410 likes | 808 Views
HİSTEROSKOPİK KOMPLİKASYONLAR. DR . ÜMİT GÖKTOLGA ÜTD İSTANBUL ÇALIŞTAYI S.B. ÜMRANİYE EAH 3-5 NİSAN 2009. İNSİDANS. Retrospektif çalışmalarda; % 2.7- 13.6 Hulka JF at al. J Rep rod Med 1993 – 17398 olgu, %3.8 Pasini A at al. Minerva Ginecol 2001 – 697 olgu , %13.6
E N D
HİSTEROSKOPİK KOMPLİKASYONLAR DR. ÜMİT GÖKTOLGA ÜTD İSTANBUL ÇALIŞTAYI S.B. ÜMRANİYE EAH 3-5 NİSAN 2009
İNSİDANS • Retrospektif çalışmalarda; % 2.7- 13.6 • Hulka JF at al. J ReprodMed 1993 – 17398 olgu, %3.8 • Pasini A at al. MinervaGinecol 2001 – 697 olgu , %13.6 • Propst AM at al. ObstetGynecol 2000 – 925 olgu, %2.7 • Agostini A at al. Presse Med 2003 – 2116 olgu, %3.5 • Prospektifçokmerkezli çalışmada ; % 0.95 • Jansen FW at al. ObtetGynecol 2000 – 2515 olgu
İNSİDANS • Yoğun endoskopik eğitim } ↓ • Cerrahi deneyim } ↓ • İntrauterinSynechiae } ↑ • İntrauterinMyomlar } ↑ • Tekrarlayan Endometrial Rezeksiyon } ↑
KOMPLİKASYONLAR • 1. Distansiyonmediumuna bağlı, • 2. Travmatik, • 3. Hemorajik, • 4. Termal cerrahi hasarlar, • 5. İnfeksiyöz, • 6. Geç gelişen, • 7. Nadir görülenler.
DistansiyonMediumuna Bağlı Komplikasyonlar • Genel insidansı ; %0.14 – 4 • A. Karbondioksit ve hava embolisi • CO2; Yetersiz/Kontrolsüz Hysteroflator kullanımı • Havaembolisi; sıvı medium kullanımında, • histeroskopun tekrarlayan apl. • hava detektörü olmayan basınç pompası kullanımı • servikal travma-laserevenöz yapılar • Nachum Z et al., Fertil Steril 1992 • Overton C et al.,GynaecolEndosc 1996
CO2/HAVA EMBOLİSİ : TANI • Hasta expirasyon havasında ani CO2 basınç azalması, • Klinik Bulgular; • hipotansiyon, • taşikardi, • aritmi, • santral venöz basınç artışı.
CO2/HAVA EMBOLİSİ:YÖNETİM • %100 O2 ile ventilasyon, • Trandelenburg pozisyonunun korunması (pulmoner a. Embolisinin engellenmesi) • Normal/Nötr pozisyonda; antitrandelenburg (hava embolisinin sağ atriumda kalması) • İnt. Jugularvenözkateter; sağ atriumdan gaz aspirasyonu (transvaginal USG kılavuzluğu)
CO2/HAVA EMBOLİSİ:KORUNMA • CO2 için yeterli/kontrollü insuflatör, • İnsuflasyon basıncı ≤ 100 mmHg, • Yanlış giriş yolu kullanılmaması (submukozal), • Servikal travma/laserasyondan kaçınma, • Histeroskopun tekrarlayan aplikasyonundan kaçınma.
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU • İdeal Medium; • isotonik, • non-iletken, • non-toksik, • non-hemolitik, • vücuttan hızlı elimine olan, • iyi görüş alanı sağlayan • özelliklerde olmalıdır.
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU • HMWD/Hyskon (Dextran 70) • Anaflaktik şok (DİAR); 1/10.000 • Geç eliminasyon; asit, intravasküleroverload, • Reabsorbsiyon; koagülasyon bozukluğu, nonkardiogenikpulmoner ödem. • LeakeJf et al. , ObstetGynecol, 1987 • McLucas B et al. , ObstetGynecolSurv, 1991
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU • Düşük Viskoziteli sıvılar ; • sorbitol, • glycine, • dextrose • Elektrocerrahide ideal sıvı mediumlardır.
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU • Glycine; vücutta üretilen non-esansiyelaa., • plasma seviyesi 120-125 µmol/l, • Kan-beyin barşyerini geçer, • Spinalkord,beyin sapı,retinada inhibitör transmitter, • Kc-renaldeaminasyon ile glycoxylic asit ve amonyak dönüşümü.
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU • Glycine aşırı yüklenmesi; • hipervolemi, • hiponatremi, • nörolojik semptomlar, • görme bozuklukları, • ensefalopati
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU:TANI • Klinik Bulgular; Bulantı-kusma, başağrısı, görme bozuklukları, ajitasyon, konfüzyon, letharji, bradikardi, hipertansiyon-hypotansiyon • Bayılma, epileptik atak, kardiovaskülerkollaps, ölüm.
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU:YÖNETİM • Sıvı intake/output takibi, • ≥1000 ml. açık varsa→serum elektrolit tayini, • ≥1500 ml. açık varsa→işlem durdurulmalı, • Na. Normal ve klinik bulgu ф→spontan takip, • Hiponatremi ve hemodilüsyon→sıvı alımının kısıtlanması, Diüretik (Furosemid), • Nörolojik semptom →Hipertoniksalineperfüzyonu
SIVI DİSTANSİYON MEDİUMU:KORUNMA • Sıvı intake/outputmonitorizasyonu, • İnfüzyon basıncı ≤150 mmHg., • İnkompletperforasyonlara dikkat edilmesi, • Perforasyon/≥1500 ml. Sıvı açığında→işlemin durdurulması.
TRAVMATİK KOMPLİKASYONLAR • Genel insidansı; %1-9 • Castaing N, et al., ContraceptFertilSex, 1999 • ServikalLaserasyon • Uterinperforasyon • Hemorajik/nonhemorajik • Komplet/inkomplet
TRAVMATİK KOMPLİKASYONLAR :TANI • ServikalLaserasyon→ Servikal kanama, • UterinPerforasyon→ • Derin- kolay enstrümantasyon, • Distansiyonmediumunun çok hızlı akışı, • İntrauterin basıncın artmaması, • İntraabdominal yapıların görülmesi (bağırsak,omentum).
TRAVMATİK KOMPLİKASYONLAR:YÖNETİM • Servikallaserasyon→ takip • kanama→koterizasyon, • sütürasyon, • UterinPerforasyon→cerrahi öncesi→takip, • cerrahi sırasında→L/S
TRAVMATİK KOMPLİKASYONLAR:KORUNMA • Dikkatli tenakulumapl., servikaldilatasyon, • Histeroskopun görerek ve axa uygun manuplasyon/apl. • İşlem öncesi servikal yumuşama sağlanması→ • VaginalMisoprostol, ort.12 saat önce, 1-2 tb. (200-400 µg.) • Preutthipan S, et al., ObstetGynecol, 1999
HEMORAJİK KOMPLİKASYONLAR • Genel İnsidansı; % 0-22.4 • Brooks PG, et.al., Am J ObstetGynecol, 1991 • Donnez J, et. Al., Fertil Steril, 1990 • Dilatasyon/Hyst. apl.→yanlış planda ilerleme, • Op.prosedürlerde→myometrialpenetrasyon (sıklıkla postop. kanama nedeni)
HEMORAJİK KOMPLİKASYONLAR:TANI • Cerrahi süresince→ direk gözlem, • Cerrahi sonrasında→distansiyon sona erdirildikten sonra gözlem/takip
HEMORAJİK KOMPLİKASYONLAR:YÖNETİM • Koagülasyon, • İntrauterinTamponaj; • FoleyKateter, 15 cc. • 3 saat sonra ½ azaltma • ↓ • Kanama ф→Keteterin alınması • Kanama (+)→Yeniden şişirme, 24 saat takip.
HEMORAJİK KOMPLİKASYONLAR:KORUNMA • Travmadan kaçınma, • Direkt/net görüntü sağlama, • İki aşamalı cerrahi; Dense synechiae • Geniş submukozalmyom • İntraservikalVasopressin, • Preop. Medikal tedavi; (Progesteron,Danazol, GnRHagonisti) • Donnez J, et al., Fertil Steril, 2001
TERMAL ENERJİ KOMPLİKASYONLARI • Nadir görülür ; % 0.07 • Overton C, et al., Br J ObstetGynaecol,1997 UterinPerforasyon ile birlikte, TubalOstiumcivarinda güçlü elektrik-laser kullanımı neden olmaktadır.
TERMAL ENERJİ KOMPLİKASYONLARI:TANI • Sıklıkla intraoperatif tanısı yapılamaz, • Postop. dönemde; ateş, karın ağrısı, peritonit bulguları varliğında • ↓ • L/S→L/T
TERMAL ENERJİ KOMPLİKASYONLARI:KORUNMA • Perforasyon varlığında→STOP THE PROCEDURE • Enerji kaynağının ; tam-temiz-net görüntü altında kullanılması
ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLAR • Nadir görülür; %0.25-1 • Brooks PG, et al, ClinObstetGynecol,1992 • McCausland VM, et al, J ReprodMed, 1993 • Uzamış op. Prosedür, • Tekrarlayan Hys. İnsersiyonu; risk faktörleridir.
ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLAR • Postop.72 saat içerisinde bulgular ortaya çıkar, • Ateş, vaginal akıntı, pelvik ağrı, • Geniş spektrumlu antibiotik PO/parenteral, • İşlem öncesi proflaktik ab. Kullanımı, • Enfeksiyonun geç komplikasyonlarına dikkat! • (Synechiae→ İnfertilite)
GEÇ KOMPLİKASYONLAR • 1. Takip eden gebelikte uterinperforasyon • 2. İstenmeyen gebelikler • 3. Hematometra • 4.Postablasyontubal sterilizasyon sendromu
GEÇ KOMPLİKASYONLAR • 1. Takip eden gebelikte uterinperforasyon • Uterinsepta, hypoplasia, synchiae,metroplasti olgularında → zayıflamış myometrial yapıya bağlı olarak gelişir. • Creinin M, ObstetGynecol, 1992 • Angell NF, ObtetGynecol, 2002
GEÇ KOMPLİKASYONLAR • 2. İstenmeyen gebelikler: • Endometrialablasyon sonrası; %0.2-1.6 • Mints M, ActaOstetGynecolScand,1998 • Plasentasyon anormallikleri (acreata,percreata,increata, dekolman) • Postpartum kanama ile seyreder. • Rogerson L, J GynecolSurg, 1997
GEÇ KOMPLİKASYONLAR • 3. Hematometra: • Nadir olarak görülür, • Endoservikal rezeksiyon risk faktörüdür, • Siklik/kronik pelvik ağrı, • Tanı; USG, • Tedavi; servikaldilatasyondur.
GEÇ KOMPLİKASYONLAR • 4.Postablasyontubal sterilizasyon sendromu • Townsend 1993 yılında tanımlamıştır, • Postablatif 6-10. aylarda beklenen mensestarine denk gelen günlerde siklik ağrı, • Kornual bölgedeki residüendometriumdan olan siklik kanama,
GEÇ KOMPLİKASYONLAR • 4.Postablasyontubal sterilizasyon sendromu • Tanı: USG, L/S • Tedavi: Bilateralsalpenjektomi • Persiste olgularda; Histerektomi ( derin myometrit, mikroapse) • Bae IH, J AmAssocGynecolLparosc, 1996 • Korunma: Endometrialablasyondakornual bölgede artık endometrial doku bırakılmaması
NADİR KOMPLİKASYONLAR • 1.Tubalrüptür • 2.Diafragmarüptürü • 3.Uterinrüptür • 4.Pelvikvasküler travma
SONUÇ • Doğru endikasyon, • Kontrendikasyonların iyi analizi, • Kullanılacak sistem ve donanımın tanınması ve denenmesi, • Kullanıcının tecrübesi (nereye kadar yapabilirim?/neyi yapamam?), • Komplikasyonlardan kaçınmak/korunmak, tanı ve yönetimlerini bilmek.