830 likes | 1.15k Views
Türkiye-AB İlişkileri. Bölüm 1 Türkiye – AT İlişkilerinin Tarihçesi. AB YOLUNDA TÜRK SİYASİ LİDERLERİ. ö. Türkiye’nin Ortak Üyelik Başvurusunun Nedenleri. Siyasi Nedenler : Batılılaşma Adımları. Tanzimat Ferman ı. Tanzimat Fermanı (1839). Atat ürk Devrimleri.
E N D
Bölüm 1 Türkiye – AT İlişkilerinin Tarihçesi
Türkiye’nin Ortak Üyelik Başvurusunun Nedenleri • Siyasi Nedenler: Batılılaşma Adımları
Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı (1839)
Atatürk Devrimleri • Hukuk Sistemindeki Devrimler • Medeni Hukuk (İsviçre) • Ceza Hukuku (İtalya) • İdare Hukuku (Fransa) • Ticaret Hukuku (Almanya) • Sosyal Hayat Alanında Devrimler (Şapka ve Kıyafet Devrimi) • Latin Alfabesinin kullanılması
II. Dünya Savaşından Sonra Kurulmuş Olan Batılı Örgütlere Katılım • Avrupa Konseyi • OECD • NATO • AGİT
Avrupa’dan Beklenen Mali Yardım • 175 milyon ECU
Tarım Ürünleri İçin Pazar Olanakları • Tütün • Fındık • Kuru İncir • Üzüm
İlk Ortaklık Girişimleri • Ortaklık Başvurusu (31 Temmuz 1959) • Görüşmelerin Başlaması • Görüşmelerin Kesilmesi (27 Mayıs 1960) • Görüşmelerin Yeniden Başlaması • Ankara Anlaşmasının İmzalanması (12.9.1963) • Ankara Anlaşmasının TBMM’nde Onayı • Ankara Anlaşmasının Üye Ülke Parlamentolarında onayı • Ankara Anlaşmasının Yürürlüğe Girişi (1.12.1964)
Ortaklığın Dönemleri • 1. Hazırlık Dönemi (1.12.1964-1.1.1973) • 2. Geçiş Dönemi (1.1.1973-1.1.1996) • 3. Son Dönem (1.1.1996-…)
Bölüm II TR-ABİlişkilerindeki Politikalar
Malların Serbest Dolaşımı • Kişilerin Serbest Dolaşımı • İşçilerin Serbest Dolaşımı • Yerleşme Hakkı • Hizmetlerin Serbest Dolaşımı • Sermayenin Serbest Dolaşımı • Diğer Ortak Politikalar
Bölüm III TR-ABİlişkilerindeki Organları
Asıl Organ ORTAKLIK KONSEYİ Yardımcı Organlar KARMA PARLAMENTO KOMİSYONU ORTAKLIK KOMİTESİ GÜMRÜK BİRLİĞİ ORTAK KOMİTESİ
Bölüm IV Türkiye’nin AB’ye Tam Üyeliği
TAM ÜYELİĞE GİDEN YOL • Başvuru : 14 Nisan 1987 • Konsey Kararı : 29 Nisan 1987 • Komisyon Görüşü (avis) : 17 Aralık 1989 • Sonuç : Müzakerelere bu aşamada başlamama kararı alındı
Kopenhag Kriterleri Haziran 1993’de Kopenhag’da yapılan zirvede tam üyeliğin ön koşulları olarak belirlenmiştir. • Politik Kriterler • Hukukun üstünlüğü • İnsan hakları ve azınlık haklarına saygı • Çoğulcu demokrasi
Ekonomik Kriterler • Serbest piyasa ekonomisini uygulamak • Rekabet için güçlü bir ekonomik gelişmişlik düzeyine sahip olmak • Hukuksal Kriter • ABMevzuatını (Acquis Communautaire) üstlenebilme kapasitesine sahip olmak
Zirveler • Lüksemburg Zirvesi (Aralık 1997) • Helsinki Zirvesi (Aralık 1999) • Kopenhag Zirvesi (Aralık 2002) • Brüksel Zirvesi (Aralık 2004)
Lüksemburg Zirve Kararları Aralık 1997
AB Komisyonu 1997 yılının ikinci yarısındagenişlemeyle ilgili olarak “Gündem 2000” adlı bir rapor hazırladı ve 1997 Aralık ayındaki Lüksemburg Zirvesi’ne sundu.
Gündem 2000’de ve Lüksemburg Zirve kararlarında tam üyelik başvurusu yapan ülkeler üç gruba ayrılmıştı. • Birinci grup ülkeler • Polonya • Macaristan • Çek Cumhuriyeti • Estonya • Slovenya • Kıbrıs • “Aday sayılan” bu ülkelerle katılma görüşmelerinin Mart 1998’de başlamasına karar verildi .
İkinci Grup Ülkeler • Litvanya • Letonya • Slovakya • Bulgaristan • Romanya “Aday sayılan” bu ülkelerle katılma görüşmelerinin, bu ülkelerin Kopenhag siyasi kriterlerini tamamladıktan sonra başlamasına karar verilmiştir.
Üçüncü Grup Ülke • Türkiye • Türkiye aday ülke olarak kabul edilmemiştir. • Türkiye, insan hakları başta olmak üzere Kopenhag siyasi kriterlerini yerine getirdiğinde aday ülke sayılacaktır.
Helsinki Zirve Kararları Aralık 1999
Türkiye, diğer ülkelerle aynı koşullar içerisinde “aday ülke” olarak kabul edilmiştir. Türkiye ile katılma müzakereleri, Kopenhag siyasi kriterlerinin tam olarak uygulamaya konulmasından sonra başlayacaktır. Türkiye Kıbrıs’ta kalıcı bir barışa ulaşmak amacıyla BM Genel Sekreteri’nin barış çabalarını güçlü bir biçimde desteklemelidir. Türkiye’ ye, Komisyon tarafından hazırlanacak olan Katılım Ortaklığı Belgesi verilecektir. Türkiye Ulusal Programı’nı hazırlayacaktır. Ayrıca Malta da dahil, 2. Grup ülkelerle katılma müzakereleri Mart 2000’ de başlayacaktır.
HELSİNKİ ZİRVESİ SONRASINDAKİ GELİŞMELER • Türkiye’ye Katılım Ortaklığı Belgesi Verildi • Türkiye Ulusal Programını Hazırlayarak AB’ye Verdi • AB Genel Sekreterliği Kuruldu • 2 Anayasa Değişikliği Yapıldı (toplam 44 madde) • 8 Uyum Paketi Çıkartıldı (40 yasa değişti)
YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER • İdam cezası kaldırıldı • Ana dilde yayın ve eğitim hakkı tanındı • Düşünce özgürlüğü önündeki engeller kaldırıldı • MGK sivilleşti, kararları öneri haline getirildi • OHAL kaldırıldı • DGM’ler kaldırıldı
Dernekler kanunu liberalleştirildi • AİHM kararları gereği yeniden yargılama yapıldı • Sistematik işkenceye son verildi • AİHS’ne ekli tüm protokollere taraf olundu • İH konularındaki uluslararası hukuk kurallarının iç hukuk kurallarına önceliği sağlandı
Kopenhag Zirve Kararları Aralık 2002
Türkiye ile katılma müzakerelerinin “vakit geçirilmeksizin” başlanmasına, 2004 yılında Komisyonun hazırlayacağı İlerleme Raporu göz önüne alınarak, Aralık 2004’ te yapılacak zirvede karar verilecektir. Romanya ve Bulgaristan dışındaki aday ülkelerle müzakerelerin tamamlanması ve katılma anlaşmalarının 2003 yılında imzalanarak 2004 yılında yürürlüğe girmesine karar verildi.
AB KOMİSYONUNUN SON RAPORU • TÜRKİYE KOPENHAG SİYASİ KRİTERLERİNİ KARŞILAMIŞTIR • BU NEDENLE TÜRKİYE İLE KATILMA GÖRÜŞMELERİ BAŞLAYABİLİR • 17 ARALIK’TA MÜZAKERELER İÇİN KARAR ALINACAKTIR.
MÜZAKERELERİN SONU AÇIK OLABİLECEKTİR • TÜRKİYE “DÜZENLİ RAPORLAR”LA SÜREKLİ İZLENECEKTİR • MÜZAKERELER KİMİ DURUMLARDA ASKIYA ALINABİLECEKTİR
İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMINA SÜREKLİ KISITLAMA GETİRİLEBİLİR • TÜRKİYE AB’NİN 2007-2013 BÜTÇE DÖNEMİNDE ADAY ÜLKE OLARAK GÖRÜNECEKTİR
AP GÖRÜŞMELERİ ve OYLAMA Tarih: 15 Aralık 2004 Türkiye ile ilgili Komisyon raporunun Oylama Sonucu Lehte : 407 Aleyhte : 262 • OLUMLULAR : Sosyalistler, Liberaller, Yeşiller, İngiliz Muhafazakarlar, Bazı İtalyan, İspanyol ve Portekizli Hristiyan Demokratlar • OLUMSUZLAR : Hristiyan Demokratlar, Aşırı Sağ, Fransız Solu, Avusturyalı Üyeler
Brüksel Zirve Kararları 17 Aralık 2004
17. Paragraf • Türkiye Aralık 1999’da Helsinki’de yapılan zirvede aday ülke olarak kabul edilmişti. • Türkiye ile müzakerelerin vakit geçirilmeksizin başlanmasına, 2004 yılında Komisyon’ un hazırlayacağı ilerleme raporu gözönüne alınarak 2004 Aralık ayında yapılacak zirvede karar verileceği Aralık 2002 Kopenhag Zirvesi’nde kararlaştırılmıştı.
18. Paragraf • Türkiye Kopenhag siyasi kriterlerini önemli ölçüde yerine getirmiştir. • Türkiye’deki reform süreci Komisyon tarafından ilerleme raporlarıyla her yıl izlenecektir.
19. Paragraf • Türkiye Ankara Anlaşması ve eklerini 1 Mayıs 2004 tarihinde AB’ye üye olan 10 yeni ülkeye genişletecektir. 20. Paragraf • Türkiye AB üyesi komşularıyla ikili sorunlarını barışçı yollarla çözmelidir. • İkili sorunlar barışçı yollarla çözülemezse, bu sorunlar Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’na götürülmelidir.
21. Paragraf • Avrupa Parlamentosu Türkiye ile müzakerelerin başlamasını 15 Aralık 2004 günü yapılan oylamada kabul etmiştir. 22. Paragraf • Türkiye ile tam üyelik müzakereleri 3 Ekim 2005 tarihinde başlayacaktır. • Müzakereler 23. paragrafta yer alan yönteme uygun olarak gerçekleştirilecektir.
MÜZAKERELERİN YÜRÜTÜLMESİYLE İLGİLİ SÜREÇ 23. Paragraf • Müzakereler daha önce olduğu gibi, içinde tüm üye devletlerin yer alacağı Hükümetlerarası Konferans (HAK) şeklinde ve 31 başlık altında yapılacaktır. • Temel hedefi tam üyelik olan müzakerelerin ucu açık olup, sonucu garanti edilemez. • İşçilerin serbest dolaşımı, tarım sektörü ve yapısal fonlar konularında uzun süreli geçiş dönemleri, istisnalar ve kalıcı korunma hükümlerine başvurulabilecektir.
Müzakere sürecinde Türkiye’de insan hakları, hukukun üstünlüğü, çoğulcu demokrasi gibi kavramlar ciddi biçimde ve sürekli olarak ihlal edilirse katılma müzakereleri askıya alınabilir. • Türkiye, AB’nin 2007-2013 bütçe dönemi içinde “ortak üye” olarak yer alacaktır. • Müzakere sürecinde Türkiye’deki sivil toplum örgütleriyle yakın ilişkiler kurulacak ve Avrupa halklarıyla yakın işbirliği kurulması sağlanacaktır.
Temeli : 17 Aralık 2004 Brüksel Zirve kararları • Taslağı : 30 Haziran 2005'te AB Komisyonu hazırladı • Kapsamı : 23 Madde ve 1 ekten oluşuyor • Kabulü : 3 Ekim 2005 • Niteliği : Anlaşma değildir, AB'nin tek taraflı belgesidir
MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESİNİN OLUMLU YANLARI