420 likes | 1.06k Views
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞINDA BİLDİRİM SİSTEMİ. Sunumun içeriği. Bulaşıcı hastalıkların bildirim sistemi Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığının mevcut bildirim sistemi KKKA hastalığının bildirim sistemindeki değişiklikler (web tabanlı sistem)
E N D
Sunumun içeriği • Bulaşıcı hastalıkların bildirim sistemi • Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığının mevcut bildirim sistemi • KKKA hastalığının bildirim sistemindeki değişiklikler (web tabanlı sistem) • Web tabanlı sistemin kullanma talimatı • Yeni gelişmeler konusunda bilgiler
Ülkemizde, sağlık ile ilgili temel veri kaynaklarından en önemlilerinden biri bulaşıcı hastalıkların ihbarı ve bildirimi ile elde edilen bilgilerdir. • Bu bilgilerin güvenilir bir biçimde elde edilmesi için verinin elde edilmesi ve transferinde ihtiyaç duyulan standartların konması ve kullanılması gerekmektedir.
Veri toplanmasının önemi • Önceliklerin saptanması, • Planlama, • Kaynak ayırma ve aktarma, • Epidemilerin önceden tahmini ve saptanması, • Hastalık koruma ve kontrol programlarının geliştirilmesi ve monitörizasyonu amaçlarının gerçekleştirilebilmesi için önemlidir
Bulaşıcı hastalıkların bildirimi ve ihbarı sistemi • etkin bulaşıcı hastalıklar kontrolü • etkin yanıt verme sistemi • etkin hastalık sürveyansı • etkin bilgi akışı (bildirim) • standart vaka tanımları • laboratuvar desteği
Bulaşıcı hastalıkların bildirimi ve ihbarı, Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi Sistemi Yönergesi’ nde (24.02.2004 / 1534) belirtilen hususlara uygun olarak hazırlanmış olan “Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı ve Sürveyans Rehberi”ne göre yapılmaktadır.
BİLDİRİM SİSTEMİNDE YER ALAN HASTALIKLAR GRUP A GRUP B GRUP C GRUP D • AKUT HEMORAJİK ATEŞ • CREUTZFELDT-JAKOB H. • EKİNOKOKKOZ • H. INFLUENZA Tip b (Hib) ENF. • İNFLUENZA • KALA-AZAR • KONJENİTAL RUBELLA • LEJYONER HASTALIĞI • LEPRA • LEPTOSPİROZ • ŞİSTOZOMİYAZ • TRAHOM • TOKSOPLAZMOZ • TULAREMİ • AIDS • AKUT KANLI İSHAL • BOĞMACA • BRUSELLOZ • DİFTERİ • GONORE • HIV ENFEKSİYONU • KABAKULAK • KIZAMIK • KIZAMIKÇIK • KOLERA • KUDUZ/KUDUZ RİSKLİ TEMAS • MENİNGOKOKSİK HAST. • NEONATAL TETANOZ • POLİOMİYELİT • SİFİLİZ • SITMA • ŞARBON • ŞARK ÇIBANI • TETANOZ • TİFO • TÜBERKÜLOZ • AKUT VİRAL HEPATİTLER • CAMPYLOBACTER JEJUNI • CHLAMYDIA TRACHOMATIS • CRYPTOSPORIDIUM SP • ENTAMOEBA HISTOLYTICA • ENTEROHEMORAJİK E.COLI • GIARDIA INTESTINALIS • SALMONELLA SP. • SHIGELLA SP. • LISTERIA MONOCYTOGENES ÇİÇEK SARI HUMMA EPİDEMİK TİFÜS VEBA
SİSTEMDE YER ALAN HASTALIKLARIN BİLDİRİMİNDE KURUMLARIN ROLÜ GRUP A GRUP B GRUP C GRUP D Yataklı tedavi kurumları Birinci basamak sağlık kurumları Yataklı tedavi kurumları Tüm sağlık kurumlar seçilen etkenler için standart tekniklere göre tanı koyanLaboratuvarlar
C grubu hastalıklar Ortak özellikleri • Trahom hariç hiç biri için birinci basamaktan bildirim istenmemesi • İkinci basamak ve üzerinde bu hastalıklar için tanı ve tedavi hizmeti sunabilen her sağlık kurumunun, bu hastalıkların bildirimini yapmakla da yükümlü olması
Grup C Hastalıkların Bildirim Sistemi İlgili sağlık kuruluşları Günlük Form 014 Form 014 Günlük İlçe Grup Başkanlığı Form 014 Günlük İl Sağlık Müdürlüğü Form 017 C Aylık Sağlık Bakanlığı
Web tabanlı bildirim sistemi • KKKA Vaka bildirimleri ülke genelinde hizmet veren 2. ve 3. Basamak Devlet Hastanelerinden İl Sağlık Müdürlüklerine yapılacaktır.
Aile hekimleri veya birinci basamak sağlık kuruluşundaki hekimler • Şüpheli/olası vakaların “Kene Tutunması ile Gelen Hastalara Yaklaşım Algoritması” ve “KKKA Vaka Yönetim Algoritması” uyarınca takibini ve gerektiğinde ikinci/ üçüncü basamağa sevk edilmesini sağlamalıdır
İkinci ve/veya üçüncü basamak sağlık kuruluşunda vakayı takip eden hekimler • sevk edilen şüpheli/olası vakaların tüm bilgilerinin sisteme eksiksiz biçimde kaydedilmesinden sorumludur Sisteme kaydı yapılmayan şüpheli/ olası vakaların serum örnekleri değerlendirmeye alınmayacaktır
KKKA Web Tabanlı Sisteme eksiksiz kaydı yapılan şüpheli/olası her vaka için bir epi numarası tayin edecektir. • Epi numarası: İlin plaka kodu/Yıl/İl tarafından takip edilen kaçıncı vaka olduğu/vakanın kaçıncı örneği olduğu. Örneğin 06/2010/01-1
Örnek alınması • KKKA şüphesiyle takip edilmekteyken vefat eden kişilere ilişkin bilgiler İl Sağlık Müdürlüğüne ivedilikle bildirilecek ve mutlaka bu kişilerden serum örneği alınmış olmasına dikkat edilecektir
KKKA Hastalığının Sürveyans Sisteminde Kullanılan Tanımlamalar Klinik Tanımlama • Şikayetler: Ateş, ani başlayan baş ağrısı, genel vücut ağrısı, halsizlik, bulantı-kusma, karın ağrısı, ishal • Laboratuvar bulguları: Lökopeni, trombositopeni, ALT, AST, LDH, CK yüksekliği
Destekleyici Bulgular • Kanama belirtileri • Hemorajik ya da purpurik döküntü, • Epistaksis, • Hemoptizi, • Melena, • Diğer hemorajik semptomlar
Epidemiyolojik Hikaye • Kene ısırığı/kene ile temas, hayvanlarla yakın temas • Kırsal kesimde yaşama, son iki hafta içinde kırsal alan ziyareti • Hayvan dokusu-kanı veya vücut sıvıları ile yakın temas • Hastaların kan veya vücut sıvıları ile temas veya laboratuvarda çalışma • Hasta çevresinde benzer şikayeti olan başka vakaların varlığı
Vaka Tanımları • Şüpheli vaka • Olası vaka • Kesin vaka
Şüpheli vaka • Klinik tanımlamaya uyan ve başka bir nedenle açıklanamayan vaka
Olası vaka: • Şüpheli vaka tanımlaması ile epidemiyolojik hikayeye uyan ve destekleyici bulgulardan en az ikisinin bulunduğu vaka • Bir bölgede herhangi bir nedenle açıklanamayan birden fazla vakanın görülmesi halinde, destekleyici bulgular olmasa da klinik tanımlamaya uyan vaka
Kesin vaka • Klinik tanımlamaya uyan ve laboratuvar kriterlerinden en az birisi ile doğrulanmış vaka • Kesin tanı almış bir vaka ile epidemiyolojik olarak bağlantısı olan vaka
2010 YILI KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ BÖLGE MERKEZLERİ EDİRNE İSTANBUL SAMSUN TRABZON BOLU BURSA TOKAT ERZURUM ANKARA SİVAS İZMİR VAN KAYSERİ DİYARBAKIR ADANA ANTALYA
VAKA YÖNETİM ALGORİTMASI Son 2 Hafta İçinde Endemik Bölgeyi Ziyaret Edenlerde Endemik Bölgede Yaşayanlarda Vücuduna Kene Tutunanlarda ANİ BAŞLAYAN Ateş, baş ağrısı, yaygın vücut ağrısı, artralji, halsizlik, ishal ve kanama bulgularından en az ikisinin varlığı EVET Tam Kan Sayımı EVET Trombosit < 150.000 ve/veya Lökosit < 4000 HAYIR Şikâyetler Devam Ediyorsa Günlük Tam Kan Takibi Yapılır • Hasta Yatırılır • KKKA Tanısı İçin Kan Alınır • Günlük Hemogram, Hemostaz Paneli Ve Biyokimya Bakılır • Destek Tedavisi Başlanır 2. Basamak Sağlık Kuruluşuna Sevk Edilir • 60 Yaşından Büyük Olanlar • Klinik Durumu ve Laboratuvar Değerleri Hızla Bozulanlar • Şuur Bulanıklığı Olanlar • Trombosit<50.000, aPTT’si Uzamış Olanlar • KKKA Hastalığı Tablosunu Ağırlaştıracak Organ Yetmezliği Ve Hematolojik Hastalık Gibi Eşlik Eden Başka Hastalığı Olanlar 3. Basamak Sağlık Kuruluşuna Sevk Edilir 3. Basamak Sağlık Kuruluşuna Sevk Edilir