NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC

1. NGHIÊN CỨU KHOA HỌCỞ TRƯỜNG TRUNG HỌC Quách Tất Kiên - Vụ Giáo dục trung học Hà Nội, 6 tháng 11 năm 2012

2. Học sinh nghiên cứu khoa học • Giáo viên + Cán bộ quản lý: NCKHSPƯD

3. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀQUY TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌCCỦA HỌC SINH TRUNG HỌC

4. Theo thầy/cô • Mục đích của việc tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh trung học là gì? • Sự khác nhau giữa NCKH của học sinh trung học và NCKH của người lớn?

5. NCKH của học sinh trung học là một hoạt động giáo dục • Sự khác nhau: NCKH của học sinh đặt trọng tâm vào đào tạo con người, không quá đề cao sản phẩm nghiên cứu như của người lớn?

6. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KHOA HỌC

7. TRI THỨC NÀO ĐÁNG TIN • Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống • Trái đất ngày càng nóng lên • Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng • Cường độ dòng điện tỉ lệ nghịch với giá trị điện trở • Trong một bình khí kín, áp suất tỉ lệ thuận với nhiệt độ và tỉ lệ nghịch với thể tích • Tuổi Canh Tý thành đạt • Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe • Rau non, xanh mơn mởn chứng tỏ có thuốc bảo vệ TV • Trên 50% GVPT cho biết sẽ không chọn lại nghề GV

8. KHÁI NIỆM KHOA HỌC • Tri thức khoa học: là những hiểu biết tích lũy được một cách hệ thống nhờ hoạt động nghiên cứu khoa học có mục tiêu, có kế hoạch và được thực hiện dựa trên hệ thống các phương pháp khoa học • Tri thức kinh nghiệm: Từ quá trình cảm nhận và xử lý các vấn đề trong cuộc sống, kinh nghiệm, hiểu biết được tích lũy, ban đầu còn riêng lẻ, rời rạc, về sau hình thành những mối liên hệ mang tính hệ thống. • là hệ thống tri thức về mọi loại quy luật của vật chất và sự vận động của vật chất, những quy luật của tự nhiên, xã hội, tư duy.

9. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Nghiên cứu khoa học là sự phát hiện bản chất sự vật, phát triển nhận thức khoa học về thế giới; hoặc sáng tạo phương pháp mới và phương tiện kỹ thuật mới để làm biến đổi sự vật phục vụ cho mục tiêu hoạt động của con người

10. THÀNH TỰU KHOA HỌC ĐẶC BIỆT

11. CÂU NÀO ĐÚNG • Archimet PHÁT HIỆN ra định luật sức nâng của nước. • Kock SÁNG CHẾ ra vi trùng lao. • Lebedev PHÁT MINH ra tính chất áp suất của ánh sáng. • James Watt PHÁT MINH ra máy hơi nước. • Colombo PHÁT HIỆN châu Mỹ. • Nobel SÁNG CHẾ ra công thức thuốc nổ TNT.

12. PHÁT MINH • là sự khám phá ra những quy luật, những tính chất hoặc những hiện tượng của thế giới vật chất tồn tại một cách khách quan mà trước đó chưa ai biết, nhờ đó làm thay đổi cơ bản nhận thức của con người • Phát minh KHÔNG có giá trị thương mại, KHÔNG có khái niệm cấp bằng phát minh và KHÔNG được bảo hộ pháp lý • VD: Archimet phát minh định luật sức nâng của nước, Lebedev phát minh tính chất áp suất của ánh sáng

13. PHÁT HIỆN • là sự khám phá ra những vật thể, những quy luật xã hội đang tồn tại một cách khách quan • Phát hiện KHÔNG có giá trị thương mại, KHÔNG có khái niệm cấp bằng phát minh và KHÔNG được bảo hộ pháp lý • VD: Kock phát hiện vi trùng lao, Marie Curie phát hiện nguyên tố phóng xạ radium, Colomb phát hiện châu Mỹ

14. SÁNG CHẾ • là một giải pháp kỹ thuật mới về nguyên lý kỹ thuật, tính sáng tạo và áp dụng được • Sáng chế có khả năng áp dụng nên có ý nghĩa thương mại, được cấp bằng sáng chế độc quyền (patent), có thể mua bán bằng sáng chế, cấp giấy phép sử dụng (licence) và được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp • VD: James Watt sáng chế ra máy hơi nước, Nobel sáng chế ra công thức thuốc nổ TNT

15. LOGIC CỦA NCKH

16. VỚI DỰ ÁN KHOA HỌC Đặt câu hỏi Nghiên cứuTổng quan Xây dựng Giả thuyết Thử lại Thực nghiệm kiểm chứng PT dữ liệuvà kết luận Giả thuyết đúng Giả thuyết sai Báo cáo kết quả

17. ĐÂY LÀ GÌ?

18. VỚI DỰ ÁN KỸ THUẬT Xác định vấn đề Lựa chọn giải pháp Nghiên cứu tổng quan Hoàn thiện giải pháp Xác định yêu cầu Xây dựng mẫu Đề xuất các giải pháp Đánh giá và hoàn thiện thiết kế

19. Intel ISEF

20. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn người hướng dẫn và phê duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

21. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Bước khó khăn nhất • Căn cứ vào sở thích, quan tâm • Muốn biết thêm về những điều đang xảy ra trong cuộc sống • Vấn đề lựa chọn không quá rộng • Có thể giải đáp được thông qua nghiên cứu khoa học Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

22. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Tìm hiểu tại thư viện, Internet • Luôn đặt câu hỏi: Tại sao, Điều gì xảy ra nếu... • Phát hiện những điều không mong đợi hoặc chưa được giải thích • Trao đổi với chuyên gia Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

23. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Sắp xếp, tổ chức thông tin đã tìm hiểu được về chủ đề nghiên cứu • Phát hiện quy luật, thành tựu, thiếu sót trong các công trình đã nghiên cứu trước đây • Giới hạn và làm rõ phạm vi và nội dung nghiên cứu Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

24. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Thiết lập thời gian biểu để quản lý thời gian hiệu quả • Thời gian điền biểu mẫu • Thời gian lập kế hoạch • Thời gian làm việc với người hướng dẫn • Thời gian dành cho viết báo cáo và chuẩn bị thuyết trình • Nên dành thời gian nhiều cho thử nghiệm và thu thập dữ liệu Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

25. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Hãy suy nghĩ kĩ về mô hình thí nghiệm qua việc viết kế hoạch nghiên cứu và mô tả thí nghiệm sẽ được tiến hành như thế nào, cần những dụng cụ nào và theo dạng thí nghiệm “có kiểm soát” • Cần làm rõ biến độc lập, biến phụ thuộc và biến kiểm soát • Cần đảm bảo đủ số liệu cho việc thống kê Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

26. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Cần xin ý kiến người hướng dẫn về bản kế hoạch nghiên cứu và lấy chữ ký phê duyệt • Chỉnh sửa lại kế hoạch nghiên cứu nếu có ý kiến của người hướng dẫn. Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

27. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Ghi chép chi tiết tất cả thí nghiệm, số liệu đo đạc và hiện tượng quan sát được vào một cuốn sổ • Tuyệt đối không dựa vào trí nhớ về các số liệu đo đạc • Sử dụng các bảng hoặc biểu đồ để ghi lại các dữ liệu định lượng Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

28. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Kiểm tra và sắp xếp kết quả • Sử dụng các biểu đồ thích hợp đề minh họa dữ liệu • Tự đặt và suy nghĩ về các câu hỏi: thí nghiệm có đem lại kết quả mong muốn không; tại sao hoặc tại sao không; thí nghiệm có được tiến hành giống nhau giữa các lần không; có những lỗi thực nghiệm nào gặp phải không; • Tập trung vào các yếu tố không rõ ràng nhưng không làm thay đổi kết quả nghiên cứu Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

29. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN Lựa chọn chủ đề • Những thông số được kiểm chứng có tạo nên sự thay đổi so với tiêu chuẩn ban đầu không; • Những thông số nào là quan trọng; • Dữ liệu đã thu thập đủ chưa, có cần tiến hành thí nghiệm thêm hay không • Không thay đổi kết quả để cho phù hợp với giả thuyết • Cố gắng giải thích tại sao có những số liệu không phù hợp • Nghiên cứu này ứng dụng ntn, có thể cải tiến thí nghiệm ko Tìm hiểu chủ đề Tổ chức, sắp xếp Lập thời gian biểu Chuẩn bị thí nghiệm Tham vấn NHD và duyệt Thực hiện thí nghiệm Phân tích kết quả Đưa ra kết luận

30. CÁC YẾU TỐ TẠO NÊN MỘT DỰ ÁN THÀNH CÔNG

31. CÁC YẾU TỐ TẠO NÊN MỘT DỰ ÁN THÀNH CÔNG • Sổ lưu dữ liệu dự án • Báo cáo nghiên cứu • Trang bìa và mục lục • Phần giới thiệu • Tư liệu và phương pháp • Kết quả • Thảo luận • Kết luận • Lời cám ơn • Phần tham khảo

32. CÁC YẾU TỐ TẠO NÊN MỘT DỰ ÁN THÀNH CÔNG • Phần tóm tắt: dài tối đa 250 từ và trong một trang gồm có các nội dung: • Mục đích thực nghiệm • Cách thức tiến hành • Dữ liệu và kết luận • Các ứng dụng của nghiên cứu

33. CÁC YẾU TỐ TẠO NÊN MỘT DỰ ÁN THÀNH CÔNG • Trưng bày: tận dụng tối đa diện tích sử dụng để minh họa rõ ràng và chính xác. Trưng bày tốt cần đảm bảo các yêu cầu: • Chỉ thể hiện kết quả của năm hiện tại • Tựa đề hay và sát với nghiên cứu • Tăng cường sử dụng hình ảnh • Cần ngăn nắp, gọn gàng • Gây sự chú ý • Trình bày chính xác và đầy đủ

34. MẠNG NỘI BỘ KHÔNG CARD MẠNG • Ngày nay, mạng máy tính ngày càng đóng vai trò quan trọng trong truyền thông và điện toán. Phần lớn máy tính trên thị trường hiện nay được trang bị một thiết bị mạng (card mạng) cho phép kết nối các máy tính với nhau thành mạng. Tuy nhiên, với các cơ sở giáo dục, với số lượng máy tính khá nhiều kết nối, cần phải đầu tư một số tiền khá lớn để kết nối các máy tính với nhau. Hơn nữa, đôi khi sẽ gặp rắc rối khi không có sự tương thích giữa card mạng với các máy tính thế hệ cũ. • Trong công trình này, chúng tôi đề xuất sử dụng cổng song song và nối tiếp đã thành chuẩn của các máy tính để thay thế cho card mạng. Một phần mềm được viết để giả lập chức năng của card mạng.

35. MẠNG NỘI BỘ KHÔNG CARD MẠNG • Để kết nối được từ hai máy tính trở lên thông qua cổng song song và nối tiếp, cần thiết phải có hai chương trình mô phỏng riêng rẽ, một trình điều khiển phần cứng (hardware driver) và một bộ định tuyến (router). Trình điều khiển phần cứng kiểm soát cổng nối tiếp hoặc song song và giả lập card mạng. Bộ định tuyến chuyển các gói dữ liệu giữa các máy tính trong mạng thông qua các dây cáp song song và nối tiếp. • Lợi ích của nghiên cứu này sẽ giảm thiểu chi phí thiết lập mạng. Trường học, văn phòng hay gia đình có thể sử dụng kết quả của nghiên cứu này để kết nối máy tính thành mạng nội bộ cũng như chia sẻ dịch vụ Internet, phần mềm ứng dụng, cơ sở dữ liệu hay máy in.

36. THẢO LUẬN