620 likes | 888 Views
Obračun po stvarnim troškovima. Troškovi proizvoda i troškovi perioda kod sistema obračuna po stvarnim troškovima. Bilans stanja. Troškovi proizvoda. Nerealizovane zalihe. Troškovi materijala Troškovi zarada Opšti VTR Opšti FTR. Proizvodna cena koštanja.
E N D
Troškovi proizvoda i troškovi perioda kod sistema obračuna po stvarnim troškovima Bilans stanja Troškovi proizvoda Nerealizovane zalihe Troškovi materijala Troškovi zarada Opšti VTR Opšti FTR Proizvodna cena koštanja Troškovi prodatih gotovih proizvoda Bilans uspeha Troškovi perioda Troškovi I i R Troškovi uprave Troškovi prodaje Troškovi perioda Rashodi Prihodi
Faze • I faza Obuhvatanje primarnih troškova preduzeća u celini (finansijsko knjigovodstvo)
Faze • II faza (Preuzimanje primarnih troškova iz finansijskog knjigovodstva i njihova alokacija u skladu sa ciljevima obračuna troškova) • Raspoređivanje primarnih troškova na mesta troškova i nosioce troškova
Faze • III faza (interni obračun između mesta troškova)
Faze • IV faza • konačan obračun nosilaca troškova
Sve faze pokazane su na primeru firme Alfa • Prva faza obuhvatanja primarnih troškova pokazana je na primerima finansijskog knjigovodstva u I godini studija • U ovoj fazi polazimo od toga da su svi troškovi obuhvaćeni i stoga u zadatku dajemo salda računa troškova
Primer firme Alfa • II faza • U I fazi obuhvaćeni su primarni troškovi (to su troškovi po prirodnim vrstama) • Ova faza odgovara na pitanje – koji troškovi su nastali u vezi sa proizvodnjom učinaka (sok od jabuke i sok od višnje)
Primer firme Alfa • II faza • Raspoređivanje troškova na mesta troškova • Ova firma ima sledeća mesta troškova: • Pomoćna delatnost: • 920- MT radionica za opravke • 921 MT kotlarnica • 923 MT Vozni park • Neproizvodna mesta troškova: • 940 MT uprava • 941 MT Prodaja • Osnovna i sporedna delatnost: • 930 –MT Priprema soka • 931 MT Linija 1 litra • 939- Režija sokovi
II faza • Prvo se moraju odrediti koji su to troškovi koji se direktno mogu vezati za nosioce troškova (grupa 95) • To je samo trošak materijala za izradu (prva promena, ovaj trošak od 900.000 din odnosi se na proizvodnju soka od jabuke i soka od višnje)
II faza • Neposredna ili direktna alokacija troškova nije moguća za sve troškove • Ostali primarni troškovi alociraju se na bazi ključeva • Princip uzročnosti – koliko je svako mesto troškova izazvalo troškova
II faza • Ključ je glavni uzrok nastanka troškova (časovi rada, mašinski časovi, broj porudžbina i slično) • Primer br. 11 raspored troškova osiguranja od 20.000 din je primer indirektnog troška koji se vezuje na mesta troškova preko ključa • Ključ je ovde sadašnja vrednost osnovnih sredstava koja su upošljena na svakom mestu troškova
III faza - Interni obračun troškova • X 920= 121.000+ 0.05 X 921 +0.10 X 923 • X 921= 373.000+0.05 X 920 • X 923 = 411.000 + 0.30 X 920
Rešenje sistema linearnih jednačina • X920 = 186.822 • X921= 382.341 • X923=467.047
Alokacija troškova režije na mesta troškova osnovne delatnosti 939- Režija sokovi
Preneti troškove računa 940- uprava i 941 –prodaja na rashode perioda (982) • 982- Troškovi perioda (198.822+320.469 duguje) • 940- Uprava (potražuje – 320.469) • 941- prodaja (potražuje -198.822 )
IV faza • Predaja gotovih proizvoda iz proizvodnje u magacin • Račun 960- duguje plansku cenu-1.600.000 • Račun 9500 potražuje plansku cenu završene proizvodnje-1.600.000
IV faza • Prodaja gotovih proizvoda kupcima • Ova promena se beleži u klasi 9 i u finansijskom knjigovodstvu • Klasa 9 • 980- Troškovi prodatih gotovih proizvoda (duguje 1.000.000 din) • Ovaj iznos od 1.000.000 din je planska cena prodatih gotovih proizvoda • 960- Gotovi proizvodi (potražuje 1.000.000 din)
IV faza • Finansijsko knjigovodstvo – stav prihoda • 202 Kupci (duguje -2.596.000 din) • 612 Prihodi od prodaje (potražuje 2.200.000 din) • 470- Pdv (potražuje 396.000) – 18% x 2.200.000)
Preneti troškove sa računa grupe 93 na nosioce troškova 950 • 930- priprema soka (potražuje –448.387 din) • 931- Linija 1 litra (potražuje – 1.042.322 din) • 9500 Nosioc troškova (duguje -1.490.709 din)
Kalkulacija cene koštanja • Proizvodna cena koštanja se sastoji od troškova po proizvodima – sok od jabuke i sok od višnje • To znači da moramo sastaviti dve kalkulacije cene koštanja • Proizvedeno je ukupno 60.000 litara jabuke i 20.000 litara soka od višnje
Pre kalkulacije treba utvrditi koliko se troškova sa računa 930 i 931 odnose na sok od jabuke, a koliko na sok od višnje
Obračun • Sa računa 930- priprema na sok od jabuke se odnosi 60%, a ostatak na sok od višnje - stav dva u sledećoj tabeli • Sa računa 931 od ukupnih troškova na jabuku se odnosi 60% , a ostatak na sok od višnje - stav 2 u sledećoj tabeli
Knjiženje u obračunu troškova • Račun 9500 duguje iznos troškova prenetih sa 930 i 931)- već je proknjiženo u dnevniku , samo podsećamo na ovo knjiženje na slajdu 37
Proknjižiti odstupanje u troškovima završenih proizvoda • Pogledati stanje na računu 9500 i stanje na računu 960 Gotovi proizvodi • Na 960 saldo je 600.000 din (20.000 litara soka od jabuke x 20 din planska cena + 10.000 litara soka od višnje x planska cena 20 din = 600.000 din) Ovaj iznos je planska vrednost neprodatih proizvoda (sok od višnje i sok od jabuke) • Na 9500 saldo je 2. 390.709-1.600.000=790.709 • Ovaj iznos (790.709 din) treba preneti sa računa 9500 (potražuje) na račun 969- odstupanje u troškovima završenih proizvoda)
Knjiženje odstupanja u vrednosti završenih gotovih proizvoda 969 Odstupanje u troškovima završenih gotovih proizvoda 9500 Nosioci troškova 1.600.000 900.000 1.490.709 790.709 790.709 Saldo 9500 je nula (duguje = potražuje)
Korigovati stanje na računu 980- Troškovi prodatih gotovih proizvoda • Prva faza – pronaći cenu za bilansiranje • Druga faza – utvrditi stanje na računima 960 i 969 pa to uporediti sa prethodnim stanjem • Razlika predstavlja iznos koji treba isknjižiti sa 969 i preknjižiti ga na dugovnu stranu računa 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda