Download
1 / 71
1.1k likes | 3.16k Views
Sole wokół nas. Sole to związki chemiczne powstałe w wyniku całkowitego lub częściowego zastąpienia w kwasach, kationów wodoru, kationami metali lub kationem amonu NH 4 +. Nazewnictwo soli. Nazwę soli tworzy się od nazwy kwasu dodając do niej nazwę metalu, uwzględniając jego wartościowość. .
E N D
Sole to związki chemiczne powstałe w wyniku całkowitego lub częściowego zastąpienia w kwasach, kationów wodoru, kationami metali lub kationem amonu NH4+
Nazewnictwo soli Nazwę soli tworzy się od nazwy kwasu dodając do niej nazwę metalu, uwzględniając jego wartościowość.
Sole mineralne i ich rola w przyrodzie i rolnictwie.
Sole mineralne • to związki nieorganiczne, pochodne kwasów lub zasad, niezbędne do funkcjonowania organizmów żywych. • można je podzielić na dwie grupy: makroelementy (potrzebne w dużych ilościach) i mikroelementy (potrzebne w małych ilościach).
Skorupa ziemska składa się z soli i tlenków. Wiele soli stanowi kopaliny, czyli surowce wydobywane z Ziemi metodami górniczymi. Zewnętrzna warstwa skorupy ziemskiej składa się prawie w połowie z tlenu oraz w jednej czwartej z krzemu. Oba te pierwiastki łączą się w tlenek SiO2 , tak zwaną krzemionkę
Odmiany krzemionki KWARC AGAT CYTRYN
Zastosowanie soli w rolnictwie : Sole są stosowane: • jako nawozy sztuczne, • jako składnik pasz, • jako środek ochronny roślin.
Podział nawozów mineralnych Nawozy azotowe- możemy podzielić na:a) nawozyamonowe - Siarczan amonu jest nawozem fizjologicznie kwaśnym, dlatego też wpływa na obniżenie poziomu pH. Może być stosowany przy nawożeniu wszystkich roślin.
b) nawozy saletrzane • Saletry wapniowa, potasowa, sodowa posiadają • właściwości odkwaszające glebę, bardzo dobrze • rozpuszczają się w wodzie i mogą być stosowane • przy nawożeniu dolistnym.
c) nawozysaletrzano- amonowe - Saletra amonowa jest jednym z najbardziej popularnych nawozów mineralnych, stanowi doskonały nawóz azotowy. - Saletrzak to nawóz uniwersalny, dodatkowo zawiera kilka procent magnezu.
d) nawozyamidowe Mocznik jest uniwersalnym nawozem azotowym, zawierającym 46% azotu. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, a więc może być stosowany do nawożenia dolistnego.
2. Nawozy fosforowe Superfosfat pylisty– jest łatwo przyswajalny przez rośliny, zawiera mangan, bor, cynk, miedź. Superfosfat granulowany prosty – zawiera około 20% P2O5 i jest lepiej przyswajalny przez rośliny.
c. Superfosfat granulowany potrójny- jest dobrze rozpuszczalny w wodzie i sprawdza się zarówno na glebach zasadowych jak i kwaśnych. d. Superfosfat granulowany potrójny z borem – może być stosowany na glebach o zróżnicowanym pH. Zalecany jest przy niedoborze boru.
e. Superfosfat magnezowy pylisty – w jego skład wchodzi P2O5 - 15% oraz MgO - 5%. f. Mączka fosforytowa- nadająca się na gleby o odczynie kwaśnym, ze względu na fakt, że zawarte w niej związki fosforowe są rozpuszczalne w kwasach.
Zastosowanie soli w przyrodzie: Sole w przyrodzie występują jako minerały, składniki skał a także jako zwyczajna sól kuchenna.
Chlorek sodu: NaCl Jest najbardziej znana solą . Potocznie nazywany jest solą kuchenną . Jest substancją bezbarwną, stałą , o słonym smaku, dobrze rozpuszczalną w wodzie.
Występuje w różnych odmianach. Halit - bezbarwny i przezroczysty lub biały, niebieski, żółtawy, czerwonawy, bardzo kruchy, odznacza się doskonałą łupliwością kostkową. W Polsce są duże złoża permskie ( Inowrocław, Wapno, Kłodawa ).
Sylwin - minerał z gromady halogenków Bezbarwny, białawy, żółtawy, czerwonawy, o słonawogorzkim smaku. Powstaje wskutek odparowywania mórz i słonych jezior. W Polsce występuje w okolicach Kłodawy i Inowrocławia. Stosowany jako nawóz potasowy lub jako surowiec do wytwarzania związków potasu.
Chlorek wapnia - Ca Cl2 Stosowany jest jako środek osuszający oraz jako dodatek do cementów podczas robót zimowych.
Karnalit – uwodniony chlorek potasu i magnezu Jest bezbarwny, biały, żółty lub czerwony. Występuje w złożach soli, głównie w Niemczech, Rosji, Hiszpanii , U.S.A. W Polsce występuje głównie w Kłodawie i Inowrocławiu. Stosowany do otrzymywania magnezu, soli potasowych, w lecznictwie, spektroskopii.
Chlorek cynku - ZnCl2 Stosowany do oczyszczania metali przed lutowaniem, do odwadniania w syntezie organicznej, drukowania tkanin, cynkowania, oraz jako mikronawóz.
Chlorek amonu NH4Cl • Chlorek amonu jest używany głównie jako elektrolit w suchych ogniwach galwanicznych, ma zastosowanie w elektrolitach oraz w lekach na grypę.
Siarczan (VI) magnezu Mg(SO4) Powszechnie stosowany w laboratoriach oraz w przemyśle jako środek suszący.
Azotan (V) sodu NaNO3 Jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, występuje w Boliwii, a także w Peru. Jest stosowany jako nawóz sztuczny, w przemyśle spożywczym do konserwowania mięsa oraz w przemyśle szklarskim.
Węglany Są bardzo rozpowszechnione w przyrodzie jako minerały skałotwórcze, stanowią surowce do otrzymywania metali.
Niektóre węglany znalazły zastosowanie w przemyśle optycznym, do wyrobu farb, oraz do wyrobu materiałów ogniotrwałych.
Węglan magnezu - MgCO3 Bezbarwna substancja krystaliczna, może być szara, brunatna lub żółtawa; zwykle tworzy skupienia gruboziarniste. Węglan magnezu rozpowszechniony jest w przyrodzie jako minerał magnezyt.
Węglan wapnia - CaCO3 Biała substancja krystaliczna, prawie nierozpuszczalna w wodzie. Ogrzany rozkłada się na tlenek wapniowy CaO ( wapno palone ) i CO2 tlenek węgla (IV). Występuje w przyrodzie w postaci minerałów : kalcytu i aragonitu.
Węglan wapnia i magnezu CaMg[CO3]2 -Dolomit Dolomit może występować w formie zbitej, ziarnistej lub porowatej. W Polsce występuje na Górnym i Dolnym Śląsku, w Górach Świętokrzyskich, Tatrach, w okolicach Krakowa.
Węglan miedzi - Cu(CO3)2 (OH)2 - azuryt. Zasadowy węglan miedzi występuje jako minerał azuryt. Jest niebieski, powstaje w strefie utleniania złóż rud miedzi. W Polsce występuje m.in. w Górach Świętokrzyskich, i w Tatrach. Stosowany jest jako materiał dekoracyjny oraz do wyrobu farb.
Węglan miedzi – Cu2[CO3][OH]2– malachit Węglan miedzi występujący jako minerał malachit. Jest zielony, daje się polerować. W największych ilościach występuje na Uralu. W Polsce wydobywany jest w Górach Świętokrzyskich (Miedziana Góra, Miedzianka). Używany jako kamień dekoracyjny oraz do produkcji farb.
Marmur Skała metamorficzna powstała z przeobrażenia wapieni, oraz dolomitów. Składa się głównie z krystalicznego kalcytu i dolomitu. W Polsce marmur wydobywany jest wyłącznie w Sudetach, przede wszystkim w Masywie Śnieżnika, gdzie występuje w dwóch odmianach kolorystycznych, jako "Biała Marianna" i "Zielona Marianna".
Siarczek żelaza(II) FeS2 - Piryt Piryt jest mosiężnożółty, o silnym połysku metalicznym. Najpospolitszy siarczek w skorupie ziemskiej. Główne złoża pirytu znajdują się w Hiszpanii, Portugalii, Norwegii, Japonii, na Uralu, Kaukazie, w Niemczech, we Włoszech oraz w niewielkich ilościach w Polsce. Jest on podstawowym surowcem do produkcji kwasu siarkowego.
Granit Jest to kwaśna skała magmowa – zbudowana z kwarcu, skalenia oraz biotytu. W Polsce granity występują na Dolnym Śląsku, Ziemi Kłodzkiej oraz w Tatrach. W głębokim podłożu występuje w pasie od Zawiercia do Krakowa. Granit eksploatowany jest z masywów: karkonoskiego, strzelińskiego i strzegomskiego.
Sole w kuchni i w łazience.
Zastosowanie soli w kuchni: Sole które wykorzystujemy w kuchni to między innymi: • wodorowęglan amonu • fosforan (V) wapnia • azotan (V) potasu • chlorek sodu
Wodorowęglan amonu, NH4HCO3 Jest to nieorganiczny związek chemiczny. Tworzy bezbarwnekryształy posiadające zapach amoniaku. Dobrze rozpuszczalny w wodzie. Stosowany jako składnik proszków do pieczenia ciast.
Fosforan(V) wapnia Ca3(PO4)2 Jest stosowany w przemyśle spożywczym. Dodawany jest jako środek konserwujący do chleba, produktów mlecznych, przetworów owocowych oraz napojów energetyzujących.
Azotan(V) potasu KNO3 Azotan (V) potasu - występuje w przyrodzie w niewielkich ilościach w postaci minerału w krajach o suchym, gorącym klimacie w Chinach i Indiach. Z tych państw był sprowadzany do Europy, czemu zawdzięcza nazwę "saletra indyjska". Stosowany do konserwowania mięs.
Chlorek sodu NaCl (sól kuchenna) Stanowi podstawowy składnik soli kuchennej, soli warzonej oraz soli drogowej. W przyrodzie chlorek sodu występuje pod postacią minerału –halitu, tworząc pokłady soli kamiennej. Występuje również w wodzie morskiej oraz w wodach mineralnych (najwięcej w tzw. solankach).
Wydobycie soli Największe złoża soli występują w Rosji, Francji, USA, Niemczech i Chinach. W Polsce najpopularniejszymi kopalniami są: Kłodawa, Wieliczka, Bochnia i Inowrocław Sól znajduje się kilkadziesiąt, a nawet kilkaset metrów pod ziemią. Na początku jest ona w postaci materiału skalnego osadzającego się na ścianach. Do rozbicia jej potrzebne są różnorodne maszyny, kilofy, czy nawet materiały wybuchowe. Zanim sól ta trafi do sprzedaży musi zostać przesiana, oczyszczona, a na końcu zmielona.
Największym producentem soli w Polsce jest Kopalnia Soli w Kłodawie.
Chlorek sodu stosowany jest jako środek spożywczy, nadający jedzeniu słony smak Nadmierne spożycie soli prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak: choroby układu krążenia, dolegliwości żołądkowe, zatrzymanie wody w organizmie.
Zastosowanie soli w łazience: • Sole te stosowane są do produkcji: • mydła • płynów do kąpieli • środków dezynfekcji • proszków do prania • kosmetyków
Mydła- są solami sodowymi lub potasowymi wyższych kwasów tłuszczowych. Odczyn wodnych roztworów mydeł jest zasadowy Mydła • Produkcja mydłaProces wytwarzania mydła można podzielić na dwa etapy: • warzenie lub gotowanie mydła, którego celem jest • zmydlenie surowców tłuszczowych i wytworzenie • masy mydlanej, • konfekcjonowanie, które prowadzi do nadania • mydłu postaci i właściwości, jakich wymaga • konsument.
Mydła dzielą się na:-mydła stałe -mydła ciekłe
