1 / 27

Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5. Frits Pleiter. Indeling. atoom- en kernfysica (1) wisselwerking (3) r öntgentoestel (2) afscherming (3) detectie (4) radiobiologie (6)

pennie
Download Presentation

Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Stralingsbeschermingdeskundigheidsniveau 5 Frits Pleiter stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  2. Indeling • atoom- en kernfysica (1) • wisselwerking (3) • röntgentoestel (2) • afscherming (3) • detectie (4) • radiobiologie (6) • het objectieve risico van straling (6) • subjectieve risicoacceptatie (6) • grootheden en eenheden (5) • wet- en regelgeving (7) • praktische stralingshygiëne (8 - 10) • afval (11) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  3. Dosimetriebronconstante en kwadratenwet de dosis is evenredig met de activiteit en de bestralingsduur de dosis neemt af met het kwadraat van de afstand tot de bron D =   A  t / r2 de evenredigheidsconstante  heet "bronconstante" hiermee kun je activiteit omrekenen naar externe dosis   E / 7 µGy m2 MBq-1 h-1 (E in MeV) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  4. Dosimetriebronconstante en kwadratenwet nuclide  (Gy m2 MBq-1 h-1) T½ 22Na 0,33 2,6 j 60Co 0,36 5,3 j 99mTc 0,023 6,0 h 125I 0,034 60 d 131I 0,066 8,0 d 137Cs 0,093 30 j 192Ir 0,14 74 d 201Tl 0,017 73 h 241Am 0,017 430 j stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  5. Dosimetrievuistregels op 1 m van een -bron van 1 MBq  dosistempo  10 Gy/h op 1 m van een -bron van 1 MBq  dosistempo  E / 7 Gy/h op 1 m van een röntgenbuis  dosistempo  10 mGy/min een -besmetting van 1 kBq per cm2  huiddosistempo  2 mGy/h stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  6. Dosimetrieeffectievedosiscoëfficiënt E(50) = e(50)  A de "effectieve dosiscoëfficiënt" e(50) hangt af van radiotoxiciteit van het nuclide chemische samenstelling van de stof besmettingsroute (ingestie, inhalatie, injectie, wondbesmetting, huid) hiermee kun je activiteit omrekenen naar interne dosis met name getritieerd water dringt door huid en handschoenen stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  7. Dosimetrieeffectievedosiscoëfficiënt nuclide e(50)inh (Sv/Bq) T½ 3H (H2O) 1,810-11 12,3 j 14C (CO2) 6,510-12 5730 j 22Na 2,010-9 2,6 j 32P 2,910-9 14,3 d 35S 1,210-10 87,5 d 45Ca 2,310-9 163 d 99mTc 2,910-11 6,0 h 125I 7,310-9 60 d 131I 1,110-8 8,0 d 226Ra 1,210-5 1600 j natuurlijk Th 6,210-5 1,41010 j natuurlijk U 5,710-5 4,5109 j stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  8. Veiligheidsmaatregelennominalewerktijden 8 uren per dag 5 dagen per week  40 uren per week 50 weken per jaar  2000 uren per jaar stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  9. Veiligheidsmaatregelenorganisatorischemaatregelen zorg voor een sluitende administratie van bronnen en toestellen plaats waarschuwingssignalering tijdens gebruik sla de bronnen na gebruik op in een kluis verwijder na gebruik sleutel van het röntgentoestel stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  10. Veiligheidsmaatregeleningekapseldebronnen bescherming tegen uitwendige bestraling gebruik niet meer activiteit dan nodig (ALARA) verkort de blootstellingstijd vergroot de werkafstand (kwadratenwet) pas afscherming toe (lood, perspex) meet het dosistempo periodieke lektest van bron neem regelmatig veegproeven (grenswaarde is 185 Bq) rechtstreeks meten met een besmettingsmonitor is zinloos stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  11. Veiligheidsmaatregelentoestellen bescherming tegen uitwendige bestraling bestraal niet vaker dan nodig (ALARA) verkort de blootstellingstijd vergroot de werkafstand (kwadratenwet) pas afscherming toe (loodschort) meet het dosistempo met meter die geschikt is voor lage energie periodieke controle van toestel controleer regelmatig filtering en lekstraling laat dit over aan de leverancier van het toestel wees bedacht op strooistraling verklein de veldgrootte (diafragma, lichtvizier) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  12. Veiligheidsmaatregelenopen radioactieve stoffen bescherming tegen uitwendige bestraling zie ingekapselde bronnen bescherming tegen inwendige besmetting gebruik niet meer activiteit dan nodig (ALARA) voorkom verspreiding van activiteit (containment, morsbak) verwijder de luchtactiviteit (ventilatie, zuurkast) verhinder opname van activiteit in lichaam (werkdiscipline, protocol) periodieke besmettingscontrole waarschuw verantwoordelijk deskundige ontruim laboratorium en controleer medewerkers bij het weggaan stel omvang besmetting vast (dosistempometer is nutteloos) decontamineer besmetting (grenswaarde is 4 Bq/cm2) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  13. Veiligheidsmaatregelenopen radioactieve stoffen principe van "doosje in een doosje" reageerbuis, bekerglas, morsbak, zuurkast, radionuclidenlaboratorium stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  14. Veiligheidsmaatregelenopen radioactievestoffen voorkom opname via de mond niet eten op de werkplek niet drinken op de werkplek niet roken op de werkplek geen make-up aanbrengen op de werkplek stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  15. Veiligheidsmaatregelenopen radioactievestoffen voorkom opname via de longen risico van aërosolvorming bij schudden en vortexen centrifugeren openen van flesjes schuren risico van tritiumdamp bij opwarmen van koelkast komt condens vrij risico van jodiumdamp voorkom vorming van jodiumdamp (hou zuurgraad pH > 4) bij opwarmen koude kamer komt condens vrij houd afvalvat gesloten stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  16. Veiligheidsmaatregelenopen radioactieve stoffen voorkom rechtstreekse opname in de bloedbaan werk niet met open wonden voorkom opname van 3H via de huid (dubbele handschoenen) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  17. Radionuclidenlaboratoriaregelgeving open radioactieve stoffen mogen uitsluitend worden toegepast in een radionuclidenlaboratorium men kent B-, C- en D-laboratoria inrichtingseisen het meest streng voor een B-laboratorium inrichtingseisen het minst streng voor een D-laboratorium toegelaten activiteit het grootst in een B-laboratorium toegelaten activiteit het kleinst in een D-laboratorium stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  18. Radionuclidenlaboratoriarichtlijn radionuclidenlaboratoria er zijn twee verschillende opvattingen over het risico van werken met open radioactieve stoffen • het risico wordt bepaald door herhaalde opnames van kleine hoeveelheden radioactieve stof (Gezondheidsraad, 1985) • het risico wordt bepaald door incidenten (HARAS-rapport, 1997) de Richtlijn Radionuclidenlaboratoria uit 1994 is gebaseerd op de eerste opvatting stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  19. Radionuclidenlaboratoriarichtlijn radionuclidenlaboratoria Amax = 0,02  10 p+q+r / e(50)inh Bq Amax = maximaal toegestane activiteit in Bq p = verspreidingsparameter q = laboratoriumparameter r = lokale ventilatieparameter (let op: r  q) e(50) = dosisconversiecoëfficiënt in Sv/Bq stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  20. Radionuclidenlaboratoriarichtlijn radionuclidenlaboratoria stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  21. Radionuclidenlaboratoriarichtlijn radionuclidenlaboratoria stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  22. Radionuclidenlaboratoriarichtlijnradionuclidenlaboratoria stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  23. Regelgevingradioactiefafval radioactief afval is afval waarbij èn de activiteitsconcentratie groter is dan de vrijstellingsgrens èn de activiteit groter is dan de vrijstellingsgrens radioactief afval is ook afval dat lijkt op radioactief afval  geen radioactiviteitstickers bij gewoon bedrijfsafval afvoer is duur (in 2005 ongeveer € 1300 per 100 liter) afvoer uitsluitend via de COVRA stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  24. Regelgevingradioactiefafval voorkom afval gebruik zo weinig mogelijk activiteit gebruik kortlevende nucliden gooi niet-actief afval bij het gewone bedrijfsafval scheid afval vast en vloeibaar afval organisch en anorganisch afval lang- en kortlevend afval telpotjes kadavers bronnen lever afval aan in standaard COVRA-vaten stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  25. Regelgevingoverdracht radioactieve stoffen mogen worden overgedragen aan derden als òf de activiteitsconcentratie kleiner is dan de vrijstellingsgrens òf de activiteit kleiner is dan de vrijstellingsgrens stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  26. Regelgevingvrijstellingsgrenzen nuclide concentratie (Bq/g) activiteit (Bq) 3H 106 109 14C 104 107 32P 103 106 35S 105 108 99mTc 102 107 125I 103 106 131I 102 106 226Ra 1 104 238U 10 104 de vrijstellingsgrenzen zijn gekoppeld aan de e(50) stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

  27. Regelgevinglozing er zijn zeer strenge regels voor lozing naar de lucht lozing naar het riool dosistempo op terreingrens deze regels vallen buiten het bestek van de cursus niveau 5 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

More Related