460 likes | 862 Views
DÜNYANIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ EKSEN EĞİKLİĞİ ve SONUÇLARI. DÜNYA Dünyanın şekli ekvatordan şişkin , kutuplardan basık tır. Bu özel şekle Geoid denir. Bu şeklin oluşmasının sebebi, Dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüşüdür. Kutuplar yarıçapı – 6357 km.
E N D
DÜNYA Dünyanın şekli ekvatordan şişkin, kutuplardan basıktır. Bu özel şekle Geoid denir. Bu şeklin oluşmasının sebebi, Dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüşüdür. Kutuplar yarıçapı – 6357 km. Ekvator yarıçapı – 6378 km.(fark 21 km)
GEOİD DÜNYA 6357 km 6378 km
Dünyanın Şeklinin Sonuçları: • Güneş ışınlarının düşme açısı Ekvatordan Kutuplara doğru daralır. • Güneş ışınlarının düşme açısına göre Sıcaklık İklim Kuşakları oluşur. • Dünyanın dönüş hızı (çizgisel hız)kutuplara doğru azalır. • Güneş ışınlarının atmosferde tutulma oranı Ekvatordan Kutuplara doğru artar.
Kuzey Kutbu c b Atmosfer a Ekvator Güney Kutbu Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol kutuplarda (c), ekvatordan (a) daha uzun olduğundan, atmosfer tarafından daha fazla emilir ve geri gönderilir.
Kutuplardaki yer çekimi Ekvatordan daha fazladır. • Ekvator çemberi, bütün meridyen ve paralellerden daha büyüktür. • İki meridyen arasındaki uzaklık Kutuplara gidildikçe azalır (111km’den 0 km’ye) • Termik basınç kuşakları oluşur.(0-90) • Paralellerin uzunluğu Kutuplara doğru azalır.
Aşağıdakilerden hangisi Dünyanın şeklinin sonuçlarından değildir? A. Çizgisel hızın Kutuplara doğru azalması B. Yerçekiminin Kutuplara doğru artması C. Termik Basınç alanlarının oluşması D. Güneş ışınlarının geliş açısının Kutuplara doğru daralması E. Güneş ışınlarının geliş açısının gün içerisinde değişmesi
Aşağıdakilerden hangisi Dünyanın şeklinin sonuçlarından değildir? A. Çizgisel hızın Kutuplara doğru azalması B. Yerçekiminin Kutuplara doğru artması C. Termik Basınç alanlarının oluşması D. Güneş ışınlarının geliş açısının Kutuplara doğru daralması E. Güneş ışınlarının geliş açısının gün içerisinde değişmesi
DÜNYANIN HAREKETLERİ YILLIK HAREKET (YÖRÜNGE HAREKETİ- GÜNEŞ ETRAFINDA) GÜNLÜK HAREKET (EKSEN HAREKETİ- KENDİ ETRAFINDAKİ HAREKET)
Dünyanın Hareketleri 1. Dünyanın Günlük Hareketi (Eksen hareketi) • Gece-Gündüz oluşur ve birbirini izler, • Günlük sıcaklık farkları meydana gelir, bunun sonucunda meltem rüzgarları ve mekanik (fiziksel) çözülme meydana gelir. • Gün içerisinde güneş ışınlarının geliş açısı değişir.
Sürekli rüzgarlar (Alize, Batı, Kutup) ile okyanus akıntılarının yönlerinde sapmalar oluşur. • Yerel saat farkları oluşur. • Cisimlerin gölge boyları günün saatine göre değişir. • Her iki yarım kürede 30º ve 60º enlemlerinde Dinamik basınç alanları oluşur.
BOYLAM (MERİDYEN) BATIDA YEREL SAAT GERİ DOĞUDAYEREL SAAT İLERİ
Aşağıdakilerden hangisi günlük hareketin bir sonucu değildir? A. Mekanik çözülme B. Meltem rüzgarları C. Yerel saat farkları D. Mevsimler E. Dinamik basınçlar
Aşağıdakilerden hangisi günlük hareketin bir sonucu değildir? A. Mekanik çözülme B. Meltem rüzgarları C. Yerel saat farkları D. Mevsimler E. Dinamik basınçlar
2. Dünyanın Yıllık Hareketi (Yörünge Hareketi) Dünya, güneş etrafında bir turunu 365 gün 6 saatte tamamlar. Bu yörünge Elips şeklinde olduğu için, Dünya Güneşe yaklaşır ve uzaklaşır. Güneşe en yakın olduğu gün 3 Ocak(Günberi),en uzak olduğu gün 4 Temmuz(Günöte).
EKLİPTİK (YÖRÜNGE DÜZLEMİ) EKİNOKS TARİHLERİ
Dünyanın Elipsoid Yörüngesinin Sonuçları: **Mevsim süreleri değişir, sebebi dünyanın yörüngedeki dönüş hızıdır. Bu hız 3 Ocakta en fazla, 4 Temmuzda en azdır. (Yaz mevsimi KYK’de 94, GYK’de 89 gündür). **Kuzey Yarım Kürede Sonbahar Ekinoks’u 2 gün gecikmeyle yaşanır (23 Eylül). **Şubat ayı 28 gün çeker.
Eksen Eğikliği Ekvator ile yörünge düzlemi (Ekliptik) arasında 23º27' lık açının bulunması yer ekseni ile yörünge düzlemi arasında 66º33' lık açı olmasına yol açar. Bunun sonucunda Güneş ışınlarının düşme açıları yıl içinde değişir.
Eksen Eğ. ve Yıllık Har.Sonuçları: • Gece-Gündüz süreleri değişir. • ****** Mevsimler oluşur. • Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimler yaşanır. • Bir noktaya güneş ışınlarının gelme açıları yıl içinde farklılaşır.
Aydınlanma çemberi yıl içinde değişir. • Dönenceler ve Kutup daireleri oluşur. • Matematik iklim kuşakları oluşur. (Tropik, orta, kutup). • Güneşin yıl içinde doğuş ve batış saatleri değişir.
Normal şartlarda yeryüzündeki sıcaklık, Ekvator’dan kutuplara doğru giderek azalır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur? A. Yerin şeklinin B. Yerin hareketlerinin C. Hava hareketlerinin D. Deniz etkisinin E. Yükseltinin
Normal şartlarda yeryüzündeki sıcaklık, Ekvator’dan kutuplara doğru giderek azalır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur? A. Yerin şeklinin B. Yerin hareketlerinin C. Hava hareketlerinin D. Deniz etkisinin E. Yükseltinin
Aşağıdakilerden hangisi Eksen eğikliğinin sonucudur? A. Güneş ışınlarının geliş açısının gün içerisinde değişmesi B. Güneş ışınlarının geliş açısının kutuplara doğru değişmesi C. Güneş ışınlarının geliş açısının yıl içerisinde değişmesi D. Gece-gündüzün oluşması E. Gece-gündüzün birbirini takip etmesi
Aşağıdakilerden hangisi Eksen eğikliğinin sonucudur? A. Güneş ışınlarının geliş açısının gün içerisinde değişmesi B. Güneş ışınlarının geliş açısının kutuplara doğru değişmesi C. Güneş ışınlarının geliş açısının yıl içerisinde değişmesi D. Gece-gündüzün oluşması E. Gece-gündüzün birbirini takip etmesi