MEĐUNARODNI HOTELSKI LANCI

1. FAKULTET ZA MENADŽMENT ------------------- Herceg Novi MEĐUNARODNI HOTELSKI LANCI HOTELSKI MENADŽMENT Prof. dr Silvana Đurašević silvanadj@t-com.me

2. MEĐUNARODNI HOTELSKI LANCI • Međunarodnihotelskilancisuintenzivnouključeni u proceseinternacionalizacijeiglobalizacije. • Izrazlanci, figurativnoopisujenjihovuorganizacionustrukturuifunkcionisanje. Pojamlanac je vezanzaneraskidivost,štoasociranačvrstinuistabilnostorganizacije. Svakakarika, radnajedinica je podjednakovažnazaciolanac, čime se potencirajedinstvo , doprinossvakejediniceiujednačenistandardiposlovanja.

3. PROMJENE U POSLOVANJU • Intenziviran je tehnološki razvoj, posebno u prodaji i sistemu rezervacija, ali i u cjelokupnom poslovanju u turizmu. • Diferenciranje usluga, kako bi se pratili zahtjevi novih segmenata. • Ukrupnjavanje, malih i srednjih preduzeća u hotelijerstvu/ radi postizanja konkurentnosti • Širenje ka novim tržištima: posebno ka tranzicionim zemljama Centralne i Istočne Evrope, kao i na druge regione svijeta. • Forme povezivanja i ukrupnjavanja su brojne, ali je cilj uvijek isti – što je moguće uspješnije koristiti tržišne šanse i poslovati profitabilno.

4. PODJELA HOTELSKIH LANACA • Po medodologiji HOTELSA, hotelski lanci djele se na: • A. KORPORATIVNE LANCE – Corporate Chains (300 najvećih) • B. DOBROVOLJNE LANCE/ udruženja – Voluntary Chains /Associations ( 25 najvećih)

5. DODATNE VRSTE MEĐUNARODNIH HOTELSKIH LANACA – po metod. “HOTELS” • UPRAVLJAČKE KOMPANIJE– Management Companies-Ovo su visokostručne kompanije koje upravljaju različitim brendovima hotela korporativnih lanaca ili njihovih djelova. Dobar dio ovih kompanija ima akcijski kapital/equity u hotelima u kojima upravlja(ugovoromenadžmentu) • INVESTICIONI FONDOVI / trustovi, za ulaganja u nekretnine (REIT –Real Estate Investment Trust)

6. 1.EKSTERNI FAKTORI NASTANKA MEĐUNARODNIH HOTELSKIH LANACA 1. • I.Ekspanzija tražnje za hot. uslugama vezana je za rast putovanja u svijetu. Preovlađuje inostrana poslovna tražnja za MHL, dok je lokalna tražnja za HL relativno skromna. • II. faza vezana je za razvoj tzv. “putujućih“ korp. poslova, odnosno putovanja u poslovne svrhei pos. skupove.Najpre se razvijaju multigradske kompanijeu više gradova. One jačaju lokalnu tražnju, a u kasnijoj fazi tranzicije javljaju se multinacionalna preduzeća (U VB. trajala 20god, do poč. 90-tih)

7. EKSTERNI FAKTORI NASTANKA MEĐUNARODNIH HOTELSKIH LANACA 2. • III.ća faza vezuje se za visok razvoj uslužnih djelatnostii s tim u vezi razvoj poslovanja na nac. i međ. nivou. Razvojem telekomunikacija koje omogućavaju održavanje conference call, odnosno sastanaka na daljinu, rast međ. posl.putovanja je marginalan i nastoji se održati postojeće. • Takođe stimulišu se poslovna putovanja,podsegmenata, poslovnih žena, zatim formiraju se klubovi za posl. ljude,vodi sestimulativna politika cijena. /Frequent flyer itd.

8. HOTELSKI LANCI U SLUŽBI UBRZAVANJA PRIVREDNOG RAZVOJA POJEDINIH REGIONA 1. • navodi se kaojedanodnajvažnijihfaktorazapojavunekihodnajpoznatijihposl. lanaca. 1. InterContinental Hotels Corporation (IHC) tjpopularni“Interkonti”, osnovan je 1946. uvlasništvuavio-kompanijePan Am, - na sugestijutadašnjegpredsednika SAD / Ruzveltapredsedniku Pan Am-a, da bi bilodobrograditi hotelekako bi se pomogaorazvojturizma u zemljama Lat. Amerike. (pružanje usluga putnicima i posadamaaviokompanija.)

9. HOTELSKI LANCI U SLUŽBI UBRZAVANJA PRIVREDNOG RAZVOJA POJEDINIH REGIONA 2. 2. Hilton Hotels Corporation, je drugi lanac, Čuveni Conrad Hilton, 1948. g.sklapa ugovor o upravljanjus velikim htl. u Portoriku, što je bila osnova tadašnjeg buma Portorika i poboljšanja ek. situacije u zemljama Karipskog područja. • 1964. formira se Hilton International, kao nezavisna firma, sa ekskluzivnim pravom da koristi ime van SAD. Posle niza kupovina evropski ogranak 2006. kupuje Hilton Hotels Corporation, tako da se ponovo ujedinjuju u isti lanac. • Osnivanje ova dva hot. lanca ne treba shvatiti kao akciju u dobrotvorne svrhe. Radi se o tome dasu se u tom trenutku poklopili strategijsko-ekonomski interesi SAD i interesi onih firmi koje su širile međunarodne poslove.

10. 2.INTERNI FAKTORI NASTANKA MHL • Interni faktorikoji opredjeljuju međunarodno poslovanje, vezuju se za strateški pristup i odluku konkretnog preduzeća, uslovljenu tržišnim i organizacionim aspektom. • Diversifikacijom ponude izlazi se u susret heterogenoj ali istovremeno ikomplementarnoj tražnji, pa se često HL vezuju sa prevoznicima,turoperatorima, sofisticiranim rezervacionim sistemima. • Tako je kombinacija ekspanzije i diversifikacije na tržištu, omogućila HLulazak u međunarodne hotelske poslove, odnosno prelazak iz nacionalnih u internacion.(Holiday Inn počeo sa motelima, Marrioti Ramada kao restoraterske firme )

11. A.KORPORATIVNI HOTELSKI LANCI • KORPORACIJEsu društva kapitala, koja nastajuudruživanjem kapitala njegovih članova u skladu sa zakonom i kao pravni subjekt odvojene su od vlasnika. • Vlasnici ograničeno odgovaraju za obaveze korporacije (imovinom uloženom u preduzeće, a ne i ličnom), a menadžeri su odgovorni za poslovni rezultat na tržištu. • Vlasništvo je podjeljeno na prenosive akcije koje mogu da se prodaju, bez uticaja na poslovanje preduzeća.

12. MARKA/ BREND u poslovanju KHL • Marka (brend) je identifikujuća oznaka, simbol, ime, oblik ili njihova kombinacija kojom se obilježava proizvod određenog proizvođača ili trgovine odgovarajućeg kvaliteta, i time pravi razlika u odnosu na slične proizvode drugog preduzeća. Zaštitni znakje pravno registrovana marka. • Marka/brend se često koristi u hotelijerstvui vezuje se prije svega za kvalitet usluga. Jedna marka se može koristiti za prodaju čitave linije proizvoda/usluga, npr. Holiday Inn i njegovi podbrendovi.

13. VREDNOVANJE BRENDA • Vrednovanje brenda predstavlja procjenu njegove ukupne finansijske vrijednosti, pri čemu kod velikih i poznatih kompanija vrijednost brenda iznosi više od polovine njihove ukupne tržišne kapitalizacije. • 2013. godine, Coca Cola je izgubila prvu poziciju među 100 najmoćnijih brendova svijeta, koju je držala godinama. Prvo mjesto preuzeo je Apple sa vrijednošću marke od 98,31 mld$, drugi je Google sa 93,29mld$, a treća Coca Cola sa 79,2 mld$. McDonald’s je na sedmom mjestu sa 42 mld$.

14. LISTA NAJVEĆIH KL u svijetu / prvih 10, 2008. Tab.1.

15. UNWTO o MHK • Danas u svijetu ima preko 20 mil. hotelskih soba, 40 % u Evropi. • Od toga 15 najvećih korporacija sa 4,55 miliona soba, kontrolišu 21-23%ili preko 1/5. • Radi se o velikoj koncentraciji kapaciteta u grani gdje dominiraju mala i srednja preduzeća. • Među KHL postoji izrazita diferencijacija, tj. mali broj kompanija operiše velikim kapacitetom, a da veliki broj kompanija to čine sa malim brojem hotelskih soba.

16. PREDNOST POSLOVANJA U HL./Medlik i Ingram 1. • Vezuju je za ekonomiju obima, tj. za uštede koje se dobijaju povećanim obimom poslovanja, u odnosu na obim u pojedinačnim hotelima. • Prednosti: • Finansijske uštedena bazi sopstvenih novčanih tokova i lakšeg dobijanja sredstava iz spoljnih izvora • Marketinške uštedekroz primjenu standard i izgradnju Brenda, a posebno kroz objedinjenu promociju i druge marketing aktivnosti. • Uštede u nabavci,kupovinom na veliko pregovaračkom snagom u pogledu cijena

17. PREDNOST POSLOVANJA U HL./Medlik i Ingram 2. • Uštede u upravljanju/menadžmentu, kao šansa za optimalno korišćenje ljudskih resursa u cjeloj organizaciji • Tehničke uštede, mogućnost centralizovanog pripremanja hrane, tehnološkog održavanja ili pranja posteljine, u zavisnosti od uslova • Smanjuje se rizik, kroz prostornu, geografsku disperziju objekata idiversifikaciju njihovih proizvoda (svi hoteli ne rade u istoj sezoni, nisu im iste ciljne grupe, što cjeloj organizaciji stvarsa veću sigurnost u poslovanju.

18. B.DOBROVOLJNI LANCI / UDRUŽENJA • Su grupe nezavisnih hotela ili nacionalnih lanaca koji se dobrovoljno udružuju radi traženja međunarodne klijentelečime se uključuju u procese globalizacije hotelskog poslovanja. • Alternativni naziv im je konzorcijum, ili “marketinške hotelske grupe”.

19. LISTA 10 najvećih DOBROVOLJNIH LANACA, 2008. Tab. 2

20. AKTIVNOSTI DOBROVOLJNIH LANACA • Prodaja i rezervacioni sistemi /nastojanje da se pokrije što šira teritorija uz savremene tehnološke mogućnosti • Oglašavanje i ostale promotivne aktivnosti/ u funkciji prodaje i ukupnog marketinga • Saradnja sa avio kompanijama i putničkim agencijama/ulazak članova u određene rezervacione sisteme, unapređenje poslova sa kreditnim karticama,osiguranje putnika... • Ostale usluge/ savjetodavne,poboljšanje standarda usluga, pomoć u obuci,konsultatske usluge...

21. MEĐUNARODNI HOTELSKI LANCI Hvala na pažnji! Prof. dr Silvana Đurašević silvanadj@t-com.me