TÜRKÇE

1. TÜRKÇE YAZIM KURALLARI

2. BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI • Cümleler , dizeler • Yarın sınavımız var. • Öğretmen bize : “Zil az önce çaldı.” dedi. • Akşam iniyor yine şehirlere, Hüzne boyandı gökyüzü. • Hitaplar • Canım Anneciğim, Sevgili Nesrin • Sayın Bakanım, Değerli Arkadaşlar

3. BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI • Özel Adlar • İnsan, hayvan adları • Reşat Nuri Güntekin, Muallim Naci, Karabaş • Kitap, dergi, gazete adları • Çalıkuşu, Yaban, Zirve, Final, Hürriyet, Zaman • Millet, dil, din, mezhep adları • Türkler, İngilizce, İslamiyet, Hıristiyanlık • Devlet, gezegen, yıldız adları • Türkiye Cumhuriyeti, Mars, Venüs, Halley

4. BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI • Özel Adlar • İl, ilçe, köy adları • İstanbul, Yalova, Ayvalık, Gönen, Sultaniye Köyü • Mahalle, cadde, sokak adları • Cevizlik Mahallesi, Erguvan Caddesi, Eylül Sokağı • Dağ, deniz, göl, ırmak, ova adları • Ağrı Dağı, Akdeniz, Ege Denizi, Van Gölü, Tuz Gölü, Sakarya Irmağı, Konya Ovası • Kurum, kuruluş adları • Türk Dil Kurumu, Marmara Üniversitesi, Kızılay

5. BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI • Unvanlar, saygı sözcükleri, takma adlar • Avukat Hasan Bey, Doktor Emel Hanım • Kasap Niyazi, Bakkal Ahmet Amca • Osman Çavuş, Selver Hemşire • Hayriye Teyze, İlhan Amca, Fahriye Abla UYARI Akrabalık ilişkilerinde sıfatlar küçük harfle başlar. Yarın Ayşe teyzeme gideceğim. Onur, Kemal dayısını çok severdi.

6. BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI • Gün, ay adları bir tarihe bağlıysa büyük harfle başlar • 27Eylül 1974Perşembe • Mayıs 2004 • 30Kasım Pazar • Her eylül buralara gelirim. • Önümüzdeki nisanın ilk cuması buluşacağız.

7. BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI • Yön adları başta olursa büyük, sonda olursa küçük harfle başlar. • Kuzey Afrika Afrika’nın kuzeyi • Batı Karadeniz Karadeniz’in batısı • Güneydoğu Anadolu Anadolu’nun güneydoğusu • Kuzeybatı Amerika Amerika’nın kuzeybatısı

8. SAYILARIN YAZIMI • Sayılar, ticari işlemler dışında ayrı yazılır.Sayılara getirilen ekler ünsüz uyumuna uyar ve kesmeyle ayrılır. Büyük sayıların yazımında sıfırlı kısımlar yazıyla gösterilebilir. • Daha on yedi yaşındayım. • Dün üç yüz elli altı soru çözdüm. • Sınava bir milyon yedi yüz altmış bin öğrenci girdi. • 1974’te, 3’ten, 17’nci, 23’üncü, 11.55’te, 12’ye • 5 milyon, 8 milyar, 20 trilyon UYARI: Çek, senet, fatura, dekont vb. ticari evraklarda sayılar bitişik yazılır. altmışbeşmilyon, sekizyüzseksenaltıbin

9. KISALTMALARIN YAZIMI • Kısaltmalara getirilen ekler okunuşa göre getirilir ve kesmeyle ayrılır.Harfler arasında nokta kullanılmaz. DOĞRU YANLIŞ • TRT’nin TRT’den TRT’ye TRT’nun • İDO’nun İDO’dan İDO’ya İDO’nin • İTÜ’nün İTÜ’den İTÜ’ye İTÜ’nden • MEB’in MEB’den MEB’e MEB’na • ABD’nin ABD’den ABD’ye ABD’nde

10. EKEYLEMİN YAZIMI • Ekeylem sözcüklere bitişik de ayrı da yazılabilir. • hastaymış hasta imiş • gelecekti gelecek idi • yorgundu yorgun idi • bakıyormuş bakıyor imiş • giderse gider ise • eylülse eylül ise • soğuk değildi soğuk değil idi • bilmiyor değildi bilmiyor değilidi

11. “DE, DA”NIN YAZIMI • Bağlaç olan “de, da” her zaman ayrı yazılır ve “te, ta” şekli yoktur. • Hal eki olan “-de, -da” her zaman bitişik yazılır ve “-te, -ta” şekli vardır. • Yarın bize sen de gelirsin. • Duy da inanma. • Sorular hiç de zor değildi. • Demek ayrılmak da varmış kaderde. • Bu akşam bizim evde kalır, ders çalışırız. • Dün okulda sınavımız vardı. • Akşamüstü sokakta bir gürültü oldu. • Seni girişte bekliyor olacağım.

12. “Kİ”NİN YAZIMI • Bağlaç olan “ki” her zaman ayrı yazılır. • Sıfat yapım eki ve ilgi zamiri olan “-ki” bitişik yazılır. • Duydum ki unutmuşsun, gözlerimin rengini. • Eylül ki en sevdiğim aydır benim. • Akşamki maça sınıfça gideceğiz. • Bahçedeki güllere gözü gibi bakıyordu. • Dünkü sınav çok kolaydı. • Bugünkü toplantı erken bitti. • Benim kitabım evde kalmış, seninki burada mı? • Bakırköy’ün sahili Kadıköy’ünkinden daha güzel.

13. “MI, Mİ”NİN YAZIMI • Kendinden önceki sözcüğe her zaman ayrı yazılır; fakat kendinden sonra gelen eklere bitişik yazılır. • Akşam bize uğrayacak mısın? • Dün beni arayan sen miydin, kardeşin miydi? • Buraları daha önce görmüş müydünüz? • Yaz geldi mi yaylalara çıkardık. • Birden hepimize bağırmaya başlamasın mı! • Günü gününe çalıştınız mı sınavı kazanırsınız. • Çocuğun uzun mu uzun saçları vardı. • Mevsim yaz mı, güz mü anlayamadım.

14. İKİLEMELERİN YAZIMI • İkilemeler ayrı yazılır. • baş başa el ele • yüz yüze yan yana • iç içe peş peşe • yarım yamalak doğru dürüst • sere serpe düşe kalka • güle güle ite kaka • art arda ara sıra • boy bos az buz • karman çorman saçma sapan

15. PEKİŞTİRMELERİN YAZIMI • Pekiştirilmiş sözcükler bitişik yazılır. • masmavi yapayalnız sırılsıklam • sapsarı sapasağlam çırılçıplak • yemyeşil çepeçevre karmakarışık • ıpıssız güpegündüz darmadağınık • dümdüz düpedüz darmaduman • sımsıkı tıpatıp paramparça

16. BİLEŞİK EYLEMLERİN YAZIMI • Yardımcı eylemle oluşturulurken ses olayına uğrayan eylemler, kurallı bileşik eylemler, anlamca kaynaşmış bazı eylemler bitişik yazılır. • kaybol- gelebil- başvur- • hisset- çıkıver- vazgeç- • zehrol- düşeyaz- varsay- • affet- bakakal- öngör- • sabreyle- süregel- elver-

17. HER • herkes her şey • herhangi her biri • herhalde her an her gün her yer her yan her ne kadar

18. HİÇ • hiçbir hiç kimse hiç yoktan hiç mi hiç hiç değilse

19. BİR • birtakım (blg. sft.) bir takım (sayı sf.) • birebir (etkili) bire bir (görüşme) • birdenbire bir gün • birbirine bir şey • birdirbir bir an • biraz bir ara • birçok bir arada • birkaç bir kısım bir tek