodowo – edukacyjne powinno być realizowane tylko dla osób zainteresowanych (nie może to być dla ucznia jeszcze jeden obowiązek). Realizacja (zgodnie z obowiązującymi przepisami) powinna rozpoczynać się w gimnazjum i obejmować całość szkolnictwa ponadgimnazjalnego.