Pobieranie próbek wody do spożycia w budynkach

1. Pobieranie próbek wody do spożycia w budynkach Warsztaty na temat technologii uzdatniania wody do spożycia Warsztaty z komponentu 4, Punkt programu 4.1b Warsaw, 06.-10.07.09 Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel Germany 60435 Frankfurt a. M. Am Hohlacker 12 Tel.: +496954000839 Email: wohe_ffm@t-online.de

2. Źródła błędów w badaniach próbek wody

3. Podział • Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych • Próbki na obecność metali ciężkich • Próbki na obecność Legionelli • Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach

4. Jakie budynki należy kontrolować? „Budynki publiczne” w rozumieniu TrinkwV 2001 podlegają rutynowej kontroli: • szkoły • przedszkola, żłobki • szpitale • hotele • restauracje • Inne, takie jak: • Domy starców • Ośrodki dla niepełnosprawnych • Domy dziecka • więzienia • … • …

5. Jak często należy przeprowadzać kontrolę? § 19 ust. 7 TrinkwV 2001 …. W celu wprowadzenia zapisów w życie, urząd zdrowia wdroży program inspekcji w oparciu o dostosowane losowe kontrole. • Za wprowadzanie w życie Trinkwv 2001 są odpowiedzialne niemieckie kraje związkowe. • W każdym kraju związkowym istnieją odmienne interpretacje jeśli chodzi o częstotliwość i rodzaj kontroli w budynkach publicznych. • Dalej przedstawione zostaną przykłady z Frankfurtu nad Menem.

6. Częstotliwość inspekcji(Przykłady z praktyki)

7. Ile próbek należy pobrać? W celu określenia dotrzymania wartości granicznych na obszarze zaopatrywania • Według tabeli B1 Dyrektywy UE W celu określenia dotrzymania wartości granicznych w konkretnym przypadku • W zależności od celu badania i badanych parametrów

8. Przepisy techniczne dotyczące próbobrania • DIN EN 19458 • Jakość wody do spożycia - Próbobranie do badań mikrobiologicznych (ISO 19458:2006) • DVPW W 551 • Urządzenia do ogrzewania i dystrybucji wody do picia; techniczne środki służące do ograniczenia wzrostu Legionelli; Planowanie, budowa, eksploatacja i konserwacja instalacji wody do spożycia • Zalecenie Federalnego Urzędu ds. Środowiska z marca 2004 • Ocena jakości wody do spożycia na podstawie parametrów: ołów, miedź i nikiel

9. Podział • Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych • Próbki na obecność metali ciężkich • Próbki na obecność Legionelli • Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach

10. Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (1) Stagnująca woda w przewodach metalowych prowadzi w zależności od czasu stagnacji do zwiększonego wchłaniania jonów metali.

11. Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (2) Małe średnice rur zwiększają dodatkowo rozpuszczalność jonów metali z powodu niekorzystnie zmieniającego się stosunku między objętością wody a powierzchnią wewnętrzną.

12. Podstawy: Stagnacja i substancje metaliczne (3) Jakość wody surowej także ma wpływ na rozpuszczanie metali np. Wartość pH TOC twardość Kwasowość i zasadowość

13. Rozpuszczanie się ołowiu podczas stagnacji w zależności od średnicy rury rys. 5 : Wpływ średnicy rury na stężenie ołowiu po stagnacji

14. Rozpuszczanie się ołowiu podczas stagnacji w zależności od jakości wody woda 1: pH 7,4; SK 4,3 = 4,8 mmol/m³ woda 2: pH 7,5; SK 4,3 = 3,4 mmol/m³ woda 3: pH 7,2; SK 4,3 = 3,0 mmol/m³ rys. 9: Krzywe stagnacji 3 różnych wód gruntowych (SK4,3 =Säurekapazität)

15. Obowiązywanie wartości granicznych wytycznej UE w sprawie wody do spożycia Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ZAŁĄCZNIK I:PARAMETRY I WARTOŚCI PARAMETRÓW CZĘŚĆ B:Parametry chemiczne Parametry: Ołów (Pb), Miedź (Cu), Nikiel (Ni) Uwaga 3: Wartość stosuje się do próbki wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, otrzymanej odpowiednią metodą pobierania próbek z kranu oraz pobranej w taki sposób, by była reprezentatywna dla średniej tygodniowej spożywanej przez konsumentów. Gdzie właściwe, metody pobierania próbek i monitorowania muszą być stosowane w sposób zharmonizowany, który ma zostać opracowany zgodnie z art. 7 ust. 4. Państwa Członkowskie muszą brać pod uwagę występowanie poziomów szczytowych, które mogą powodować szkodliwe skutki dla zdrowia ludzkiego.

16. Strategie badań na obecność metali ciężkich w instalacjach domowych Próbka losowa Ten rodzaj próbobrania nie nadaje się do udowodnienia przekroczenia wartościgranicznej w konkretnym przypadku, ale ma dawać wskazówki co do problematyki metali na danym obszarze zaopatrzenia. Stopniowa próbka stagnacyjna Wyniki pomiarów stopniowego próbobrania stagnacyjnego dla ołowiu, miedzi i niklu służą do sprawdzenia poziomu metali w konkretnym przypadku. Otrzymane tu wyniki winny być oceniane zgodnie z Załącznikiem II TrinkwV 2001. Quelle:Empfehlung des Umweltbundesamtes vom März 2004; Probenahmeverfahren des UBA für Blei, Kupfer und Nickel (Dez. 2003)

17. Próbka losowa • 1 próbka na nieruchomość z zaworu czerpalnego użytkownika • objętość próby 1 litr • pobranie bez uprzedniego płukania („pobranie spontaniczne”) • pobranie o dowolnej godzinie Wyniki pomiarów próbek losowych na ołów, miedź i nikiel w ramach ogólnej kontroli służą spełnieniu wymogów art. 7 dyrektywy Rady ws. wody do spożycia. Próbki mogą być również pobierane w budynkach, z których instalacji domowych udostępniana jest woda do publicznego użytku. Źródło:Zalecenie UBA z marca 2004. Próbobranie UBA dla ołówiu, miedzi i niklu (grudzień 2003)

18. Stopniowepróbki stagnacyjne (UBA) S0Próbka po spuszczaniu wody przez 5 minut * Próbka S1 Próbka po 4-godzinnej stagnacji(„Próbka armatury“) * S2 Próbka po 4-godzinnej stagnacji(„Próbka rur“) * *) = objętość próbki: 1l po spuszczaniu wody 5 minut stężenie [mg/l] w dowolnym momencie dnia 0 1 2 3 4 czas stagnacji [godz.] Próbka S0 Próbka S1 Próbka S2

19. Metale ciężkie w próbkach zimnej wody z budynków „publicznych” we Frankfurcie nad Menem 2004-2008

20. Podział • Częstotliwość i zakres próbobrania w instalacjach domowych • Próbki na obecność metali ciężkich • Próbki na obecność Legionelli • Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach

21. Legionelle • technika próbobrania • częstotliwość badań • liczba próbek

22. opalanie • spust wody do uzyskania stałej temp. • dodanie tiosiarczanu sodu • nie ochładzać próbek • objętość próby 200 - 500 ml • miejsca próbobrania według W 551 • możl. bez opalania • próbka stagnacyjna i wody bieżącej • dodanie tiosiarczanu sodu • nie ochładzać próbek • możl. większa objętość próby • dowolny dobór miejsca próbobrania Przyczyny próbobrania na Legionelle Badanie rutynowe Badanie otoczenia po wystąpieniu infekcji Badanie towarzyszące odkażaniu • różnie w zależności od celu

23. ) 1-i KW - Verteiler )1 I-in Zirkulation Rücklauf PWC 1-i PWH-C 1-i PWH 1-i Zirkulation Vorlauf m ³ 1 2 i 1 1 2 2 i i TWE Badanie orientacyjne Dodatkowe miejsca próbobrania przy dokładniejszym badaniu Miejsca próbobrania w badaniach na legionelle według DVGW W 551 Przewody na piętrze 1- n PWC 1-i: Potable Water Cold PWH 1-i: Potable Water Heated PWH-C 1-i: Potable Water Heated-Circulation

24. Podział • Częstotliwość i zakres próbobrania • Próbki na obecność metali ciężkich • Próbki na obecność Legionelli • Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody, np. w samolotach

25. Dezynfekcja nie nadających się do opalenia punktów poboru wody • Często potrzebna przy niestacjonarnych urządzeniach • zaopatrzenia w wodę • statki • samoloty • pojazdy szynowe • pojazdy drogowe Zamiast dezynfekcji termicznej stosuje się tu z dobrym skutkiem dezynfekcję chemiczną z zastosowaniem środków dezynfekcyjnych na baziepropanolu (Propan-2-ol 63,0 g odpowiednio 72 %, inne składniki: chlorek benzalkonium)

26. zdjąć aerator spuścić wodę Zdezynfekować ręce zdezynfekować kran i zbiornik nasączyć chusteczkę papierową środkiem dezynfekcyjnym umyć i wysuszyć Chemiczna dezynfekcja punktu poboru wody (1)

27. napełnić butelkę ponownie zamontować kran jeszcze raz spuścić wodę zdezynfekować kran od środka w międzyczasie przygotować butelkę do próbek jeszcze raz zdezynfekować kran i zbiornik przez 10 min. Chemiczna dezynfekcja punktu poboru wody (2)

28. Dziękuję Państwu za uwagę