Banksparen (ont)sparen of verzekeren? Theo Veeneman FFP

1. Banksparen (ont)sparen of verzekeren?Theo Veeneman FFP Presentatie Veluwse Assurantie Club 3 december 2008

2. Inhoud 1) Inleiding • Rabobank-organisatie • Diversiteit van vermogens-/inkomensvoorziening • Aanleiding Banksparen: Voorstel Staf & Stef 2) Voorzieningen KAPITAAL/INKOMEN: • Diversiteit • Fiscale aspecten bank – verzekeraar 3) Productkenmerken: • Productkenmerken ToekomstSparen / Beleggen / Uitkering 4) Reacties op banksparen en vergelijking in €: 5 Vragen:

3. Inleiding

4. Organisatie Rabobank • Rabobank Groep 161 lokale Rabobanken, allen coöperaties met uitgeslotenaansprakelijkheid (U.A.) met gezamenlijk 1,68 miljoen leden.Deelnemingen en handelsnamen van Rabobank Nederland (niet compleet): • De Lage Landen International BV • FGH Bank NV • Rabo Bouwfonds BV • Robeco Groep NV • Schretlen & Co NV • Bizner • Obvion NV (50%) • Eureko BV (37,82%) (Achmea: Avéro, Centraal Beheer, FBTO, Interpolis, Zilveren Kruis, Groene Land, Staal Bankiers, Woonfonds Hypotheken.) • Bank Sarasin & Cie AG (46%)

5. Aanleiding banksparen: Staf & Stef • Wetsvoorstel Depla/Blok: Lijfrente contracten voortaan ook via een bankDe mogelijkheid tot banksparen is het gevolg van een wetsvoorstel van Staf Depla (PvdA)en Bibi de Vries (VVD), daarmee gebruik hebben gemaakt van hun recht van initiatief. Toen Bibi de Vries de Tweede Kamer verliet, is de verdediging van het wetsvoorstel overgenomen door Stef Blok (VVD)De Tweede Kamer heeft op 5 juli 2007 ingestemd met het wetsvoorstel, en de Eerste Kamer op 12 december 2007. • Doel: meer concurrentie, minder kosten • Wetsvoorstel op 11 december 2007 aangenomen • Productintroductie per 7 januari 2008: ToekomstRekening: • ToekomstSparen en -Beleggen (variabel) • ToekomstSparen (vaste rente) • ToekomstUitkering

6. VoorzieningenKAPITAAL / INKOMEN

7. Diversiteit in voorzieningen KAPITAAL /VERMOGEN • Sparen/beleggen in box 3 • Overwaarde woning , verkoop onderneming • Kapitaalverzekering (oud regime box 3; KEW box 1) • BANKSPAREN PERIODIEKE UITKERING / INKOMEN • 1e pijler: AOW • 2e pijler: Pensioen • 3e pijler: Privé voorzieningen: • Onttrekken uit box 3 • Opeten overwaarde woning (OpeetHypotheek) • Lijfrenteverzekering / Oudedagsreserve, Stamrecht • Levenslooprekening • Spaarloonregeling • BANKSPAREN

8. Wet inkomstenbelasting 2001 De Wet inkomstenbelasting 2001 is als volgt gewijzigd:A. Artikel 1.7, eerste lid, wordt vervangen door:1. In deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder lijfrente:a. een aanspraak volgens een overeenkomst van levensverzekering (artikel 3.117) op vaste en gelijkmatige periodieke uitkeringen die eindigen uiterlijk bij overlijden, welke aanspraak niet kan worden afgekocht, vervreemd, prijsgegeven, of formeel of feitelijk tot voorwerp van zekerheid kan dienen, anders dan op grond van artikel 3.126, eerste lid, onderdeel d, onder 2°, of ten behoeve van uitstel van betaling op grond van artikel 25, vijfde lid, Invorderingswet 1990, alsmede de met een zodanige aanspraak verband houdende aanspraak op winstuitkeringen;b. een aanspraak op het tegoed van een lijfrentespaarrekening of op de waarde van een lijfrentebeleggingsrecht (artikel 3.126a), welke aanspraak niet kan worden afgekocht, vervreemd,prijsgegeven, of formeel of feitelijk tot voorwerp van zekerheid kan dienen, anders dan op grond van artikel 3.126a, tweede lid, onderdeel c, onder 2°, of ten behoeve van uitstel van betaling opgrond van artikel 25, vijfde lid, Invorderingswet 1990, alsmede de met een zodanige aanspraakverband houdende aanspraak op winstuitkeringen.Aa. In artikel 3.110 wordt “kapitaalverzekering eigen woning verminderd met” vervangen door: - het voordeel uit kapitaalverzekering eigen woning, - het voordeel uit spaarrekening eigen woning en - het voordeel uit beleggingsrecht eigen woning

9. VERMOGEN: Banksparen SEW Aflossen van de eigenwoningschuld (hypotheek) als woningbezitter Kapitaalverzekering Eigen Woning (KEW) d.m.v. levensverzekering. Niet belast in box 3; de rente (uitkering minus inleg) is in principe belast in box 1, maar met een vrijstelling. Banksparen= • geblokkeerde spaarrekening (Spaarrekening Eigen Woning) • geblokkeerde beleggingsrekening (Beleggingsrecht Eigen Woning) Inleg en het rendement alleen voor aflossing eigenwoningschuld.De voorwaarden SEW = KEW: • De spaarder of belegger heeft een eigen woning. • De spaarder of belegger wendt het opgebouwde bedrag aan ter aflossing van de eigenwoningschuld. • Er wordt tenminste 15 jaar achtereen ingelegd. • De hoogste inleg is niet hoger dan 10x de laagste inleg (bandbreedte-eis van 1:10).

10. INKOMEN Banksparen Opbouwfase Voor het zelf fiscaal gefaciliteerd sparen voor de oudedag kunnen werknemers en zelfstandig ondernemers gebruik maken van een lijfrenteverzekeringSinds 2008 kan dit ook zonder verzekeringselement, zowel voor de opbouwfase als voor de uitkeringsfase. Tussen de opbouwfase en de uitkeringsfase kan geswitched worden van een verzekering naar banksparen en omgekeerd. Opbouwfase banksparen: • Pensioentekort aantonen: de betaalde inleg tot een maximum fiscaal aftrekbaar in box 1 als uitgaven voor inkomensvoorzieningen. Over het opgebouwde kapitaal geen box 3 heffing. Uitkering belast in box 1 als periodieke uitkeringen en verstrekkingen. • Deelname met speciale geblokkeerde spaarrekening (lijfrentespaarrekening) of geblokkeerde beleggingsrekening (lijfrentebeleggingsrecht). De term "lijfrente" = geen verzekering.

11. INKOMEN Banksparen: Uitkeringsfase Uitkeringsfase banksparen: • Opgebouwde kapitaal voor een recht op een periodieke uitkering gedurende een bepaalde periode (annuïteit); deze periode hangt niet af van het in leven zijn van de verzekerde: het recht gaat bij overlijden over op de erfgenamen. Eisen: • de eerste termijn uiterlijk uitkeren in jaar waarop 70-jarige leeftijd wordt bereikt • Uitkering voor 65 jaar = uitkeringsjaren leeftijd tot 65 jaar + 20 jaar! • Uitkering na het kalenderjaar waarin de 64-jarige leeftijd wordt bereikt, uitkeringsjaren tussen de eerste termijn en de laatste termijn ten minste 5 jaar indien het gezamenlijke bedrag aan termijnen in een kalenderjaar niet meer beloopt dan € 19.761,00 en ten minste 20 jaar bedraagt indien het gezamenlijke bedrag aan termijnen in een kalenderjaar meer beloopt dan dat bedrag.

12. Inleggen tot een einddatum Inleg aftrekbaar mits aftrekruimte (teruggave via belastingaangifte) Terugploegregeling (niet in 2008) Box 1 product: géén vermogensrendementheffing Op einddatum verplicht aankopen van een reeks uitkeringen (=afbouwfase) SAMENGEVAT: Opbouwfase Afbouwfase • Is keuzemoment voor de klant: bank of verzekeraar • Uitbetalingen zijn tijdelijk (min. 5 jaar) of langlopend • Uitbetalingen zijn bruto -> inhouding loonbelasting en premies • Box 1 product, géén vermogensrendementheffing

13. INKOMEN Fiscaal: toegestane lijfrentevormen bancair

14. InkomenFiscaal: verschillen bank - verzekeraar

15. Productkenmerken

16. Productkenmerken De ToekomstRekening bestaat uit: • ToekomstSparen(variabele rente) • ToekomstSparen (vaste rente) • ToekomstBeleggen • ToekomstUitkering • De OpbouwHypotheek • bestaat uit: • Financiering • Toekomst Sparen/Beleggen • Daarnaast “los” aanbod van • Overlijdensrisicoverzekering; Inkomensbescherming

17. Flexibiliteit mbt de inleg Sparen en/of beleggen, switchen mogelijk Inleg wijzigen of stoppen Eenmalig en/of periodiek inleggen Transparant en inzichtelijk Geen verborgen kosten, geen provisie Iedere inleg is 100% rentedragend Rekeningafschriften én inzicht via Internetbankieren Bij overlijden gaat het hele tegoed naar de nabestaanden voor aankoop nabestaandenlijfrente Kenmerken ToekomstSparen/Beleggen ToekomstUitkering • Gegarandeerde bruto-uitbetalingen op basis van een vaste rente • Transparant en inzichtelijk • Geen verborgen kosten, geen provisie • Alle inleg is 100% rentedragend vanaf de inlegdatum • Uitbetalingsspecificatieen jaaroverzicht • Bij overlijden ontvangen de nabestaanden altijd de resterende uitbetalingen

18. Productkenmerken Sparen (1) • Eén rekeninghouder • Inleg naar keuze van de klant: automatisch of overboeken. • Eenmalige inleg (eerste keer min. € 1.000,-) en/of periodieke inleg (min. €300,- op jaarbasis) • Overlijden  erfgenamen erven tegoed (verplichte aankoop nabestaandenlijfrente) • Geen provisie of kosten, iedere inleg is 100% rentedragend • Rente is variabel of vast: • Variabele rente  ook in combinatie met beleggen! • Vaste rente:Rentemiddeling: iedere inleg krijgt eigen vastrentend tarief

19. Productkenmerken Sparen (2) Mutaties gedurende looptijd zijn mogelijk (mits fiscaal toegestaan): • Inlegafspraken, inlegvrij maken • Einddatum vervroegen of verlengen • Afkoop • Voortzetting elders • Inbreng van elders

20. Productkenmerken Beleggen (1) • Effectenrekening gekoppeld aan ToekomstSparen (variabele rente) • Alle mutaties lopen via de gekoppelde spaarrekening • Geen aan- en verkoopkosten • Beleggingsmogelijkheid: • 5 Robeco Mixfondsen • met verplichte risico-afbouw richting einddatum

21. Productkenmerken Beleggen (2)

22. Productkenmerken Uitkering • Eén rekeninghouder • Inleg afkomstig van opbouwproduct, FOR of stakingswinst • Vaste rente gedurende hele looptijd • Periodiek (maand, kwartaal, halfjaar of jaar) wordt een gegarandeerd (bruto) bedrag uitgekeerd • Overlijden  resterende uitbetalingen ALTIJD naar erfgenamen! • Klant betaalt alleen uitbetalingskosten: vast bedrag per uitbetaling De bank is inhoudingsplichtig: • Verplichte inhouding en afdracht van belasting en premies • Rekeninghouder ontvangt een netto-uitkering

23. Reacties op banksparen en vergelijking €

24. Bankspaarproducten minder helder en flexibel dan gedacht. 07-08-08 AM nr. 15 Bankspaarproducten onderzoek door MoneyView:* niet met elkaar te vergelijken* verzekeringen bieden vaak meer mogelijkheden.* klant heeft geen volledig inzicht in de kosten van banksparen (nog geen regels voor banksparen; wel voor verzekeringen)* banksparen is transparanter dan verzekeringen* banksparen is minder flexibel dan verzekeringen* alleen bij een spaarhypotheek en een DIL op 2 levens is banksparen voordeliger dan verzekeringen* Opbouw voor lijfrente: Lijfrente Groeirekening van Delta Lloyd, Particulier Pensioen Plan van Legal & General zijn meest flexibel, Fortis ASR, Paerel Leven en Rabobank zijn de goedkoopste opties.* DIL: Amersfoortse, Interpolis, Robeco Direct meest flexibele aanbiedingbankspaaroplossingen van Delta Lloyd, Ohra, Rabobank bij 2 levens het meest voordelige aanbod.

25. Bankspaarhypotheek Bankspaarhypotheek Gerelateerde artikelen AMSTERDAM -  De adviseur biedt mij een Rabobank Opbouwhypotheek aan op basis van beleggingen. Is dit een beleggingshypotheek met veel te hoge kosten? Nee, deze hypotheek kent relatief lage kosten en is niet te vergelijken met de oude beleggingshypotheken: het is een nieuwe bankspaarhypotheek op basis van beleggingen. Een aardige vergelijking is die met de hierboven genoemde polis van DSB Bank. Op basis van het standaardvoorbeeld in de financiële bijsluiter blijkt dat u bij deze hypotheek gedurende dertig jaar een bedrag van € 6.821 aan kosten betaalt tegen € 29.319 bij DSB, uitgaande van een standaardhypotheek van € 200.000.

26. Vragen over banksparen

27. Vragen Kapitaal: SEW • Man is eigenaar woning en woont samen met vrouw: Mag de vrouw een SEW afsluiten? • Spaarrente = 4%; Mag SEW met 5,5% en hypotheekrente met 5,5% gesloten worden? • Man koopt woning. Sluit SEW. Na 3 jr. verkoop woning. SEW blijft doorlopen inclusief inleg. Na 4 jr. (jr.7) nieuwe woning aankoop. Wat gebeurt er met de SEW? • Kapitaalverzekering ing.datum 01-01-1993. 2001=>Box 3Relatie wil een SEW. Kan hij bestaande kap.verz naar SEW omzetten? • Mag premie van SEW afgeboekt worden van Spaarloonrekening?

28. Vragen Kapitaal: SEW • Man is eigenaar woning en heeft hyp.schuld en woont samen met vrouw: Mag de vrouw een SEW afsluiten? JA • Spaarrente = 4%; Mag SEW met 5,5% en hypotheekrente met 5,5% gesloten worden? JA • Man koopt woning. Sluit SEW. Na 3 jr. verkoop woning. SEW blijft doorlopen inclusief inleg. Na 4 jr. (jr.7) nieuwe woning aankoop. Wat gebeurt er met de SEW? NIEUWE START • Kapitaalverzekering ing.datum 01-01-1993. 2001=>Box 3Relatie wil een SEW. Kan hij bestaande kap.verz naar SEW omzetten? JA …maar verstandig? • Mag premie van SEW afgeboekt worden van Spaarloonrekening?Ja mits opgenomen in spaarloonreglement. (onbezwaard)?

29. Vragen Inkomen: lijfrente • Lijfrentekapitaal € 100.000. Leeftijd 65 jaarKan er een tijdelijke lijfrente i.c.m. levenslange lijfrente via banksparen? • Lijfrenteverzekering van voor 1-1-1992 (oud regime)2 studerende kinderen. Kan lijfrente via bank met oud regime? • Man 62 jr. Gouden handdruk. Lijfrente spaarrekening mogelijk? • Kan inleg voor lijfrentespaarrekening afgeboekt worden van een spaarloonrekening? • Man 67 jaar overlijdt. 3 kinderen. Lijfrentespaarrekening zou nog 5 jaar lang € 15.000 uitkeren. Is er keuze wie vervolguitkering krijgt?

30. Vragen Inkomen: lijfrente • Lijfrentekapitaal € 100.000. Leeftijd 65 jaarKan er een tijdelijke lijfrente i.c.m. levenslange lijfrente via banksparen? 65-85 jaar + 65-70 jaar max. € 19.761,00Vraag is of er met lijfrente-sparen gestapeld mag worden LL + 5 jr? • Lijfrenteverzekering van voor 1-1-1992 (oud regime)2 studerende kinderen. Kan lijfrente via bank met oud regime?Uitkering via banksparen is nieuw regime;Zelf ontvangen! • Man 62 jr. Gouden handdruk. Lijfrente spaarrekening mogelijk? Nee • Kan inleg voor lijfrentespaarrekening afgeboekt worden van een spaarloonrekening? Ja, mits werkgever reglement aan past. • Man 67 jaar overlijdt. 3 kinderen. Lijfrentespaarrekening zou nog 5 jaar lang € 15.000 uitkeren. Is er keuze wie vervolguitkering krijgt?Indien dit in testament is bepaald: ja…Anders..3 kinderen naar rato.

31. Bedankt voor uw aandacht Coöperatieve Rabobank Apeldoorn en Omgeving U.A. Theo Veeneman FFP 055- 578 43 70 t.veeneman@apeldoorn.rabobank.nl Privé 06-532 99 301 tveeneman@planet.nl