230 likes | 632 Views
FAKULTET ZA MENAD ŽMENT ------------------- Herceg Novi. POSLOVNO POVEZIVANJE HOTELSKIH I DRUGIH PREDUZEĆA U TURIZMU. HOTELSKI MENADŽMENT. Prof . dr Silvana Đurašević silvanadj @t-com.me. RAZLOZI POSLOVNOG POVEZIVANJA. Turista svoje putovanje /odmor doživljava kao jedinstvenu uslugu .
E N D
FAKULTET ZA MENADŽMENT ------------------- Herceg Novi POSLOVNO POVEZIVANJE HOTELSKIH I DRUGIH PREDUZEĆA U TURIZMU HOTELSKI MENADŽMENT Prof. dr Silvana Đurašević silvanadj@t-com.me
RAZLOZI POSLOVNOG POVEZIVANJA • Turista svoje putovanje /odmor doživljava kao jedinstvenu uslugu. Zato su neophodne aktivnosti niza preduzeća i brojnih drugih učesnika u pružanju turističkih usluga • Kao rezultat globalizacije javljaju se snažni procesi organizovanja i koncentracije tražnje po prirodi svoga posla tržišno najuticajniji su turoperatori i turističke agencije, koji se kroz paket aranžmane javljaju kao organizatori tražnje.
POSLOVNO POVEZIVANJE • Pod “POSLOVNIM POVEZIVANJEM”, podrazumjevaju se integracioni procesi, ali i brojne druge poslovne aktivnosti (saradnja, udruživanje...), obuhvata širok spektar odnosa od labavih tržišnih koalicija do mrdžovanja-spajanja.
KLASIFIKACIJA POVEZIVANJA U HOTELIJERSTVU I.Horizontalnopovezivanje II.Vertikalnopovezivanje, samodalitetima 1.Unaprijed(prodajni tip): 2.Unazad(proizvodni tip): 3.Potpunovertikalnopovezivanjehotelskihpreduzeća (istovremenounaprijediunazad)tj. proizvodno-prodajni tip integracije) III.Konglomeratskopovezivanje
I. HORIZONTALNO POVEZIVANJE • Spajanje(mergere) • Preuzimanje (take over ili akvizicije) međuhotelskimpreduzećimakojaimajukonkurentskeproizvode • Primjer 1: Povezivanjalanacahotelaimotela - Conrad Hiltonje počeo sa malim ht. u Teksasu, da bi 50-tih imao WALDORF ASTORIUsa 1852 sobe u NewYorku(ug. o menadžmentu) • Primjer 2: PovezivanjamotelaHoliday Inn-franšizom, da bi danas bio jedanodpoznatihsvjetskihhotelskihlanaca. • U svomrazvoju hotelisunajprijekoristilihorizontalnopovezivanje (franžizu, ug. o menadžmentu, akvizicije), zatim vertikalnoikonglomerate.
FORME POSLOVNOG POVEZIVANJA NA VIŠEM NIVOU najčešće.... • GRANSKA UDRUŽENJA • KOMORSKI OBLIK(razmatrajupitanja od značajazacijelugranu, sistemskapitanjavezanazamaterijalnipoložaj, zakonskepropise, finansiranje...) • U Crnoj Gori najsveobuhvatnije gransko udruženje je CTU, UdruženjeturističkihradnikaCrne Gore, gdjespadajuihotelijeri, agencije, auto kampovi...(Razmatrajupitanjaprofesije, struke, uslova poslovanja,promocije...) • Međunarodnoudruženjehotelairestorana. (IHRA- International Hotel and Restorant Association)sa sjedištem u Ženevi.
II.VERTIKALNO POVEZIVANJE HOTELSKIH POSLOVA1.UNAPRIJED– PRODAJNI TIP U praksipostojerazličitislučajevivertikalnogpovezivanja: A.Povezivanje hotelskihisaobraćajnihposlovaipreduzeća(saželezničkim, brodarskim i aviokompanijama) B. Povezivanje hotelskihsaturoperatorskim, agencijskimposlovimai dr. preduzećimaizturizma
A. POVEZIVANJE HOTELSKIH I SAOBRAĆAJNIHPREDUZEĆA- sa željezničkim kompanijama • Prvi hotelski lanci u SAD, nastali su vertikalnom integracijom, inicirani od strane transportnih preduzeća. (Gomes) • Pionirsku ulogu imale su željezničke kompanije, one su uočile potrebu svojih putnika za smještajem. • Investiraju i u razvoj pojedinih destinacija, (sredina i druga pol. XIX v.) - Union Pacific, Canadian Pacific, Ohio Railroadi dr.
- sa brodskim kompanijama • Identičan scenario sreće se kod brodarskih kompanijai njihove uloge u razvoju hotela i cjelih destinacija kroz vertikalnu integraciju. • Primjer koji Gomesnavodi je kompanija Matson Navigation koja je vodila četiri glavna hotela u čuvenom Waikiki (Honolulu), i veoma mnogo doprinjela razvoju Havajskih ostrva kao turističke destinacije.
- sa avio kompanijama • Posle 100 godina u istojsituacijikaonekadaželjeznice, našlesu se iaviokompanije. • Pan AmsaInterContinentalomi TWAsaHilton International. • Uvođenjeavionanamlaznipogonpočetkom 60-tih godinaprošlogvijeka, učinilo je dostupniminajudaljenijidiosvijeta. • Ova tehnološkakomponenta, ubrzo je dopunjenadrugom, ekonomskomkomponentom- čarterletovima • Obekomponentečinilesupodloguzabrzoomasovljenjeorganizovanih, paketaranžmanaiulazakvećihTA u oveposlove, zakojeće se kasnijespecijalizovatituroperatori.
PRIMJERI • Lufthansa je firma roditeljpoznatoglancaKempinski • Air FrancezaMeridian Hotels, a formirao je ilanacJet Hotel. • Meridian iKempinskisunapravilipartnerskisavez, strateškualijansuzauspešannastup u Evropi. • Kako se razvijalakonkurencija u aviosaobraćaju, pojavomlow cost aviokompanija, takosupoznateaviokompanije morale da se oslobodesektorazasmještaj, i da se fokusirajunasvojbazniproizvod, a to je prevoz. • To je direktnovodilostvaranju5 velikihstrateškihalijansi, kaotipičnogprimjerahorizontalnogpovezivanja.
JAT Kao većinaavioprevoznikaiJAT je slijedioovajprimjer: • izgradio je velikufabrikuhrane/cateringzasvojepotrebeipotrebevelikihaviokompanija, • zatimnoviHtl. Slavijuu Beogradu, App. naKopaoniku, • razvijao je ituroperatorskibiznisprekoJatAirlifta, nastojeći da ostvariekonomijuobima u uslovimaizrazitoizoštrenekonkurencije.
B.POVEZIVANJE HOTELSKIH SA TUROPERATORSKIM I AGENCIJSKIM POSLOVIMAidr. • Vertikalnopovezivanjeunaprijedsa TO i TA, može se sistematizovati u tri grupe: • Vezivanjehotelskihpreduzećaituroperatorai TA, Thomson-ov TOP sistem • Turoperatori, u značajnojmjerirazvijajuhotelskeposlove. Takopostajuturističkiposlovnisistemi, a pored bazičnih- uključujuidrugeposlove- agencijske, prevozne…TUI AG • Diversifikovaniposlovirazvijenisu u okvirupreduzećakoja ne pripadaju u cjelinioblastiturizma(banke, velike robne kuće, osiguranje...)
TUI AG 1.TUI Travelje prevashodnoorijentisannaprodukcijui plasmanpaketaranžmanaza odmor, kaoiproizvodaza tržišneniše (na 27 inicijativnih tržištasvijetaservisiraviše od 30 milionapotrošača) • Zahvaljujući TUI Travel sektoru, objektipostižu visokuprosječnu popunjenost: 76%. 2.TUI Hotels and Resorts obuhvata 7 marki: RIU, Grecotel, Grupotel, Iberotel, Dorfhotel, Robinson Cruso I Magic Life. • Najvećibrojhtl. je sa4 *(64%) i5 *(24%) dok je ostataksa3 * (12%). Objekti se nalazeširomsvijeta. 3.Treći sektorCruisesraspolažesanekolikobrodovazarečnakrst. u Evropi, a zajedničkimulaganjemsaRoyal Caribbean Cruises,2009. proširujeaktivnostii u ovompogledu.
PUTNIK • Posluje u sastavu ruske finansijske institucije Metropol, i dalje ima oblike vertikalne integrisanosti: uz agencijske, saobraćajne i poslove organizovanja putovanja, raspolaže sa 4 hotela na Kopaoniku, u Budvi, (Alert htl) i u Beogradu.
DIVERSIFIKOVANI POSLOVI • Najbolji primjeri su iz nekadašnje prakse iz Srbije:Generalexport ( sa turoperatorom Yugotours,čarter kompanijom Aviogenex, Genexhotelima i Beograd InterContinental) • Inexexport (sa Inex hotelima, Inex-turistom, kao agencijom i turoperatorom i prevoznim sektorom)
2.VERTIKALNO POVEZIVANJE HOTELSKIH POSLOVA UNAZAD- PROIZVODNI TIP Hotelskopreduzećese povezuje sasvojimdobavljačima, ili se oviposloviintegrišu u jednompreduzeću. • Nosiocipovezivanjamogudabuduobaučesnika- ilihotelskopreduzećeilidobavljači (proizvođačiilitrgovci) • Istovažiizapovezivanjeovihposlova u jednopreduzeće(npr hot. kućaposjedujepoljoprivredna dobra, farme,pekare, ilitrgov.,preduzeća kojiproizvodeproizvode zaugostiteljstvo)- zato se i zovu proizvodni • Primjer: PKB
3.KONGLOMERATI • Preduzeća koja svoj rast ostvaruju diversifikovanjem.tj. razgraničavanjem proizvodnog (uslužnog) programa koji se međusobno bitno razlikuju i najčešće nemaju nikakvih dodirnih tačaka, izuzev što su pod istim krovom. • Proizvodi i uslugetakvih preduzeća pripadaju različitim privrednim oblastima, djelatnostima i granama.
POSLOVNO POVEZIVANJE HOTELSKIH I DRUGIH PREDUZEĆA U TURIZMU Hvala na pažnji! Prof. dr Silvana Đurašević silvanadj@t-com.me