BAKTERIE

1. BAKTERIE 1.Definicja bakterii 2.Budowa bakterii 3.Kształty komórek bakterii 4.Czynności życiowe bakterii -odżywianie -oddychanie -rozmnażanie -metabolizm 5.Pozytywna rola bakterii w środowisku i gospodarce człowieka 6.Negatywna rola bakterii w środowisku i gospodarce człowieka 7. Ciekawostki

2. BAKTERIA Bakteria (łac. bacteria, od gr. bakterion – pałeczka) to  grupa mikroorganizmów, stanowiących osobne królestwo. Są to jednokomórkowce lub zespoły komórek o budowie prokariotycznej. Badaniem bakterii zajmuje się bakteriologia, gałąź mikrobiologii.

3. BUDOWA BAKTERII Niezależnie od kształtu komórki wszystkie bakterie posiadają zbliżoną budowę składającą się z trzech podstawowych elementów: Cytoplazmy(galaretowata substancja wypełniająca wnętrze komórki oraz będą ca składnikiem błony komórkowej. Substancja ta posiada charakter substancji białkowej). • Ściany komórkowej (błona otaczająca komórkę wytrzymała na rozerwanie i posiadająca cechy elastyczne. Jej zadaniem jest ochrona komórki przed szkodliwym wpływem środowiska. Ściana komórkowa posiada ponadto cechy półprzepuszczalności umożliwiające wnikanie do wnętrza komórki substancji odżywczej o prostej budowie chemicznej. Ściana komórkowa nadaje komórce bakteryjnej określony kształt). • Błony komórkowej (błona cytoplazmatyczna; jej zadaniem jest filtrowanie związków wchłanianych przez komórkę, przenikają przez nią tylko związki proste posiadające cechy rozpuszczania się w wodzie lub tłuszczach. Błona komórkowa zbudowana jest z cytoplazmy).

4. Komórka wypełniona jest cytoplazmą, w której znajdują się rozmieszczone następujące cechy anatomiczne komórki: · Nukleoid (jądro komórkowe) – w postaci cienkiej nici. · Rybosomy – odgrywające zasadniczą rolę w syntezie białek (konstruowaniu złożonych substancji białkowych z substancji prostych – aminokwasów). Rybosomy mają postać skupiska drobnych ziarenek. W komórkach starszych znajdują się również substancje o charakterze materiału zapasowego głównie tłuszcze i cukry są to tzw. ziarniaki. · Przetrwalniki – są to ciała umożliwiające odbudowę komórki bakteryjnej po jej zniszczeniu.

6. Kształty komórek bakterii • Bakterie kuliste – mogą występować w środowisku pojedynczo; określa się je jako ziarniaki lub tworzyć połączenia:· Po dwie komórki bakteryjne – dwójniaki· Po cztery –czwórniaki · Tworzyć skupiska łańcuszkowe – paciorkowce· Tworzyć regularne skupiska foremne – pakietowce W formie nieregularnych gron – gronkowce • Bakterie cylindryczne – występują w kształtach wydłużonych mogą mieć postać:· LaseczekPałeczekMogą występować pojedynczo lub w formie łańcuszków. • Bakterie spiralne – ich wspólną cechą jest poskręcany kształt komórki. Bakterie te mogą występować w postaci: Przecinka – przecinkowceŚruby – śrubowceSprężyny – krętki

8. CZYNNOŚCI ŻYCIOWE BAKTERII • Odżywianie 1)Większość bakterii to heterotrofy (organizmy cudzożywne). Korzystają więc ze związków organicznych wytworzonych przez autotrofy. Do cudzożywnych bakterii należą : -pasożyty (człowieka, roślin i zwierzą), które żyją kosztem swoich żywicieli, -sporofity , które odżywiają  się martwą materią organiczną. 2)Bakterie autotroficzne (samożywne) same syntezują wszystkie potrzebne do życia substancje z prostych związków nieorganicznych. Dzielą się na : -bakterie fotosyntezujące, które energię potrzebną do przekształcenia związków prostych w związki złożone czerpią ze światła słonecznego. -bakterie chemosyntezujące , które energię potrzebną do przekształcenia związków prostych w związki złożone z przeprowadzanych reakcji utleniania określonych związków nieorganicznych czerpią z przeprowadzanych reakcji utleniania określonych związków nieorganicznych.

10. Oddychanie 1)Oddychanie beztlenowe może zachodzić na dwa różne sposoby. • Przez fermentacje ,która zachodzi w cytoplazmie bakterii beztlenowych. Polega na częściowym utlenieniu (rozłożeniu) złożonych związków organicznych do związków prostszych – alkoholu etylowego, kwasu mlekowego, kwasu octowego i innych. W czasie fermentacji powstaje niewielka ilość energii. • Drugi znacznie bardziej wydajny sposób oddychania beztlenowego przypomina oddychanie tlenowe, z tym, że akceptorem elektronów jest tutaj  inny niż tlen związek nieorganiczny. Wśród bakterii beztlenowych wyróżniamy : -względne beztlenowce , które  mogą dostosować mechanizm oddychania  do panujących warunków (mogą oddychać zarówno tlenowo jak i beztlenowo), -bezwzględne beztlenowce  , które giną w obecności tlenu . 2)Oddychanie tlenowe -glukozie dostarczany jest tlen, następnie w wyniku szeregu procesów powstaje woda, dwutlenek węgla i energia. Jest bardziej wydajne energetycznie niż oddychanie beztlenowe. Bakterie oddychające tlenowo nazywane są aerobami. Wśród nich wyróżniamy : -względne tlenowce (aeroby fakultatywne)- oddychają tlenowo, ale w warunkach braku tlenu w środowisku przestawiają się na oddychanie beztlenowe. Do tej grupy należy zaliczyć bakterie purpurowe, liczne heterotrofy, -bezwzględne tlenowce (aeroby obligatoryjne)- oddychają jedynie tlenowo. Brak tlenu w środowisku jest dla nich zabójczy. Bakterie te nie potrafią wykorzystać innego związku jako akceptora wodoru.  Do tej grupy należą sinice, chemoautotrofy.

12. Pozytywna rola bakterii w środowisku • Bakterie powodują rozkład szczątków roślinnych i zwierzęcych, dzięki czemu powierzchnia Ziemi nie jest pokryta warstwą martwych roślin, czy zwierząt. • Bez bakterii w glebie nie byłoby soli mineralnych, ponieważ bakterie mineralizują glebę. Bez soli mineralnych rośliny się mogłyby rosnąć. • Głównym składnikiem ścian komórkowych jest celuloza. Bakterie żyjące w żołądkach zwierząt roślinożernych pomagają zwierzętom trawić celulozę. • Bakterie przyczyniają się do oczyszczania wody. • Biorą udział w krążeniu dwutlenku węgla, azotu, siarki, fosforu ( cykle biochemiczne ), • Bakterie chemosyntezujące usuwają ze środowiska trujące, szkodliwe związki chemiczne np. amoniak,

13. Pozytywna rola bakterii w gospodarce człowieka • Są wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym w produkcji • szczepionek (osłabione lub zabite bakterie wstrzykiwane zdrowym organizmom celem uodpornienia na choroby zakaźne przez wywołanie produkcji swoistych przeciwciał) • surowic (gotowe przeciwciała wstrzykiwane choremu celem wywołania natychmiastowej reakcji odpornościowej) • antybiotyków (wytwarzają substancje hamujące rozwój konkurencyjnych bakterii) • witamin (C, B12) • Bakterie żyjące w jelicie człowieka pomagają rozłożyć nie strawione cząsteczki pokarmu, • W układzie pokarmowym człowieka produkują witaminy grupy B i witaminę K • Jak już było wspomniane na początku są po prostu niezbędne do życia

14. Negatywna rola bakterii w środowisku • - wywołują choroby zwierząt (np. nosacizna, gruźlica, różyca), • -powodują choroby roślin(plamistość liścia buraka, parch bakteryjny buraka, zgorzel łodygi ziemniaka, rak bakteryjny pomidorów, bakterioza kapusty), • -powodują gnicie produktów spożywczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, • - powodują niszczenie materiałów przemysłowych (drewna, włókna, papieru), • - uwalniają azot do atmosfery (bakterie denitryfikacyjne).

15. Negatywna rola bakterii w gospodarce człowieka • powodują zakażenia przewodu pokarmowego • wśród najgroźniejszych dla człowieka chorób wywoływanych przez bakterie należy wymienić: - trąd,     -cholerę -gruźlicę, -anginę -zapalenie opon mózgowych, - szkarlatynę, -boreliozę, -krztusiec, -rzeżączkę, -kiłę.

16. CIEKAWOSTKI • W jelitach znajduje się ok. 10 trylionów pojedynczych komórek bakteryjnych – to dziesięć razy więcej niż wszystkie komórki ludzkiego organizmu razem wzięte! • 99% DNA które mamy w sobie , to w rzeczywistości DNA bakterii zamieszkujących nasze jelita, • Całkowita masa bakterii wynosi ok. 2 kg! • Gdyby nie bakterie to w serze żółtych zjadanym przez nas na śniadanie nie byłoby tak zwanych ok. (pot. dziur w serze) , • Bakterie wykorzystuję się także do produkcji innych produktów mlecznych , m.in. do produkcji kefiru i maślanki .

17. Poznajemy biologie z TIKiem TIK-technologie informacyjno-komunikacyjne. Oto link do naszej strony internetowej!! http://blogiceo.nq.pl/lokrzywinbio/