Download
1 / 27
290 likes | 458 Views
Human Resource Management A ngelsaksisch versus Rijnlands model oftewel de financieel-economische versus de sociaal-economische oriëntatie Corné van Hest. De organisatie rond het gras zit de groei en de passie vaak in de weg!. Rijnlandse discussie….
E N D
Human Resource ManagementAngelsaksisch versus Rijnlands modeloftewel de financieel-economische versus de sociaal-economische oriëntatie Corné van Hest
De organisatie rond het gras zit de groei en de passie vaak in de weg! Rijnlandse discussie…..
Historische context… • Historisch geworteld en vervolgens gegroeide visies • Rijnlanders rond de rivier de Rijn • Angelsaksen, verdreven Saksen in het noorden van Duitsland, en inwoners UK. Ooit dus 200 km van elkaar af • Zeer verschillende oorlogsvoering, basis management • Legerconcept: Auftragstaktik of Befehlstaktik • Maatschappelijke ideologie: maakbaar of juist niet maakbaar
Angelsaksisch model… • Onderneming verlengstuk aandeelhouders • Begrippen tellen als aandeelhouders-waarde en investor relations • Impliceert medezeggenschap bij de aandeelhouder • ‘Money making machine’
Rijnlands model… • Meer op zichzelf staande institutie • Aandeelhouder één van de stakeholders, naast vooral werknemers • Impliceert aandeelhouder minder centraal en minder rechten dan in Angelsaksisch model • De bakermat van het Rijnlands kapitalisme ligt in Nederland. • Het poldermodel, de stakeholders-benadering, • is daar een exemplarisch voorbeeld van.
Even niet vergeten… • In beide denkrichtingen is in profit en in non-profit organisaties kosteneffectiviteit een noodzaak. • Alleen verschillen de uitgangspunten en daardoor de verschijningsvormen en effecten van deze denkrichtingen
Auftragstaktik (Rijnlands)… • Oriëntatie op de missie en ‘de mens’ centraal. • Decentralisatie van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. • Nadruk op samenwerking tussen de verschillende organisatieonderdelen. • Nadruk op teams, teambuilding en een hoge mate van zelfregulering. • Situationeel leidinggeven waarbij taakvolwassenheid leidend is. • Medewerkers worden als volwassen individuen beschouwd. • Een eenvoudige commando- en communicatiestructuur. • Veel overlaten aan het initiatief van medewerkers. • Borging van organisatieontwikkeling en management kwaliteit. • Een concept dat naadloos aansluit op het Europese model van het gildensysteem waar vakinhoud en vaklieden centraal staan. Een organisatie die geleerd heeft te leren.
Befehlstaktik (Angelsaksisch)… • Oriëntatie op orders. • Werken met gedetailleerde plannen die nauwgezet dien te worden uitgevoerd. • Hiërarchische verhoudingen. • Centralisatie van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. • Een nauwgezette planning & control cyclus. • Nadruk op beheersing en rationalisering van processen. • Nadruk op standaardisatie en uniformiteit. • Nadruk op routine en het voorkómen van afwijkingen die werden gezien als ongewenste verstoringen.
De discussie… • Grote implicatie voor het personeelsbeleid • 1991: Michel Albert (Capitalism contra capitalism) • 2004: Manager & Literatuur: De Geus, Kalff, Houben en Kleisterlee • Het gaat om de oriëntatie op de inrichting van de bedrijfshuishouding van een organisatie, de doelstellingen van die inrichting en de daarbij passende managementstijl Ralf Gustav Dahrendorf (1929-2009)
Wat waarderen we in leiders… 'You are either with us or against us'
Typische CEO’s (1 van 2)… • Jack Welch (ex General Electric) • Wordt in Amerika aanbeden om zijn ‘niet zeuren maar doen’ –mentaliteit. Hij geeft door zo’n instelling blijk van krachtig leiderschap
Typische CEO’s (2 van 2)… • Jeroen van der Veer (Shell) • Is een typische ‘Rijnlands’ leider. • Hij heeft de kwetsbaarheid van de onderneming over het voetlicht gebracht door eerst zijn strategie voor de oliereserves netjes en rustig uit te denken en het daarna sober naar buiten te brengen. • Zijn stijl van communiceren is bij een Amerikaans bedrijf niet denkbaar
Human Resource ManagementAngelsaksisch versus Rijnlands modeloftewel definancieel-economische versus de sociaal-economische orientatie Corné van Hest
De verschillen… • Rijnlands, oftewel Auftragstaktik: • Oriëntatie op de missie • Decentralisatie • Doorvertalen, logisch en consistent geheel • Geformuleerde doelen zelfstandig bereiken • Taakvolwassenheid • Angelsaksisch, oftewel Befehlstaktik: • Centrale, hiërarchische aansturing • Taal- en opleidingsproblemen • Relatief rigide cyclus Planning & Control
Stellingen (1 van 6)… • Er is sprake van een ontwikkeling in de richting van het Angelsaksische denken. Dat gaat ten kosten van het gemeenschapsdenken, zowel in arbeidsorganisaties als in de samenleving als geheel. • In het Angelsaksische klimaat hebben aandeelhouders geen binding meer met de bedrijven die zij bezitten. Bedrijven worden handelswaar in handen van ‘durfinvesteerders’. Aandacht voor het personeel is vaak ver te zoeken.
Stellingen (2 van 6)… • Wij zijn de aandacht voor cohesie en gemeenschap kwijt, die nodig is voor tevreden en toegewijd werkende vakmensen en professionals • Kalff / Rifkin (USA / 2004) geven einde Angelsaksisch aan. ‘Rijnlandse visie zal superieur worden’.
Stellingen (3 van 6)… • Managers vragen zich te weinig af wat een besluit zal betekenen voor de mensen op de werkvloer • Het management zal sociale doeltreffendheid moeten behandelen als een autonome waarde naast economische doeltreffendheid
Stellingen (4 van 6)… • Management zal meer kennis moeten opdoen van mensen en de menselijke natuur • Managers die zich niet bekommeren om de gevolgen van hun beleid moeten uit organisaties geweerd worden
Stellingen (5 van 6)… • Een klimaat waarin ik-gericht en op geldelijk belang gericht gedrag van managers de overhand heeft, moet worden ontmanteld • Managers zijn knechten van de ambachtslieden in het primaire proces • Medewerkerzelfsturing moet bevorderd worden
Stellingen (6 van 6)… • Managers zullen zich psychologisch onafhankelijk moeten maken van status, erkenning en inkomen om een goede balans tussen sociale en economische waarden te creëren • Economisch rendement is een noodzakelijk voorwaarde voor succes
Opdracht… • Beoordeel je eigen organisatie (schaal Angelsaksisch / Rijnlands) • Wat zijn de voor- en nadelen ervan voor je • Wat vindt je zelf het belangrijkste? Het optimaliseren van prestaties of het zoveel mogelijk tegemoet komen aan de wensen van de verschillende stake-holders en waarom?
