E N D
CZECHY • Czechy (czes. Česko), Republika Czeska (czes. Česká republika) – państwo w Europie Środkowej, bez dostępu do morza. Od północnego wschodu graniczy z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od południowego wschodu ze Słowacją. Stolicą i największym miastem Czech jest Praga. Kraj składa się z trzech historycznych krain – Czech właściwych, Moraw i Śląska Czeskiego[1]. Na powierzchni 78 866 km² żyje ponad 10,5 mln osób, z czego 94% to Czesi. Obowiązuje czterostopniowy podział administracyjny – na 14 krajów, 204 gminy III stopnia, 384 gminy II stopnia oraz 5661 gmin I stopnia.
HISTORIA • Pierwsze ślady osadnictwa (plemiona celtyckie) pochodzą z epoki brązu. Około roku 400 p.n.e. na terytorium dzisiejszych Czech przybyło z terenów dzisiejszych Niemiec plemię Bojów (od których pochodzi łacińska nazwa kraju Bohemia). • Pod koniec IX wieku Czechy zostały zjednoczone przez Przemyślidów. Według legendy księżniczka Libusza poślubiła rolnika imieniem Przemysł, dając początek dynastii. • Pierwszym królem Czech, dzięki poparciu cesarza Świętego Cesarstwa RzymskiegoHenryka IV został Wratysław II w roku 1085. Wtedy też Czechy weszły w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego. • Podczas panowania Przemysła Ottokara I (1197-1230) miał miejsce napływ niemieckich osadników, rozwój miast, handlu i przemysłu. Dzięki zwiększonym dochodom jego wnuk Przemysł Ottokar II rozszerzył swoje panowanie na obszar od Śląska poprzez Austrię po Słowenię. Doprowadziło to do konfliktu z Habsburgami, a sam Ottokar II zginął w bitwie na Morawskim Polu. Jego syn Wacław II podbił część ziem polskich i koronę Polski, jednakże jego syn Wacław III został zamordowany w drodze do Polski na koronację, w wyniku czego główna linia dynastii wygasła.
Ustrój polityczny • Republika Czeska jest demokracją parlamentarną. Organem ustawodawczym jest dwuizbowy parlament. Niższa izba parlamentu - Izba Deputowanych (Poslanecká sněmovna) składa się z 200 parlamentarzystów wybieranych na czteroletnią kadencję. W skład izby wyższej - Senatu (Senát) wchodzi 81 senatorów wybieranych na okres 6 lat. Jedna trzecia senatorów jest wybierana co 2 lata. • Na czele państwa stoi prezydent, który jest wybierany przez parlament na pięcioletnią kadencję. Reprezentuje on państwo na arenie międzynarodowej. Prezydent ma prawo powoływać i odwoływać premiera oraz członków rządu, rozwiązać Izbę Deputowanych, powoływać sędziów oraz powoływać członków Czeskiego Banku Narodowego (Česká národní banka). • Partie polityczne mające reprezentację w parlamencie krajowym lub Parlamencie Europejskim: Czeska Partia Socjaldemokratyczna (Česká strana sociálně demokratická, ČSSD), Europejscy Demokraci (Evropští demokraté, ED), Komunistyczna Partia Czech i Moraw (Komunistická strana Čech a Moravy, KSČM), Unia Chrześcijańskich Demokratów - Czechosłowacka Partia Ludowa ( Křesťanska a demokratická unie - Československá Strana Lidová, KDU-ČSL), Obywatelska Partia Demokratyczna (Občanská demokratická strana, ODS), Unia kandydatów niezależnych (Sdružení nezávislých kandidátů, SNK), Partia Zielonych (Strana Zelenych, SZ), Unia Wolności - Unia Demokratyczna (Unie svobody - Demokratická unie, US-DEU).
Podział administracyjny • Republika Czeska jest podzielona na 13 krajów oraz miasto wydzielone Praga (która jest traktowana jako 14 kraj). Obecny podział administracyjny obowiązuje od 2000 roku. Sądy i niektóre urzędy są jednak nadal zorganizowane na podstawie podziału administracyjnego z 1960 na 7 krajów + Praga, podzielonych dalej na powiaty (okres), nazywanych okręgami terytorialnymi.
Gospodarka • Gospodarka Czech jest uważana za jedną z najstabilniejszych spośród wszystkich państw postsocjalistcznych. Od chwili podziału Czechosłowacji, w kraju wdrożono szereg reform gospodarczych i strukturalnych, wprowadzono program naprawy finansów państwa oraz przeprowadzono prywatyzację i restrukturyzację przedsiębiorstw państwowych. • W połowie 1999 roku doszło do recesji w gospodarce, która w następnych latach powoli ustępowała ożywieniu gospodarczemu, związanemu głównie ze wzrostem eksportu do Niemiec i innych krajów Unii Europejskiej.
Turystyka • Turystyka jest bardzo ważną dziedziną czeskiej gospodarki przynoszącą pokaźne dochody, w 2001 roku, całkowity zysk z turystyki wyniósł 118,13 miliardów Koron czeskich, co stanowiło 5,5% PNB i 9,3% ogólnych dochodów z eksportu. Branża turystyczna daje zatrudnienie dla ponad 110 000 osób – czyli ponad 1% wszystkich mieszkańców Czech. • Czechy są krajem atrakcyjnym turystycznie. Corocznie Republika Czeska jest odwiedzana przez 25-30 milionów[potrzebne źródło] osób, większość z tej liczby przejeżdża przez kraj tranzytem. Według oficjalnych danych w 2005 roku Republikę Czeską odwiedziło ponad 6,3 mln turystów, w 2006 ponad 6,5 mln, natomiast w 2008 ok. 6,65 mln[3]. Najwięcej przyjezdnych pochodzi z Niemiec, Austrii, Polski, Słowacji, Węgier, Włoch i Francji. Magnesem przyciągającym miliony zagranicznych turystów jest przede wszystkim Praga, miasto pełne zabytków najwyższej światowej klasy. Praga, jako ośrodek turystyki międzynarodowej, zdystansowała już pobliskie metropolie – Budapeszt i Wiedeń. Wśród pozostałych miast najczęściej odwiedzane przez turystów są: Brno, Ołomuniec, Pilzno, Liberec, Czeskie Budziejowice i Ostrawa. Do dziś międzynarodową renomą cieszą się czeskie uzdrowiska – Karlowe Wary (Karlsbad) i Mariańskie Łaźnie (Marienbad). Wielu turystów odpoczywa w czeskich górach - Karkonoszach na granicy z Polską oraz w graniczących z Niemcami Rudawach (m.in. Czeska Szwajcaria) i w Szumawie.
Geografia • Republika Czeska jest państwem w środkowej Europie, bez dostępu do morza. Graniczy od zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, od wschodu ze Słowacją i od północy z Polską. • Większość terytorium Republiki Czeskiej zajmują tereny wyżynno-górskie Masywu Czeskiego. Jest on otoczony z trzech stron górami: Sudetami (Śnieżka 1602 m n.p.m.), Rudawami (Klinovec 1244 m n.p.m.), Lasem Czeskim (1042 m n.p.m.), Lasem Bawarskim oraz Szumawą. Środkowa część Masywu Czeskiego jest zapadliskiem z doliną Łaby, zaś na południu znajdują się kotliny Trzebońska i Budziejowicka. Od Karpat Masyw Czeski oddzielony jest na wschodzie morawsko-śląskim pasem obniżeń.
Czeska Wielkanocto obecnie przede wszystkim święto wiosny, okazja do odpoczynku i wyjazdu za miasto. Religijny wymiar tych najważniejszych świąt chrześcijańskich został w czeskim społeczeństwie bardzo ograniczony. Czeska pomlazka i kraslicaPomlazka, czyli rózga, i kraslica, czyli pisanka - to najważniejsze symbole Wielkanocy w Czechach. Razem z oseni - zasadzonym w doniczkach tygodniowym zbożem - mają na świątecznym stole honorowe miejsce. W Czechach Walentynki obchodzone są częściej niż w innych europejskich krajach. Czesi bowiem świętują dzień zakochanych nie tylko 14 lutego, ale także pierwszego maja. Patronem czeskich Walentynek jest największy czeski poeta romantyczny Karel Hynek Mácha. W jednym ze swych poematów pisał: "Był późny wieczór - pierwszy maja, wieczorny maj - był miłości czas". Natomiast na ucztę dla wszystkich zmysłów zaprasza otwarte niedawno muzeum czekolady w Pradze Choco-Story-Praha. Tradycje
CZESKI SMAK • Poznając inny kraj, warto też poznać jego kuchnię. Czeski smak to przede wszystkim knedliki „knedlky“, choć oczywiście knedliki są zwykle tylko dodatkiem do potrawy, a rzadziej daniem głównym. Zastąpią cały posiłek, gdy będą to np. knedliki ziemniaczane „bramborov knedlky“ nadziewane mięsem lub owocami (pyszne są śliwkowe). • Mimo że knedliki występują pod wieloma postaciami, nasi południowi sąsiedzi jako dodatek jedzą też na szczęście ryż, kaszę, poczciwe ziemniaki (w każdej formie: gotowane, pieczone, opiekane w łupinach, smażone itp.) i placki ziemniaczane. • Placki na słodko, np. z cukrem jak w Polsce, to potrawa wielu Czechom nieznana. Trzeba tu przyznać, że czeska tradycyjna kuchnia nie należy do najlżejszych i dlatego ostatnio – ulegając modzie na zdrowe i dietetyczne żywienie – zaczęła się zmieniać.
Cele agencji Czech Tourism • Czech Tourism ogólnie wspiera ruch turystyczny przyjazdowy i krajowy oraz koncentruje się na propagowaniu poszczególnych kierunków turystycznych za granicą, jakimi są turystyka uzdrowiskowa, biznesowa i incentive turystyka oraz turystyka golfowa. Od 2007 roku ilość tematyczna powiększyła się o: bogactwo historii, programy przygodowe oraz aktywny wypoczynek.
Ochrona przyrody • W celu ochrony pierwotnej szaty roślinnej i rzadkich gatunków zwierząt utworzono 3 parki narodowe, 24 parki regionalne, lokalne i okręgowe oraz 1656 rezerwatów i pomników przyrody. • W sumie obszary chronione Czech zajmują stosunkowo niewielki obszar, bo 1 310 000 ha, co jest 15% powierzchni kraju. Parki narodowe Republiki to Karkonoski Park Narodowy (385 km2), Szumawski Park Narodowy (685 km2) i Park Narodowy Podyji (63 km2).
Koniec II b