BÖLGESEL TİCARET ANLAŞMALARI Haziran 2012

1. BÖLGESEL TİCARET ANLAŞMALARIHaziran 2012

2. Genel Çerçeve • Bölgesel Ticaret Anlaşmaları (Regional trade agreements -RTAs) iki veya daha fazla ülkenin karşılıklı ticari anlaşmalarıdır. • 1990’lardan itibaren BTA’lar ciddi artış göstermiştir. • Ocak 2012 itibariyle DTÖ’ye 511 BTA bildiriminde bulunulmuştur. Bunlardan 319 tanesi yürürlüktedir. • Dünya ticaretinin %50’si terchili ticaret düzenlemeleri kapsamında yapılıyor Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

3. Bölgeselleşme Haritası Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

4. Çok taraflılığa karşın bölgesellik • BTA’lar bir anlamda çok taraflılığa alternatif teşkil etmektedir. • Nitekim, çok taraflı müzakerelerin tıkandığı dönemlerde bölgesel anlaşmaların hız kazandığı görülmektedir. • BTA’lar ülkelerin çok taraflı ticaret müzakerelerinde gelinen noktanın ilerisinde kurallar ve taahhütler üstlenmelerini sağlamıştır. • Öte yandan, bazı konular (hizmetler, çevresel standartlar, yatırım ve rekabet politikaları gibi) ilk önce BTA’larda ortaya atılmış daha sonra çok taraflı müzakerelere taşınmıştır. Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

5. BTA’ların Yasal Altyapısı • Dünya Ticaret Örgütü • En çok kayırılan ülke prensibi (MFN) istisnaları: • Bölgesel Ticaret Anlaşmaları (Madde 24) • Yetki hükmü (Enabling Clause) • AB Gümrük Birliği • OTP – OGT kapsam dışı ürünler: • Tarım ürünleri • AKÇT ürünleri Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

6. GATT 24 ve Yetki Hükmü Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

7. ÜYESİ OLDUĞUMUZ BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATLARI • Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ – BSEC) • Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT – ECO) • İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT – OIC) • Gelişen Sekiz Ülke (D-8) Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

8. KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI • Kuruluş: • 1992: İstanbul Deklarasyonu • 1 Mayıs 1999: KEİ Şartı • Daimi Sekretarya: İstanbul Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

9. KEİ: Üye Ülkeler • Arnavutluk • Azerbaycan • Bulgaristan • Ermenistan • Gürcistan • Moldova • Romanya • Rusya Federasyonu • Sırbistan • Türkiye • Ukrayna • Yunanistan Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

10. Faaliyet Alanı • Bilim ve Teknoloji • İstatistik ve Ekon. Bilgi Değişimi • Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler • Turizm • Ticaret ve Ekonomik Kalkınma • Ulaşım • Eğitim • Kültür • Gümrük Konuları • Tarım • Bankacılık ve Finans • Suçla Mücadele • Acil Durum İşbirliği • Bilgi ve İletişim Teknolojileri • Enerji • Çevre Koruma • Sağlık ve Eczacılık • Kurumsal Yeniden Yapılanma Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

11. Ticaretin Serbestleştirilmesine Yönelik Çalışmalar • KEİ Ticaret ve Ekonomik Kalkınma Çalışma Grubu • Üye ülkelerin farklı bölgesel bütünleşme hareketlerinin parçası olması • Öncelikli Alanlar Çalışması • Eylem Planı • Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması • 20. Kuruluş Yıldönümü – Türkiye Dönem Başkanlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

12. EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI • Kuruluş • 1964: Kalkınma için Bölgesel İşbirliği Teşkilatı • 1985: EİT • 1992: Genişleme • Daimi Sekretarya : Tahran Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

13. Üyeleri • Afganistan • Azerbaycan • İran (Kurucu) • Kazakistan • Kırgızistan • Özbekistan • Pakistan (Kurucu) • Tacikistan • Türkiye (Kurucu) • Türkmenistan Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

14. EİT • 7 milyon kilometrekarelik bir coğrafi alan • Stratejik bölge (Karadeniz, Akdenis, Hint Okyanusu ve Basra Körfezi’ne açılım) • 417 milyonluk bir nüfus • 1 trilyon dolar Gayri Safi Milli Hasıla • 585 milyar dolar ticaret Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

15. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaşması (ECOTA) • Taraflar: İran, Pakistan, Türkiye, Afganistan, Tacikistan • İmza: 17 Temmuz 2003, İslamabad • Yürürlüğe giriş: 24 Mart 2008 • İndirimlere başlanması: 1 Ocak 2009!!! • ANCAK: • Taviz listelerini ileten ülkeler: Türkiye, Pakistan, Afganistan, İran (?) Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

16. İndirim Modalitesi • Taviz listesi: fiilen ticareti yapılan tüm tarife satırlarının en az %80'i • Tarife oranı en yüksek %15 • İndirim Takvimi: en fazla 8 yıl (Afganistan için en fazla 15 yıl) • Negatif liste: tüm tarife satırlarının en fazla %20'si (%1 Hassas Mallar Listesi+%19 Negatif Liste) Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

17. ECOTA • EİT PIDE Study • EİT içi ticaretin 8 kat artması • ECOTA İşbirliği Konseyi’ne Temmuz 2012’de ev sahipliği • Yeni inisiyatif Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

18. İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI • Kuruluş: • 1969: Rabat I. İslam Zirvesi • 1970: Cidde İslam Ülkeleri Dışişleri Bakanları Zirvesi • 1972: İKT Şartı • Sekretarya: Cidde • İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) • İSEDAK Koordinasyon Ofisi: Ankara / Kalkınma Bakanlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

19. İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI Afganistan Arnavutluk Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Benin Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Sultanlığı Burkina Faso Cezayir Cibuti Çad Endonezya Fas Fildişi Sahili Filistin Gabon Gambiya Gine Gine Bissau Guyana Irak İran Kamerun Katar Kazakistan Kırgizistan Komor Adaları Kuveyt Libya Lübnan Maldivler Malezya Mali Mısır Moritanya Mozambik Nijer Nijerya Özbekistan Pakistan Senegal Sierra Leone Somali Sudan Surinam Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Togo Tunus Türkiye Türkmenistan Uganda Umman Ürdün Yemen Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

20. İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

21. İİT • 1.6 milyar nüfus population (1/4 of world population), • 7.983 milyar dolar GSMH • Dünya petrol rezervlerinin % 69’u • 1.59 trilyon dolar ticaret Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

22. İİT Üyesi Ülkeler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi(TPS-OIC) • İndirim Modalitesi: • Taviz Listesi: 1 Ekim 2003 yılında yürürlükte bulunan ulusal tarife cetvelleri esas alınmak üzere, tüm tarife satırlarının %7’si (%10’un üstünde koruma oranına sahip ürünlerden) • Gümrük Tarifesi: • - % 25 üzeri, % 25’e, • - % 15 - % 25 arası % 15’e, • - % 10 - % 15 arası %10’a indirilecektir. Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

23. İİT Üyesi Ülkeler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi(TPS-OIC) Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

24. İİT Üyesi Ülkeler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi(TPS-OIC) • Son gelişmeler: • Nisan 2012’de Filistin PRETAS ve Menşe Kurallarını onaylamış; Suriye ise PRETAS’ı onaylamış ve taviz listelerini sunmuştur. • 9-10 Mayıs 2012 tarihli İSEDAK İzleme Komitesi Toplantısı’nda Pakistan PRETAS’ı onayladığını ve listelerini sunacağını açıklamıştır. • Pakistan ile beraber tüm yükümlülüklerini tamamlayan ülke sayısı 9’a çıkmıştır. • Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için bir ülkenin daha tüm yükümlülüklerini tamamlaması gerekmektedir. Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

25. GELİŞEN SEKİZ ÜLKE (D-8) • Kuruluş: • 1997: Devlet Başkanları Zirvesi • Daimi Sekretarya: İstanbul Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

26. Bangladeş • Endonezya • İran • Malezya • Mısır • Nijerya • Pakistan • Türkiye Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

27. D-8 Tercihli Ticaret Anlaşması İndirim Modalitesi • Taviz listesi: tüm tarife satırlarının %7'si (gümrük tarifesi %10'un üzerindeki ürünlerden oluşacaktır) • İndirim takvimi: 4 yıl (EAGÜ'ler 6 yıl) • Gümrük tarifesi • %25'in üzerindekiler %25'e • %15-25 arasındakiler %15'e • %10-15 arasındakiler %10'a inecektir. Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

28. D-8 Tercihli Ticaret Anlaşması Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

29. D-8 Tercihli Ticaret Anlaşması • Endonezya 4 Ekim 2011 tarihinde Anlaşmayı onayladı, • Birinci D-8 Gözetim Komitesi Toplantısı’na 22 Mart 2012’de İstanbul’da ev sahipliği yapılacağı açıklandı, • Toplantı öncesinde Nijerya ve Pakistan listelerini iletti, • Anlaşmanın Türkiye, Malezya, Nijerya, Endonezya ve Pakistan arasında yürürlüğe girmesinin yolu açıldı, • 22 Mart 2012’de 15 Ağustos 2012 tarihi hedeflendi. Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

30. Bölgesel Entegrasyonların Karşılaştırılması Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

31. Teşekkürler Ayşegül Demir Dış Ticaret Uzmanı Çok Taraflı Ticari İlişkiler Dairesi Anlaşmalar Genel Müdürlüğü e-posta: agbala@ekonomi.gov.tr Tel: 2047912