240 likes | 465 Views
Temat: Rodzaje reaktorów jądrowych. Proseminarium fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych I. Autor: Michał Czerwiński. Opiekun: dr Przemysław Olbratowski. Plan wykładu: Rozszczepienie i reakcja łańcuchowa Podstawowe elementy budowy reaktora jądrowego Podział reaktorów jądrowych
E N D
Temat: Rodzaje reaktorów jądrowych Proseminarium fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych I Autor: Michał Czerwiński Opiekun: dr Przemysław Olbratowski • Plan wykładu: • Rozszczepienie i reakcja łańcuchowa • Podstawowe elementy budowy reaktora jądrowego • Podział reaktorów jądrowych • Najważniejsze typy reaktorów jądrowych 1 marca 2011
Uran 235: wypromieniowuje od 1 do 6 a nawet 8 neutronów średnia energia neutronu to 2 MeV całkowita energia z rozpadu jednego jądra uranu 235 wynosi około 200 MeV Reakcja rozszczepienia Proces zachodzi spontanicznie dla Z2/A > 51 ale jest on korzystny już dla Z2/A > 18
Rodzaje paliwa • Izotopy paliwowe • Uran 235 • Uran 233 • Pluton 239 • Izotopy paliworodne • Uran 238 • Tor 232
Przekroje czynne Neutrony prędkie Ekin > 100 keV Neutrony termiczne Ekin ~ 25 meV • Co ułatwia utrzymanie reakcji łańcuchowej? • wzbogacenie paliwa w U-235 • spowolnienie neutronów
Elementy reaktora jądrowego • Podstawowe elementy reaktora jądrowego: • paliwo • moderator • chłodziwo • absorber neutronów • reflektor • zbiornik reaktora
Neutrony natychmiastowe i opóźnione • Neutrony natychmiastowe (Neutrony powstałe bezpośrednio po reakcji rozszczepienia) • Neutrony opóźnione (Neutrony wyemitowane z fragmentów rozszczepienia po rozpadach beta) Źródła neutronów opóźnionych: 87Kr, 87Br
Podział reaktorów jądrowych • Klasyfikacja ze względu na przeznaczenie • Energetyczne • Napędowe • Badawcze • Powielające • Klasyfikacja wobec zakresu widma neutronów • Reaktory na neutrony prędkie • Reaktory na neutrony termiczne • Klasyfikacja ze względu na użyty moderator • Reaktory bez moderatora • Moderowane H2O • Moderowane D2O • Moderowane grafitem • Klasyfikacja ze względu na rodzaj chłodziwa • Chłodzone wodą (lekka woda i ciężka woda) • Chłodzone gazem (CO2, hel) • Chłodzone ciekłym metalem (sód, ołów)
Najważniejsze typy reaktorów jądrowych • PWR (reaktor ciśnieniowy chłodzony i moderowany lekką wody) (Pressurized Water Reactor ) • BWR (reaktor wrzący chłodzony i moderowany lekką wodą) (Boiling-Water Reactor) • CANDU ( kanadyjski reaktor ciśnieniowy chłodzony i moderowany ciężką wodą) (Canadian Deuterium Uranium) • FBR (prędki reaktor powielający) (Fast Breeder Reactor) • HTGR (reaktor wysokotemperaturowy chłodzony gazem i moderowany grafitem) (High Temperature Gas-cooled Reactor) • ADS ( reaktor podkrytyczny sterowany akceleratorem) (Accelerator Driven System)
Reaktor PWR • Chłodziwo – woda • Moderator – woda • Ciśnienie wewnątrz 15 MPa • Temperetuta wody 350 oC Elektrownia jądrowa Ohi w Japonii • Paliwo: wzbogacony uran 235 (3%) • Wymiary zbiornika: 5x15 m • Produkowania moc: 3500 MWc • Dwa obiegi wody
Reaktor BWR • Chłodziwo – woda • Moderator – woda • Paliwo: wzbogacony uran 235 (3%) • Jeden obieg wody • Ciśnienie wewnątrz: 7 MPa • Woda w obiegu ulega skażeniu • Mniejsza gęstość mocy niż w przypadku reaktora typu PWR o tych samych rozmiarach Elektrownia Olkiluoto w Finlandii
Reaktor CANDU Kalandria Wiązka paliwowa
Reaktor CANDU • Chłodziwo – ciężka woda • Moderator – ciężka woda • Paliwo: naturalny uran • Pręty paliwowe umieszczone są poziomo w kalandriach Elektrownia Pickering w Kanadzie
Reaktor FBR • Chłodziwo – ciekły sód • Brak moderatora • Prędkie neutrony • Paliwo: urnowo-plutonowe (wysoko wzbogacone 15-75%) Elektrownia Monju w Japonii • Produkowania moc: 1000 MWc • Rozmiary rdzenia;: 1,5x1 m • Powstaje radioaktywny 24Na • Łatwopalność sodu • Szczególne zastosowanie: napędy łodzi • podwodnych
Reaktor HTGR • Chłodziwo – gaz (hel) • Temperatura chłodziwa: 1000 oC • Moderator – grafit • Paliwo – uran 235 i tor 232 Element paliwowy reaktora typu HTGR • Wymiana paliwa w trakcie pracy reaktora • Wysoka sprawność: 40,5% • Szczególne zastosowanie: odsalanie wody, • produkcja wodoru
Reaktor ADS • Moderator - ołów • Sterowany akceleratorem • Reaktor pracuje podkrytycznie • Paliwo: tor 232 i aktynowce • Zastosowanie: transmutacja odpadów promieniotwórczych
Reaktor dla Polski Westinghouse Electric Company AP 1000 (Advanced Passive Reactor) EDF i Areva EPR (European Pressurized Reactor) GE Hitachi Nuclear Energy Americas ESBWR (European Simplified Boiling Water Reactor)
Układy bezpieczeństwa • Pasywne • Obudowy bezpieczeństwa • Osłona biologiczna • Zbiorniki z wodą • Chwytacz stopionego rdzenia • Aktywne • Pręty bezpieczeństwa • Wstrzykiwana trucizna (bor, azotek gadolinu) • Zawory ciśnieniowe