1.79k likes | 2.23k Views
Kaveh Eslami PharmD board certified Clinical pharmacist Tehran university of medical science. DIABETES mellitus . اردی بهشت 1390 بوشهر . معنای لغتی Diabetes انواع دیابت Diabetes insipidus (DI) Diabetes mellitus (DM) Type 1 (IDDM) Type 2 (NIDDM) Gestational DM Other specific type.
E N D
Kaveh Eslami PharmD board certified Clinical pharmacist Tehran university of medical science DIABETES mellitus اردی بهشت 1390 بوشهر
معنای لغتی Diabetes • انواع دیابت • Diabetes insipidus (DI) • Diabetes mellitus (DM) • Type 1 (IDDM) • Type 2 (NIDDM) • Gestational DM • Other specific type
علت ایجاد مشکل • انواع DI • نفروژنیک • نوروژنیک Diabetes insipidus (DI)
تعریف: دیابت قندی بیماری مزمنی است که مشخصه آن افزایش قند خون (Hyperglycemia) و اختلال در متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین می باشد که در نتیجه نقص در ترشح انسولین یا حساسیت به آن و یا هردو به وجود می آید. Diabetes mellitus (DM)
23 میلیون مورد شناخته شده دیابتی حدود 7 میلیون تشخیص داده نشده 12-13 میلیون Impaired glucose tolerance 40 میلیون در ریسک دیابت CDC پیش بینی کرده است تا 20 سال اینده میزان مبتلایان به دیابت 170 درصد افزایش یابد 132 میلیارد دلار در سال ضرر اقتصادی سالی 82000 قطع پا در سال medical time bomb اپیدمیولوژی
عوارض Macrovascular و Macrovascular • Morbidity & Mortality • Type1: 5-12 times • Type2: 2 times • 2.4 times more costly اهمیت : عوارض دیابت
ششمین علت مرگ و میر در دنیاست Stroke و بیماریهای قلبی عروقی 4-2 برابر افراد عادی اختلالات عصبی و نوروپاتی در 70-60 درصد بیماران اتفاق می افتد شایعترین علت amputation ( قطع اعضا ) شایعترین علت کوری شایعترین علتنارسایی کلیه 100000 دلار برای هر بیمار در سال هزینه دارد $132 billion in 2002 هزیینه برای دولت در آمریکا اهمیت
محل تولید چرخه تولید مکانیسم اثر اعمال نیاز بافتهای مختلف به انسولین انسولین
Made up of two polypeptide chains: α-21 AA; β-30AA Proinsulin, the precursor of insulin, single chain 86AA proinsulin→ Insulin+ C-peptide Measurable C-peptide levels: endogenously produced insulin and functioning β-cell Insulin
effects of insulin on carbohydrate, fat and protein metabolism in liver, muscle and adipose tissue
Insulin has essential metabolic actions as a fuel-storage hormone and also affects cell growth and differentiation. • It decreases blood glucose by: • increasing glucose uptake into muscle and fat via Glut-4 • increasing glycogen synthesis • decreasing gluconeogenesis • decreasing glycogen breakdown Effect on blood glucose
تری پولی !!! • Polyuria ( پر ادراری ) • Polydypsia (پرنوشی) • Polyphagia ( پرخوری) • Fatigue (خستگی) • کاهش وزن ( در نوع 1 ) • عفونت های متمادی ( پنومونی ، واژینوزیس) • Blurred vision (osmotically induced) علائم دیابت
10 درصد از کل دیابت ها عموما در سنین پائین شروع می شود اما در هر سنی می تواند آغاز شود زیر 30 سالگی و حداکثر آن در 12 الی 14 سالگی است عموما ریشه اتوایمیون دارد پانکراس انسولین تولید نمی کند یا تولید کم شده بیمار بسیار لاغر است و علائم کلاسیک دیابت را دارد تظاهرات به طور حاد آغاز می شود DKA شایع است و می تواند حتی منجر به مرگ شود مرگ و میر 4 الی 5 برابر درمان اصلی انسولین است و این درمان برای حفظ حیات ضرورری است Type 1 (IDDM)
Diabetes type 1 Earliest abnormality: first phase plasma insulin response (postprandial hyperglycemia) Fasting hyperglycemia: 80-90%reduced β cell mass
90 درصد از کل موارد مبتلا به دیابت به صورت تصادفی تشخیص داده می شوند عموما در سنین بالاتر شروع می شود پانکراس انسولین تولید می کند اما مقاومت به انسولین وجود دارد غلظت انسولین گاه حتی افزایش می یابد ژنتیک نقش بسیار مهمی دارد سندروم متابولیک و ریسک فاکتورهایی چون بی تحرکی و تغذیه نامناسب می تواند زمینه ساز بیماری باشد درمان اصلی داروهای خوراکی و ورزش و رژیم غذایی درمان باعث کاهش عوارض بیماری می شود Type 2 (NIDDM)
بافتها نسبت به انسولین مقاوم هسنتد کبد گلوکز بیشتری تولید می کند در ابتدا هم انسولین و هم قند خون بالا است مکانیسم ایجاد سندرم X ، Metabolic syndrome Insulin resistant syndrome فیزیوپاتولوژی دیابت نوع 2
عوامل محیطی ( پرخوری و چاقی ) زمینه ژننتیک مقاومت به انسولین عدم ساپرس گلوکونئوژنز و وارد نشدن گلوکز به بافت اسیب سلولهای بتا در مواجهه با قند و لیپید دیابت افزایش قند و لیپید افزایش قند خون آترواسکلروز CVD HTN افزایش لیپید لیپونئوژنز و Downregulation رسیپتور های انسولین و مقاومت به انسولین ترشح بیشتر انسولین فیزیوپاتولوژی سندروم متابولیک
Treatment Diet Drugs: Insulin, oral hypoglycemic or antihyperglycemic Exercise
عوامل محیطی • چاقی به خصوص چاقی مرکزی • رژیم پر کالری و Dense • زندگی کم تحرک • ژنتیک عوامل موثر در ایجاد Metabolic syndrome
از 5 مورد حداقل 3 مورد را دارا باشد کرایتریای تشخیصی Metabolic syndrome
دیابتی که اولین بار در دوران بارداری آغاز شود زمان آغاز لزوم غربالگری تمام خانمهای باردار مکانیسم ایجاد ( کورتیزول، پرولاکتین، استرادیول و پروژسترون) درمان Gestational DM
تعریف: دیابتی که بر اثر یک عامل مشخص به وجود می اید تنها 1 الی 2 درصد از کل موارد دیابت را تشکیل می دهند مشکلات ژننتیکی MODY maturation onset diabetes of the young اختلالات اندوکراین ( آکرومگالی، کوشینگ، هایپرتیروئیدی ( اختلال در پانکراس ( پانکراتیت، ترومابه پانکراس،سرطان پانکراس) داروها عفونت ( CMV ، سرخجه و ...) برخی سندرومها که ممکن است با دیابت همراه باشند Other specific type
Nicotinic acid Glucocorticoids Thyroid hormone Diazoxide β-Adrenergic agonists Thiazides Phenytoin α-Interferon داروهای ایجاد کننده دیابت
نوع 1 و GDM انسولین نوع 2 داروهای خوراکی specific type حل مشکل زمینه ای درمان
FBS or FPG (fasting blood sugar ) PPS ( post prandialsuga) قند ادرار SMBG( self monitoring blood glucose ) HbA1c OGTT تستهای اندازه گیری قند خون
Blood Glucose Min plasma glucose Conc: 40-60 mg/dl CNS is independent of Ins Muscle & Fat require Ins Heart?
FBS قندی است که بر اثر گلوکونئوژنز و گلیکوژنولیز تولید می شود اندازه گیری آن برای ارزیابی وجود انسولین پایه بدن تست انتخابی برای screen زمانی افزایش می یابد که 90-80 درصد سلولهای پانکراس نابود شده باشند میزان طبیعی <100 whole blood glucose (mg/dl)= Plasma glucose (mg/dl) x 0.85 FBS or FPG
نشاندهنده توان ترشح انسولین در پاسخ به افزایش قند خون است اولین تستی است که حتی در مراحل اولیه ممکن است مختل شود با 75 گرم دکستروز بدون آب ( انهیدروز) 0.5 ، 1 ، 1.5و 2 ساعت بعد از مصرف خوراکی دکستروز BS اندازه گیری می شود در صورت طبیعی بودن FBS و مختل بودن HbA1C اندازه گیری می شود مقدار طبیعی 0.5 ، 1 ، 1.5ساعت <200 2 ساعت <140 PPG or OGTT
نشاندهنده نسبت همگلوبین های گلوکوزیله نسبت به کل هموگلوبین هاست بهترین تست برای نشان دادن وضعیت قند در 2 الی 4 هفته گذشته است برای ارزیابی کمپلیانس بیمار به داروها میزان طبیعی بنا به هر ازمایشگاه فرق می کند میزان نرمال رایج 4-6% در دیابت کنترل نشده هر 2 الی 3 ماه و در افراد کنترل شده هر 6 ماه برای تغییر حاد دوز دارو و غربالگری استفاده نمی شود جایگزین تست روزانه نمی شود Glycosylated Hgb (Hgb A1c)
1% change in A1c ~ 35 mg/dL change in mean plasma glucose concentration A1c 7% ~mean plasma glucose 170 mg/dL Hgb A1c
محاسن • تشخیص کتون در ادرار • آسانی اندازه گیری • مشکلات • قند چند ساعت قبل را نشان می دهد • تا قند 180 در ادرار ظاهر می شود • هایپوگلایسمی را نشان نمی دهد • به صورت نوار است و دقت کافی ندارد قند ادرار
اندازه گیری قند خون توسط فرد در خانه • عموما دستگاهها قند خون را اندازه می گیرند نه پلاسما • قابل استفاده در بیمارستان برای ارزیابی سریع قند بیمار • مناسب برای گروه های زیر • دیابت تیپ 1 به خصوص افراد Unstable • Intensive insulin therapy • بیمارانیکه مشکل درک هایپوگلایسمی دارند • GDM SMBG (self monitoring bloog gloucose)
مشکلات • گرانی • نیاز به تجربه و دانش • کتون را نشان نمی دهد • مزایا • قند نمان لحظه را نشان می دهد • هم قند پائین و هم بالا را نشان می دهد • دقت مناسب دارد • نکات لازم برای استفاده صحیح SMBG
داشتن یکی از موارد زیر: داشتن علانم دیابت و یک بار قند خون تصادفیبالای 200 FPG>126 در OGTT قند خون 2 ساعت و یکی دیگر از زمانها بیش از 200باشد A1C >6.5% تشخیص دیابت
PPS (2h) 140-200 FBS 100-126 Prediabetes