Zielona Góra, 6 lipca 2012

1. Ekspertyza projektu Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020 wraz z określeniem wartości wskaźników docelowych Zielona Góra, 6 lipca 2012

2. ZAŁOŻENIA METODYCZNE SKŁAD ZESPOŁU • Nina Baczyńska • Jan Charkiewicz • Wojciech Dziemianowicz • Joanna Kudełko • Zbigniew Mogiła • Paulina Nowicka • Jacek Szlachta • Małgorzata Wysocka • Janusz Zaleski Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

3. ZAŁOŻENIA METODYCZNE CEL EKSPERTYZY • Kompleksowa ocena • projektu Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego pozwalająca na sformułowanie • uwag, wniosków i rekomendacji • służących podniesieniu jakości • merytorycznej oraz formalnej tego dokumentu. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

4. ZAŁOŻENIA METODYCZNE ZAKRES PRZEDMIOTOWY ANALIZY • diagnoza • analiza SWOT • wyzwania rozwojowe • obszary strategicznej interwencji • cele i kierunki interwencji • kluczowe przedsięwzięcia regionalne • wskaźniki monitoringu • spójność wewnętrzna dokumentu • spójność zewnętrzna dokumentu Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

5. ZAŁOŻENIA METODYCZNE KRYTERIA EWALUACJI • trafność • spójność • efektywność (potencjalna) • Dodatkowo: • kompletność • poprawność Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

6. ZAŁOŻENIA METODYCZNE NARZĘDZIA BADAWCZE • analiza deskresearch • analiza czterech kapitałów • matryce logiczne • wywiady pogłębione • modelowanie makroekonomiczne oparte o metodologię HERMIN Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

7. WYNIKI ANALIZ DIAGNOZA STRATEGICZNA Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

8. WYNIKI ANALIZ ANALIZA SWOT Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

9. WYNIKI ANALIZ WYZWANIA ROZWOJOWE Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

10. WYNIKI ANALIZ OBSZARY STRATEGICZNEJ INWERWENCJI (1) • Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne • Ośrodki subregionalne i lokalne • Obszary o najwyższych walorach kulturowych i przyrodniczych, w tym objęte ochroną prawną • Obszary potencjalnej eksploatacji złóż surowców o strategicznym znaczeniu • Obszary przygraniczne • Obszary o najkorzystniejszych warunkach dla prowadzenia gospodarki rolnej • Obszary wiejskie, w szczególności o słabym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego • Obszary zagrożone powodziami Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

11. WYNIKI ANALIZ OBSZARY STRATEGICZNEJ INWERWENCJI (2) Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

12. WYNIKI ANALIZ CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ (1) • cele strategiczne • cele operacyjne • kierunki interwencji • zadania Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

13. WYNIKI ANALIZ CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ (2) Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

14. WYNIKI ANALIZ STRATEGICZNE PRZEDSIĘWZIĘCIA REGIONALNE Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

15. TRAFNOŚĆ DOBORU WSKAŹNIKÓW LICZBA WSKAŹNIKÓW W UKŁADZIE STRUKTURALNYM SRWL PROJEKT UM (PROPOZYCJA WYKONAWCY) Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

16. TRAFNOŚĆ DOBORU WSKAŹNIKÓW WSKAŹNIKI CELU GŁÓWNEGO Wykorzystanie potencjałów województwa lubuskiego do wzrostu jakości życia, dynamizowania konkurencyjnej gospodarki, zwiększenia spójności regionu oraz efektywnego zarządzania jego rozwojem Wskaźniki dodane Wskaźniki pozostawione lub zmodyfikowane Wskaźniki usunięte Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

17. TRAFNOŚĆ DOBORU WSKAŹNIKÓW WSKAŹNIKI1 CELU STRATEGICZNEGO Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka regionalna Wskaźniki dodane Wskaźniki pozostawione lub zmodyfikowane Wskaźniki usunięte Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

18. TRAFNOŚĆ DOBORU WSKAŹNIKÓW WSKAŹNIKI 2 CELU STRATEGICZNEGO Wysoka dostępność transportowa i teleinformatyczna Wskaźniki dodane Wskaźniki pozostawione lub zmodyfikowane Wskaźniki usunięte Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

19. TRAFNOŚĆ DOBORU WSKAŹNIKÓW WSKAŹNIKI 3 CELU STRATEGICZNEGO Społeczna i terytorialna spójność regionu Wskaźniki dodane Wskaźniki pozostawione lub zmodyfikowane Wskaźniki usunięte Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

20. TRAFNOŚĆ DOBORU WSKAŹNIKÓW WSKAŹNIKI 4 CELU STRATEGICZNEGO Region efektywnie zarządzany Wskaźniki dodane Wskaźniki pozostawione lub zmodyfikowane Wskaźniki usunięte Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

21. WARTOŚCI DOCELOWE WSKAŹNIKÓW Zastosowana metodologia prognozowania wartości wskaźników dla roku 2020 • Model HERMIN • Analiza dynamiki trendów czasowych • Regresja liniowa • Metoda ekspercka • Metody specyficzne-indywidualne Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

22. WARTOŚCI DOCELOWE WSKAŹNIKÓW Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

23. WARTOŚCI DOCELOWE WSKAŹNIKÓW Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

24. WARTOŚCI DOCELOWE WSKAŹNIKÓW Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

25. WARTOŚCI DOCELOWE WSKAŹNIKÓW Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

26. WARTOŚCI DOCELOWE WSKAŹNIKÓW Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

27. SPÓJNOŚĆ WEWNĘTRZNA Ocena spójności wewnętrznej dokumentu (1) • Podział na cele strategiczne, operacyjne i kierunki interwencji, jak również strukturę celów operacyjnych dla każdego priorytetu, został rozróżniony przejrzyście. • Zgodność pomiędzy poszczególnymi obszarami interwencji można ogólnie ocenić dostatecznie. Poszczególne kierunki interwencji wiążą się ze sobą i uzupełniają wzajemnie, dając efekt synergii. Należy jednak zaznaczyć, że wyniku spójności wewnętrznej projektu SRWL, nie należy łączyć z oceną merytoryczną przyjętych założeń. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

28. SPÓJNOŚĆ WEWNĘTRZNA Ocena spójności wewnętrznej dokumentu (2) • Powiązanie celów strategicznych, celów operacyjnych i kierunków interwencji jest spójne i logiczne. Każdy element jest opisany w wystarczający sposób wraz z uzasadnieniem lub wskazaniem na powiązanie z pozostałymi elementami programu, sformalizowanego w postaci jasno sprecyzowanej strategii. Widoczne jest to szczególnie w przypadku połączenia pomiędzy głównymi obszarami interwencji a budżetem i jego uszczegółowieniem. • W ujęciu ogólnym, spójność wewnętrzną SRWL 2020 należy uznać za wystarczającą, szczególnie w ramach części projekcyjnej. Większość działań stanowi logiczną konsekwencję informacji zawartych we wcześniejszych rozdziałach. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

29. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 1. MODEL I STRUKTURA STRATEGII • Strategia ta z założenia dotyczy wszystkich istotnych dla województwa kwestii, a nie tylko tych na jakie Urząd Marszałkowski ma wpływ, co jest konwencją jaką zdecydowanie preferujemy. • Struktura jest poprawna i logiczna. • Istotna jest asymetria pomiędzy częścią diagnostyczną a prospektywną co czyni Strategię znacznie mniej czytelną i wymaga wyeliminowania. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

30. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 2. DIAGNOZA STRATEGICZNA • Jest bardzo daleka od „strategiczności”. • Jest bardzo obszerna w relacji do części Strategii dotyczącej „polityki”. • Niezbędna jest zasadnicza modyfikacja układu. • Rekomendujemy jej przesunięcie do aneksu, aby nie zamulała wiodących treści Strategii. • Załączamy propozycję wprowadzenia diagnostycznych odniesień europejskich. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

31. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 3. ANALIZA SWOT • Pomimo różnych opisanych w ekspertyzie usterek może być dobrą podstawą kształtowania polityki regionalnej województwa. • Rejestrujemy niespójności z diagnozą strategiczną, oczywiście SWOT jest znacznie bardziej profesjonalną podstawą kształtowania polityki regionalnej województwa lubuskiego niż wspomniana już diagnoza. • Widać, że analiza SWOT powstała metodą warsztatową, przy partycypacji społecznej. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

32. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 4. OBSZARY STRATEGICZNEJ INTERWENCJI • Konsekwentna próba zachowania zgodności merytorycznej Strategii Województwa Lubuskiego z Krajową Strategią Rozwoju Regionalnego, co jest oczywiście pozytywne. • Kwestia braku map, wykazów itp. ilustrujących zasięgi poszczególnych obszarów strategicznej interwencji. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

33. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 5. CELE STRATEGICZNE, CELE OPERACYJNE I KIERUNKI INTERWENCJI • Poprawna identyfikacja celów strategicznych, zgodna z KSRR. • Sporo usterek w przypadku celów operacyjnych, które jednak dają się wyeliminować. • Brak ładu jeśli idzie o kierunki interwencji, w tej postaci nie nadają się do dokumentu Strategii, w najlepszym przypadku po uporządkowaniu przesunięcie do aneksu, bowiem jest to materia programów operacyjnych. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

34. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 6. ZASTOSOWANE WSKAŹNIKI • Strategia wymaga zasadniczej modyfikacji w tym zakresie. Propozycje zostały zawarte w tej ekspertyzie (rezygnacja z wskaźników mało diagnostycznych, inspiracje z modelowania typu HERMIN, dokumentu Europa 2020). Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

35. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 7. EWALUACJA SYSTEMU WSKAŹNIKÓW • Kwestia racjonalnej redukcji liczby wskaźników, poprzez eliminację mało diagnostycznych. • Do strategii powinny zostać wprowadzone propozycje odnośnie systemu monitorowania Strategii (raporty, aktualizacje, powiązanie z monitoringiem innych dokumentów). Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

36. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 8. ODNIESIENIE DO KSRR 2020 • To jest silna strona przedkładanego projektu, Strategii zarówno w warstwie programowej jak i praktycznej. • Należy zwrócić uwagę na fakt, że kluczowy dokument będący odniesieniem dla wszystkich strategii średniookresowych w Polsce w tej dekadzie czyli „Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju do roku 2020” utknęła przed Radą Ministrów. Jeśli zostanie uchwalona przez RM niezbędne będzie dokonanie stosownej aktualizacji strategii województwa lubuskiego. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

37. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 9. EUROPEJSKOŚĆ DOKUMENTU • Wymiar Unii Europejskiej w Strategii jest obecny w wymiarze śladowym, co w przypadku najbardziej wrażliwego na uwarunkowania „europejskie” województwa jest niezrozumiałe. • Dotyczy to zarówno bezpośredniego sąsiedztwa (Niemcy) jak też polityk i priorytetów europejskich (Strategia Europa 2020, europejska polityka spójności 2014-2020). Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

38. REKOMENDACJE STRATEGICZNE 10. LISTA PROJEKTÓW • Generalnie strategia średniookresowa nie powinna zawierać listy konkretnych projektów (przedsięwzięć), chyba że mają one charakter systemowy. • W Strategii pominięto projekty (przedsięwzięcia) o charakterze systemowym, zapisano natomiast szereg konkretnych projektów. • W wyjątkowych przypadkach, jeśli jest to wynikiem konsensusu społecznego wszystkich kluczowych aktorów, jest to dopuszczalne, jednak w przypadku województwa lubuskiego mógłby to być co najwyżej aneks do Strategii. • Projekty regionalne i makroregionalne – relacja. Ekspertyza Strategii… Zielona Góra, 6 lipca 2012 r.

39. Dziękujemy za uwagę