250 likes | 766 Views
ASIA. Disposisjon. Fakta om Asia Klima og vegetasjon Kina Dei sameinte arabiske emirata. Asia Fakta. Utgjør 44,4 millionar km2 (ca. 29,4 % av Jordens landområde og er den største verdsdelen) Verdsdelen omfattar 54 land
E N D
Disposisjon Fakta om Asia Klima og vegetasjon Kina Dei sameinte arabiske emirata
AsiaFakta • Utgjør 44,4 millionar km2 (ca. 29,4 % av Jordens landområde og er den største verdsdelen) • Verdsdelen omfattar 54 land • 4 milliardar menneske ( Over 60 % av jordas befolkning, også den mest folkerike)
Alle store verdsreligionar kjem frå Asia Hinduisme, Buddhisme – India Jødedommen, kristendommen, islam – Midtausten Religionsmangfaldet – stort Asia, største kontinentet i verda – rik på olje og jern Stor produksjon av ris – 90 % av ris produserast i Asia Store folkevandringar → blanda og samansett befolkningBefolkninga – deles inn i to grupper Mongolske folk (Nord, Aust, Sentral-Asia) Kaukasoide folk (Lilleasia, Midtausten, Afghanistan, Pakistan, Sri Lanka) Mange forskjellige språk Sør-Asia, mange u-land – svolt
Klima og vegetasjon Asia – variert klima Tibetplatået - tvinger enorme luftmassar rundt seg – bestemmer ein viktig del av klimaet Nord – Asia, tundraklima Sør – Asia, tropisk regnklima Lengst søraust, i Indonesia og i Malaysia – tropisk klima, mykje regnskog Sørlege og søraustlege Asia, frå Thailand og Vietnam til India og Pakistan, ligg i monsunbeltet Sommarmonsunen - fuktig havluft inn over land → regn Vinteren – blæs motsett veg → gir tørre vindar Vestover mot Persiabukta og den arabiske halvøya – lite monsunvind, lite nedbør. Meste av den arabiske halvøya – varm og tørr ørken
Himalaya skapar eit skarpt klimaskilje – Sørsida → skjerma for kald vind frå nord – tropisk klima Nord – kald vinter, liten nedbør → fjellkjeda hindrar varm og fuktig havluft i å nå nordsida av fjella Dampande jungel i Bengal - fjelltoppar dekka med snø, berre65 km unna Sentral-Asia, Mongolia, vestlege Kina – store område – ørken, tørr steppe Austlege Kina – ei fjellkjede (Qinling Shan) sperrar for vind - nord og sør Sør for den – fuktig, grønt og frodig Nord for den – klimaet kaldare og tørrare
Finnes mange vegetasjonsbelter - svarer til klimabelta.Nordligaste delen av Sibir – tundravegetasjon → evig tele i jorda, sommaren- tina - Sør for tundraen ligg taigaen – skogområde → veks lerk, furu, gran Kara Kum, Kysyl Kum, Gobi – rein ørken Iran, Armenia, Lilleasia – buksteppe Lausjordområde i Nord Kina – grasteppe - Lenger sør – lauvskogbelte Sørlegaste del av Kina, Søraust – Asia, India – tropisk vegetasjon. Vanlegaste vegetasjonstypen – savanne (enkelt spreidde trer, skogholt) • Asiaplata – kollidera med andre jordskorpeplater i aust og sør • Aust → stillehavsplata – under Asia • Sør → India-plata og den arabiske plata– kollidera med Asia
Omgitt av hav, bortsett frå nordvest Grensar i nord mot Polhavet Aust – mot Stillehavet Sør – mot Indiske hav Sørvest – Rødehavet, Middelhavet, Egeerhavet, Svartehavet Det indiske hav og det tropiske Stillehavet – varmaste overflatetemperaturane i verda på opent hav Det varme vatnet i de tropiske Stillehavet fører til tropiske tyfonar Asia har både det høgaste fjellet og den djupaste forseinkinga i verda Mount Everest 8850 moh, I Himalaya Dødehavet 395 muh Himalaya – verdas største og høgaste fjellsystem, dannar sørgrensa, strekkjer seg 2500 km langs India nordgrensa
Historie • De førsteDynastiet • 1600-221 • Varikkjeriker • Slikvarpersiodensomkallesdetkeiserlige Kina • Myten Xia var den førstedynastietogkeisaren • Etter der vardetQuinog Han somtok over somkeisar • Qin varkeisarensomvar den endeligesigerherren • Dreiv eit strengt regime, basert på filosofiretningen legalisme • Han Dynastiet tok over makten 5 år seinare • Framstilte seg som eit annnarleides keisardøme • Men realiteten var like streng når det gjaldt regime • Religion var buddhismen veldig viktig
Kultur i Kina • Basert på tradisjonelle folkereligion • Ein rekke religionar har kommet til Kina • Den viktigaste er buddhismen
Republikken i Kina • 1911-1949 • Nasjonalismentok over • Politiskogøkonomiske reformer bleigjennomført • Førtetilstørreøkonomiskfriheit for landet • Forholdet mellom Kina og Japan var anspent • Var ofte krigshandlingar mellom dei to nasjonane • Forslag om felles front mot japanarane • 1936 allierte dei to seg saman med kommunistane • 1941 Japan angreip Pearl Harbour • Kina blei me i 2.verdskrig • Kinas prestije økte i løpet av krigen • Var med i viktige møter seinare me dei allierte • Kommunistane vant borgarkrigen • Etablerte folkerepublikken Kina
Fakta • Arealet : 9 597 960 kvadratkilometer • Innbyggjartall : 1 330 141 300 • Hovudstad : Beijing • Nasjonaldag : 1.Oktober • Religion : Konfusianisme, buddhisme, taoisme • Styresform : Folkerepublikk • Offisielt språk : kinesisk (putonghua) • Blei medlem av FN i 1945 • Har blitt styrt av kommunistpartiet sida 1947 • De siste åra har landet opna sine grenser mot Vesten, og har hatt stor økonomisk framgang. • Verdens eldste forsatt eksisterande sivilasjon • Oppstod langs Huang He-elva i Nord-Kina
Klima • Er svært varierande grunna dei varieranda topografiske og geografiske forholda • Over 80 % av Kinas årsnedbør fell i Sommer perioden mellom Mai og Oktober • Den vestlige delen av landet består hovudsakleg av fjell og tørre områder, mens land mot øst er dekket av fruktbare sletter • Monsunvindene har stor innvirkning på landet • Hong Kong er ein av dei få kystbyane i tropane som kan få temperaturar ned mot 0 ºC. • Enkelte av områda i Kina kan få svært store temperaturskilnadar gjennom året, særleg i dei indre, austlege områda. Her har vinteren svært låge temperaturar, medan sommaren er varm og trykkande.
Dei sameinte arabiske emirata • Land på den arabiske halvøya sett saman av sju emirat • Tent mykje på oljeressursane sine • I ferd med å etablera seg som eit land for luksusturisme • Sett på som ope, moderat og fredeleg • Offisielle språk: arabisk • Sjølvstende frå Storbritannia 1. desember 1971 (nasjonaldag 2. desember)
Historie • Frå 1800-talet vart emirata kalla theTrucial States, avtaleestatane, etter ein avtale mellom britane og nokre arabiske sjeikar som gav det britiske imperiet kontrollen over forsvaret og utanrikspolitikken til området • I 1971 gjekk seks av dei saman som staten Dei sameinte arabiske emirata. Politikk • Leiarane frå kvart av dei sju emirata sit i Det høgste rådet • Vel president og visepresident for landet kvart femte år • Vel og eit ministerråd • I tillegg har landet eit nasjonalt råd med til saman 40 medlem frå alle emirata som går igjennom føreslåtte lovar.
Økonomi • Ein tredjedel av Emirata sitt brutto nasjonalprodukt kjem frå olje- og gassproduksjon • Sidan 1973 har dei gått frå å vera ein fattig ørkenregion til ein moderne stat med ein høg levestandard • Vore sjenerøse med oljeressursane sine og opne mot omverda • Vert derfor kalla Midtaustens Singapore Innbyggjarar • Ca. 4 millionar innbyggjarar • Halvparten av desse er gjestearbeidarar frå det indiske subkontinentet • Av dei innfødde har mange persiske røter • Folkeveksten er låg samanlikna med nabolanda • Rundt 80 % kan lesa og skriva • Religionen til innbyggjarane er nesten utan unntak islam
Geografi • Innlandet: karrig slettelandskap • Etterkvart går over til rullande sanddyner og ørken med fjell i aust • Emirata ligg strategisk til sør for Hormuzsundet • Viktig gjennomgangsland for verdas råolje • Internasjonale flyplassen i Dubai er òg blitt ein viktig stoppestad for reisande mellom Europa og Asia • Grensene med Saudi-Arabia vart trekte opp i 1974 og -77 • Aldri blitt offentleggjorde • Derfor berre styresmaktene i desse to landa som veit nøyaktig kor dei går Klima • Meste av landet er flatt med store ørkenområde • Svært låg nedbørsmengde (75-125 mm mellom november og mars) • Temperaturen er svært høg mellom mai og september • August: middeltemperaturen 33 °C • Varmt eller mildt resten av året
Kjeldeliste • http://snl.no/Religion_i_Kina • http://snl.no/Kinas_historie
http://snl.no/Asia http://nn.wikipedia.org/wiki/Klima_i_Asia http://nn.wikipedia.org/wiki/Klima_i_Asia