dr Jerzy Małkowski Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej Warszawa, 16 stycznia 2007 r.

1. Polskie Towarzystwo Związek BankówEkonomiczne PolskichKonferencja naukowa „Banki w polskiej gospodarce” dr Jerzy Małkowski Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej Warszawa, 16 stycznia 2007 r.

2. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej Środki przekazywane różnym krajom przez Unię Europejską obejmują m. in.: • środki pomocowe (dla krajów nie będących członkami Unii Europejskiej); • środki strukturalne: • środki funduszy strukturalnych, • środki Funduszu Spójności; • środki Wspólnej Polityki Rolnej (dopłaty). Są to wszystko środki finansowe, przekazywane w sposób bezgotówkowy, a więc z udziałem instytucji finansowych (z reguły banków).

3. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej 1989 r. Początek transformacji systemowej Środki pomocowe Unii Europejskiej; przede wszystkim Program PHARE (Poland-Hungary: Assistance for Restructuring their Economies). 1997 r. Agenda 2000: „Europa rozszerzona i silniejsza” Programy przedakcesyjne:kontynuacja PHARE oraz SAPARD i ISPA (w Polsce od 2002 r.). 2004 r.Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej Programy operacyjne w ramach NPR 2004 – 2006. 2007 r.Początek nowej perspektywy finansowej Programy operacyjne w ramach Narodowej Strategii Spójności 2007 – 2013.

4. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej Dopuszczenie banków do udziału w przygotowaniu programów zarówno przedakcesyjnych, jak też operacyjnych nie było dostosowane do rzeczywistych potrzeb zaangażowanie sektora bankowego w realizację tych programów. Dotyczyło to zarówno całego okresu przedakcesyjnego, jak też pierwszego okresu naszego członkostwa w UE (2004-2006). Fakt ten wpłynął z pewnością negatywnie na rezultaty wielu procesów wykorzystania środków unijnych – jednym z objawów tego było znaczne opóźnienie w rozpoczęciu realizacji przedakcesyjnego programu SAPARD.

5. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej Faktyczny udział banków w procesach absorpcji środków unijnych był jednak znacznie większy niż wynikałoby to z ich udziału w opracowaniu programów. Efekty tej sytuacji wpływały pozytywnie na poprawę współpracy administracji centralnej z sektorem bankowym. Ważnym przejawem tej współpracy była umowa zawarta w sierpniu 2004 r. przez Związek Banków Polskich z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości, dotycząca udziału banków w realizacji działania 2.3 w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego: Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw. Kontynuację tej współpracy stanowić będzie aktywny udział banków w realizacji ostatniej tury poddziałania 2.2.1 SPO WKP (ocena wniosków od 31 stycznia 2007 r.).

6. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej W przygotowaniach do obecnej perspektywy finansowej (2007-2013) przedstawiciele sektora bankowego już aktywnie uczestniczyli w pracach nad PO Innowacyjna gospodarka, a także byli konsultowani w zakresie innych programów. Dotyczy to też Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 – 2013, gdzie rozwija się współpraca zarówno z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak też z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pozytywne zmiany w tym zakresie z pewnością przyczynią się do pełniejszego i bardziej efektywnego wykorzystania potencjału, jakim dysponuje sektor bankowy na rzecz wspierania absorpcji środków Unii Europejskiej.

7. Rola banków we wspieraniu absorpcji środków UE bardzo często sprowadzana jest tylko do finansowania. Tymczasem kompleksowa oferta banków w tym zakresie zawiera takie produkty i usługi, jak: 1) informowanie klientów oraz potencjalnych klientów, 2) prowadzenie doradztwa dla klientów, 3) zakładanie i prowadzenie rachunków, 4) wystawianie promes kredytowych, 5) udzielanie kredytów (głównie inwestycyjnych), 6) udzielanie gwarancji. Ponadto oferta banku może być wzbogacona o inne produkty finansowe, np. leasing, a także produkty ubezpieczeniowe (bancassurance). Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

8. Na szczególne podkreślenie zasługują tu zaangażowanie banków w zakresie działalności informacyjnej – zarówno tej o charakterze ogólnym, jak też tej ukierunkowanej, a więc informacji o działaniu sterującym zachowaniami potencjalnych beneficjentów środków unijnych. Siła oddziaływania banków na rzecz wspierania absorpcji środków Unii Europejskiej wynika nie tylko z ich bogatej oferty. Jest ona w istotny sposób wzmacniana także przez znaczące zasoby kadrowe i organizacyjne sektora bankowego, umożliwiające szeroki zakres kontaktu ze wszystkimi rodzajami podmiotów, zainteresowanych uzyskaniem wsparcia unijnego dla podejmowanych przedsięwzięć. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

9. Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskie Do tych zasobów należy zaliczyć: 1) placówki bankowe (ponad 5 tys. specjalistycznych placówek w 34 bankach komercyjnych i 593 bankach spółdzielczych oraz zrzeszających), 2) wyspecjalizowane komórki w centralach i oddziałach, 3) wyszkoleni pracownicy do działalności informacyjnej, operacyjnej i doradczej , 4) zewnętrzna działalność informacyjną: materiały bankowe i publikacje ogólnodostępne (prasa, wydawnictwa książkowe, radio, TV, informacja internetowa, infolinie telefoniczne itp.) , 5) działalność Związku Banków Polskich w zakresie informacji, edukacji i monitoringu, a także organizowania i koordynacji procesu angażowania banków.

10. Dziękuję Państwu za uwagę i życzę owocnego korzystania z pomocy udzielanej przez banki na rzecz absorpcji środków Unii Europejskiej