GÜMÜŞHANE REHBERLİK ve ARAŞTIRMA MERKEZİ

1. ÇOCUK ve ERGENLE İLETİŞİM GÜMÜŞHANE REHBERLİK ve ARAŞTIRMA MERKEZİ

2. İletişim;Düşünce ve görüşlerin sözlü olarak karşılıklı alışverişidir. Bizim başkalarını başkalarının da bizi anlaması süreci olarak tanımlanmaktadır. Doğan Cüceloğlu ise; “iletişim iki birim arasında bir biriyle ilişkili mesaj alışverişidir’’ şeklinde açıklamıştır. www.gumushaneram.meb.k12.tr

3. ÇOCUKLA İLETİŞİM www.gumushaneram.meb.k12.tr

4. Çocuklar konuşurken duygularını tam olarak ifade edemezler,ancak bizim kendilerini anlamamızı beklerler.Bu nedenle çocuklarla konuşurken onu ilgi ile dinleyip duygularını anladığımızı belirtmemiz gerekir. Çocuklarla iletişimde bizim rolümüz ona duygularını yansıtan bir ayna görevi yapmaktır.Duygusal ayna olarak görevimiz duyguları olduğu gibi yansıtmaktır. Çocuklarla iletişimde övgü ve eleştirinin önemli bir yeri vardır.Övgülerimiz çocuğun gayretini , başarısını, yardımını beğendiğimizi açıkça belli etmelidir.   www.gumushaneram.meb.k12.tr

5. ÇOCUKLA İLETİŞİMDE AİLELER NELER YAPMALI? 1-SESSİZLİK: Sessizlik kadar kişiye konuşma olanağı tanıyan güçlü bir etken yoktur.Sadece sessiz durarak karşıdaki kişiye ,çocuğa konuşma alanı bıraktığımız için,çocuk konuşmaya yönelebilir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

6. 2-EMPATİ: Empati kendini karşısındakinin yerine koyarak olaylara onun gözleriyle,onun dünyasından bakmaya çalışmaktır. Kedisi öldüğü için ağlayan çocuğa: www.gumushaneram.meb.k12.tr

7. “Ne varmış bir kedi için üzülecek” gibi bir iletişim engeli yerine, kendini çocuğun yerine koyarak, kedinin onun yaşamında ne denli önemli olduğunu anlamaya çalışmak,”empati” kurmaktır. Empatinin en önemli göstergesi; diz çökerek çocukların dünyayı görüş açılarına bakmaktır. Dolaysıyla küçük çocuklarla konuşurken diz çökerek onları anlamaya çalışmak veya kaldırıp kucağa almak, çocuğu anlamaya daha açık bir davranış şeklidir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

8. 3-KABUL : Çocuğu sorunu ile yargılamadan kabul etmek.Çocuğun hata yapabileceğini,yaşının icabı doğru yargılamayacağını düşünerek, çocuğu o anda (yani sorunu sırasında) günahı ve sevabıyla kabul ederek onu anlamaya çalışmaktır. www.gumushaneram.meb.k12.tr

9. 4-DÜRÜST OLMAK: Derdini anlatmaya çalışan bir çocuğa mutlaka yetişkin görüşü ve rolüyle yaklaşmak yerine, (yani anne/baba rolü yerine) insan olarak yaklaşmaya çalışmak ve onun duygularını anne/baba bakışı ile değil, bir insan bakışı ile algılamaya çalışmak gerekir. Dolaysıyla gereken cevapları vermek yerine, dürüst cevaplar vermeye çalışmak, çocuğa daha yakın, daha anlamlı bir yaklaşım oluşturur. www.gumushaneram.meb.k12.tr

10. 5-KATILIMLI DİNLEME: Katılımlı Dinleme basit bir tekrardır. Çocuğun söylediklerini duyduğumuza dair bir mesajdır. Bu mesaj çocuğun söylediklerini özetleyebilir ve çocuğun sorun sırasında yaşamış olduğu duyguları dile getirebilir. Çocuğun sorunu olduğu sırada, önemsenerek dinlenen çocuk yaşadığı olumsuz duyguları davranışlarına vurarak kendini olumsuz bir şekilde ifade etmeye yönelmez. Kendini gerçekten dinleyen kişiye yakın hisseder ve sorunu ilk baştaki gibi önemli gözükmeyebilir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

11. ÇOCUKLA İLETİŞİMİN ÖNEMLİ FAKTÖRLERİ www.gumushaneram.meb.k12.tr

12. A) SEÇENEKLERİ ARAŞTIRMA: Çocukları bir birey olarak kabul ederek davranışlarımızı ona göre ayarlamamız gereklidir. Çocuklara derin bir hoşgörü ve iç görü kazandırarak onların sorunlarını daha akılcı bir şekilde çözümlemelerini sağlıya biliriz. Bunun en etkili şekilde uygulandığı alan ise seçenekleri araştırmadır. www.gumushaneram.meb.k12.tr

13. B) SORUNU SAHİPLENME: Sorunun kimde olduğunu bilmek sorunun yarısını çözmek demektir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

14. C) BEN MESAJI : Çocukları etkileye bilmek için hislerimizi, düşüncelerimizi onlar tarafından anlaşılması için en önemli faktördür. www.gumushaneram.meb.k12.tr

15. D) HATA YAPABİLME : • Çocuğun hata yapabilme cesaretini geliştirelim • Hatalar öğrenmeye yardımcıdır. • Hata tehlikesi ile yaşamak hata yapma oranını artırır. • Bir çok insanın ilişkisi yanlış bulmaya ve hataya odaklanmıştır bu da toplumdan uzaklaşmasını sağlayacaktır. • Hata kaçınılmazdır ama önemli olan yanlıştan sonraki yaptığımızdır. www.gumushaneram.meb.k12.tr

16. Gününüzün farkında olun. Kendinizi değerli bulun. Aşırı hırs aşağılık duygusu ile doğru orantılıdır www.gumushaneram.meb.k12.tr

17. ERGENLERLE İLETİŞİM www.gumushaneram.meb.k12.tr

18. Ergenlik, bocalama içinde geçen bir dönemdir. İkinci doğuş olarak kabul edilir. Fırtına ve gerginlik dönemi olarak da açıklanabilen ergenlik hangi toplumda olursa olsun, her bireyin yaşadığı bir evredir. Aile ile iletişim, ergenlik dönemindeki bir genç için her zamankinden daha önemlidir. Anne babası tarafından eleştirilmeden, yargılanmadan, sorgulanmadan dinlenmeye ihtiyacı vardır. www.gumushaneram.meb.k12.tr

19. ANLAŞILMAK ve ÖNEMSENMEK ergen için çok önemlidir. Ailesiyle kurduğu iletişimlerinde bu ihtiyaçlarının karşılanmasını bekler. Ebeveynler ergenle ERGENCE iletişim kurmalıdır. Önemli olan ergenin duygu ve düşünceleridir. Ergenin istediği konularda, doğru zamanda ve uygun şekilde konuşmak gerekir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

20. ERGENLE İLETİŞİMDE YAPILMASI GEREKENLER. www.gumushaneram.meb.k12.tr

21. Etkin Dinleme: Etkin dinleme dinleyenin, anlatılanı yalnız duyduğunu değil aynı zamanda doğru olarak anladığını da gösterir. Bu yüzden bu yöntem en sağlıklı iletişim yöntemi olarak kabul edilir. Konuşan bireyin söylediği sözleri açarak tekrar etmekten ibaret olan katılımlı dinleme insanlar arasında yalın, daha anlamlı bir ilişkinin gelişmesine fırsat verir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

22. Sessizlik (edilgin dinleme): Kabul etmiş olmayı ifade eden sözsüz bir mesajdır.Diğer bir kişiyi dinlemek o bireye saygı gösterildiğini anlatır ve sağlam bir ilişki kurulmasına yardımcı olur. www.gumushaneram.meb.k12.tr

23. Kabul ettiğini gösteren tepkiler: Bunun için sözlü mesajlarımızın (Yaa!, anlıyorum, evet öyle mi?) yanı sıra beden dilimiz (Kafayı sallamak, öne doğru eğilmek, vb.) ve sözsüz mesajlarımızda önemlidir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

24. Kapı aralayıcılar ve konuşmaya davet: Bu yöntem dinleyicinin kendi düşünce, duygu ve yargılarını ortaya koymadan, ergenin kişisel duygu, düşünce ve yargılarını ortaya çıkarmaktadır. www.gumushaneram.meb.k12.tr

25. Açık uçlu sorular: "Ne, neler, nasıl?" sorularıyla olay hakkındaki duygu ve düşüncelerin daha net ortaya çıkması hedeflenir. Sorulmaması gereken sorular ise "niçin ve neden?" sorularıdır www.gumushaneram.meb.k12.tr

26. Empati: Kişinin kendisini karşısındakinin yerine koyması olaylara onun bakış açısıyla bakması duygu ve düşüncelerini doğru algılayarak onun hissettiklerini hissetmesi ve bunu ona iletmesi sürecidir. www.gumushaneram.meb.k12.tr

27. ERGENLERDE İLETİŞİMDEPEKİ NELER YAPMALIYIZ? • İletişim kurarken ergeni birey olarak kabul edin. • Ona SEVGİ ve SAYGINIZI her fırsatta gösterin. • Ergenle iletişim kurarken korkutmayın, yıldırmayın. • Ergenin düşünce ve önerilerini dikkate alın. • Ergenin yaşadığı duygusal ve fizyolojik değişiklikleri dikkate alın kırıcı ve sert davranmayın. • Öğüt vermekten kaçının daha çok davranışlarınızla örnek olun. www.gumushaneram.meb.k12.tr

28. Doğru düşünce ve davranışlarını takdir edin. Ergenin tutum ve davranışlarına yön verirken ‘BENİM GENÇLİĞİMDE....’ diye başlayan cümlelerden kaçının! Onun da kendine özgü bir düşünce yapısının olduğunu unutmayın!!!! Ergene konuşma fırsatı verin. www.gumushaneram.meb.k12.tr

29. ÇOCUKLARLA VE GENÇLERLE İLETİŞİMİNİZİ ENGELLEYEN DAVRANIŞLAR NELERDİR ? 1. Emretme, Yönetme 2. Uyarma, Tehdit Etme (Gözdağı Verme) 3. Ahlak Dersi, Vaaz Verme 4. Öğüt Verme, Çözüm Getirme 5. Mantık Yoluyla İnandırma, Tartışma 6.Yargılama, Eleştirme, Suçlama 7. Övme, Görüşüne Katılma, Teşhis Koyma 8. Ad Takma, Gülünç Duruma Düşürme www.gumushaneram.meb.k12.tr

30. 9. Tahlil Etme, Teşhis, Tanı Koyma 10. Güven Verme, Teskin, Teselli Etme 11. İncelemek, Araştırmak, Soruşturmak 12.Konu Değiştirme, İşi Alaya Vurma, Şakacı Davranma. www.gumushaneram.meb.k12.tr