890 likes | 1.13k Views
Resul BUĞDAYCI. MEÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. TEMEL İLETİŞİM TEKNİKLERİ. Resul BUĞDAYCI, Doç.Dr. 1962 Kayseri Doğumlu 1988 Çukurova Üniv Tıp Fakültesi Adıyaman Gerger-Tillo Sağlık Ocağı 1993 Çukurova Üniv Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Halk Sağlığı Uzmanı
E N D
Resul BUĞDAYCI MEÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı TEMEL İLETİŞİM TEKNİKLERİ
Resul BUĞDAYCI, Doç.Dr. • 1962 Kayseri Doğumlu • 1988 Çukurova Üniv Tıp Fakültesi • Adıyaman Gerger-Tillo Sağlık Ocağı • 1993 Çukurova Üniv Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Halk Sağlığı Uzmanı • Şanlıurfa Halk Sağlığı Lab.Md. • 1993 Mersin sağlık Müdürlüğü (Şb Md, Md Yrd) • 1995 Çukurova Üniv Tıp Fakültesi Biyoistatistik AD • 1998 Mersin Üniv Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD • Evli ve 2 kızı var Yan Uğraşları • Edebiyat… , Satranç …
Çocuğun hasta mı? sorusuna “hayır” diyen bir anne,Çocuğun solucan düşürüyor mu? Sorusuna “evet” diyebilir Toplumsal algı süreci
Toplumların kültür düzeyi yükseldikçe hasta sayılma eşiği düşer Toplumsal algı süreci
Halkın sağlığını olumsuz yönde etkileyen davranışları ve alışkanlıkları değiştirmek isteyenlermutlaka o toplumun kültürel yapısını bilmek zorundadır Toplumsal algı süreci
Risk Olarak Kabul Edilen Faktörler 1- Yaşam kaybına 2- Sakatlıklara 3- Hastalıklara 4- Bedensel rahatsızlıklara 5- Stres ve Duygusal rahatsızlıklara yol açan nedenler
Risk algılaması standart mı ? • Alkollü halde araba sürmek • Başkasının kaşığını/çatalını kullanmak • Sigara içmek
Aynı yerde Aynı anda Yılda 20 bin Ayrı ayrı yerlerde Ayrı ayrı zamanlarda Yılda 100 bin Ölümün algılanması standart mı ?
Aynı yerde Aynı anda Deprem Yılda 20 bin Ayrı ayrı yerlerde Ayrı ayrı zamanlarda Sigara Yılda 100 bin Ölümün algılanması standart mı ? 100 bin ne ifade ediyor ? Algı ne düzeyde ?
Tehlike nasıl anlatılabilir ? SİGARA ÖLDÜRÜR demek yeterli midir? AIDS TEHLİKELİDİR demek yeterli midir?
Neden-sonuç arasındaki mesafe Neden Hastalık, ölüm Süre kısa --- günler, haftalar Risk algılaması Hastalık, ölüm Neden Süre uzun --------------------------yıllar Risk algılaması
İletişim sorunları • ...
İletişim sorunları • İç mekan sıkışıklığı • Farkında olamamak • İletişim engellerine takılmak • İletişim kazaları yapmak • “Kayboldum” sendromu...
Öğrenim hedefleri Bu oturum sonunda katılımcılar • Etkili bir iletişimde gerekli sözlü-sözsüz temel becerileri uygulayacaklar • Ses tonunun önemini tanımlayacaklar • Doğru “empati” kuracak • “Etkin dinleme” yapacak • “Ben Dili” ile yanıt verecek • Sandviç tekniği ile olumlu geri bildirim verecek
Kaynak - İleti - İletişim Kanalı - Alıcı - Ses - Konuşma - Görüntü - Yazılar - Görme - Tad - Dokunma - Koku - İşitme
İletişimin Unsurları • İçerik “Anlattığın, karşıdakinin anladığı kadardır”
İletişimin unsurları • Gürültü Mekanik Psikolojik
1. Hız2. Ulaşılan sonuçların doğruluğu 3. Planlama, hazırlık4. Mesajların algılanması5. Anlatıcının psikolojik durumu6. Oturumun seyri İletişimin yönü 1.Tek yönlü 2.Çift Yönlü
Çevresel * Gürültülü ortam * Gizliliği olmayan ortam * Rahat olmayan ortam * Uyaranları fazla olan ortam İletişimi Engelleyen Etkenler
Bireysel * Algılama farklılıkları ve dolaylı anlatımı * Gerginlik, kaygı, ağrı, sıkıntı * İletişim kurmada isteksizlik * İletişim sırasında farklı şeyler düşünüp planlama * Duymak istenen şeyleri işitmeye eğilimli olma İletişimi Engelleyen Etkenler
Bireysel * Bilgimize ters düşen bilginin önemsenmemesi * İletilenin ileten kişiye göre değerlendirilmesi * Bilimsel terminoloji * Duyguların yoğunluğu ya da duygusal uzaklık * Duyu organlarındaki bozukluklar İletişimi Engelleyen Etkenler
Mesajların iletime gücü Beden Dili: % 55 Sözsüz ses özellikleri: % 38 Sözlü: % 7
İletişim teknikleri Sözel İletişim (%7) • İsim kullanma • Mizah kullanma • Olumlu geri bildirim • Uygun sözcük seçimi • Tekrarlayan sözlerden kaçınma “anlatabiliyor muyum, hani, yani”
İletişim teknikleri Ses ve konuşma özellikleri (Tonlama, Tempo, Vurgulama, %38) • Konuşma hızı, vurgu • Ses tonu ve ses tonu değişiklikleri • Sesin volümü, kararlılık • İç çekmeler ve homurtular, duraksamalar • ıııı’lama
“Biliyorum” sözü ile aşağıdaki ruh hallerini ifade edebilir miyiz? Kızgınlık Yorgunluk İsteksizlik Kararlılık Çaresizlik Merak Vurgu, Tonlama, Volüm
İletişim teknikleri Beden Dili (% 55) • Duruş, postür • Jestler ve mimikler • Giyim kuşam, renkler • Göz teması • Alanın kullanılması, nerede duracaksın • Katılımcıya yönelim • Tekrarlayan hareketlerden kaçınma • Temas • Omuz sıvazlama • El sıkışma • Bir şey verme
Güvenlik mesafesi Güvenlik mesafemizi ortadan kaldıran durumlar *Sarılma, dokunma, yan yana oturma * Polislerin sanığı çok yaklaşarak sorgulaması* Diş hekiminin çok yakın mesafede çalışması * Bir asansördeki sıkışıklık Karşılıklı güven oluştuktan sonra, karşıdaki kişiye dokunmak iletişimi sıcak bir havaya sokabilir
ABD Başkanlık Seçimlerinde;Yorgun ses tonu ve postür, özensiz giyimle televizyona çıkan başkan adayı iyi bir çalışma planı sunmasına rağmen sportmen görünümlü, emin ve sağlıklı ses tonu olan, özenli giyimli başkan adayından daha düşük düzeyde oy toplamaktadır Beden dilini iyi kullanan dünyayı yönetir !
1- Dinlemez2- Dinler, anlamaz3- Dinler, anlar, inanmaz4- Dinler, anlar, inanır, yanlış uygular5- Dinler, anlar, inanır, doğru uygular, beklentilerini karşılamaz İletişim süreci
1- Dinlemez2- Dinler, anlamaz3- Dinler, anlar, inanmaz4- Dinler, anlar, inanır, yanlış uygular5- Dinler, anlar, inanır, doğru uygular, beklentilerini karşılamaz İletişim süreci
1- Dinlemez2- Dinler, anlamaz3- Dinler, anlar, inanmaz4- Dinler, anlar, inanır, yanlış uygular5- Dinler, anlar, inanır, doğru uygular, beklentilerini karşılamaz İletişim süreci
1- Dinlemez2- Dinler, anlamaz3- Dinler, anlar, inanmaz4- Dinler, anlar, inanır, yanlış uygular5- Dinler, anlar, inanır, doğru uygular, beklentilerini karşılamaz İletişim süreci
1- Dinlemez2- Dinler, anlamaz3- Dinler, anlar, inanmaz4- Dinler, anlar, inanır, yanlış uygular5- Dinler, anlar, inanır, doğru uygular, beklentilerini karşılamaz İletişim süreci
Doğru mesajları versek bile, iletişim her zaman amacına ulaşmayabilir Bu nedenle iletişim engellerini her zaman göz önüne alınmalıdır İletişim engelleri ve iletişim kazaları
1. Doğrudan temas 2. Güvenlik mesafesi (tehditler)3. Konuşurken vücut pozisyonu 4. Grup eğitiminde konuşma bölgesi Beden Dili
Beden Dili 5. Masayı kullanma6. Konuşurken yüz ifadesi, eller-kollarAynı sözcüğün farklı tonlamalarla tekrarlanması (yüz ifadenizin ve vücut hareketlerinizin değişimi) 7. Konuşurken nereye bakarsınız 8. Rahatlık ve rahatsızlık bulaşıcıdır
Görünüm-duruş • Rahat-kendinden emin • Hareketi serbest-sakin • Giysi-aksesuar sorun yaratmamalı • Masa vb eşyadan destek aranmamalı
Göz teması • Sözü göz dinler • Gözler ve burnu ortalayan temas (3-5’’) • Bir noktaya odaklanma ( - )
Yüz ifadesi • İfadesiz yüz : ilgisiz - coşkusuz (-) • Güleryüz - canlı - ciddi - gülümseyen - soran – güvenli • Ne söyediğin değil nasıl söyledin önemli
İlginin canlı tutulması • Yetişkin dikkati 10 – 12 dakika • Konuşmacı 120 – 160 kelime/dakika • Yetişkin anlama 400 – 600 kelime/dakika • Aradaki boşluklara başka konular girmemeli
El-Kol Hareketleri • Ellerin ön veya arkada birleştirilmesi ( - ) • Kolların önde çaprazlanması ( - ) • Kollar serbestçe iki yanda ve ( + ) avuç içlerinin görülmesi • Jestler – Aynısını sürekli tekrarlama, çeşitlendir - Sözle senkronize et - İlgiyi çekmesin fikre yöneltsin
El-Kol Hareketleri • Yormamalı • Açıklayıcı hareket : ifadeyi açıklamak • Güçlendirici hareket : fikir-duygu-sembolize • Hazırlayıcı hareket : katılımcıdan tepki almak
Dikkat ! • Konuşurken -Amaçsız - sert hareket yapma - İstem dışı hareket - Elde oynama - Elini cebinde unutma - Sırtını dönme
1-Emir vermek • HASTA : Bu egzersizleri yapmaktan nefret ediyorum. Bana iyi geldiğine de inanmıyorum. • DOKTOR: Ben size söyleyinceye kadar hiç ara vermeden egzersizlerinizi sürdürün. Bırakın ne yapacağınıza ben karar vereyim.
2-Uyarmak,gözdağı vermek • HASTA: Acaba bacaklarımdaki dermansızlık geçecek mi? • DOKTOR: Umudunu yitirirsen hiç iyileşemezsin.
3-Ahlak dersi vermek • HASTA: Kemoterapi almak istemiyorum İnsanı çok kötü yapıyormuş, pek de işe yaramıyormuş • DOKTOR: Kocanın ve çocuklarının hatırı için almalısın