Download
1 / 39
400 likes | 1.98k Views
. OSRODKOWY UKLAD NERWOWY (OUN) to mzg i rdzen kregowy.Mzg sklada sie z : rdzenia przedluzonego (E1); mostu (E2); srdmzgowia (E3); mzdzku (C,E); miedzymzgowia oraz kresomzgowia (C,D,E).Rdzen przedluzony, most i srdmzgowie nazywane sa pniem mzgu morfologicznie podobny do rdzenia kregowe
E N D
1. OSRODKOWY UKLAD NERWOWY I NARZADY ZMYSLÓW Zygmunt Steplewski
2. OSRODKOWY UKLAD NERWOWY (OUN) to mózg i rdzen kregowy.
Mózg sklada sie z : rdzenia przedluzonego (E1); mostu (E2); sródmózgowia (E3); mózdzku (C,E); miedzymózgowia oraz kresomózgowia (C,D,E).
Rdzen przedluzony, most i sródmózgowie nazywane sa pniem mózgu morfologicznie podobny do rdzenia kregowego, zawiera jadra ruchowe n. czaszkowych oraz osrodki oddechowe i sercowo-naczyniowe.
Mózdzek odpowiedzialny jest za regulowanie postawy i ruchów ciala.
W miedzymózgowiu znajduje sie wzgórze (D4), wazna stacja posredniczaca dla prawie wszystkich wlókien dosrodkowych (aferentne).
Do miedzymózgowia nalezy takze podwzgórze (D5), jest siedziba osrodków wegetatywnych i poprzez przysadke dominuje w regulacji ukladu wewnatrzwydzielniczego.
Do kresomózgowia naleza: jadra i osrodki korowe, uklad rabkowy (limbiczny) i kora mózgu.
3. a W sklad ukladu rabkowego wchodza: cialo migdalowate (D10), zakret obreczy (E11) i hipokamp uczestnicza w procesach pamieci i emocji.
Kora mózgu sklada sie z czterech platów (C,D,E) oddzielonych od siebie bruzdami (C12, D12, E12). Obie polowy kresomózgowia polaczone sa spoidlem wielkim (D14, E14).
Kora mózgowa jest siedliskiem wyzszych czynnosci nerwowych punktem wyjscia wszystkich swiadomych i wielu nieswiadomych zachowan, miejscem gromadzenia wszystkich swiadomych wrazen zmyslowych, siedziba pamieci itd..
4. ORGANIZACJA CZYNNOSCIOWA OUN Podstawowa funkcja OUN jest odbieranie informacji nerwowej biegnacej od receptorów, przetwarzanie jej i zapamietywanie oraz wysylanie informacji (polecen) do narzadów wykonawczych czyli efektorów.
Informacja z receptorów przewodzona jest do OUN przez nerwowe wlókna czuciowe, dosrodkowe, czyli aferentne w postaci salw impulsów.
Salwy odbierane sa i przetwarzane przez podrzedne osrodki czuciowe rdzenia kregowego i pnia mózgu, a nastepnie przekazywane do nadrzednych osrodków czuciowych i ruchowych miedzymózgowia, kresomózgowia, glównie kory mózgu.
Od nadrzednych osrodków polecenia przekazywane sa do efektorów przez wlókna odsrodkowe, czyli eferentne
5. Plyn mózgowo-rdzeniowy Mózg jest otoczony plynem mózgowo-rdzeniowym znajdujacym sie w zewnetrznej przestrzeni plynowej zawarta miedzy opona twarda i opona pajecza.
Plyn znajduje sie takze w wewnetrznej przestrzeni plynowej, która stanowia komory mózgu i przestrzen podpajeczynówkowa.
Sa to dwie komory boczne (D15,F) laczace sie z komora III, a ta z IV (F) przechodzaca w kanal srodkowy rdzenia kregowego (B).
Plyn mózgowo-rdzeniowy powstaje jako przesacz w splotach naczyniówkowych komór bocznych (D16, F), krazy w przestrzeni wewnetrznej i wchlaniany jest zwrotnie do krwi z przestrzeni podpajeczynówkowej przez ziarnistosci Pacciniego (F). Cdn
6. Plyn mózgowo-rdzeniowy spelnia nastepujace funkcje:
^ stanowi wazna ochrone przed mechanicznymi uszkodzeniami mózgu
^ mózg i rdzen kregowy plywaja w plynie i dzieki temu jego rzeczywista masa okolo 1500 g. jest zredukowana do okolo 50 g.
^ pelni role amortyzatora dla mózgu w twardej skorupie kostnej.
^ utrzymuje mózg i rdzen kregowy w stalych warunkach termicznych, fizycznych i chemicznych.
^ stanowi takze droge przenoszenia informacji humoralnej miedzy poszczególnymi strukturami mózgu i rdzenia kregowego.
7. ZACHOWANIE SIE CZLOWIEKA Organizmy wysoko zorganizowane, a wiec i ludzkie wyksztalcily dwa podstawowe mechanizmy nerwowe kierujace ich aktywnoscia, czyli zachowaniem.
Jednym z nich jest mechanizm zdobywania mechanizm ten kieruje aktywnoscia somatyczna w kierunku zdobywania i przyjmowania pozywienia oraz podejmowania wszelkiego rodzaju dzialan przynoszacych korzysc lub niezbednych do prawidlowego funkcjonowania organizmu.
Drugi, antagonistyczny do pierwszego to mechanizm unikania w pewnych wypadkach hamuje aktywnosc somatyczna, a w najsilniej wyrazonej formie wyzwala reakcje ucieczki chroni organizm przed dzialaniem czynników lub bodzców, które moga byc dla niego szkodliwe.
Brak lub nadmiar jakiegos czynnika wzbudza pobudke, która prowadzi do zachwiania równowagi tych dwóch mechanizmów, maja one jednak zdolnosc jej przywracania.
8. Osrodki miedzymózgowia, glównie podwzgórza, steruja dwoma najwazniejszymi zespolami funkcji: utrzymywanie homeostazy (zachowanie jednostki, osobnika) oraz mechanizmami rozrodu (zachowanie gatunku).
9. Osrodki motywacyjne miedzymózgowia W mózgowiu znajduja sie skupienie neuronów, zwane osrodkami, których pobudzenie wyzwala scisle okreslone reakcje. Sa to osrodki: pokarmowy, pragnienia, agresji, ucieczki oraz rozrodczy.
Osrodki te znajduja sie w miedzymózgowiu, glównie w podwzgórzu.
Bezposrednia kontrole nad ich czynnoscia sprawuje uklad limbiczny i pobudzajacy uklad siatkowaty wstepujacy.
Nadrzedna kontrole nad osrodkami podwzgórza spelnia kora mózgu.
10. Osrodek pokarmowy Osrodek pokarmowy obejmuje dwa antagonistyczne osrodki: glodu i sytosci.
Osrodek glodu znajduje sie w bocznych okolicach podwzgórza, a sytosci w okolicach przysrodkowych.
W warunkach prawidlowych osrodki te pozostaja w stosunkach wzajemnie zwrotnych i reguluja ilosc przyjmowanych pokarmów.
Pobudzenie osrodka glodu powoduje poszukiwanie pokarmu i zjadanie znacznych jego ilosci.
Pobudzenie osrodka sytosci powoduje natychmiastowe przerwanie przyjmowania pokarmu.
Od ich pobudzania zalezy ilosc spozytej zywnosci w ciagu doby, a wiec zachowanie stalej masy ciala organizmów doroslych.
Ich pobudliwosc regulowana jest przez mechanizmy krótkotrwale i dlugotrwale.
cdn
11. Krótkotrwala kontrola zwiekszenie stezenia glukozy w krwi tetniczej i róznicy tetniczo-zylnej pobudzaja osrodek sytosci, a on hamuje osrodek glodu sytuacja przeciwna hamuje osrodek sytosci.
^ rozciagniecie scian przewodu pokarmowego (zoladka!) pobudza interoreceptory, a te pobudzaja osrodek sytosci.
^ wzrost cisnienia osmotycznego osocza krwi pobudza osrodek sytosci zmniejszajac laknienie.
^ czynnosc osrodków glodu i sytosci jest takze modyfikowana przez uklad limbiczny (hamuje osrodek glodu), kora mózgowa (dzialanie zróznicowane), hormony (cholecystokinina, gastryna, insulina) pobudzaja osrodek sytosci i peptydy opioidowe (pobudza.osr. glodu). cdn
12. Dlugotrwala kontrola laknienia celem tej regulacji jest utrzymanie stalej masy ciala i zachowania stalego magazynu energii jakim jest tkanka tluszczowa.
Zasadniczym czynnikiem tej regulacji jest aktywnosc hormonu leptyny, wydzielanego przez tkanke tluszczowa.
Leptyna krazac we krwi bezposrednio pobudza neurony osrodka sytosci, hamujac przyjmowanie pokarmów.
13. Osrodek pragnienia Skupisko neuronów w podwzgórzu wyzwalajacych aktywnosc somatyczna poszukiwania i picia wody nazywamy osrodkiem pragnienia.
Pobudzaja go: zwiekszone stezenie jonów Na w plynie zewnatrzkomorkowym i pobudzenie podwzgórzowych osmodetektorów oraz angiotensyna II krazaca we krwi i produkowana przez mózg.
Czynnosc osrodka pragnienia jest sprzezona z osrodkami: termoregulacji, glodu, sytosci i neuronami neurosekrecyjnymi (wazopresyna).
14. Osrodki: agresji i ucieczki W podwzgórzu znajduja sie osrodki wyzwalajace reakcje somatyczne: agresje (zdobywanie) i ucieczke (unikanie).
Elementy nerwowe, z których skladaja sie te osrodki, nie sa skupione, lecz rozsiane prawie w calym podwzgórzu i na pograniczu wzgórza i podwzgórza.
15. Osrodek rozrodczy Podwzgórze steruje funkcjami rozrodczymi za posrednictwem ukladów: somatycznego, autonomicznego i wewnatrzwydzielniczego.
Czynnosc tego osrodka jest inna u plci meskiej i inna u plci zenskiej, ich róznicowanie ma miejsce w
16. i Osrodek meski wyzwala poped do kobiet oraz produkuje hormony gonadotropowe, które pobudzaja przysadke do produkcji hormonów, które pobudzaja hormonalna i plemnikotwórcza funkcje jader.
Osrodek zenski wyzwala poped do mezczyzn oraz produkuje hormony gonadotropowe, które pobudzaja przysadke do produkcji hormonów sterujacych: cykliczna owulacja i czynnoscia hormonalna jajników; rozrodczymi funkcjami macicy i gruczolów mlecznych.
17. Czynnosci ukladu limbicznego Zasadnicza rola okladu limbicznego jest kontrola czynnosci osrodków podwzgórza
Cialo migdalowate glównie odpowiedzialne jest za inicjowanie stanów emocji (agresja !) oraz reakcji stresowej; wyzwala takze reakcje somatyczne i wegetatywne zwiazanych z czynnoscia osrodków podwzgórzowych, a takze wydzielaniem wewnetrznym.
* Hipokamp szczególna jego wlasciwoscia jest potencjalizacja dlugoterminowa (postetaniczna) ma ona zasadnicze znaczenie w procesie zapamietywania (zmiany w synapsach w magazynowaniu i uwalnianiu neurotransmiterów, rozmieszczeniu receptorów, a takze zmiany w bialkach perykarionów.
18. POLA KOJARZENIOWE KORY MÓZGU Obecnie przewaza poglad o ekwipotencjalnosci poszczególnych pól mózgu.
Przyjmuje sie, ze okreslone funkcje sa umiejscowione w korze mózgu doroslego czlowieka, a mianowicie:
* Pola 1 3 odbieraja informacje z receptorów.
* Pole 4 wysyla impulsacje do efektorów.
* Pole 41 (w placie skroniowym) korowy osrodek sluchu.
Pole 17 (w placie potylicznym) pole wzrokowe.
Wiekszosc obszarów kory mózgu u czlowieka nie ma scisle okreslonej funkcji i dlatego nazywamy je polami kojarzeniowymi, czyli asocjacyjnymi. Wyrózniamy 3 takie pola: cdn
19. * 1.Czolowo-oczodolowe znajduje sie w platach czolowych i kolicach oczodolowych.
* 2.Skroniowe przednie w czesci przedniej plata skroniowego.
* 3. Potyliczno-skroniowo-ciemieniowe na pograniczu tych trzech platów.
Pola kojarzeniowe sa filogenetycznie najmlodsze, a ich struktura histologiczna ma charakter przejsciowy miedzy polami ruchowymi i czuciowymi.
Ad.1- uczestniczy w pamieci swiezej, skupieniu uwagi i wytwarzaniu wiezi spolecznych.
Ad.2- uczestniczy w pamieci trwalej.
Ad.3 znajduje sie tu nadrzedny osrodek mowy.
20. WYZSZA CZYNNOSC NERWOWA - mowa Czynnosc mowy jest wylaczna cecha OUN czlowieka - obejmuje ona zdolnosci: artykulowanie dzwieków w postaci slów, odrózniania tych dzwieków, utrwalania ich na pismie, rozpoznawania w postaci zapisanej.
Realizowane sa one przy pomocy nastepujacych osrodków: ruchowy mowy Broka, koordynujacy ruchy reki w czasie pisania, sluchowy mowy i wzrokowy mowy.
Pólkule mózgu specjalizuja sie u wiekszosci populacji ludzkiej w poszczególnych umiejetnosciach: np. umiejetnosc pisania lokalizuje sie w pólkuli lewej.
21. Uczenie sie i zapamietywanie Przystosowanie czlowieka do zmieniajacego sie otoczenia przebiega w sposób zlozony, przede wszystkim w procesie uczenia sie.
Uczenie sie przebiega w nastepujacych po sobie procesach: pamiec natychmiastowa, pamiec swieza i pamiec trwala.
Impulsacja aferentna wysylana przez receptory jest analizowana i porównywana z wczesniej odebranymi i zapamietanymi wzorcami bodzców.
Wzbudzanie neuronów zwiazane z tymi procesami trwa od kilkuset milisekund do kilku sekund proces ten nazywamy pamiecia natychmiastowa.
Krazenie wzbudzonych impulsów w okreznej i zamknietej sieci neuronów wzbudza proces zwany potencjalizacja posttetaniczna, która doprowadza do przechowywania wzorca bodzców od kilku sekund do kilku godzin jest to pamiec swieza.
Dzieki przechowywaniu tego wzorca i dalszemu krazeniu impulsów przez wieloneuronalne lancuchy dochodzi do zmian czynnosciowych i strukturalnych najpierw w synapsach, a nastepnie w perikarionach trwajacych od kilku dni do wielu lat jest to pamiec trwala.
22. Odruchy warunkowe Odruchy warunkowe sa odruchami nabytymi w przeciwienstwie do odruchów wrodzonych (np. wydzielanie soku zoladkowego po spozyciu pokarmu) nazywanych odruchami bezwarunkowymi.
Powstaja w skutek wielokrotnego wyprzedzania bodzca bezwarunkowego (np.pokarm) przez bodziec obojetny (np. swiatlo) po czym bodziec obojetny (nazywany teraz warunkowym) zaczyna wyzwalac taka sama reakcje jak bodziec bezwarunkowy.
W zyciu osobniczym odruchy warunkowe wytwarzaja sie stale, stanowiac podstawe uczenia sie.
Odruchy bezwarunkowe podlegaja w warunkach prawidlowych jedynie niewielkim zmianom, natoiiast odruchy warunkowe charakteryzuja sie daleko idaca zmiennoscia.
Stale tworza sie nowe, a juz wytworzone moga sie wzmacniac lub slabnac az do ich wygasniecia.
To wygasanie nazywamy hamowaniem odruchów warunkowych wyrózniamy tzw. hamowanie zewnetrzne i wewnetrzne.
23. u Hamowanie zewnetrzne polega na oslabianiu odruchu ( obojetny bodziec dzialajacy równoczesnie z bodzcem warunkowym).
Hamowanie wewnetrzne polega na: wygasaniu odruchów (przy braku wzmacniania bodzca warunkowego; hamowaniu warunkowym (jeden bodziec warunkowy jest zawsze wzmacniany, a kompleks 2 bodzców nie jest wzmacniany).
Hamowanie opózniajace (przedluzanie odstepu czasowego pomiedzy bodzcem bezwarunkowym i warunkowym).
Hamowanie róznicujace (dzialanie bodzca zblizonego charakterem do bodzca warunkowego).
24. RUCHY I POSTAWA CIALA W czynnosciach ruchowych i utrzymywaniu postawy ciala czlowieka uczestnicza: uklad ruchowy korowo rdzeniowy i korowo opuszkowy; mózdzek; rdzen kregowy; miesnie poprzecznie prazkowane; uklad kostno- stawowy.
W celu latwiejszego zrozumienia tego dosc skomplikowanego mechanizmu nalezy poznac czynnosc rdzenia kregowego.
25. Czynnosc rdzenia kregowego Glównym mechanizmem czynnosci rdzenia kregowego jest odruch.
Autorem tego pojecia byl Rene Kartezjusz Odruch to odpowiedz narzadu wykonawczego (efektora) wywolana prez bodziec dzialajacy na receptor i zachodzaca za posrednictwem osrodkowego ukladu nerwowego (OUN).
Podstawa morfologiczna odruchu jest luk odruchowy. Jest to droga jaka przebywa impuls nerwowy od receptora do narzadu wykonawczego.
Luk odruchowy sklada sie z: 1. receptora, 2. drogi dosrodkowej (aferentnej), 3. osrodka nerwowego, 4. drogi odsrodkowej (eferentnej) i 5. narzadu wykonawczego (efektora).
cdn
26. Receptor to wyspecjalizowana komórka (zespól komórek), która pod wplywem bodzca wyzwala impuls w dosrodkowym wlóknie nerwowym (patrz: fizjologia receptorów).
Droga dosrodkowa to wlókna nerwowe biegnace dosrodkowo w nerwach rdzeniowych i niektórych wlóknach ukladu autonomicznego.
Osrodek nerwowy to skupisko neuronów w OUN zawiadujace okreslona funkcja. Przewodzenie impulsów w osrodku rózni sie od przewodzenia we wlóknach, poniewaz polega na przekazywaniu impulsu z jednego neuronu na drugi (patrz: fizjologia synaps). cdn
27. c Droga odsrodkowa to wlókna eferentne bedace aksonami neuronów jader nerwów czaszkowych (pien mózgu) i jader rdzenia kregowego (slupy przednie) biegnace w nerwach czaszkowych i rdzeniowych, koncza sie synapsami na komórkach efektorowych.
Efektory to narzady wykonawcze, którymi sa komórki pobudliwe, a wiec komórki miesni poprzecznie prazkowanych i miesni gladkich oraz komórki gruczolowe.
Luk odruchowy zawierajacy jedna synapse nazywamy lukiem monosynaptycznym, sklada sie z 2 neuronów: odbierajacego (jego cialo znajduje sie w zwoju rdzeniowym) i wysylajacego (jego cialo znajduje sie w rogach przednich rdzenia kregowego lub jadrach nerwów czaszkowych) wysylajacego impulsacje odsrodkowa.
cdn
28. Luk odruchowy zawierajacy 2 synapsy nazywamy bisynaptycznym lukiem odruchowym. W jego sklad wchodzi jeden neuron posredniczacy, jest zatem lukiem trójneuronalnym.
Luki odruchowe zawierajace wieksza liczbe synaps niz 2 nazywamy lukami odruchowymi polisynaptycznymi.
Do odruchów monosynaptycznych zaliczamy odruch na rozciaganie (odruch kolanowy), do polisynaptycznych odruch zginania (odruch obronny zginania konczyny dolnej), skrzyzowany odruch wyprostny (reakcja wyprostowania konczyny kontralateralnej) , odwrócony odruch na rozciaganie (nagle rozluznienie miesnia wywolane jego silnym rozciagnieciem) i inne.
29. Organizacja neuronalna rdzenia kregowego W rdzeniu kregowym wyodrebniamy substancje biala (czesc zewnetrzna) i substancje szara (czesc wewnetrzna).
Substancja biala zawiera wlókna nerwowe, natomiast szara zawiera ciala (perikariony) motoneuronów i neuronów ukladu wegetatywnego oraz cale neurony posredniczace.
W substancji szarej rdzenia w plaszczyznie pionowej wyodrebniamy slupy przednie (zawieraja motoneurony), slupy tylne (zawieraja neurony posredniczace odbierajace impulsy dosrodkowe) oraz slupy boczne (zawieraja neurony ukladu wegetatywnego). cdn
30. W plaszczyznie poziomej wyrózniamy odpowiednio: rogi przednie (brzuszne), rogi tylne (grzbietowe) i rogi boczne.
W tej plaszczyznie rdzen kregowy ma budowe odcinkowa (odpowiednio do kregów) do kazdego odcinka przez korzen grzbietowy wnikaja wlókna dosrodkowe, a przez korzen brzuszny wychodza wlókna odsrodkowe.
Aksony motoneuronów unerwiaja komórki miesniowe poprzecznie prazkowane (szkieletowe) i komórki we wrzecionkach nerwowo miesniowych.
Neurony posredniczace tworza miedzy soba liczne polaczenia i posrednicza miedzy wlóknami dosrodkowymi a motoneuronami i neuronami ukladu wegetatywnego.
Neurony czesci wspólczulnej ukladu autonomicznego zgrupowane sa w odcinkach piersiowych i trzech górnych ledzwiowych rdzenia.
Natomiast neurony czesci przywspólckregowegozulnej zgrupowane sa w II, III i IV odcinku czesci krzyzowej rdzenia kregowego.
31. Jednokierunkowosc przewodzenia i zwolnienie osrodkowe Podraznienie korzeni grzbietowych wywoluje pojawienie sie potencjalów czynnosciowych w korzeniach brzusznych tego samego odcinka rdzenia.
Natomiast draznienie korzeni brzusznych nie wywoluje potencjalów w korzeniach grzbietowych.
Jest to dowód na jednokierunkowe przewodzenie pobudzenia w rdzeniu kregowym, a mianowicie od korzeni grzbietowych do korzeni brzusznych (czyli ortodromowo).
Impuls nerwowy we wlóknach jest przewodzony ze stala predkoscia (zalezy od jego srednicy i oslonki), natomiast w rdzenie predkosc ta maleje jest to tzw. zwolnienie osrodkowe skladaja sie na niego glównie opóznienia synaptyczne.
32. CZYNNOSC UKLADU PIRAMIDOWEGO Uklad piramidowy to struktury OUN, które zawiaduja ruchami dowolnymi, kontroluja i koordynuja skurcze miesni szkieletowych, a tym samym ruchy i postawe ciala.
Nadrzedne osrodki ruchowe znajduja sie w: korze mózgu, w jadrach kresomózgowia i w mózdzku.
W czasie wykonywania ruchów dowolnych wspóldziala równiez z tymi osrodkami uklad siatkowaty pnia mózgu (inaczej uklad limbiczny).
Impulsacja eferentna z ruchowych osrodków kory mózgu biegnie do podrzednych neuronów ruchowych skupionych w postaci jader unerwiajacych miesnie szkieletowe. cdn
33. Neurony jader ruchowych stanowia wspólna droge koncowa dla impulsów ruchowych.
Impulsacja eferentna z osrodków mózgowych biegnie do rdzenia kregowego przez drogi zstepujace ukladu piramidowego i ukladu pozapiramidowego.
Anatomiczna róznica miedzy nimi polega na tym, ze: 1. wlókna ukladu pozapiramidowego nie przechodza przez piramidy rdzenia przedluzonego. 2. drogi pozapiramidowe biegnace do jader ruchowych rozpoczynaja sie w jadrach podkorowych.
34. Lokalizacja osrodków ruchowych w korze mózgu. Osrodki korowe u czlowieka znajduja sie w zakrecie przedsrodkowym plata czolowego.
Kora ta sklada sie z 6-ciu warstw zróznicowanych morfologicznie wlasciwe neurony ruchowe zwane neuronami piramidalnymi olbrzymimi (inaczej- komórkami Betza- jest ich okolo 34 tys.) znajduja sie w warstwie 5-tej zwanej piramidowa wewnetrzna.
Ich aksony przebiegaja eferentnie w drogach: korowa-opuszkowej (do motoneuronów nerwów czaszkowych); korowo-rdzeniowych przedniej i bocznej (do motoneuronów nerwów rdzeniowych.
W tej korze istnieja osrodki dla poszczególnych miesni.
Uwaga: aksony w obrebie piramid krzyzuja sie podraznienie osrodka lewej pólkuli powoduje skurcz odpowiedniego miesnia po prawej stronie ciala !
Pomiedzy osrodkami korowymi istnieja stosunki wzajemno zwrotne. cdn
35. Aksony jader nerwów czaszkowych i rdzeniowych jako tzw. wspólna droga koncowa biegna w tych nerwach do wlasciwych miesni, konczac sie na ich wlóknach synapsami nerwowo-miesniowymi
Draznienie jednego punktu pola ruchowego powoduje skurcz zginaczy z równoczesnym zmniejszeniem napiecia prostowników tej samej konczyny.
Pierwszorzedowa korowa reprezentacja ruchu w zakrecie przedsrodkowym poczynajac od powierzchni przysrodkowej (w bruzdzie posrodkowej) jest kolejno nastepujaca dla ruchów: stopy, w stawie skokowym, kolanowym, biodrowym, tulowia, w stawie barkowym, lokciowym, nadgarstkowym, dloni i palców, twarzy, oka, warg, jezyka i gardla.
36. CZYNNOSC UKLADU RUCHOWEGO PODKOROWEGO Uklad ten byl tradycyjnie nazywany pozapiramidowym.
Zasadnicza funkcja tego ukladu jest wspóldzialanie w wyzwalaniu ruchów dowolnych i regulowanie napiecia miesni poprzecznie prazkowanych.
Dziala on na zasadzie sprzezen zwrotnych miedzy kora mózgu a jadrami kresomózgowia oraz miedzy samymi strukturami podkorowymi.
Motoneurony podrzedne nerwów czaszkowych i rdzeniowych odbieraja impulsacje nie tylko z kory ruchowej, ale takze z neuronów nastepujacych struktur: uklad ruchowy podkorowy; mózdzek i uklad siatkowaty zstepujacy.
Uklad ruchowy podkorowy tworza tzw. jadra kresomózgowia, a sa to: ogoniaste, soczewkowate, skorupy, galki bladej, brzuszno-boczne wzgórza, niskowzgórzowe, czerwienne i istota czarna.
Problem czy struktury te moga same inicjowac ruchy dowolne nie jest nadal rozstrzygniety.
37. Czynnosc mózdzku Mózdzek odbiera informacje z wszystkich typów receptorów calego ciala (blednika, proprioreceptorów, eksteroreceptorów, telereceptorów).
Przetwarza je, gromadzi na ulamek sekundy, a nastepnie kontroluje uklad ruchu.
Mózdzek nie inicjuje dowolnych ruchów ciala, lecz pelni funkcje dystrybutora sily skurczów miesni szkieletowych, umozliwiajacych poruszanie sie czlowieka, utrzymywanie postawy wyprostnej i wykonywanie plynnych ruchów konczyn.
38. Czynnosci narzadu przedsionkowego Narzad przedsionkowy jest dominujaca czescia (poza strukturami OUN, narzadem wzroku, czuciem glebokim i powierzchownym) mechanizmu orientacji usytuowania ciala czlowieka w przestrzeni i zachowania jego prawidlowej postawy oraz równowagi statycznej i kinetycznej w stosunku do otoczenia .
Narzad przedsionkowy zlokalizowany jest w bledniku bedacym czescia ucha wewnetrznego.
W narzadzie tym wyodrebniamy narzad otolitowy i uklad kanalów pólkolistych.
Narzad otolitowy jest odpowiedzialny glównie za zachowanie równowagi statycznej, a uklad kanalów pólkolistych odpowiada za zachowanie równowagi kinetycznej. cdn
39. Narzad otolitowy to glównie woreczek i lagiewka (twory bloniaste) wypelnione sródchlonka komórki zmyslowe (rzesate).
Komórki te sa pokryte blona kamyczkowa zawierajaca krysztalki fosforanu i weglanu wapnia i nazywane kamykami blednikowymi.
Pod wplywem przyspieszen katowych lub liniowych kamyki uginaja rzeski komórek zmyslowych wzbudzajac w nich potencjaly czynnosciowe.
Wlókna nerwowe tych komórek przewodza impulsy do licznych struktur OUN uczestniczacych w utrzymywaniu prawidlowej postawy ciala, takich jak: mózdzek, jader ruchowych rdzenia kregowego, jader ruchowych miesni galek ocznych, twór siatkowaty, wzgórze i kora mózgu.
Woreczek i lagiewka polaczone sa ze swiatlem 3 kanalów pólkolistych (ulozonych w trzech plaszczyznach) takze wypelnionych sródchlonka moga one dzieki temu uczestniczyc w zachowaniu równowagi kinetycznej.
