RAPORT WOJEWÓDZKI

1. MONITOROWANIE PROBLEMÓW NARKOTYKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2007 ROKU RAPORT WOJEWÓDZKI Nowy Sącz, 17 kwietnia 2009 r.

2. WPROWADZENIE Raport Wojewódzki „Monitorowanie problemów narkotykowych w województwie małopolskim” opracowywany jest corocznie od 2004r. przez Eksperta Wojewódzkiego ds. Informacji o Narkotykach i Narkomanii Województwa Małopolskiego na potrzeby Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii funkcjonującego przy Krajowym Biurze ds. Przeciwdziałania Narkomanii w Warszawie.

3. CELE RAPORTU • Celem Raportu jest: • monitorowanie zjawiska narkomanii, • zebranie możliwie największej ilości danych na temat problemów związanych z narkotykami i narkomanią, • tworzenie wojewódzkiej bazy danych dotyczących problemów narkotykowych, • ocena zasobów i deficytów w obszarze profilaktyki uzależnień od substancji psychoaktywnych na terenie województwa, • opracowanie wniosków i rekomendacji w celu zwiększenia skuteczności prowadzonych działań profilaktycznych w obszarze przeciwdziałania narkomanii a także zwiększenia efektywności wydatkowania środków finansowych w ramach realizacji Małopolskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii a także programów gminnych, • Wypracowanie wzorcowych systemowych rozwiązań w obszarze gromadzenia, przetwarzania i analizy danych z obszaru narkotyków i narkomanii.

4. ZAWARTOŚĆ MERYTORYCZNA RAPORTU Wprowadzenie/podstawy prawne, zasoby, źródła danych, specyfika województwa/, Opis sytuacji epidemiologicznej, charakterystyka zjawiska narkomanii na terenie województwa /używanie narkotyków i wyrobów tytoniowych, konsekwencje zdrowotne i społeczne/, Opis i ocena posiadanych zasobów oraz podejmowanych działań w województwie/ograniczenie popytu i podaży/, Wnioski i rekomendacje, Streszczenie.

5. ŹRÓDŁA DANYCH Do opracowania niniejszego raportu wykorzystano m.in.: Wyniki trzech badań przeprowadzonych w 2005r. na zlecenie Pełnomocnika Zarządu Województwa Małopolskiego ds. Profilaktyki i Przeciwdziałania Uzależnieniom przez Biuro Badań Społecznych OBSERWATOR nt.: Opinii mieszkańców Małopolski na temat uzależnień oraz używania przez nich substancji psychoaktywnych . Kraków, maj 2005 r. Opinii uczniów z Małopolski na temat uzależnień oraz używania przez nich substancji psychoaktywnych . Kraków, maj 2005 r. Opinii osób uzależnionych z Małopolski na temat substancji psychoaktywnych. Kraków, maj 2005 r. Dane z Badań ESPAD 2007, Wybrane dane z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, przez gminy w 2007 roku,

6. ŹRÓDŁA DANYCH C.D. Dane: Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Sprawiedliwości, Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii, Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnienia w Krakowie (WOTUW), Małopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Krakowie (MCZP), Krakowskiego Towarzystwa Pomocy Uzależnionym (KTPU), Krakowskiego Centrum Terapii Uzależnień (KCTU), Stowarzyszenia MONAR, Placówek leczenia uzależnień w Małopolsce, Policji i CBŚ, Wojewódzkiego Urzędu Pracy (WUP), Izb Wytrzeźwień, Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie, i innych.

7. WYBRANE DANEZ RAPORTU

8. CZYNNIKI SPECYFICZNE DLA WOJEWÓDZTWA Położenie na szlaku przemytu narkotyków - granica państwa, Duży ruch turystyczny /o charakterze rozrywkowym/, Znaczny odsetek studentów, Emigracja zarobkowa, Znaczne bezrobocie poza Krakowem.

9. POPULARNOŚĆ NARKOTYKÓW Odsetek osób sięgających po narkotyki w ciągu roku przed badaniem w Małopolsce i pozostałych województwach: *Diagnoza Społeczna 2007 • Źródło: Diagnoza Społeczna 2007 Liczba osób sięgających po narkotyki w Małopolsce wzrosła w 2007r. w stosunku do 2003r., lecz spadła w stosunku do roku 2005. W porównaniu do innych województw Małopolska wypada stosunkowo dobrze. Najwięcej osób w 2007r. sięgało po narkotyki w województwie wielkopolskim (1,75%) a najmniej w warmińsko-mazurskim (0,63).

10. SZACOWANIE LICZBY PROBLEMOWYCH UŻYTKOWNIKÓW NARKOTYKÓW W wyniku przeprowadzonych w 2005 roku badań liczbę problemowych użytkowników narkotyków w Małopolsce oszacowano na 3500 do 5000 osób*. *Opinie osób uzależnionych z Małopolski na temat substancji psychoaktywnych. Raport z badania zrealizowanego przez BBS Obserwator. Kraków 2005.

11. ZGŁASZALNOŚĆ DO LECZENIA Systematycznie wzrasta liczba osób leczonych z powodu zaburzeń psychicznych spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych. W roku 2007 leczono z tego powodu 2 056 pacjentów, co oznacza wzrost o 173 osób w porównaniu do roku 2006*. *Dane MCZP w Krakowie

12. ZABURZENIA PSYCHICZNE SPOWODOWANE UŻYWANIEM SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH Bardzo niepokojącym zjawiskiem jest bardzo gwałtowny wzrost liczby osób z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem leków uspokajających i nasennych. W 2006 roku z tego powodu leczono 213 osób a w 2007r. już 403 osoby.

13. CHOROBY ZAKAŹNE WŚRÓD UŻYTKOWNIKÓW NARKOTYKÓW – HIV/AIDS W Małopolsce corocznie rejestruje się nowe przypadki zakażeń HIV. Wśród osób zakażonych znaczny odsetek stanowią narkomani. W 2004 r. wśród zdiagnozowanych przypadków 35% stanowili narkomani. Odsetek ten w 2005 roku zmniejszył się do 20% by w 2006r. zwiększyć się do 33,3%.

14. PROGRAM METADONOWY W roku 2000 objętych leczeniem substytucyjnym było 50 osób, w 2006 liczba ta wzrosła do 90 by w 2007r. spaść do 78. Wśród osób objętych programem w 2007r. było 26 kobiet i 52 mężczyzn*. *Dane Poradni Metadonowej w WSS im Rydygiera w Krakowie.

15. PRZESTĘPSTWA Z USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII Rok 2007 był kolejnym (drugim) rokiem, w którym zmniejszyła się liczba przestępstw popełnionych w Małopolsce z Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, zwłaszcza z Art. 59 (udzielenie środków odurzających, nakłanianie do użycia w celu osiągnięcia korzyści majątkowej) i Art. 62 (posiadanie środków odurzających).

16. WNIOSKI I REKOMENDACJE W celu zwiększenia skuteczności prowadzonych działań profilaktycznych w obszarze przeciwdziałania narkomanii a także zwiększenia efektywności wydatkowania środków finansowych w ramach realizacji Małopolskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2008-2013 a także programów gminnych w kolejnych latach rekomenduje się: W obszarze monitorowania Tworzenie spójnego systemu monitorowania problemów narkotykowych na poziomie województwa, Powołanie międzyinstytucjonalnego zespołu ekspertów celem rozwijania systemu informacji o narkotykach i narkomanii, W celu zapewnienia aktualnych informacji dotyczących problemów narkotykowych w Małopolsce przeprowadzenie w roku 2009 na terenie województwa badań ankietowych w oparciu o metodologię gwarantującą porównanie wyników badań do badań z 2005r. a także badań ESPAD (w oparciu o próbę badawczą pozwalającą ocenić skalę problemów narkotykowych na poziomie powiatów),

17. WNIOSKI I REKOMENDACJE W obszarze monitorowania C.D. Przeprowadzenie badań pozwalających na oszacowanie liczby osób uzależnionych od narkotyków (oraz substancji działających podobnie) w województwie z uwzględnieniem środka/substancji wiodącej, co pozwoli m.in. na odpowiednią organizację i planowanie programów leczniczych i substytucyjnych, Kontynuowanie rozwoju współpracy wojewódzkiej, krajowej i zagranicznej , Monitorowanie świadczeń i nakładów finansowych w kontekście dyslokacji świadczeń,Prowadzenie punktu konsultacyjnego dla realizatorów monitoringów lokalnych, Zgodnie z punktem 4.7 przyjętego przez Sejmik Województwa Małopolskiego Małopolskim Programem Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2008-2013 wspieranie Eksperta Wojewódzkiego ds. Informacji o Narkotykach i Narkomanii Województwa Małopolskiego w realizacji zadań ustawowych poprzez wyposażenie w narzędzia, zaplecze i środki finansowe, Kontynuowanie współpracy z samorządami gminnymi w ramach kolejnych projektówmonitorowania narkotyków i narkomanii w Małopolsce.

18. WNIOSKI I REKOMENDACJE W obszarze lecznictwa Kontynuowanie prac w kierunku utworzenia placówki stacjonarnej dla dzieci i młodzieży uzależnionej od substancji psychoaktywnych, Wspieranie tworzenia i funkcjonowania placówek o charakterze ambulatoryjnym w szczególności dla dzieci i młodzieży, Finansowanie dalszego rozwoju funkcjonujących w ramach Małopolskiego Ośrodka Szkolenia Terapeutów Uzależnień działającego przy WOTUW /Studium Umiejętności Psychologicznych i Studium Psychoterapii Uzależnień/, Zwiększenie nakładów finansowych przez Województwo Małopolskie na realizację konkursów grantowych w zakresie profilaktyki I i II rzędowej ze szczególnym uwzględnieniem redukcji szkód, Inicjowanie i wspieranie działań w kierunku zwiększenia liczby placówek wykonujących nieodpłatne, anonimowe badania na obecność HIV – zwłaszcza usytuowanych poza Krakowem.

19. WNIOSKI I REKOMENDACJE W obszarze profilaktyki Zwiększenie nakładów finansowych przeznaczanych na konkursy grantowe na działania z zakresu profilaktyki pierwszorzędowej, Prowadzenie kampanii edukacyjnych o zasięgu wojewódzkim z zakresu przeciwdziałania narkomanii, zagrożeń HIV/AIDS oraz uzależnienia od leków, Zapewnienie wsparcia merytorycznego oraz inicjowanie projektów dla samorządów gminnych z zakresu tworzenia gminnych programów przeciwdziałania narkomanii.

20. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ