1 / 25

Ekonomik Bütünleşme Aşamaları ve Avrupa Para Birliği

Ekonomik Bütünleşme Aşamaları ve Avrupa Para Birliği. Dr. Evrim İmer-Ertunga 3 Mayıs 2013. Sunuş Planı. 1. Ekonomik Bütünleşme - Kavram - Ekonomik Bütünleşme Aşamaları - Optimum Para Alanı Teorisi (OPA) - OPA’nın Yarar ve Maliyetleri 2. Avrupa’da Ekonomik ve Parasal Birlik

noe
Download Presentation

Ekonomik Bütünleşme Aşamaları ve Avrupa Para Birliği

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Ekonomik Bütünleşme Aşamaları ve Avrupa Para Birliği Dr. Evrim İmer-Ertunga 3 Mayıs 2013

  2. Sunuş Planı 1. Ekonomik Bütünleşme - Kavram - Ekonomik Bütünleşme Aşamaları - Optimum Para Alanı Teorisi (OPA) - OPA’nın Yarar ve Maliyetleri 2. Avrupa’da Ekonomik ve Parasal Birlik - Aşamalar - Maastricht Ölçütleri, Avrupa Merkez Bankası ve Euro -Euro Alanı ve Avrupa MB’sinin para pol. Stratejisi 3. Küresel Kriz ve Avrupa Para Birliği

  3. Ekonomik Bütünleşme (Kavram) Uluslararası mal, hizmet ve faktör hareketlerinin önündeki ticaret engellerinin, yalnızca bütünleşmenin tarafı olan ülkeler arasında belirli bir ayrımcılık kuralına göre azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması

  4. Ekonomik Bütünleşme Aşamaları Kaynak: Kibritçioğlu (2011, s. 9)

  5. Ekonomik ve Parasal Birlik Ekonomik Birlik Üye üyeler arasındaki mal, hizmet ve faktör ticaretlerinin serbestliği ve ortak dış ticaret politikası dışında, ekonomik kurumların birleştirilmesi ve para ve maliye politikalarının uyumlulaştırılması Parasal Birlik Yoğun ekonomik ilişki içinde bulunan ülkelerin, ulusal paralarını sabit kurla birbirine bağlamasından sonra, koşulların oluşumuna paralel olarak tek para ve tek merkez bankasına geçmeleri ve ortak paralarını diğer ülke para birimlerine karşı dalgalanmaya bırakması

  6. Parasal Bütünleşme • Güç ve zaman alıcı bir süreçtir. • Süreç çeşitli aşamalardan oluşmaktadır: *Ortak bir merkez bankasının kurulması, *Ortak bir paranın kabulü ve kullanılması, *Ortak para ve kur politikasının yürütülmesi, *Ortak rezerv yönetimi.

  7. Optimum Para Alanı Teorisi(para birliğine üye olmak için gereken koşullar ve özellikler) • Mundell 1961, Mc Kinnon 1963, Kenen 1969 • Birbiriyle yakın ekonomik ve ticari ilişkide bulunan ülkelerin • Para birimlerini sabit bir kurdan birbirine bağlamaları • Ortak bir para kullanmaları • Ortak paralarını diğer ülke para birimlerine karşı dalgalanmaya bırakmaları

  8. OPA Ölçütleri • Yüksek işgücü hareketliliği, • Enflasyon oranlarında benzerlik, • Yüksek oranda mal çeşitlenmesi, • Ekonominin açıklığı.

  9. OPA Koşulları • Ekonomik yapılarının birbirine yakın olması, • Şokların simetrik olması, • Şoklara karşı makroekonomik uyumun, işgücü hareketliliğinin, reel ücret esnekliğinin, mali bağımsızlık derecesinin, yüksek olması, • Ticaret hacimlerinin yüksek olması, • Dış Ticaret/GSYİH’nın payı

  10. OPA’nın Yararları (Mongelli, 2002) • Mikroekonomik etkinlik artışı • Paranın işlevselliği artar (Tek para piyasalar arasındaki farklı fiyat uygulamalarını azaltır, rekabet artar, piyasalar yakınlaşır, piyasa ve fiyat şeffaflığı) • kur riski (hedging (risk paylaşım) işlemlerinden kaynaklanan maliyet) ortadan kalkar • Makroekonomik istikrar artışı • Dış finansmana erişim kolaylığı • Geçmişte yüksek enflasyonolan ülkeler için düşük enflasyonda faaliyet göstermenin sağladığı güven • Olumlu Dışsal Etkiler • para birimlerini birbirine dönüştürmeden kaynaklanan işlem maliyetlerinde azalma

  11. OPA’nın Maliyetleri (Mongelli, 2002) • Mikroekonomik etkinlik azalışı • Yeni para birimine geçiş maliyetlerinde artış (idari, yasal düzenlemeler, para üretimi, bankamatik düzenlemeleri vb) • ulusal paranın dönüşüm değerinin hatalı belirlenmesi (ülkenin rekabet gücünün aşırı veya eksik olması) • Makroekonomik istikrarazalışı • Yeni para birimi ile ulusal para politikaları kullanılamaz, döviz rezervleri doğrudan kontrol edilemez • Kısa süreli çıktı ve istihdam dalgalanmaları • Olumsuz Dışsal Etkiler • Tek bir ülkenin kamu finansmanındaki bozulma tüm alan için olumsuz görüşe neden olur

  12. Avrupa’da Ekonomik Bütünleşme Aşamaları

  13. Maastricht Ölçütleri {Nominal Yakınsama-Ekonomik ve Parasal Birlik için belirlenmiş olan kriterlere uyum } • Toplulukta fiyat istikrarı bakımından en iyi performansa sahip üç ülkenin yıllık enflasyon oranları ortalaması ile, bir üye ülkenin enflasyon oranı arasındaki fark 1,5 puanı geçmemelidir (ENFLASYON) • Üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYİH’lerine oranı %3’ügeçmemelidir (BÜTÇE AÇIĞI) • Üye devletlerin kamu borçlarının GSYİH’lerine oranı%60’ı geçmemelidir (KAMU BORCU) • Üye ülkelerde uygulanan uzun vadeli faiz oranları, 12 aylıkdönem itibarıyla, fiyat istikrarı bakımından en iyiperformansa sahip 3 ülkenin faiz oranını 2 puandan fazlaaşmamalıdır (UZUN VADELİ FAİZ) • Son 2 yıl itibarıyla, bir üye ülkenin para birimi, diğer bir üyeülkenin para birimi karşısında devalüe edilmemiş olmalıdır (KUR İSTİKRARI)

  14. Avrupa Merkez Bankası ve Euro • Avrupa Merkez Bankası 1 Haziran 1998’de kurulmuştur. • Birincil Amaç fiyat istikrarı (MA 105/1. madde) • Küresel kriz ile birlikte finansal istikrar destekleyici amaç • Euro • 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren hesaben (kaydi para olarak), • 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren de efektif olarak (fiziken) kullanılmaya başlandı.

  15. Euro Alanı Para Politikası Stratejisi • Euro Alanı para politikası stratejisini merkezi (centralized) olarak belirlemekte (Avrupa MB) • Para politikası kararlarının uygulanması merkezi olarak belirlenmemektedir (decentralized) (UMB) • Doğrudan A/S, repo, borç alma-verme taahhütleri, topluluğa üye veya yabancı ülke para birimleri ve değerli metaller cinsinden çıkarılmış araçlar ile finansal piyasalarda işlemler, kredi kurumları/diğer katılımcılar ile teminata dayalı borç verme • Acil Likidite Yardımı (Emergency Liquidity Assistance)

  16. Avrupa Merkez Bankası’nın Para Politikası Stratejisi • İki ayaklı (twopillarstrategy) • Ekonomik Analiz Ekonomik ve finansal verilerin analizi, kısa ve orta dönemde fiyat istikrarını etkileyen faktörlerin (mal ve hizmet piyasalarında arz – talep dengeleri vb.) incelemesini yapılması • Parasal Analiz Para stoku ile uzun dönem fiyat hareketleri arasındaki ilişki (Geniş tabanlı para arzı (M3) analizi ile M3 büyüme oranındaki değişimlerin analizi)

  17. M3 • M3= Dolaşımdaki para+ Euro Alanındaki finansal kurumların yükümlülükleri + Merkezi hükümete dahil bazı kurumların (Posta Ofisi, Hazine, gibi) • M3 tanımı içindeki yükümlülükler • gecelik fonlar • 2 yıla kadar vadeli mevduat • repo • 2 yıla kadar vadeli borçlanma tahvilleri • üç ay ihbarlı mevduat ve para piyasası kağıtlarından (net) oluşmaktadır.

  18. Küresel Kriz ve Avrupa Merkez Bankası • Fiyat istikrarı ve finansal istikrar • Küresel krizin etkilerini azaltmaya yönelik önlemler • Parasal genişleme • Gevşek para politikası uygulaması

  19. KüreselKrizDöneminde Euro AlanındakiParasalGelişmeler(M3 Para Arzı,Aralık 2010=100) Kaynak: Avrupa Merkez Bankası İstatistikleri

  20. Euro AlanıPolitikaFaizOranı (%) Kaynak: Avrupa Merkez Bankası İstatistikleri

  21. Küresel Kriz ve Diğer Gelişmeler • Larosière Raporu • Finansal denetim ve düzenlemedeki ciddi açıklar • Mikro ve makro ihtiyatlı gözetim, mali denetim politikalarının ve düzenlemelerin iyileştirilmesi • Avrupa Sistemik Risk Kurulu (European Systemic Risk Board-ESRB)’nun oluşturulması • Makro ihtiyatlı gözetim politikalarına karar vermek • Avrupa Mali İstikrar Kolaylığı (European Financial Stability Facility-EFSF) • Geçici mali destek ile mali istikrar • 8 Ekim 2012’de yerini Avrupa İstikrar Mekenizmasına (European Stability Mechanism-ESM) bıraktı. • Özel Amaçlı Kurum (Special Purpose Vehicle) • Az riskli varlıkların satışından sağlanan fonların, riskli varlıkların finansmanında kullanılması ile EFSF’ye destek

  22. DEĞERLENDİRME • Avrupa Merkez Bankası’nın tek başına belirlediği para politikasından farklı olarak Euro Alanındaki maliye politikaları ulusal düzeyde belirlenmektedir. • Küresel kriz döneminde kamu açıklarındaki belirgin artışlar Avrupa’daki para politikasını maliye politikasının baskısı altına sokmuştur. • Avrupa Merkez Bankası kamu maliyesi uygulamalarında (tahvil alım operasyonları gibi) birden fazla ülke ile karşı karşıya kalmıştır.

  23. Kaynakça Balassa, B. (1962) TheTheory of Economic Integration, George AllenandUnwin Ltd., Londra. Erhan, Ç. ve Senemoğlu. D. (2011), Avrupa Birliği Temel Konular, İmaj Yayınevi, Ankara. Kenen, P.B. (1969) “The Theory of Optimum Currency Areas: An Eclectic View,” Mundell R.A. ve A.K. Swoboda (ed), Problems of the International Economy, Chicago, The University of Chicago Press (içinde), 41-60. Kibritçioğlu, A. (2011) “EkonomikveParasalBirlik, KrizveAvrupa’nınGeleceği” KonferansSunuşu, İstanbul, TOBB İstanbul HizmetBinası, KonferansSalonu, 25 Ocak 2011. McKinnon, R.I. (1963) “Optimum Currency Areas,” American Economic Review, Vol. 53, No. 4, 717-725. Mongelli, F. P. (2002). “‘New’ Views on the Optimal Currency Area Theory: What is EMU Telling Us?”, European Central Bank Working Paper Series, 138. Mongelli, F. P. ve J.L. Vega (2006). “‘What Effects is EMU Having on the Euro Area and its Member Countries An Overview”, European Central Bank Working Paper Series, 599. Mundell, R. A. (1961), “A Theory of Optimum Currency Area”, American Economic Review, Vol.:51, 657- 665. Avrupa Komisyonu, http://ec.europa.eu/index_en.htm European Central Bank, http:// www.ecb.int TheEuropean Financial StabilityFacility (EFSF), http://www.efsf.europa.eu

More Related