160 likes | 497 Views
Yenidoğan Endokrinolojisi. Prof. Dr. Oya Ercan. Ekstrauterin hayata geçiş:. Korunmalı intrauterin ortam Plasenta yardımı intermittan gıda sağlanımı Hipotermi,hipoglisemi, hipokalsemi Geçici substrat yetersizliği Ekstrauterin adaptasyon:adrenal korteks,
E N D
Yenidoğan Endokrinolojisi Prof. Dr. Oya Ercan
Ekstrauterin hayata geçiş: Korunmalı intrauterin ortam Plasenta yardımı intermittan gıda sağlanımı Hipotermi,hipoglisemi, hipokalsemi Geçici substrat yetersizliği Ekstrauterin adaptasyon:adrenal korteks, otonom sinir sistemi(paraaortik kromaffin sistemini de içeren)
KORTİZOL ARTIŞI • Surfaktan sentezi artar • Adrenomedüller fentolamin N-metil transferaz(PNMT) akt. Artar NE E • T4 T3 • Ductus arteriosus kapanması • İnce bağırsağın transport proçesleri, enzim maturasyonu • Hepatik enzim maturasyonu
Katekolamin artışı • Fetüste NE yüksektir - PNMT akt düşük - Periferde, adrenomedüller ve paraaortik salınım (Abdominal ve pelvik sempatik pleksuslar boyunca ekstramedüller paraganglionlar: en büyükleri Zückerkandl organı. Paraganglionlar 2-3 yaşında yokolur.)
Doğumla NE ,E, Dopamin yükselir • Kan basıncı yükselir, inotropik etki • Glukagon yükselir • İnsulin düşer • Esmer yağ dokusu termogenezi artar • Plazma serbest yağ asidi düzeyleri artar • Pulmoner sıvının mobilizasyonu • Surfaktan salınımı artar
Esmer yağ dokusu: Böbrekleri ve adrenal guddeleri çevreleyen dokuda en fazla • Doğumdan sonra en fazla miktarda ilk haftalarda azalır
NE beta adrenerjik reseptörler aracılığı ile esmer yağ dokusu termogenezini uyarır T3 artınca 1) Reseptör bağlanması artar 2)Esmer yağ dokusunun NE’e sensivitesi artar
Esmer yağ dokusu: Termogenin içerir, 5 monoidotironin deiyodinaz içerir (T4 T3) • Termogenin T3’e bağımlı • TSH artar 30. dakikada ( 70mU/L)
Kalsiyum homeostazı: • Yüksek Ca’lu ortam : PTHRP ve CT ile regüle edilir. • PTH ve D vitamini ile regüle edilen düşük Ca’lı ortam: ancak YD’da PTH düşüktür geçici neonatal hipokalsemi
İlk birkaç gün Glomerüler filtrasyon azdır PTH’a renal cevap düşüktür Fosfat ekskresyonu sınırlıdır: Hiperfosfatemi
Premature PTH daha düşük CT daha yüksek Böbrek fonk. daha immatür Hipokalsemi belirgin
Glukoz homeostazı • Glukoz • Katekolaminler Glukagon artar • Proteinle besleme • İnsülin düşüktür - Doğumdan 12-18 saat sonra glukoz düzeylerinin normal olabilmesi için hepatik glukoneogenez gerekir.
Prematüre:Hipoglisemi daha ağır Glikojen depoları az Hepatik glukoneogenez yetersiz
Term bebekte homeostaz 5-7 gün • Preterm bebekte homeostaz 1-2 hafta